Il-Ġurnal Uffiċjali
ta'l-Unjoni Ewropea

MT

Iris Oifigiúil
an Aontais Eorpaigh

GA

Is-serje L

Sraith L

2024/1689

12.7.2024

2024/1689

12.7.2024

(1)

L-għan ta' dan ir-Regolament huwa li jtejjeb il-funzjonament tas-suq intern billi jistabbilixxi qafas legali uniformi b'mod partikolari għall-iżvilupp, l-introduzzjoni fis-suq, it-tqegħid fis-servizz u l-użu ta' sistemi ta' intelliġenza artifiċjali (sistemi tal-IA) fl-Unjoni, f'konformità mal-valuri tal-Unjoni, li jippromwovi l-adozzjoni ta' intelliġenza artifiċjali (IA) ċċentrata fuq il-bniedem u affidabbli filwaqt li jiżgura livell għoli ta' protezzjoni tas-saħħa, tas-sikurezza, tad-drittijiet fundamentali kif minquxa fil-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea (“il-Karta”), inkluż id-demokrazija, l-istat tad-dritt u l-protezzjoni ambjentali, li jipproteġi kontra l-effetti ta' ħsara tas-sistemi tal-IA fl-Unjoni u li jappoġġa l-innovazzjoni. Dan ir-Regolament jiżgura l-moviment liberu transfruntier tal-oġġetti u s-servizzi bbażati fuq l-IA, u b'hekk jipprevjeni lill-Istati Membri milli jimponu restrizzjonijiet fuq l-iżvilupp, il-kummerċjalizzazzjoni u l-użu ta' sistemi tal-IA, sakemm mhumiex awtorizzati b'mod espliċitu b'dan ir-Regolament.

(1)

Is é is cuspóir don Rialachán seo feabhas a chur ar fheidhmiú an mhargaidh inmheánaigh trí chreat dlíthiúil aonfhoirmeach a leagan síos go háirithe maidir le córais intleachta saorga (córais IS) a fhorbairt, a chur ar an margadh, a chur i seirbhís agus a úsáid san Aontas, i gcomhréir le luachanna an Aontais, chun glacadh na hintleachta saorga atá dírithe ar an duine agus iontaofa (intleacht shaorga) a chur chun cinn agus, ag an am céanna, ardleibhéal cosanta sláinte, sábháilteachta agus cearta bunúsacha mar a chumhdaítear i gCairt um Chearta Bunúsacha an Aontais Eorpaigh (‘an Chairt’), lena n-áirítear an daonlathas, an smacht reachta agus cosaint an chomhshaoil, chun cosaint a thabhairt ar éifeachtaí díobhálacha na gcóras intleachta saorga san Aontas, agus chun tacú le nuálaíocht. Áirithítear leis an Rialachán seo saorghluaiseacht trasteorann earraí agus seirbhísí atá bunaithe ar an intleacht shaorga, rud a chuireann cosc ar na Ballstáit srianta a fhorchur ar fhorbairt, margaíocht agus úsáid córas intleachta saorga, ach amháin má údaraítear sin go sainráite leis an Rialachán seo.

(2)

Jenħtieġ li dan ir-Regolament jiġi applikat f'konformità mal-valuri tal-Unjoni kif minquxa fil-Karta li jiffaċilitaw il-protezzjoni tal-persuni fiżiċi, tal-impriżi, tad-demokrazija, tal-istat tad-dritt u tal-protezzjoni ambjentali filwaqt li jagħti spinta lill-innovazzjoni u l-impjiegi u jagħmel lill-Unjoni minn ta' quddiem nett fl-adozzjoni ta' IA affidabbli.

(2)

Ba cheart an Rialachán seo a chur i bhfeidhm i gcomhréir le luachanna an Aontais mar a chumhdaítear sa Chairt iad, rud a éascóidh cosaint daoine nádúrtha, gnóthas, an daonlathais, an smachta reachta agus cosaint an chomhshaoil, agus ag an am céanna a chuirfidh borradh faoin nuálaíocht agus faoin bhfostaíocht agus a fhágfaidh go mbeidh an tAontas ar thús cadhnaíochta maidir le glacadh na hintleachta saorga iontaofa.

(3)

Is-sistemi tal-IA jistgħu faċilment jiġu implimentati f'varjetà kbira ta' setturi tal-ekonomija u f'ħafna partijiet tas-soċjetà, inkluż b'mod transfruntier, u jistgħu faċilment jiċċirkolaw madwar l-Unjoni. Ċerti Stati Membri diġà esploraw l-adozzjoni ta' regoli nazzjonali biex jiżguraw li l-IA tkun affidabbli u sikura u li tiġi żviluppata u użata f'konformità mal-obbligi tad-drittijiet fundamentali. Regoli nazzjonali diverġenti jistgħu jwasslu għall-frammentazzjoni tas-suq intern u jistgħu jnaqqsu ċ-ċertezza legali tal-operaturi biex jiżviluppaw, jimportaw jew jużaw is-sistemi tal-IA. Għalhekk, jenħtieġ li jkun żgurat livell konsistenti u għoli ta' protezzjoni madwar l-Unjoni kollha sabiex tinkiseb IA affidabbli, filwaqt li jenħtieġ li jiġu evitati d-diverġenzi li jfixklu ċ-ċirkolazzjoni libera, l-innovazzjoni, l-implimentazzjoni u l-adozzjoni tas-sistemi tal-IA u tal-prodotti u tas-servizzi relatati fi ħdan is-suq intern, billi jiġu stabbiliti obbligi uniformi għall-operaturi u tkun żgurata l-protezzjoni uniformi tar-raġunijiet prevalenti ta' interess pubbliku u tad-drittijiet tal-persuni fis-suq intern kollu abbażi tal-Artikolu 114 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE). Peress li dan ir-Regolament fih regoli speċifiċi dwar il-protezzjoni tal-individwi fir-rigward tal-ipproċessar tad-data personali rigward restrizzjonijiet tal-użu ta' sistemi tal-IA għall-identifikazzjoni bijometrika remota għall-fini tal-infurzar tal-liġi, għall-użu ta' sistemi tal-IA għall-valutazzjonijiet tar-riskju ta' persuni fiżiċi għall-fini tal-infurzar tal-liġi u għall-użu ta' sistemi tal-IA ta' kategorizzazzjoni bijometrika għall-finijiet tal-infurzar tal-liġi, huwa xieraq li dan ir-Regolament, sa fejn huma kkonċernati dawk ir-regoli speċifiċi, jiġi bbażat fuq l-Artikolu 16 TFUE. Fid-dawl ta' dawk ir-regoli speċifiċi u r-rikors għall-Artikolu 16 TFUE, jixraq jiġi kkonsultat il-Bord Ewropew għall-Protezzjoni tad-Data.

(3)

Is féidir córais intleachta saorga a úsáid go héasca i raon leathan earnálacha den gheilleagar agus in go leor codanna den tsochaí, lena n-áirítear thar theorainneacha, agus is féidir iad a scaipeadh go héasca ar fud an Aontais. Tá fiosruithe déanta ag Ballstáit áirithe cheana féin maidir le rialacha náisiúnta a ghlacadh chun a áirithiú go bhfuil an intleacht shaorga iontaofa agus sábháilte agus go bhforbraítear agus go n-úsáidtear í i gcomhréir le hoibleagáidí i ndáil le cearta bunúsacha. Ilroinnt an mhargaidh inmheánaigh agus laghdú ar an deimhneacht dhlíthiúil le haghaidh oibreoirí a fhorbraíonn, a allmhairíonn nó a úsáideann córais intleachta saorga, d’fhéadfadh an méid sin a bheith mar thoradh ar rialacha náisiúnta éagsúla a bheith ann. Ba cheart, dá bhrí sin, ardleibhéal comhsheasmhach cosanta a áirithiú ar fud an Aontais chun intleacht shaorga iontaofa a ghnóthú, agus dibhéirseachtaí a chuireann isteach ar shaorghluaiseacht, nuálaíocht, cur in úsáid agus glacadh na gcóras intleachta saorga laistigh den mhargadh inmheánach, mar aon leis na táirgí agus na seirbhísí a bhaineann leo a chosc trí oibleagáidí aonfhoirmeacha le haghaidh oibreoirí a leagan síos agus trí chosaint aonfhoirmeach cúiseanna sáraitheacha a ráthú a bhaineann le leas an phobail agus cosaint daoine ar fud an mhargaidh inmheánaigh ar bhonn Airteagal 114 den Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh (CFAE). Sa mhéid go bhfuil rialacha sonracha sa Rialachán seo maidir le daoine aonair a chosaint i ndáil le próiseáil sonraí pearsanta a bhaineann le srianta ar úsáid córas intleachta saorga le haghaidh cian-sainaithint bhithmhéadrach chun críoch fhorfheidhmiú an dlí, ar úsáid córas intleachta saorga le haghaidh measúnuithe riosca ar dhaoine nádúrtha chun críoch fhorfheidhmiú an dlí agus ar úsáid córas intleachta saorga le haghaidh catagóiriú bithmhéadrach chun críoch fhorfheidhmiú an dlí, is iomchuí an Rialachán seo a bhunú, a mhéid a bhaineann leis na rialacha sonracha sin, ar Airteagal 16 CFAE. I bhfianaise na rialacha sonracha sin agus iontaoibh Airteagal 16 CFAE, is iomchuí dul i gcomhairle leis an mBord Eorpach um Chosaint Sonraí.

(4)

L-IA hi familja ta' teknoloġiji li qed tevolvi malajr u li tikkontribwixxi għal firxa wiesgħa ta' benefiċċji ekonomiċi, ambjentali u soċjetali fl-ispettru kollu tal-industriji u tal-attivitajiet soċjali. B'titjib fil-previżjoni, b'ottimizzazzjoni tal-operazzjonijiet u l-allokazzjoni tar-riżorsi, u b'personalizzazzjoni tas-soluzzjonijiet diġitali disponibbli għall-individwi u l-organizzazzjonijiet, l-użu tal-IA jista' jipprovdi vantaġġi kompetittivi ewlenin lill-impriżi u jappoġġa eżiti b'benefiċċji soċjali u ambjentali, bħal pereżempju fil-kura tas-saħħa, fl-agrikoltura, fis-sikurezza tal-ikel, fl-edukazzjoni u t-taħriġ, fil-media, fl-isports, fil-kultura, fil-ġestjoni tal-infrastruttura, fl-enerġija, fit-trasport u l-loġistika, fis-servizzi pubbliċi, fis-sigurtà, fil-ġustizzja, fl-effiċjenza tar-riżorsi u enerġetika, fil-monitoraġġ ambjentali, fil-konservazzjoni u r-restawr tal-bijodiversità u l-ekosistemi u fil-mitigazzjoni u l-adattament għat-tibdil fil-klima.

(4)

Grúpa teicneolaíochtaí atá san intleacht shaorga atá ag athrú go tapa agus a chuireann le réimse leathan tairbhí eacnamaíocha, comhshaoil agus sochaíocha ar fud raon iomlán earnálacha agus gníomhaíochtaí sóisialta trí chéile. Trí fheabhas a chur ar thuar, oibríochtaí agus leithdháileadh acmhainní a bharrfheabhsú, agus réitigh dhigiteacha atá ar fáil do dhaoine aonair agus d’eagraíochtaí a phearsantú, is féidir le húsáid na hintleachta saorga príomhbhuntáistí iomaíocha a sholáthar do ghnóthais agus tacú le torthaí a rachaidh chun tairbhe don tsochaí agus don chomhshaol, mar shampla i gcúram sláinte, talmhaíocht, sábháilteacht bia, oideachas agus oiliúint, na meáin, spóirt, cultúr, bainistiú bonneagair, fuinneamh, iompar agus lóistíocht, seirbhísí poiblí, slándáil, ceartas, éifeachtúlacht acmhainní agus fuinnimh, faireachán comhshaoil, bithéagsúlacht agus éiceachórais a chaomhnú agus a athbhunú agus maolú ar an athrú aeráide agus oiriúnú don athrú sin.

(5)

Fl-istess ħin, skont iċ-ċirkostanzi fir-rigward tal-applikazzjoni, l-użu u l-livell ta' żvilupp teknoloġiku speċifiċi tagħha, l-IA tista' toħloq riskji u tikkawża ħsara lill-interessi pubbliċi u lid-drittijiet fundamentali li huma protetti bil-liġi tal-Unjoni. Din il-ħsara tista' tkun materjali jew mhux materjali, inkluż ħsara fiżika, psikoloġika, soċjetali jew ekonomika.

(5)

Ag an am céanna, ag brath ar na himthosca maidir lena cur i bhfeidhm sonrach, lena húsáid agus le leibhéal na forbartha teicneolaíche, d’fhéadfadh rioscaí a bheith ag baint leis an intleacht shaorga agus d’fhéadfadh sí díobháil a dhéanamh do leasanna an phobail agus cearta bunúsacha atá faoi chosaint dhlí an Aontais. D’fhéadfadh an díobháil sin a bheith ábhartha nó neamhábhartha, lena n-áirítear díobháil fhisiceach, shíceolaíoch, shochaíoch nó eacnamaíoch.

(6)

Minħabba l-impatt kbir li jista' jkollha l-IA fuq is-soċjetà u l-ħtieġa li tinbena l-fiduċja, huwa essenzjali li l-IA u l-qafas regolatorju tagħha jiġu żviluppati f'konformità mal-valuri tal-Unjoni minquxa fl-Artikolu 2 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE), id-drittijiet u l-libertajiet fundamentali minquxa fit-Trattati u, skont l-Artikolu 6 TUE, fil-Karta. Bħala prerekwiżit, jenħtieġ li l-IA tkun teknoloġija ċċentrata fuq il-bniedem. Jenħtieġ li sservi bħala għodda għan-nies, bl-għan aħħari li jiżdied il-benesseri tal-bniedem.

(6)

I bhfianaise an mhórthionchair a d’fhéadfadh a bheith ag an intleacht shaorga ar an tsochaí agus an gá le muinín a chothú, tá sé ríthábhachtach go bhforbrófaí an intleacht shaorga agus a creat rialála i gcomhréir le luachanna an Aontais mar a chumhdaítear in Airteagal 2 den Chonradh ar an Aontas Eorpach (CAE), leis na cearta agus na saoirsí bunúsacha a chumhdaítear sna Conarthaí agus, de bhun Airteagal 6 CAE, an Chairt. Mar réamhriachtanas, ba cheart an intleacht shaorga a bheith ina teicneolaíocht atá dírithe ar an duine. Ba cheart di feidhmiú mar uirlis do dhaoine, agus é mar aidhm dheiridh léi dea-bhail an duine a fheabhsú.

(7)

Biex ikun żgurat livell konsistenti u għoli ta' protezzjoni tal-interessi pubbliċi fir-rigward tas-saħħa, is-sikurezza, u d-drittijiet fundamentali, jenħtieġ li jiġu stabbiliti regoli komuni għas-sistemi tal-IA b'riskju għoli. Jenħtieġ li dawk ir-regoli jkunu konsistenti mal-Karta, nondiskriminatorji u konformi mal-impenji kummerċjali internazzjonali tal-Unjoni. Jenħtieġ li jqisu wkoll id-Dikjarazzjoni Ewropea dwar id-Drittijiet u l-Prinċipji Diġitali għad-Deċennju Diġitali u l-Linji Gwida dwar l-Etika għal IA affidabbli tal-Grupp ta' Esperti ta' Livell Għoli dwar l-Intelliġenza Artifiċjali (AI HLEG).

(7)

Chun ardleibhéal comhsheasmhach cosanta a áirithiú do leasanna poiblí a mhéid a bhaineann le sláinte, sábháilteacht agus cearta bunúsacha, ba cheart rialacha comhchoiteanna a bhunú maidir le córais intleachta saorga ardriosca. Ba cheart na rialacha sin a bheith comhsheasmhach leis an gCairt, neamh-idirdhealaitheach agus i gcomhréir le gealltanais idirnáisiúnta trádála an Aontais. Ba cheart dóibh an Dearbhú Eorpach maidir le Cearta Digiteacha agus Prionsabail Dhigiteacha le haghaidh na Deacáide Digití agus na treoirlínte eitice le haghaidh intleacht shaorga iontaofa ón nGrúpa Ardleibhéil Saineolaithe um an Intleacht Shaorga a chur san áireamh freisin.

(8)

Għalhekk, huwa meħtieġ qafas legali tal-Unjoni li jistabbilixxi regoli armonizzati dwar l-IA biex jitrawmu l-iżvilupp, l-użu u l-adozzjoni tal-IA fis-suq intern li fl-istess ħin jissodisfa livell għoli ta' protezzjoni tal-interessi pubbliċi, bħas-saħħa u s-sikurezza, u l-protezzjoni tad-drittijiet fundamentali, inkluż id-demokrazija, l-istat tad-dritt u l-protezzjoni ambjentali kif rikonoxxuti u mħarsa bil-liġi tal-Unjoni. Biex jintlaħaq dak l-objettiv, jenħtieġ jiġu stabbiliti regoli li jirregolaw l-introduzzjoni fis-suq, it-tqegħid fis-servizz u l-użu ta' ċerti sistemi tal-IA, u b'hekk ikun żgurat il-funzjonament bla xkiel tas-suq intern u dawk is-sistemi jkunu jistgħu jibbenefikaw mill-prinċipju tal-moviment liberu tal-prodotti u tas-servizzi. Jenħtieġ li dawk ir-regoli jkunu ċari u robusti fil-protezzjoni tad-drittijiet fundamentali, jappoġġaw soluzzjonijiet innovattivi ġodda, li jippermettu ekosistema Ewropea ta' atturi pubbliċi u privati li joħolqu sistemi tal-IA f'konformità mal-valuri tal-Unjoni u jisfruttaw il-potenzjal tat-trasformazzjoni diġitali fir-reġjuni kollha tal-Unjoni. Billi jistabbilixxi dawk ir-regoli kif ukoll miżuri b'appoġġ għall-innovazzjoni b'enfasi partikolari fuq l-intrapriżi mikro, żgħar u ta' daqs medju (SMEs), inkluż negozji ġodda, dan ir-Regolament jappoġġa l-objettiv li jiġi promoss l-approċċ Ewropew iċċentrat fuq il-bniedem għall-IA u li jkun mexxej globali fl-iżvilupp ta' IA sigura, affidabbli u etika kif iddikjarat mill-Kunsill Ewropew (5), u jiżgura l-protezzjoni tal-prinċipji etiċi, kif mitlub speċifikament mill-Parlament Ewropew (6).

(8)

Dá bhrí sin, tá gá le creat dlíthiúil de chuid an Aontais lena leagtar síos rialacha comhchuibhithe maidir leis an intleacht shaorga chun forbairt, úsáid agus glacadh na hintleachta saorga a chothú sa mhargadh inmheánach agus ag an am céanna ardleibhéal cosanta maidir le leasanna poiblí a bhaint amach, amhail an tsláinte agus an tsábháilteacht agus cosaint na gceart bunúsach, lena n-áirítear an daonlathas, an smacht reachta agus cosaint an chomhshaoil mar a aithnítear agus a chosnaítear faoi dhlí an Aontais. Chun an cuspóir sin a bhaint amach, ba cheart rialacha a leagan síos lena rialaítear cur ar an margadh, cur i mbun seirbhíse agus úsáid córas intleachta saorga áirithe, agus sa dóigh sin dea-fheidhmiú an mhargaidh inmheánaigh a áirithiú agus ligean do na córais sin tairbhe a bhaint as prionsabal na saorghluaiseachta earraí agus seirbhísí. Ba cheart na rialacha sin a bheith soiléir agus láidir maidir le cearta bunúsacha a chosaint, ba cheart dóibh tacú le réitigh nuálacha nua, lena gcumasófar éiceachóras Eorpach de ghníomhaithe poiblí agus príobháideacha a chruthaíonn córais intleachta saorga i gcomhréir le luachanna an Aontais agus a bhaineann leas as acmhainneacht an chlaochlaithe dhigitigh fud réigiúin uile an Aontais. Trí na rialacha sin a leagan síos chomh maith le bearta chun tacú leis an nuálaíocht agus béim ar leith á leagan ar fhiontair bheaga agus mheánmhéide (FBManna), lena n-áirítear gnólachtaí nuathionscanta, tacaíonn an Rialachán seo leis an gcuspóir cur chuige Eorpach duinelárnach i leith na hintleachta saorga a chur chun cinn agus a bheith mar cheannaire domhanda i bhforbairt intleachta saorga atá slán, iontaofa agus eiticiúil mar a luaigh an Chomhairle Eorpach (5), agus áirithítear leis cosaint na bprionsabal eiticiúil, mar a d’iarr Parlaimint na hEorpa go sonrach (6).

(9)

Jenħtieġ li jiġu stabbiliti regoli armonizzati applikabbli għall-introduzzjoni fis-suq, għat-tqegħid fis-servizz u għall-użu tas-sistemi tal-IA b'riskju għoli b'mod konsistenti mar-Regolament (KE) Nru 765/2008 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (7), mad-Deċiżjoni Nru 768/2008/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (8) u mar-Regolament (UE) 2019/1020 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (9) (il-Qafas Leġiżlattiv Ġdid). Jenħtieġ li r-regoli armonizzati stabbiliti f'dan ir-Regolament japplikaw fis-setturi kollha u, f'konformità mal-Qafas Leġiżlattiv Ġdid, jenħtieġ li jkunu mingħajr preġudizzju għal-liġijiet eżistenti tal-Unjoni, b'mod partikolari dwar il-protezzjoni tad-data, il-protezzjoni tal-konsumatur, id-drittijiet fundamentali, l-impjiegi, il-protezzjoni tal-ħaddiema u s-sikurezza tal-prodotti, li dan ir-Regolament huwa komplementari għalihom. B'konsegwenza ta' dan, id-drittijiet u r-rimedji kollha previsti minn tali liġijiet tal-Unjoni għall-konsumaturi, u persuni oħra li fuqhom is-sistemi tal-IA jista' jkollhom impatt negattiv, inkluż fir-rigward tal-kumpens għal danni possibbli skont id-Direttiva tal-Kunsill 85/374/KEE (10) jibqgħu mhux affettwati u applikabbli bis-sħiħ. Barra minn hekk, fil-kuntest tal-impjiegi u l-protezzjoni tal-ħaddiema, jenħtieġ għalhekk li dan ir-Regolament ma jaffettwax il-liġi tal-Unjoni dwar il-politika soċjali u l-liġi nazzjonali tax-xogħol, f'konformità mal-liġi tal-Unjoni, fir-rigward tal-kundizzjonijiet tal-impjieg u tax-xogħol, inkluż is-saħħa u s-sikurezza fuq il-post tax-xogħol u r-relazzjoni bejn l-impjegaturi u l-ħaddiema. Jenħtieġ ukoll li dan ir-Regolament ma jaffettwax l-eżerċizzju tad-drittijiet fundamentali kif rikonoxxuti fl-Istati Membri u fil-livell tal-Unjoni, inkluż id-dritt jew il-libertà tal-istrajkjar jew li tittieħed azzjoni oħra koperta mis-sistemi speċifiċi ta' relazzjonijiet industrijali fl-Istati Membri kif ukoll id-dritt tan-negozjar, il-konklużjoni u l-infurzar ta' ftehimiet kollettivi jew id-dritt li tittieħed azzjoni kollettiva f'konformità mad-dritt nazzjonali. Jenħtieġ li dan ir-Regolament ma jaffettwax id-dispożizzjonijiet li għandhom l-għan li jtejbu l-kundizzjonijiet tax-xogħol fix-xogħol fuq il-pjattaformi stabbiliti f’ Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar it-titjib tal-kundizzjonijiet tax-xogħol fix-xogħol fuq il-pjattaformi. Barra minn hekk, dan ir-Regolament għandu l-għan li jsaħħaħ l-effettività ta' dawk id-drittijiet u r-rimedji eżistenti billi jistabbilixxi rekwiżiti u obbligi speċifiċi, inkluż fir-rigward tat-trasparenza, id-dokumentazzjoni teknika u ż-żamma tar-rekords tas-sistemi tal-IA. Jenħtieġ ukoll li l-obbligi imposti fuq diversi operaturi involuti fil-katina tal-valur tal-IA skont dan ir-Regolament japplikaw mingħajr preġudizzju għal-liġi nazzjonali, f'konformità mal-liġi tal-Unjoni, bl-effett li jillimitaw l-użu ta' ċerti sistemi tal-IA meta tali liġi taqa' barra mill-kamp ta' applikazzjoni ta' dan ir-Regolament jew tipprova tilħaq objettivi leġittimi ta' interess pubbliku għajr dawk segwiti minn dan ir-Regolament. Pereżempju, jenħtieġ li l-liġi nazzjonali tax-xogħol u l-liġi dwar il-protezzjoni tal-minorenni, jiġifieri persuni taħt l-età ta' 18-il sena, b'kont meħud tal-Kumment Ġenerali Nru 25 (2021) tal-UNCRC (Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar id-Drittijiet tat-Tfal) dwar id-drittijiet tat-tfal fir-rigward tal-ambjent diġitali, sakemm ma jkunux speċifiċi għas-sistemi tal-IA u jippruvaw jilħqu objettivi leġittimi oħra ta' interess pubbliku, ma jiġux affettwati minn dan ir-Regolament.

(9)

Ba cheart rialacha comhchuibhithe is infheidhme maidir le córais intleachta saorga ardriosca a chur ar an margadh, a chur i mbun seirbhíse nó a úsáid a leagan síos i gcomhréir le Rialachán (CE) Uimh. 765/2008 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (7), Cinneadh Uimh. 768/2008/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (8) agus Rialachán (AE) 2019/1020 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (9) (Creat Reachtach Nua). Ba cheart feidhm a bheith ag na rialacha comhchuibhithe a leagtar síos sa Rialachán seo ar fud na n-earnálacha agus, i gcomhréir leis an gCreat Reachtach Nua, ba cheart iad a bheith gan dochar do dhlí an Aontais atá ann cheana, go háirithe maidir le cosaint sonraí, cosaint tomhaltóirí, cearta bunúsacha, fostaíocht, cosaint oibrithe, agus sábháilteacht táirgí, lena bhfuil an Rialachán seo comhlántach. Mar thoradh air sin, maidir leis na cearta agus na leigheasanna uile dá bhforáiltear leis an dlí sin de chuid an Aontais do thomhaltóirí, agus do dhaoine eile a bhféadfadh tionchar diúltach a bheith ag córais intleachta saorga orthu, lena n-áirítear a mhéid a bhaineann le cúiteamh damáistí a d’fhéadfadh a bheith ann de bhun Threoir 85/374/CEE ón gComhairle (10), ní dhéanfar difear dóibh agus beidh siad infheidhme go hiomlán. Thairis sin, i gcomhthéacs na fostaíochta agus chosaint na n-oibrithe, níor cheart leis an Rialachán seo difear a dhéanamh do dhlí an Aontais maidir le beartas sóisialta agus dlí náisiúnta an tsaothair, i gcomhréir le dlí an Aontais, maidir le dálaí fostaíochta agus oibre, lena n-áirítear sláinte agus sábháilteacht ag an obair agus an caidreamh idir fostóirí agus oibrithe. Anuas air sin, níor cheart leis an Rialachán seo difear a dhéanamh d’fheidhmiú na gceart bunúsach mar a aithnítear sna Ballstáit agus ar leibhéal an Aontais, lena n-áirítear an ceart nó an tsaoirse chun dul ar stailc nó gníomh eile a dhéanamh a chumhdaítear leis na córais shonracha caidrimh thionsclaíoch atá sna Ballstáit, chomh maith leis an gceart comhaontuithe comhchoiteanna a chaibidliú, a thabhairt i gcrích agus a fhorfheidhmiú nó gníomhaíocht chomhchoiteann a dhéanamh i gcomhréir leis an dlí náisiúnta. Níor cheart leis an Rialachán seo difear a dhéanamh do na forálacha arb é is aidhm dóibh dálaí oibre a fheabhsú san obair ardáin a leagtar síos i dTreoir ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle maidir le dálaí oibre a fheabhsú san obair ardáin. Thairis sin, is é is aidhm don Rialachán seo éifeachtacht na gceart agus na leigheasanna sin atá ann cheana a neartú trí cheanglais agus oibleagáidí sonracha a bhunú, lena n-áirítear i ndáil le trédhearcacht, doiciméadacht theicniúil agus coimeád taifead na gcóras intleachta saorga. Thairis sin, ba cheart feidhm a bheith ag na hoibleagáidí a chuirtear ar oibreoirí éagsúla a bhfuil baint acu le slabhra luacha na hintleachta saorga faoin Rialachán seo gan dochar don dlí náisiúnta, i gcomhréir le dlí an Aontais, a bhfuil d’éifeacht acu úsáid córas intleachta saorga áirithe a theorannú i gcás ina dtagann an dlí sin lasmuigh de raon feidhme an Rialacháin seo nó ina saothraíonn sé cuspóirí dlisteanacha maidir le leas an phobail seachas na cuspóirí a shaothraítear leis an Rialachán seo. Mar shampla, níor cheart don Rialachán seo difear a dhéanamh don dlí saothair náisiúnta agus don dlí maidir le cosaint mionaoiseach, eadhon daoine faoi bhun 18 mbliana d’aois, agus Barúil Ghinearálta Uimh. 25 (2021) ó Choinbhinsiún na Náisiún Aontaithe um Chearta an Linbh maidir le cearta an linbh i ndáil leis an timpeallacht dhigiteach á gcur san áireamh, sa mhéid nach mbaineann siad go sonrach le córais intleachta saorga agus go saothraíonn siad cuspóirí dlisteanacha eile maidir le leas an phobail.

(10)

Id-dritt fundamentali għall-protezzjoni tad-data personali huwa salvagwardjat b'mod partikolari mir-Regolamenti (UE) 2016/679 (11) u (UE) 2018/1725 (12) tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill u d-Direttiva (UE) 2016/680 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (13). Barra minn hekk, id-Direttiva 2002/58/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (14) tipproteġi l-ħajja privata u l-kunfidenzjalità tal-komunikazzjoni, inkluż billi tipprovdi kundizzjonijiet għal kwalunkwe ħżin ta' data personali u mhux personali u l-aċċess fi u minn tagħmir terminali. Dawk l-atti legali tal-Unjoni jipprovdu l-bażi għall-ipproċessar tad-data sostenibbli u responsabbli, inkluż fejn is-settijiet ta' data jinkludu taħlita ta' data personali u mhux personali. Dan ir-Regolament ma għandux l-għan li jaffettwa l-applikazzjoni tal-liġijiet eżistenti tal-Unjoni li jirregolaw l-ipproċessar tad-data personali, inkluż il-kompiti u s-setgħat tal-awtoritajiet superviżorji indipendenti kompetenti biex jimmonitorjaw il-konformità ma' dawk l-istrumenti. Lanqas ma jaffettwa l-obbligi tal-fornituri u tal-implimentaturi tas-sistemi tal-IA fir-rwol tagħhom bħala kontrolluri jew proċessuri tad-data li jirriżultaw mil-liġi tal-Unjoni jew dik nazzjonali dwar il-protezzjoni tad-data personali sa fejn it-tfassil, l-iżvilupp jew l-użu tas-sistemi tal-IA jinvolvu l-ipproċessar ta' data personali. Huwa xieraq ukoll li jiġi ċċarat li s-suġġetti tad-data jkomplu jgawdu d-drittijiet u l-garanziji kollha mogħtija lilhom minn tali liġi tal-Unjoni, inkluż id-drittijiet relatati mat-teħid ta' deċiżjonijiet individwali awtomatizzati biss, inkluż it-tfassil tal-profili. Jenħtieġ li r-regoli armonizzati għall-introduzzjoni fis-suq, għat-tqegħid fis-servizz u għall-użu tas-sistemi tal-IA stabbiliti skont dan ir-Regolament jiffaċilitaw l-implimentazzjoni effettiva u jippermettu l-eżerċizzju tad-drittijiet tas-suġġetti tad-data u rimedji oħra garantiti skont il-liġi tal-Unjoni dwar il-protezzjoni tad-data personali u ta' drittijiet fundamentali oħra.

(10)

Cumhdaítear an ceart bunúsach maidir le cosaint sonraí pearsanta go háirithe le Rialacháin (AE) 2016/679 (11) agus (AE) 2018/1725 (12) ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle agus le Treoir (AE) 2016/680 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (13). Ina theannta sin, le Treoir 2002/58/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (14), cosnaítear an saol príobháideach agus rúndacht na cumarsáide, lena n-áirítear trí choinníollacha a chur ar fáil maidir le haon stóráil sonraí pearsanta agus neamhphearsanta i dtrealamh teirminéil nó rochtain ar na sonraí pearsanta nó neamhphearsanta sin ó threalamh teirminéil. Tá na gníomhartha dlí sin de chuid an Aontais ina mbunús le próiseáil sonraí inbhuanaithe agus fhreagrach, lena n-áirítear cásanna ina gcuimsítear le tacair sonraí teaglaim de shonraí pearsanta agus neamhphearsanta. Ní fhéachtar leis an Rialachán seo le difear a dhéanamh do chur i bhfeidhm dhlí an Aontais atá ann cheana lena rialaítear próiseáil sonraí pearsanta, lena n-áirítear cúraimí agus cumhachtaí na n-údarás maoirseachta neamhspleách atá inniúil chun faireachán a dhéanamh ar chomhlíonadh na n-ionstraimí sin. Ina theannta sin, ní dhéantar leis difear d’oibleagáidí soláthraithe agus úsáideoirí gairmiúla córas intleachta saorga ina ról mar rialaitheoirí nó próiseálaithe sonraí a eascraíonn as dlí an Aontais nó an dlí náisiúnta maidir le cosaint sonraí pearsanta a mhéid a bhaineann dearadh, forbairt nó úsáid córas intleachta saorga le próiseáil sonraí pearsanta. Is iomchuí a shoiléiriú freisin go leanann na hábhair sonraí de bheith ag tairbhiú de na cearta agus na ráthaíochtaí go léir a bhronntar orthu le dlí sin an Aontais, lena n-áirítear na cearta a bhaineann le cinnteoireacht aonair uathoibrithe amháin, lena n-áirítear próifíliú. Le rialacha comhchuibhithe maidir le córais intleachta saorga a bhunaítear faoin Rialachán seo a chur ar an margadh, a chur i mbun seirbhíse agus a úsáid, ba cheart cur chun feidhme éifeachtach chearta na n-ábhar sonraí a éascú agus feidhmiú na gceart sin agus leigheasanna eile a ráthaítear faoi dhlí an Aontais maidir le cosaint sonraí pearsanta agus cearta bunúsacha eile a chumasú.

(11)

Jenħtieġ li dan ir-Regolament ikun mingħajr preġudizzju għad-dispożizzjonijiet dwar ir-responsabbiltà tal-fornituri ta’ servizzi intermedjarji kif stipulat fir-Regolament (UE) 2022/2065 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (15).

(11)

Ba cheart don Rialachán seo a bheith gan dochar do na forálacha maidir le dliteanas na soláthraithe seirbhísí idirghabhálacha a leagtar amach i Rialachán (AE) 2022/2065 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (15).

(12)

Jenħtieġ li l-kunċett ta' “sistema tal-IA” f'dan ir-Regolament jiġi ddefinit b'mod ċar u jenħtieġ li jiġi allinjat mill-qrib mal-ħidma tal-organizzazzjonijiet internazzjonali li jaħdmu fuq l-IA biex tiġi żgurata ċ-ċertezza legali, tiġi ffaċilitata l-konverġenza internazzjonali u l-aċċettazzjoni wiesgħa, filwaqt li tingħata l-flessibbiltà biex jiġu akkomodati l-iżviluppi teknoloġiċi rapidi f'dan il-qasam. Barra minn hekk, jenħtieġ li d-definizzjoni tkun ibbażata fuq karatteristiċi ewlenin tas-sistemi tal-IA li jiddistingwuh minn sistemi ta' software tjew approċċi ta' programmazzjoni tradizzjonali aktar sempliċi u jenħtieġ li ma jkoprix sistemi li huma bbażati fuq ir-regoli definiti biss minn persuni fiżiċi biex iwettqu operazzjonijiet b'mod awtomatiku. Karatteristika ewlenija tas-sistemi tal-IA hija l-kapaċità tagħhom li jinferixxu. Din il-kapaċità li jinferixxu tirreferi għall-proċess tal-kisba tal-outputs, bħal previżjonijiet, kontenut, rakkomandazzjonijiet, jew deċiżjonijiet, li jistgħu jinfluwenzaw l-ambjenti fiżiċi u virtwali u għal kapaċità tas-sistemi tal-IA li jidderivaw mudelli jew algoritmi, jew it-tnejn, minn inputs jew data. It-tekniki li jippermettu inferenza waqt li tinbena sistema tal-IA jinkludu approċċi ta' tagħlim awtomatiku li jitgħallmu mid-data dwar kif jistgħu jintlaħqu ċerti objettivi, u approċċi bbażati fuq il-loġika u l-għarfien li jinferixxu minn għarfien ikkodifikat jew rappreżentazzjoni simbolika tal-kompitu li għandu jiġi solvut. Il-kapaċità ta' sistema tal-IA li tinferixxi tmur lil hinn mill-ipproċessar bażiku tad-data billi tippermetti l-apprendiment, ir-raġunament jew l-immudellar. It-terminu “bbażati fuq il-magni” jirreferi għall-fatt li s-sistemi tal-IA jaħdmu bil-magni. Ir-referenza għal objettivi espliċiti jew impliċiti tenfasizza li s-sistemi tal-IA jistgħu joperaw skont objettivi espliċiti definiti jew skont objettivi impliċiti. L-objettivi tas-sistema tal-IA jistgħu jkunu differenti mill-għan maħsub tas-sistema tal-IA f'kuntest speċifiku. Għall-finijiet ta' dan ir-Regolament, jenħtieġ li l-ambjenti jinftiehmu bħala l-kuntesti li fihom joperaw is-sistemi tal-IA, filwaqt li l-outputs iġġenerati mis-sistema tal-IA jirriflettu funzjonijiet differenti mwettqa mis-sistemi tal-IA u jinkludu previżjonijiet, kontenut, rakkomandazzjonijiet jew deċiżjonijiet. Is-sistemi tal-IA huma ddisinjati biex joperaw b'livelli varji ta' awtonomija, li jfisser li għandhom ċertu livell ta' indipendenza tal-azzjonijiet mill-involviment tal-bniedem u ta' kapaċitajiet biex joperaw mingħajr intervent mill-bniedem. L-adattabbiltà li sistema tal-IA tista' turi wara l-implimentazzjoni tirreferi għall-kapaċitajiet ta' awtotagħlim, li jippermettu li s-sistema tinbidel waqt li tkun qed tintuża. Is-sistemi tal-IA jistgħu jintużaw b'mod awtonomu jew bħala komponent ta' prodott, irrispettivament minn jekk is-sistema tkunx integrata fiżikament fil-prodott (inkorporata) jew taqdix il-funzjonalità tal-prodott mingħajr ma tkun integrata fih (mhux inkorporata).

(12)

Ba cheart an coincheap ‘córas intleachta saorga’ sa Rialachán seo a shainiú go soiléir agus ba cheart é a ailíniú go dlúth le hobair na n-eagraíochtaí idirnáisiúnta atá ag obair ar an intleacht shaorga chun deimhneacht dhlíthiúil a áirithiú, comhchuibhiú agus glacadh forleathan a éascú, agus solúbthacht á soláthar ag an am céanna chun freastal ar na forbairtí tapa teicneolaíocha sa réimse sin. Thairis sin, ba cheart an sainmhíniú a bheith bunaithe ar phríomh-shaintréithe na gcóras intleachta saorga chun idirdhealú a dhéanamh idir é agus córais bogearraí traidisiúnta nó cuir chuige ríomhchlárúcháin níos simplí agus níor cheart a chumhdach leis córais atá bunaithe ar na rialacha arna sainiú ag daoine nádúrtha amháin chun oibríochtaí a chur i gcrích go huathoibríoch. Príomh-shaintréith de chórais intleachta saorga is ea a gcumas tuisceana. Maidir leis an gcumas tuisceana sin, is tagairt é don phróiseas atá ann aschuir a fháil, amhail tuartha, inneachar, moltaí, nó cinntí, ar féidir leo tionchar a imirt ar thimpeallachtaí fisiciúla agus fíorúla, agus do chumas na gcóras intleachta saorga samhlacha nó algartaim a dhíorthú ó ionchuir nó ó shonraí. Ar na teicnící lena gcumasaítear an tuiscint sin agus córas intleachta saorga á thógáil, tá cuir chuige mheaisínfhoghlama a fhoghlaimíonn ó shonraí conas cuspóirí áirithe a bhaint amach, agus cuir chuige loighicbhunaithe agus eolasbhunaithe a fhaigheann an tuiscint ó eolas ionchódaithe nó ó léiriú siombalach, nó ón dá rud, ar an tasc atá le réiteach. Tá níos mó i gceist le cumas an chórais intleachta saorga tuiscint a bheith aige ná próiseáil sonraí bunúsacha sa mhéid is go gcumasaíonn sé foghlaim, réasúnaíocht nó samhaltú. Tagraíonn an téarma ‘meaisín-bhunaithe’ don fhíoras go mbíonn córais intleachta saorga ag feidhmiú ar mheaisíní. Leis an tagairt do chuspóirí sainráite nó intuigthe, cuirtear i bhfios go láidir gur féidir le córais intleachta saorga oibriú de réir cuspóirí sainráite nó cuspóirí intuigthe. Féadfaidh cuspóirí an chórais intleachta saorga a bheith éagsúil leis an gcríoch atá beartaithe don chóras intleachta saorga i gcomhthéacs sonrach. Chun críocha an Rialacháin seo, ba cheart timpeallachtaí a thuiscint mar na comhthéacsanna ina n-oibríonn na córais intleachta saorga, ach a mhéid a bhaineann le haschuir arna nginiúint ag an gcóras intleachta saorga, léiríonn siad feidhmeanna éagsúla a dhéanann córais intleachta saorga agus áirítear leo tuartha, inneachar, moltaí nó cinntí. Tá córais intleachta saorga ceaptha chun oibriú le leibhéil éagsúla neamhspleáchais, rud a chiallaíonn go bhfuil méid áirithe neamhspleáchais gníomhaíochtaí acu ar rannpháirtíocht an duine agus méid áirithe neamhspleáchais cumais oibriú gan idirghabháil ón duine. An leibhéal oiriúnachta a d’fhéadfadh córas intleachta saorga a thaispeáint tar éis a bheith curtha in úsáid, is tagairt é sin do chumais féinfhoghlama, rud a fhágann gur féidir leis an gcóras athrú agus é á úsáid. Is féidir córais intleachta saorga a úsáid ar bhonn neamhspleách nó mar chomhpháirt táirge, gan beann ar cé acu atá nó nach bhfuil an córas comhtháite go fisiciúil sa táirge (leabaithe) nó ag freastal ar fheidhmiúlacht an táirge gan a bheith comhtháite ann (neamhleabaithe).

(13)

Jenħtieġ li l-kunċett ta' “implimentatur” imsemmi f'dan ir-Regolament jiġi interpretat bħala kwalunkwe persuna fiżika jew ġuridika, inkluż awtorità pubblika, aġenzija jew korp ieħor, li tuża sistema tal-IA li taħt l-awtorità tagħha, ħlief meta s-sistema tal-IA tintuża matul attività personali mhux professjonali. Skont it-tip ta' sistema tal-IA, l-użu tas-sistema jista' jaffettwa persuni oħra minbarra l-implimentatur.

(13)

Ba cheart an coincheap ‘úsáideoir gairmiúil’ dá dtagraítear sa Rialachán seo a léirmhíniú mar aon duine nádúrtha nó dlítheanach, lena n-áirítear údarás poiblí, gníomhaireacht nó comhlacht eile a bhfuil córas intleachta saorga á úsáid aige faoina údarás féin, ach amháin i gcás ina n-úsáidtear an córas intleachta saorga le linn gníomhaíocht phearsanta neamhghairmiúil. Ag brath ar an gcineál córais intleachta saorga, d’fhéadfadh úsáid an chórais difear a dhéanamh do dhaoine nach iad an t-úsáideoir gairmiúil iad.

(14)

Jenħtieġ li l-kunċett ta' “data bijometrika” użat f'dan ir-Regolament jiġi interpretat fid-dawl tal-kunċett ta' data bijometrika kif definit fl-Artikolu 4, il-punt (14) tar-Regolament (UE) 2016/679, l-Artikolu 3, il-punt (18) tar-Regolament (UE) 2018/1725 u l-Artikolu 3, il-punt (13) tad-Direttiva (UE) 2016/680. Id-data bijometrika tista' tippermetti l-awtentikazzjoni, l-identifikazzjoni jew il-kategorizzazzjoni ta' persuni fiżiċi u r-rikonoxximent tal-emozzjonijiet ta' persuni fiżiċi.

(14)

Ba cheart an coincheap ‘sonraí bithmhéadracha’ a úsáidtear sa Rialachán seo a léirmhíniú i bhfianaise choincheap na sonraí bithmhéadracha mar a shainmhínítear in Airteagal 4, pointe (14) de Rialachán (AE) 2016/679, Airteagal 3, pointe (18) de Rialachán (AE) 2018/1725 agus Airteagal 3, pointe (13) de Threoir (AE) 2016/680. Le sonraí bithmhéadracha, is féidir fíordheimhniú, sainaithint nó catagóiriú daoine nádúrtha a chumasú, chomh maith lena mothúcháin a aithint.

(15)

Jenħtieġ li l-kunċett ta' “identifikazzjoni bijometrika” imsemmi f'dan ir-Regolament jiġi ddefinit bħala r-rikonoxximent awtomatizzat ta' karatteristiċi fiżiċi, fiżjoloġiċi u ta' mġiba tal-bniedem bħall-wiċċ, il-moviment tal-għajnejn, il-forma tal-ġisem, il-vuċi, il-prosodija, il-mixja, il-qagħda, ir-rata tal-qalb, il-pressjoni tad-demm, ir-riħa, karatteristiċi tal-ittastjar, għall-fini li tiġi stabbilita l-identità ta' individwu billi titqabbel id-data bijometrika ta' dak l-individwu mad-data bijometrika ta' individwi maħżuna f'bażi ta' data ta' referenza, irrispettivament minn jekk l-individwu jkunx ta l-kunsens tiegħu jew le. Dan jeskludi sistemi tal-IA maħsuba biex jintużaw għall-verifika bijometrika, li tinkludi l-awtentikazzjoni, li l-iskop uniku tagħha huwa li tikkonferma li persuna fiżika speċifika hija l-persuna li tiddikjara li hija u li tikkonferma l-identità ta' persuna fiżika għall-iskop uniku li jkollha aċċess għal servizz, li tiftaħ apparat jew li jkollha aċċess sigur għall-bini.

(15)

Ba cheart an coincheap ‘sainaitheantas bithmhéadrach’ dá dtagraítear sa Rialachán seo a shainmhíniú mar aithint uathoibrithe ghnéithe fisiciúla, fiseolaíocha agus iompraíochta an duine amhail aghaidh an duine, gluaiseacht súl, cruth coirp, guth, prosóid, siúl, iompar coirp, ráta croí, brú fola, boladh, saintréithe eochairbhuille, chun críche céannacht duine aonair a bhunú trí shonraí bithmhéadracha an duine aonair sin a chur i gcomparáid le sonraí bithmhéadracha daoine aonair eile ar sonraí iad arna stóráil i mbunachar sonraí tagartha, gan beann ar thoiliú an duine aonair a bheith tugtha nó gan a bheith tugtha. Ní áirítear leis sin córais intleachta saorga atá beartaithe a úsáid le haghaidh fíorú bithmhéadrach, lena n-áirítear fíordheimhniú, arb é an t-aon chuspóir atá leis a dheimhniú gur duine nádúrtha ar leith an duine a mhaíonn sé nó sí a bheith ann agus chun céannacht duine nádúrtha a dheimhniú chun rochtain a fháil ar sheirbhís, feiste a dhíghlasáil nó rochtain slándála a bheith aige ar áitreabh, agus an méid sin amháin.

(16)

Jenħtieġ li l-kunċett ta' “kategorizzazzjoni bijometrika” msemmi f'dan ir-Regolament jiġi ddefinit bħala l-assenjazzjoni ta' persuni fiżiċi għal kategoriji speċifiċi abbażi tad-data bijometrika tagħhom. Tali kategoriji speċifiċi jistgħu jkunu relatati ma' aspetti bħas-sess, l-età, il-kulur tax-xagħar, il-kulur tal-għajnejn, it-tatwaġġi, il-karatteristiċi tal-imġiba jew tal-personalità, il-lingwa, ir-reliġjon, l-appartenenza għal minoranza nazzjonali, l-orjentazzjoni sesswali jew dik politika. Dan ma jinkludix sistemi ta' kategorizzazzjoni bijometrika li huma karatteristika purament anċillari intrinsikament marbuta ma' servizz kummerċjali ieħor, li jfisser li l-karatteristika ma tistax, għal raġunijiet tekniċi oġġettivi, tintuża mingħajr is-servizz prinċipali, u l-integrazzjoni ta' dik il-karatteristika jew funzjonalità mhijiex mezz biex tiġi evitata l-applikabbiltà tar-regoli ta' dan ir-Regolament. Pereżempju, il-filtri li jikkategorizzaw il-karatteristiċi tal-wiċċ jew tal-ġisem użati fis-swieq online jistgħu jikkostitwixxu karatteristika anċillari bħal din peress li jistgħu jintużaw biss fir-rigward tas-servizz prinċipali li jikkonsisti fil-bejgħ ta' prodott billi jippermettu lill-konsumatur jara minn qabel kif jidher il-prodott fuqu nnifsu u jgħin lill-konsumatur jieħu deċiżjoni dwar ix-xiri. Il-filtri użati fuq servizzi ta' network soċjali online li jikkategorizzaw karatteristiċi tal-wiċċ jew tal-ġisem biex jippermettu lill-utenti jżidu jew jimmodifikaw stampi jew vidjos jistgħu jitqiesu wkoll bħala karatteristika anċillari peress li tali filtru ma jistax jintuża mingħajr is-servizz prinċipali tas-servizzi tan-network soċjali li jikkonsisti fil-kondiviżjoni tal-kontenut online.

(16)

Ba cheart an coincheap ‘catagóiriú bithmhéadrach’ dá dtagraítear sa Rialachán seo a shainmhíniú mar seo: coincheap lena sanntar daoine nádúrtha do chatagóirí sonracha ar bhonn a sonraí bithmhéadracha. D’fhéadfadh baint a bheith ag na catagóirí sonracha sin le raon gnéithe, amhail gnéas, aois, dath súl, dath gruaige, tatúnna, tréithe iompraíochta nó pearsantachta, teanga, reiligiún, ballraíocht i mionlach náisiúnta, gnéaschlaonadh nó claonadh polaitiúil. Ní áirítear leis sin córais catagóirithe bhithmhéadraigh ar gné choimhdeach amháin iad a bhfuil dlúthbhaint acu le seirbhís tráchtála eile, rud a chiallaíonn nach féidir an ghné a úsáid, ar chúiseanna teicniúla oibiachtúla, gan an phríomhsheirbhís agus nach bealach é comhtháthú na gné sin chun dul timpeall ar infheidhmeacht rialacha an Rialacháin seo. Mar shampla, d’fhéadfadh scagairí a dhéanann aicmiú ar ghnéithe aghaidhe nó coirp a úsáidtear ar mhargaí ar líne a bheith ina ngné choimhdeach den sórt sin toisc nach féidir iad a úsáid ach amháin i ndáil leis an bpríomhsheirbhís arb é atá inti táirge a dhíol trí ligean don tomhaltóir réamhamharc a bheith aige nó aici den táirge air féin nó uirthi féin, rud a chuidíonn leis an tomhaltóir cinneadh ceannaigh a dhéanamh. Maidir le scagairí a úsáidtear ar sheirbhísí líonra shóisialta ar líne lena ndéantar gnéithe den aghaidh nó gnéithe den chorp a chatagóiriú chun gur féidir le húsáideoirí pictiúir nó físeáin a chur ann nó a mhodhnú, d’fhéadfaí a mheas gur gné choimhdeach iad toisc nach féidir an scagaire sin a úsáid gan príomhsheirbhís na seirbhísí líonra shóisialta arb é atá inti inneachar a chomhroinnt ar líne.

(17)

Jenħtieġ li l-kunċett ta' “sistema ta' identifikazzjoni bijometrika remota” msemmi f'dan ir-Regolament jiġi ddefinit b'mod funzjonali, bħala sistema tal-IA maħsuba għall-identifikazzjoni ta' persuni fiżiċi mingħajr l-involviment attiv tagħhom, tipikament mill-bogħod, permezz tat-tqabbil tad-data bijometrika ta' persuna mad-data bijometrika li tinsab f'bażi ta' data ta' referenza, irrispettivament mit-teknoloġija, mill-proċessi jew mit-tipi partikolari ta' data bijometrika użati. Tali sistemi ta’ identifikazzjoni bijometrika remota tipikament jintużaw biex jipperċepixxu diversi persuni jew l-imġiba tagħhom simultanjament sabiex jiffaċilitaw b'mod sinifikanti l-identifikazzjoni ta' persuni fiżiċi mingħajr l-involviment attiv tagħhom. Dan jeskludi sistemi tal-IA maħsuba biex jintużaw għall-verifika bijometrika, li tinkludi l-awtentikazzjoni, li l-iskop uniku tagħha huwa li tikkonferma li persuna fiżika speċifika hija l-persuna li tiddikjara li hija u li tikkonferma l-identità ta' persuna fiżika għall-iskop uniku li jkollha aċċess għal servizz, li tiftaħ apparat jew li jkollha aċċess sigur għall-bini. Dik l-esklużjoni hija ġġustifikata mill-fatt li tali sistemi x'aktarx ikollhom impatt minuri fuq id-drittijiet fundamentali ta' persuni fiżiċi meta mqabbla mas-sistemi ta’ identifikazzjoni bijometrika remota li jistgħu jintużaw għall-ipproċessar tad-data bijometrika ta' għadd kbir ta' persuni mingħajr l-involviment attiv tagħhom. Fil-każ ta' sistemi “fil-ħin reali”, il-qbid tad-data bijometrika, it-tqabbil u l-identifikazzjoni jsiru b'mod istantanju, kważi istantanju jew fi kwalunkwe każ mingħajr dewmien sinifikanti. F'dan ir-rigward, jenħtieġ li ma jkun hemm l-ebda lok li jiġu evitati r-regoli ta' dan ir-Regolament dwar l-użu “fil-ħin reali” tas-sistemi tal-IA kkonċernati billi jiġi previst xi dewmien żgħir. Is-sistemi “fil-ħin reali” jinvolvu l-użu ta' materjal “dirett” jew “kważi dirett”, bħal filmat, iġġenerat minn kamera jew minn apparat ieħor b'funzjonalità simili. Għall-kuntrarju, fil-każ tas-sistemi “f'ħin aktar tard”, id-data bijometrika tkun diġà nkisbet u t-tqabbil u l-identifikazzjoni jsiru biss wara ċertu dewmien sinifikanti. Dan jinvolvi materjal, bħal stampi jew filmati ġġenerati minn kameras tat-televiżjoni b'ċirkwit magħluq jew minn apparati privati, li jkun ġie ġġenerat qabel tkun intużat is-sistema fir-rigward tal-persuni fiżiċi kkonċernati.

(17)

Ba cheart an coincheap ‘córas cian-sainaitheanta bithmhéadraí’ dá dtagraítear sa Rialachán seo a shainmhíniú ar bhonn feidhmiúil mar chóras intleachta saorga atá beartaithe chun daoine nádúrtha a shainaithint gan iad a bheith rannpháirteach go gníomhach, go cianda de ghnáth, trí chomparáid a dhéanamh idir sonraí bithmhéadracha an duine agus na sonraí bithmhéadracha atá i mbunachar sonraí tagartha, gan beann ar an teicneolaíocht, próisis nó cineálacha sonraí bithmhéadracha áirithe a úsáidtear. Is iondúil go n-úsáidtear na córais cian-sainaitheanta bithmhéadraí sin chun roinnt daoine nó a n-iompar a bhrath ag an am céanna chun sainaithint daoine nádúrtha a éascú go suntasach gan iad a bheith rannpháirteach go gníomhach. Ní áirítear leis sin córais intleachta saorga atá beartaithe a úsáid le haghaidh fíorú bithmhéadrach, lena n-áirítear fíordheimhniú, arb é an t-aon chuspóir atá leis a dheimhniú gur duine nádúrtha ar leith an duine a mhaíonn sé nó sí a bheith ann agus chun céannacht duine nádúrtha a dheimhniú chun rochtain a fháil ar sheirbhís, feiste a dhíghlasáil nó rochtain slándála a bheith aige ar áitreabh, agus an méid sin amháin. Tá údar leis an eisiamh sin toisc gur dócha go mbeidh tionchar beag ag na córais sin ar chearta bunúsacha daoine nádúrtha i gcomparáid leis na córais cian-sainaitheanta bithmhéadraí a d’fhéadfaí a úsáid chun sonraí bithmhéadracha líon mór daoine a phróiseáil gan iad a bheith rannpháirteach go gníomhach. I gcás na gcóras ‘fíor-ama’, déantar gabháil na sonraí bithmhéadracha, an chomparáid agus an tsainaithint ar fad go meandrach, go meandrach nach mór nó in aon chás gan moill mhór. I dtaca leis sin, níor cheart aon fhéidearthacht a bheith ann dul timpeall ar rialacha an Rialacháin seo maidir le húsáid ‘fíor-ama’ na gcóras intleachta saorga lena mbaineann trí fhoráil a dhéanamh maidir le mionmhoilleanna. Bíonn úsáid ábhair ‘bheo’ nó ‘neasbheo’ i gceist le córais ‘fíor-ama’, amhail píosa scannánaíochta, arna ghiniúint le ceamara nó le feiste eile ag a bhfuil feidhmiúlacht chomhchosúil. I gcás na gcóras ‘iar-aimseartha’, i gcodarsnacht leis sin, tá na sonraí bithmhéadracha gafa cheana féin agus déantar an chomparáid agus an tsainaithint tar éis moill mhór. Is éard atá i gceist leis sin ábhar, amhail pictiúir nó píosa scannánaíochta arna nginiúint le ceamaraí teilifíse ciorcaid iata nó le gairis phríobháideacha, a gineadh roimh úsáid an chórais i leith na ndaoine nádúrtha lena mbaineann.

(18)

Jenħtieġ li l-kunċett ta' “sistema ta' rikonoxximent tal-emozzjonijiet” imsemmi f'dan ir-Regolament jiġi ddefinit bħala sistema tal-IA għall-fini tal-identifikazzjoni jew l-inferenza ta' emozzjonijiet jew intenzjonijiet ta' persuni fiżiċi abbażi tad-data bijometrika tagħhom. Il-kunċett jirreferi għal emozzjonijiet jew intenzjonijiet bħal kuntentizza, diqa, rabja, sorpriża, disgust, imbarazzament, eċċitament, mistħija, disprezz, sodisfazzjon u divertiment. Ma jinkludix stati fiżiċi, bħal uġigħ jew għeja, inkluż, pereżempju, sistemi użati biex jiġi identifikat l-istat tal-għeja tal-bdoti professjonali jew tas-sewwieqa bl-għan li jiġu evitati l-aċċidenti. Dan lanqas ma jinkludi s-sempliċi kxif ta' espressjonijiet, ġesti jew movimenti faċilment apparenti, sakemm ma jintużawx biex jidentifikaw jew jinferixxu emozzjonijiet. Dawk l-espressjonijiet jistgħu jkunu espressjonijiet bażiċi tal-wiċċ bħal ħarsa bl-ikrah jew tbissima, jew ġesti bħall-moviment tal-idejn, dirgħajn jew ras, jew karatteristiċi tal-vuċi ta' persuna, bħal vuċi mgħollija jew minn taħt l-ilsien.

(18)

Ba cheart an coincheap ‘córais aitheanta mothúcháin’ dá dtagraítear sa Rialachán seo a shainmhíniú mar chóras intleachta saorga atá ceaptha chun mothúcháin nó rúin daoine nádúrtha a shainaithint ar bhonn a sonraí bithmhéadracha nó chun mothúcháin nó rúin a oibriú amach ar bhonn na sonraí sin. Tagraíonn an coincheap do raon mothúchán nó rún, amhail sonas, brón, fearg, iontas, déistin, náire, sceitimíní, aiféaltas, drochmheas, sásamh agus sult. Ní áirítear leis staideanna fisiciúla, amhail pian nó tuirse lena n-áirítear, mar shampla, córais a úsáidtear chun tuirse píolótaí nó tiománaithe gairmiúla a bhrath chun tionóiscí a chosc. Ní áirítear leis sin ach oiread gothaí gnúise, gothaí nó gluaiseachtaí atá ríshoiléir a bhrath, ach amháin má úsáidtear iad chun mothúcháin a aithint nó a thuiscint. D’fhéadfadh a bheith i gceist leis na gothaí sin gothaí aghaidhe bunúsacha, amhail strainc nó miongháire, nó gothaí amhail gluaiseacht na lámh, na ngéag nó an chinn, nó tréithe guth duine, ar nós guth ard nó a bheith ag cogarnach.

(19)

Għall-finijiet ta' dan ir-Regolament, jenħtieġ li l-kunċett ta' spazju aċċessibbli għall-pubbliku jinftiehem bħala li jirreferi għal kwalunkwe spazju fiżiku li huwa aċċessibbli għal għadd mhux determinat ta' persuni fiżiċi, u irrispettivament minn jekk l-ispazju inkwistjoni huwiex ta' sjieda privata jew pubblika, irrispettivament mill-attività li għaliha jista' jintuża l-ispazju, bħall-kummerċ, pereżempju, ħwienet, ristoranti, kafetteriji; bħas-servizzi, pereżempju, banek, attivitajiet professjonali, ospitalità; bħas-sport, pereżempju, pixxini, gyms, stadiums; bħat-trasport, pereżempju, stazzjonijiet tal-karozzi tal-linja, tal-metro u tal-ferrovija, ajruporti, mezzi tat-trasport; bħad-divertiment, pereżempju, ċinema, teatri, mużewijiet, swali tal-kunċerti u tal-konferenzi; jew bħar-ikreazzjoni jew mod ieħor, pereżempju, toroq pubbliċi u pjazez, parks, foresti, playgrounds. Jenħtieġ li spazju jiġi kklassifikat bħala aċċessibbli għall-pubbliku anki jekk, irrispettivament mir-restrizzjonijiet potenzjali tal-kapaċità jew tas-sigurtà, l-aċċess ikun soġġett għal ċerti kundizzjonijiet predeterminati li jistgħu jiġu ssodisfati minn għadd mhux determinat ta' persuni, bħax-xiri ta' biljett jew titolu tat-trasport, reġistrazzjoni minn qabel jew li persuna jkollha ċerta età. B'kuntrast ma' dan, jenħtieġ li spazju ma jitqiesx li jkun aċċessibbli għall-pubbliku jekk l-aċċess ikun limitat għal persuni fiżiċi speċifiċi u definiti permezz ta' liġijiet tal-Unjoni jew nazzjonali direttament relatati mas-sikurezza jew is-sigurtà pubblika jew permezz tal-manifestazzjoni ċara tar-rieda mill-persuna li jkollha l-awtorità rilevanti fuq il-post. Il-possibbiltà fattwali ta' aċċess waħedha, bħal bieb mhux imsakkar jew xatba miftuħa f'ċint, ma tfissirx li l-ispazju huwa aċċessibbli għall-pubbliku fil-preżenza ta' indikazzjonijiet jew ċirkostanzi li jissuġġerixxu l-kuntrarju, bħal sinjali li jipprojbixxu jew jirrestrinġu l-aċċess. Il-bini ta' kumpaniji u fabbriki, kif ukoll l-uffiċċji u l-postijiet tax-xogħol li huma maħsuba biex jiġu aċċessati biss mill-impjegati u l-fornituri tas-servizzi rilevanti, huma spazji li mhumiex aċċessibbli għall-pubbliku. Jenħtieġ li l-ispazji aċċessibbli għall-pubbliku ma jinkludux ħabsijiet jew kontroll fil-fruntieri. Xi spazji oħra jistgħu jinkludu spazji mhux aċċessibbli għall-pubbliku kif ukoll spazji aċċessibbli għall-pubbliku, bħall-entrata ta' bini residenzjali privat meħtieġa biex jinkiseb aċċess għal uffiċċju ta' tabib jew ajruport. L-ispazji online ma humiex koperti għax dawn mhumiex spazji fiżiċi. Jekk spazju partikolari jkunx aċċessibbli għall-pubbliku jenħtieġ, madankollu, jiġi determinat abbażi ta' każ b'każ, filwaqt li jitqiesu l-ispeċifiċitajiet tas-sitwazzjoni individwali inkwistjoni.

(19)

Chun críocha an Rialacháin seo, ba cheart an coincheap ‘spás atá inrochtana don phobal’ a thuiscint mar thagairt d’aon spás fisiciúil atá inrochtana do líon neamhchinntithe daoine nádúrtha, agus gan beann ar an spás atá i gceist a bheith faoi úinéireacht phríobháideach nó phoiblí, gan beann ar an ngníomhaíocht a bhféadfar an spás a úsáid ina leith, amhail le haghaidh tráchtála, mar shampla, siopaí, bialanna, caiféanna; le haghaidh seirbhísí, mar shampla, bainc, gníomhaíochtaí gairmiúla, fáilteachas; le haghaidh spóirt, mar shampla, linnte snámha, giomnáisiamaí, staideanna; le haghaidh iompair, mar shampla, stáisiúin bus, mheitreo agus iarnróid, aerfoirt, modhanna iompair; le haghaidh siamsaíochta, mar shampla, pictiúrlanna, amharclanna, músaeim, hallaí ceolchoirme agus comhdhálacha; nó le haghaidh fóillíochta nó eile, mar shampla, bóithre agus cearnóga poiblí, páirceanna, foraoisí, clóis súgartha. Ba cheart spás a aicmiú freisin mar áit atá inrochtana don phobal freisin más rud é, gan beann ar acmhainneacht nó srianta slándála a d’fhéadfadh a bheith ann, go bhfuil rochtain faoi réir coinníollacha réamhshocraithe áirithe ar féidir le líon neamhchinntithe daoine iad a chomhlíonadh, amhail ticéad a cheannach nó ticéad iompair a cheannach, clárúchán roimh ré nó aois áirithe a bheith slánaithe agat. Os a choinne sin, níor cheart a mheas go bhfuil spás inrochtana don phobal má tá rochtain teoranta do dhaoine nádúrtha sonracha agus sainithe trí dhlí an Aontais nó tríd an dlí náisiúnta a bhaineann go díreach le sábháilteacht nó slándáil phoiblí nó trí léiriú soiléir thoil an duine a bhfuil an t-údarás ábhartha aige ar an spás. Ní thugtar le tuiscint go bhfuil ar an spás inrochtana don phobal díreach toisc gur féidir rochtain a fháil uirthi, amhail doras nach bhfuil glas air nó geata oscailte i bhfál, agus comharthaí nó imthosca inti a thugann a mhalairt le fios, amhail comharthaí lena dtoirmisctear nó lena sriantar rochtain. Is spásanna iad áitribh chuideachta agus mhonarchan, chomh maith le hoifigí agus ionaid oibre nach bhfuil inrochtana don phobal, cé is moite d'fhostaithe ábhartha agus soláthraithe seirbhíse, mar a bheartaítear é. Níor cheart príosúin nó rialú teorann a áireamh i spásanna atá inrochtana don phobal. D’fhéadfadh roinnt spásanna eile a bheith comhdhéanta de limistéir atá inrochtana don phobal agus spásanna nach bhfuil inrochtana don phobal, amhail halla foirgnimh chónaithe phríobháidigh atá riachtanach chun rochtain a fháil ar oifig dochtúra nó an t-aerfort. Ní chumhdaítear spásanna ar líne, ós rud é nach spásanna fisiciúla iad. Cé acu atá spás a bhfuil rochtain ag an bpobal air nó nach bhfuil, áfach, ba cheart é sin a chinneadh ar bhonn cás ar chás, ag féachaint do shonraíochtaí an cháis aonair faoi chaibidil.

(20)

Biex jinkisbu l-akbar benefiċċji mis-sistemi tal-IA filwaqt li jiġu protetti d-drittijiet fundamentali, is-saħħa u s-sikurezza u biex ikun jista' jsir kontroll demokratiku, jenħtieġ li l-litteriżmu fl-IA jgħammar lill-fornituri, lill-implimentaturi u lill-persuni affettwati bil-kunċetti meħtieġa biex jieħdu deċiżjonijiet infurmati dwar is-sistemi tal-IA. Dawk il-kunċetti jistgħu jvarjaw fir-rigward tal-kuntest rilevanti u jistgħu jinkludu l-fehim tal-applikazzjoni korretta tal-elementi tekniċi matul il-fażi tal-iżvilupp tas-sistema tal-IA, il-miżuri li għandhom jiġu applikati waqt l-użu tagħha, il-modi xierqa li bihom jiġi interpretat l-output tas-sistema tal-IA, u, fil-każ tal-persuni affettwati, l-għarfien meħtieġ biex jifhmu kif id-deċiżjonijiet meħuda bl-assistenza tal-IA ser ikollhom impatt fuqhom. Fil-kuntest tal-applikazzjoni ta' dan ir-Regolament, jenħtieġ li l-litteriżmu fl-IA jipprovdi lill-atturi rilevanti kollha fil-katina tal-valur tal-IA bl-għarfien meħtieġ biex tiġi żgurata l-konformità xierqa u l-infurzar korrett tiegħu. Barra minn hekk, l-implimentazzjoni wiesgħa ta' miżuri ta' litteriżmu fl-IA u l-introduzzjoni ta' azzjonijiet ta' segwitu xierqa jistgħu jikkontribwixxu għat-titjib tal-kundizzjonijiet tax-xogħol u fl-aħħar mill-aħħar isostnu l-konsolidazzjoni, u l-perkors tal-innovazzjoni ta' IA affidabbli fl-Unjoni. Jenħtieġ li l-Bord Ewropew għall-Intelliġenza Artifiċjali (“il-Bord”) jappoġġa lill-Kummissjoni fil-promozzjoni tal-għodod tal-litteriżmu fl-IA, is-sensibilizzazzjoni u l-fehim tal-pubbliku dwar il-benefiċċji, ir-riskji, is-salvagwardji, id-drittijiet u l-obbligi fir-rigward tal-użu ta' sistemi tal-IA. F'kooperazzjoni mal-partijiet ikkonċernati rilevanti, jenħtieġ li l-Kummissjoni u l-Istati Membri jiffaċilitaw it-tfassil ta' kodiċijiet ta' kondotta volontarji biex javvanzaw il-litteriżmu fl-IA fost il-persuni li jittrattaw l-iżvilupp, it-tħaddim u l-użu tal-IA.

(20)

Chun na tairbhí is mó a fháil ó chórais intleachta saorga agus, ag an am céanna, cearta bunúsacha, sláinte agus sábháilteacht a chosaint agus rialú daonlathach a chumasú, ba cheart do litearthacht intleachta saorga na coincheapa is gá a thabhairt do sholáthraithe, d’úsáideoirí gairmiúla agus do dhaoine a ndéantar difear dóibh chun cinntí eolasacha a dhéanamh maidir le córais intleachta saorga. D’fhéadfadh na coincheapa sin a bheith éagsúil maidir leis an gcomhthéacs ábhartha agus is féidir a áireamh leo tuiscint a fháil ar chur i bhfeidhm ceart na n-eilimintí teicniúla le linn chéim forbartha an chórais intleachta saorga, na bearta atá le cur i bhfeidhm le linn a húsáide, na bealaí oiriúnacha chun aschur an chórais intleachta saorga a léirmhíniú, agus, i gcás na ndaoine a ndéantar difear dóibh, an t-eolas is gá chun go dtuigfidh siad an tionchar a bheidh ag cinntí a dhéanfar le cúnamh na hintleachta saorga orthu. I gcomhthéacs chur i bhfeidhm an Rialacháin seo, ba cheart do litearthacht intleachta saorga na léargais is gá a sholáthar do na gníomhaithe ábhartha uile i slabhra luacha na hintleachta saorga chun comhlíonadh iomchuí agus forfheidhmiú ceart a áirithiú. Ina theannta sin, dá gcuirfí bearta litearthachta intleachta saorga chun feidhme go forleathan agus dá dtabharfaí gníomhaíochtaí leantacha iomchuí isteach, d’fhéadfaí rannchuidiú le feabhas a chur ar dhálaí oibre agus, ar deireadh, tacú le comhdhlúthú agus conair nuálaíochta na hintleachta saorga iontaofa san Aontas. Ba cheart don Bhord Eorpach um an Intleacht Shaorga (‘an Bord’) tacú leis an gCoimisiún litearthacht intleachta saorga, feasacht phoiblí agus tuiscint ar na tairbhí, na rioscaí, na coimircí, na cearta agus na hoibleagáidí i ndáil le húsáid córas intleachta saorga a chur chun cinn. I gcomhar leis na geallsealbhóirí ábhartha, ba cheart don Choimisiún agus do na Ballstáit tarraingt suas cód iompair deonach a éascú chun litearthacht intleachta saorga a chur chun cinn i measc daoine a bhíonn ag déileáil le forbairt, oibriú agus úsáid na hintleachta saorga.

(21)

Biex ikunu żgurati kundizzjonijiet ekwi u protezzjoni effettiva tad-drittijiet u tal-libertajiet tal-individwi madwar l-Unjoni, jenħtieġ li r-regoli stabbiliti b'dan ir-Regolament japplikaw għall-fornituri tas-sistemi tal-IA b'mod mhux diskriminatorju, irrispettivament minn jekk humiex stabbiliti fl-Unjoni jew f'pajjiż terz, u għall-implimentaturi tas-sistemi tal-IA stabbiliti fl-Unjoni.

(21)

Chun cothrom na Féinne agus cosaint éifeachtach cearta agus saoirsí daoine aonair ar fud an Aontais a áirithiú, ba cheart feidhm a bheith ag na rialacha a bhunaítear leis an Rialachán seo maidir le soláthraithe córas intleachta saorga ar bhonn neamh-idirdhealaitheach, gan beann ar iad a bheith bunaithe laistigh den Aontas nó i dtríú tír, agus maidir le húsáideoirí gairmiúla córas intleachta saorga atá bunaithe laistigh den Aontas.

(22)

Fid-dawl tan-natura diġitali tagħhom, jenħtieġ li ċerti sistemi tal-IA jkunu fil-kamp ta' applikazzjoni ta' dan ir-Regolament anki meta ma jiġux introdotti fis-suq, ma jitqiegħdux fis-servizz, u ma jintużawx fl-Unjoni. Pereżempju, dan hu l-każ fejn operatur stabbilit fl-Unjoni jikkuntratta ċerti servizzi lil operatur stabbilit f'pajjiż terz fir-rigward ta' attività li tkun ser titwettaq minn sistema tal-IA u li tikkwalifika bħala b'riskju għoli. F'dawk iċ-ċirkostanzi, is-sistema tal-IA użata f'pajjiż terz mill-operatur tista' tipproċessa d-data miġbura legalment fl-Unjoni u trasferita minnha, u tipprovdi lill-operatur kontraenti fl-Unjoni l-output ta' dik is-sistema tal-IA li jirriżulta minn dak l-ipproċessar, mingħajr ma dik is-sistema tal-IA tiġi introdotta fis-suq, titqiegħed fis-servizz jew tintuża fl-Unjoni. Biex tiġi evitata ċ-ċirkumvenzjoni ta' dan ir-Regolament u biex tiġi żgurata protezzjoni effettiva tal-persuni fiżiċi li jinsabu fl-Unjoni, jenħtieġ li dan ir-Regolament japplika wkoll għall-fornituri u għall-implimentaturi tas-sistemi tal-IA li huma stabbiliti f'pajjiż terz, sa fejn l-output prodott minn dawk is-sistemi ikun maħsub biex jintuża fl-Unjoni. Madankollu, biex jitqiesu l-arranġamenti eżistenti u l-ħtiġijiet speċjali għall-kooperazzjoni futura mas-sħab barranin li magħhom jiġu skambjati informazzjoni u evidenza, jenħtieġ li dan ir-Regolament ma japplikax għall-awtoritajiet pubbliċi ta' pajjiż terz u għal organizzazzjonijiet internazzjonali meta jaġixxu fil-qafas ta' kooperazzjoni jew ta' ftehimiet internazzjonali konklużi fil-livell tal-Unjoni jew nazzjonali għall-infurzar tal-liġi u għall-kooperazzjoni ġudizzjarja mal-Unjoni jew mal-Istati Membri, dment li l-pajjiż terz jew l-organizzazzjoni internazzjonali rilevanti jipprovdu salvagwardji adegwati fir-rigward tal-protezzjoni tad-drittijiet u l-libertajiet fundamentali tal-individwi. Fejn rilevanti, dan jista' jkopri attivitajiet ta' entitajiet fdati mill-pajjiżi terzi biex iwettqu kompiti speċifiċi b'appoġġ għal tali infurzar tal-liġi u kooperazzjoni ġudizzjarja. Tali qafas għall-kooperazzjoni jew ftehimiet ġew stabbiliti b'mod bilaterali bejn l-Istati Membri u pajjiżi terzi jew bejn l-Unjoni Ewropea, il-Europol u aġenziji oħra tal-Unjoni u pajjiżi terzi u organizzazzjonijiet internazzjonali. Jenħtieġ li l-awtoritajiet kompetenti għas-superviżjoni tal-awtoritajiet tal-infurzar tal-liġi u dawk ġudizzjarji skont dan ir-Regolament jivvalutaw jekk dawk l-oqfsa għall-kooperazzjoni jew il-ftehimiet internazzjonali jinkludux salvagwardji adegwati fir-rigward tal-protezzjoni tad-drittijiet u l-libertajiet fundamentali tal-individwi. L-awtoritajiet nazzjonali riċevituri u l-istituzzjonijiet, il-korpi, l-uffiċċji u l-aġenziji tal-Unjoni li jagħmlu użu minn tali outputs fl-Unjoni jibqgħu responsabbli biex jiżguraw li l-użu tagħhom jikkonforma mal-liġi tal-Unjoni. Meta dawk il-ftehimiet internazzjonali jiġu riveduti jew jiġu konklużi oħrajn ġodda fil-futur, jenħtieġ li l-partijiet kontraenti jagħmlu l-akbar sforzi possibbli biex jallinjaw dawk il-ftehimiet mar-rekwiżiti ta' dan ir-Regolament.

(22)

I bhfianaise a nádúr digiteach, ba cheart córais intleachta saorga áirithe a theacht faoi raon feidhme an Rialacháin seo fiú nuair nach gcuirtear ar an margadh iad, nach gcuirtear i seirbhís iad, nó nuair nach n-úsáidtear san Aontas iad. Is amhlaidh atá, mar shampla, i gcás oibreoir atá bunaithe san Aontas a dhéanann conradh maidir le seirbhísí áirithe le hoibreoir atá bunaithe i dtríú tír i ndáil le gníomhaíocht atá le déanamh ag córas intleachta saorga a cháileodh mar ghníomhaíocht ardriosca. Sna himthosca sin, maidir leis an gcóras intleachta saorga a úsáideann an t-oibreoir i dtríú tír, d’fhéadfadh sé sonraí a bhailítear san Aontas agus a aistrítear amach as an Aontas go dlíthiúil a phróiseáil, agus aschur an chórais intleachta saorga sin atá mar thoradh ar an bpróiseáil sin a sholáthar don oibreoir conarthach san Aontas, gan an córas intleachta saorga sin a chur ar an margadh, a chur i seirbhís nó a úsáid san Aontas. Chun dul timpeall ar an Rialachán seo a chosc agus chun cosaint éifeachtach daoine nádúrtha atá lonnaithe san Aontas a áirithiú, ba cheart feidhm a bheith ag an Rialachán seo freisin maidir le soláthraithe agus úsáideoirí gairmiúla córas intleachta saorga atá bunaithe i dtríú tír, sa mhéid atá sé beartaithe an t-aschur arna tháirgeadh ag na córais sin a úsáid san Aontas. Mar sin féin, chun socruithe atá ann cheana a chur san áireamh chomh maith le riachtanais speisialta i gcás comhar le comhpháirtithe eachtracha amach anseo a ndéantar malartú faisnéise agus fianaise leo, níor cheart feidhm a bheith ag an Rialachán seo maidir le húdaráis phoiblí tríú tír agus eagraíochtaí idirnáisiúnta agus iad ag gníomhú faoi chuimsiú an chomhair nó an chomhaontuithe idirnáisiúnta a tugadh i gcrích ar leibhéal an Aontais nó ar an leibhéal náisiúnta le haghaidh fhorfheidhmiú an dlí agus comhar breithiúnach leis an Aontas nó leis na Ballstáit, ar choinníoll go gcuireann an tríú tír ábhartha nó na heagraíochtaí idirnáisiúnta ábhartha coimircí leordhóthanacha ar fáil i ndáil le cearta agus saoirsí bunúsacha daoine aonair a chosaint. I gcás inarb ábhartha, féadfar a chumhdach leis sin gníomhaíochtaí na n-eintiteas ar chuir na tríú tíortha de chúram orthu cúraimí sonracha a dhéanamh chun tacú le forfheidhmiú an dlí agus leis an gcomhar breithiúnach sin. Bunaíodh an creat comhair sin nó na comhaontuithe sin go déthaobhach idir na Ballstáit agus tríú tíortha nó idir an tAontas Eorpach, Europol agus gníomhaireachtaí eile de chuid an Aontais agus tríú tíortha agus eagraíochtaí idirnáisiúnta. Ba cheart do na húdaráis atá inniúil ar mhaoirseacht a dhéanamh ar na húdaráis forfheidhmithe dlí agus ar na húdaráis bhreithiúnacha faoin Rialachán seo a mheas cé acu atá nó nach bhfuil coimircí leordhóthanacha i ndáil le cearta agus saoirsí bunúsacha daoine aonair a chosaint san áireamh sna creataí comhair nó sna comhaontuithe idirnáisiúnta sin. Údaráis náisiúnta is faighteoirí agus institiúidí, comhlachtaí, oifigí agus gníomhaireachtaí an Aontais a bhaineann úsáid as an aschur sin san Aontas, leanann siadsan de bheith cuntasach chun a áirithiú go gcomhlíonann siad dlí an Aontais. Nuair a dhéanfar na comhaontuithe idirnáisiúnta sin a athbhreithniú nó nuair a thabharfar comhaontuithe nua i gcrích amach anseo, ba cheart do na páirtithe conarthacha a ndícheall a dhéanamh na comhaontuithe sin a ailíniú le ceanglais an Rialacháin seo.

(23)

Jenħtieġ li dan ir-Regolament japplika wkoll għall-istituzzjonijiet, il-korpi, l-uffiċċji u l-aġenziji tal-Unjoni meta dawn jaġixxu bħala fornitur jew implimentatur ta' sistema tal-IA.

(23)

Ba cheart feidhm a bheith ag an Rialachán seo freisin maidir le hinstitiúidí, comhlachtaí, oifigí agus gníomhaireachtaí an Aontais agus iad ag gníomhú mar sholáthraí nó úsáideoir gairmiúil córais intleachta saorga.

(24)

Jekk, u sa fejn, is-sistemi tal-IA jiġu introdotti fis-suq, jitqiegħdu fis-servizz, jew jintużaw b'modifika jew mingħajr modifika ta' tali sistemi għal finijiet militari, ta' difiża jew ta' sigurtà nazzjonali, dawk jenħtieġ li jiġu esklużi mill-kamp ta' applikazzjoni ta' dan ir-Regolament irrispettivament minn liema tip ta' entità tkun qed twettaq dawk l-attivitajiet, bħal jekk tkunx entità pubblika jew privata. Fir-rigward ta' finijiet militari u ta' difiża, tali esklużjoni hija ġġustifikata kemm mill-Artikolu 4(2) TUE kif ukoll mill-ispeċifiċitajiet tal-politika ta' difiża komuni tal-Istati Membri u tal-Unjoni koperta mill-Kapitolu 2 tat-Titolu V TUE li huma soġġetti għad-dritt internazzjonali pubbliku, li huwa għalhekk il-qafas legali aktar xieraq għar-regolamentazzjoni tas-sistemi tal-IA fil-kuntest tal-użu ta' forza letali u sistemi oħra tal-IA fil-kuntest ta' attivitajiet militari u ta' difiża. Fir-rigward ta' finijiet ta' sigurtà nazzjonali, l-esklużjoni hija ġġustifikata kemm mill-fatt li s-sigurtà nazzjonali tibqa' r-responsabbiltà unika tal-Istati Membri f'konformità mal-Artikolu 4(2) TUE kif ukoll min-natura speċifika u l-ħtiġijiet operazzjonali tal-attivitajiet ta' sigurtà nazzjonali u regoli nazzjonali speċifiċi applikabbli għal dawk l-attivitajiet. Madankollu, jekk sistema tal-IA żviluppata, introdotta fis-suq, imqiegħda fis-servizz jew użata għal finijiet militari, ta' difiża jew ta' sigurtà nazzjonali tintuża barra minn dawk temporanjament jew b'mod permanenti għal finijiet oħra, pereżempju, għal finijiet ċivili jew umanitarji, għal finijiet ta' infurzar tal-liġi jew ta' sigurtà pubblika, tali sistema taqa' fil-kamp ta' applikazzjoni ta' dan ir-Regolament. F'dak il-każ, jenħtieġ li l-entità li tuża s-sistema tal-IA għal finijiet oħra għajr dawk militari, ta' difiża jew ta' sigurtà nazzjonali tiżgura l-konformità tas-sistema tal-IA ma' dan ir-Regolament, sakemm is-sistema ma tkunx diġà konformi ma' dan ir-Regolament. Is-sistemi tal-IA introdotti fis-suq jew imqiegħda fis-servizz għal skop eskluż, jiġifieri militari, ta' difiża jew ta' sigurtà nazzjonali, u skop wieħed jew aktar mhux esklużi, bħal finijiet ċivili jew infurzar tal-liġi, jaqgħu fil-kamp ta' applikazzjoni ta' dan ir-Regolament u jenħtieġ li l-fornituri ta' dawk is-sistemi jiżguraw il-konformità ma' dan ir-Regolament. F'dawk il-każijiet, jenħtieġ li l-fatt li sistema tal-IA tista' taqa' fil-kamp ta' applikazzjoni ta' dan ir-Regolament ma jaffettwax il-possibbiltà li entitajiet li qed iwettqu attivitajiet nazzjonali ta' sigurtà, ta' difiża u militari, irrispettivament mit-tip ta' entità li twettaq dawk l-attivitajiet, jużaw sistemi tal-IA għal finijiet ta' sigurtà, militari u ta' difiża nazzjonali, li l-użu tagħhom huwa eskluż mill-kamp ta' applikazzjoni ta' dan ir-Regolament. Jenħtieġ li sistema tal-IA introdotta fis-suq għal finijiet ċivili jew ta' infurzar tal-liġi li tintuża b'modifika jew mingħajr modifika għal finijiet militari, ta' difiża jew ta' sigurtà nazzjonali ma taqax fil-kamp ta' applikazzjoni ta' dan ir-Regolament, irrispettivament mit-tip ta' entità li twettaq dawk l-attivitajiet.

(24)

Má dhéantar, agus a mhéid a dhéantar, córais intleachta saorga a chur ar an margadh, a chur i mbun seirbhíse, nó a úsáid le modhnú nó gan modhnú na gcóras sin chun críocha míleata, cosanta nó slándála náisiúnta, ba cheart iad sin a eisiamh ó raon feidhme an Rialacháin seo gan beann ar an gcineál eintitis atá i mbun na ngníomhaíochtaí sin, amhail más eintiteas poiblí nó príobháideach é. A mhéid a bhaineann le críocha míleata agus cosanta, tá údar leis an eisiamh sin de bharr Airteagal 4(2) CAE agus shonraíochtaí na mBallstát agus chomhbheartas cosanta an Aontais a chumhdaítear le Caibidil 2 de Theideal V CAE atá faoi réir an dlí idirnáisiúnta phoiblí, arb é, dá bhrí sin, an creat dlíthiúil is iomchuí chun córais intleachta saorga a rialáil i gcomhthéacs úsáid fornirt mharfaigh agus córas intleachta saorga eile i gcomhthéacs gníomhaíochtaí míleata agus cosanta. A mhéid a bhaineann le cuspóirí slándála náisiúnta, tá údar leis an eisiamh toisc gurb iad na Ballstáit amháin atá freagrach as an tslándáil náisiúnta i gcomhréir le hAirteagal 4(2) CAE agus mar gheall ar chineál sonrach agus riachtanais oibríochtúla na ngníomhaíochtaí slándála náisiúnta agus rialacha náisiúnta sonracha is infheidhme maidir leis na gníomhaíochtaí sin. Mar sin féin, maidir le córas intleachta saorga a fhorbraítear, a chuirtear ar an margadh, a chuirtear i mbun seirbhíse nó a úsáidtear chun críocha míleata, cosanta nó slándála náisiúnta, má úsáidtear an córas intleachta saorga sin lasmuigh de na críocha sin go sealadach nó go buan chun críocha eile, mar shampla chun críocha sibhialta nó daonnúla, chun críocha fhorfheidhmiú an dlí nó na slándála poiblí, thiocfadh an córas sin faoi raon feidhme an Rialacháin seo. Sa chás sin, ba cheart don eintiteas a úsáideann an córas intleachta saorga chun críocha eile seachas críocha míleata, cosanta nó slándála náisiúnta a áirithiú go gcomhlíonann an córas an Rialachán seo, ach amháin i gcás go gcomhlíonann an córas intleachta saorga sin an Rialachán seo cheana féin. Maidir le córais intleachta saorga a chuirtear ar an margadh nó i seirbhís chun críocha eisiata, eadhon chun críocha míleata, cosanta nó slándála náisiúnta agus chun críche amháin nó níos mó nach bhfuil eisiata, amhail críocha sibhialta nó forfheidhmiú an dlí, tagann siad faoi raon feidhme an Rialacháin seo agus ba cheart do sholáthraithe na gcóras sin comhlíonadh an Rialacháin seo a áirithiú. Sna cásanna sin, ós rud é go bhféadfadh córas intleachta saorga teacht faoi raon feidhme an Rialacháin seo, níor cheart dó difear a dhéanamh don fhéidearthacht go bhféadfadh eintitis gníomhaíochtaí slándála náisiúnta, cosanta agus míleata a dhéanamh, gan beann ar an gcineál eintitis a dhéanann na gníomhaíochtaí sin, córais intleachta saorga a úsáid chun críocha slándála náisiúnta, míleata agus cosanta, a bhfuil a n-úsáid eisiata ó raon feidhme an Rialacháin seo. Maidir le córas intleachta saorga a chuirtear ar an margadh chun críocha sibhialta nó fhorfheidhmiú an dlí agus a úsáidtear le modhnú nó gan mhodhnú chun críocha míleata, cosanta nó slándála náisiúnta, níor cheart dó teacht faoi raon feidhme an Rialacháin seo, gan beann ar an gcineál eintitis a dhéanann na gníomhaíochtaí sin.

(25)

Jenħtieġ li dan ir-Regolament jappoġġa l-innovazzjoni, jirrispetta l-libertà tax-xjenza, u ma jdgħajjifx l-attività ta' riċerka u żvilupp. Għalhekk, jeħtieġ li jiġu esklużi mill-kamp ta' applikazzjoni tagħha s-sistemi u l-mudelli tal-IA żviluppati speċifikament u mqiegħda fis-servizz għall-iskop uniku ta' riċerka u żvilupp xjentifiċi. Barra minn hekk, jeħtieġ li jiġi żgurat li dan ir-Regolament ma jaffettwax b'xi mod ieħor l-attività xjentifika ta' riċerka u żvilupp dwar is-sistemi jew il-mudelli tal-IA qabel ma jitqiegħdu fis-suq jew fis-servizz. Fir-rigward tar-riċerka orjentata lejn il-prodott, l-ittestjar u l-attività ta' żvilupp fir-rigward ta' sistemi jew mudelli tal-IA, id-dispożizzjonijiet ta' dan ir-Regolament jenħtieġ li ma japplikawx ukoll qabel ma dawk is-sistemi u l-mudelli jitqiegħdu fis-servizz jew jiġu introdotti fis-suq. Dik l-esklużjoni hija mingħajr preġudizzju għall-obbligu ta' konformità ma' dan ir-Regolament meta sistema tal-IA li taqa' fil-kamp ta' applikazzjoni ta' dan ir-Regolament tiġi introdotta fis-suq jew titqiegħed fis-servizz bħala riżultat ta' tali attività ta' riċerka u żvilupp u għall-applikazzjoni ta' dispożizzjonijiet dwar ambjenti ta' esperimentazzjoni regolatorja għall-IA u ttestjar fil-kundizzjonijiet tad-dinja reali. Barra minn hekk, mingħajr preġudizzju għall-esklużjoni tas-sistemi tal-IA żviluppati speċifikament u mqiegħda fis-servizz għall-iskop uniku ta' riċerka u żvilupp xjentifiku, jenħtieġ li kwalunkwe sistema oħra tal-IA li tista' tintuża għat-twettiq ta' kwalunkwe attività ta' riċerka u żvilupp tibqa' soġġetta għad-dispożizzjonijiet ta' dan ir-Regolament. Fi kwalunkwe każ, jenħtieġ li kwalunkwe attività ta' riċerka u żvilupp titwettaq f'konformità mal-istandards etiċi u professjonali rikonoxxuti għar-riċerka xjentifika u jenħtieġ li titwettaq f'konformità mal-liġi tal-Unjoni applikabbli.

(25)

Ba cheart don Rialachán seo tacú leis an nuálaíocht, ba cheart dó saoirse na heolaíochta a urramú, agus níor cheart dó an bonn a bhaint de ghníomhaíocht taighde agus forbartha. Is gá, dá bhrí sin, córais agus samhlacha intleachta saorga a fhorbraítear agus a chuirtear i mbun seirbhíse go sonrach chun críche taighde agus forbartha eolaíche, agus chun na críche sin amháin, a eisiamh óna raon feidhme. Thairis sin, is gá a áirithiú nach ndéanfaidh an Rialachán seo difear ar shlí eile do thaighde eolaíoch agus do ghníomhaíocht forbartha ar chórais intleachta saorga nó ar shamhlacha intleachta saorga sula gcuirfear ar an margadh nó i seirbhís iad. A mhéid a bhaineann le gníomhaíocht taighde, tástála agus forbartha atá dírithe ar tháirgí maidir le córais nó samhlacha intleachta saorga, níor cheart feidhm a bheith ag forálacha an Rialacháin seo sula gcuirfear na córais agus na samhlacha sin i seirbhís nó sula gcuirfear ar an margadh iad. Tá an t-eisiamh sin gan dochar don oibleagáid maidir leis an Rialachán seo a chomhlíonadh i gcás ina gcuirtear córas intleachta saorga a thagann faoi raon feidhme an Rialacháin seo ar an margadh nó i seirbhís mar thoradh ar an ngníomhaíocht taighde agus forbartha sin agus do chur i bhfeidhm na bhforálacha maidir le boscaí gainimh rialála intleachta saorga agus tástáil i bhfíordhálaí. Thairis sin, gan dochar d’eisiamh na gcóras intleachta saorga a fhorbraítear agus a chuirtear i seirbhís go sonrach chun críche taighde agus forbartha eolaíche agus chun na críche sin amháin, ba cheart d’aon chóras intleachta saorga eile a d’fhéadfaí a úsáid chun aon ghníomhaíocht taighde agus forbartha a dhéanamh leanúint de bheith faoi réir fhorálacha an Rialacháin seo. In aon chás, ba cheart aon ghníomhaíocht taighde agus forbartha a dhéanamh i gcomhréir le caighdeáin eiticiúla proifisiúnta aitheanta don taighde eolaíoch agus ba cheart í a dhéanamh i gcomhréir le dlí an Aontais is infheidhme.

(26)

Biex jiddaħħal sett proporzjonat u effettiv ta' regoli vinkolanti għas-sistemi tal-IA, jenħtieġ jitħaddem approċċ definit b'mod ċar u bbażat fuq ir-riskji. Jenħtieġ li dak l-approċċ ifassal it-tip u l-kontenut ta' dawk ir-regoli skont l-intensità u l-ambitu tar-riskji li jistgħu jiġġeneraw is-sistemi tal-IA. Għalhekk, jeħtieġ li jiġu pprojbiti ċerti prattiki mhux aċċettabbli tal-IA, li jiġu stabbiliti rekwiżiti għal sistemi tal-IA b'riskju għoli u obbligi għall-operaturi rilevanti, u li jiġu stabbiliti obbligi tat-trasparenza għal ċerti sistemi tal-IA.

(26)

Chun tacar rialacha ceangailteacha atá comhréireach agus éifeachtach a thabhairt isteach maidir le córais intleachta saorga, ba cheart cur chuige rioscabhunaithe atá sainithe go soiléir a leanúint. Leis an gcur chuige sin, ba cheart cineál agus inneachar na rialacha sin a chur in oiriúint do dhéine agus raon feidhme na rioscaí a d’fhéadfadh a bheith ag baint le córais intleachta saorga. Is gá, dá bhrí sin, toirmeasc a chur ar chleachtais dho-ghlactha intleachta saorga áirithe, ceanglais a leagan síos maidir le córais intleachta saorga ardriosca agus oibleagáidí a leagan síos le haghaidh na n-oibreoirí ábhartha, agus oibleagáidí trédhearcachta a leagan síos maidir le córais intleachta saorga áirithe.

(27)

Filwaqt li l-approċċ ibbażat fuq ir-riskju huwa l-bażi għal sett proporzjonat u effettiv ta' regoli vinkolanti, huwa importanti li jitfakkru l-Linji gwida tal-2019 dwar l-etika għal IA affidabbli żviluppati mill-AI HLEG maħtur mill-Kummissjoni. F'dawk il-linji gwida l-AI HLEG żviluppa seba' prinċipji etiċi mhux vinkolanti għall-IA li huma maħsuba biex jgħinu li jiġi żgurat li l-IA tkun affidabbli u etikament xierqa. Is-seba' prinċipji jinkludu: intervent u sorveljanza mill-bniedem; robustezza u sikurezza teknika; privatezza u governanza tad-data; trasparenza; diversità, nondiskriminazzjoni u ekwità; benesseri tas-soċjetà u tal-ambjent u responsabbiltà. Mingħajr preġudizzju għar-rekwiżiti legalment vinkolanti ta' dan ir-Regolament u kwalunkwe liġi applikabbli oħra tal-Unjoni, dawk il-linji gwida jikkontribwixxu għat-tfassil ta' IA koerenti, affidabbli u ċċentrata fuq il-bniedem, f'konformità mal-Karta u mal-valuri li fuqhom hija msejsa l-Unjoni. Skont il-linji gwida tal-AI HLEG, intervent u sorveljanza mill-bniedem tfisser li s-sistemi tal-IA jiġu żviluppati u użati bħala għodda li taqdi lin-nies, tirrispetta d-dinjità u l-awtonomija personali tal-bniedem, u li tiffunzjona b'mod li jista' jiġi kkontrollat u ssorveljat mill-bniedem kif xieraq. Robustezza u sikurezza teknika tfisser li s-sistemi tal-IA jiġu żviluppati u użati b'mod li jippermetti r-robustezza fil-każ ta' problemi u reżiljenza kontra tentattivi biex jinbidlu l-użu jew il-prestazzjoni tas-sistema tal-IA biex ikun jista' jsir użu illegali minn partijiet terzi, u tiġi minimizzata l-ħsara mhux intenzjonata. Privatezza u governanza tad-data tfisser li s-sistemi tal-IA jiġu żviluppati u użati f'konformità mar-regoli dwar il-privatezza u l-protezzjoni tad-data, filwaqt li tiġi pproċessata data li tissodisfa standards għoljin mil-lat ta' kwalità u integrità. Trasparenza tfisser li s-sistemi tal-IA jiġu żviluppati u użati b'mod li jippermettu traċċabbiltà u spjegabbiltà xierqa, filwaqt li jiżguraw li l-bnedmin ikunu konxji li qed jikkomunikaw jew jinteraġixxu ma' sistema tal-IA kif ukoll jinfurmaw kif xieraq lill-implimentaturi dwar il-kapaċitajiet u l-limitazzjonijiet ta' dik is-sistema tal-IA u lill-persuni affettwati dwar id-drittijiet tagħhom. Diversità, nondiskriminazzjoni u ġustizzja tfisser li s-sistemi tal-IA jiġu żviluppati u użati b'mod li jinkludi atturi differenti u li jippromwovi aċċess ugwali, ugwaljanza bejn il-ġeneri u diversità kulturali filwaqt li jevita impatti diskriminatorji u preġudizzji inġusti li huma pprojbiti mil-liġi tal-Unjoni jew dik nazzjonali. Benesseri tas-soċjetà u tal-ambjent tfisser li s-sistemi tal-IA jiġu żviluppati u użati b'mod sostenibbli u li ma jagħmilx ħsara lill-ambjent kif ukoll b'mod li jkunu ta' benefiċċju għall-bnedmin kollha, filwaqt li jiġu mmonitorjati u vvalutati l-impatti fit-tul fuq l-individwu, is-soċjetà u d-demokrazija. Jenħtieġ li l-applikazzjoni ta' dawk il-prinċipji tiġi riflessa, meta jkun possibbli, fid-disinn u l-użu tal-mudelli tal-IA. Jenħtieġ li fi kwalunkwe każ iservu bħala bażi għall-abbozzar ta' kodiċijiet ta' kondotta skont dan ir-Regolament. Il-partijiet ikkonċernati kollha, inkluż l-industrija, id-dinja akkademika, is-soċjetà ċivili u l-organizzazzjonijiet tal-istandardizzazzjoni, huma mħeġġa jqisu, kif xieraq, il-prinċipji etiċi għall-iżvilupp tal-aħjar prattiki u standards volontarji.

(27)

Cé go bhfuil an cur chuige rioscabhunaithe mar bhonn do thacar comhréireach agus éifeachtach rialacha ceangailteacha, tá sé tábhachtach cuimhneamh ar threoirlínte Eitice 2019 le haghaidh intleacht shaorga iontaofa a d’fhorbair an Grúpa Ardleibhéil Saineolaithe um an Intleacht Shaorga, ar grúpa neamhspleách é arna cheapadh ag an gCoimisiún. Sna treoirlínte sin, d’fhorbair an Grúpa Ardleibhéil Saineolaithe um an Intleacht Shaorga seacht bprionsabal eiticiúla neamhcheangailteacha le haghaidh intleacht shaorga atá beartaithe chun a áirithiú go mbeidh an intleacht shaorga iontaofa agus fónta ó thaobh eitice de. Áirítear ar na seacht bprionsabal gníomhú daonna agus formhaoirseacht dhaonna; stóinseacht theicniúil agus sábháilteacht; príobháideachas agus rialachas sonraí; trédhearcacht; éagsúlacht, neamh-idirdhealú agus cothroime; dea-bhail shóisialta agus chomhshaoil agus cuntasacht. Gan dochar do cheanglais an Rialacháin seo atá ceangailteach ó thaobh dlí agus d’aon dlí eile is infheidhme de chuid an Aontais, rannchuidíonn na treoirlínte sin le dearadh intleachta saorga atá comhleanúnach, iontaofa agus duinelárnach, i gcomhréir leis an gCairt agus leis na luachanna ar a bhfuil an tAontas fothaithe. De réir threoirlínte an Ghrúpa Ardleibhéil Saineolaithe um an Intleacht Shaorga, ciallaíonn gníomhú daonna agus formhaoirseacht dhaonna go bhforbraítear agus go n-úsáidtear córais intleachta saorga mar uirlis a fhónann do dhaoine, a urramaíonn dínit an duine agus neamhspleáchas pearsanta, agus a fheidhmíonn ar bhealach ar féidir le daoine í a rialú agus a mhaoirsiú go hiomchuí. Ciallaíonn stóinseacht theicniúil agus sábháilteacht go ndéantar córais intleachta saorga a fhorbairt agus a úsáid ar bhealach lena gceadaítear stóinseacht i gcás fadhbanna agus athléimneacht i gcoinne iarrachtaí chun úsáid nó feidhmíocht an chórais intleachta saorga a athrú chun ligean do thríú páirtithe úsáid neamhdhleathach a bhaint as, agus díobháil neamhbheartaithe a íoslaghdú. Ciallaíonn príobháideachas agus rialachas sonraí go bhforbraítear agus go n-úsáidtear córais intleachta saorga i gcomhréir leis na rialacha príobháideachais agus cosanta sonraí, agus próiseáil á déanamh ar shonraí a chomhlíonann ardchaighdeáin ó thaobh cáilíochta agus sláine de. Ciallaíonn trédhearcacht go bhforbraítear agus go n-úsáidtear córais intleachta saorga ar bhealach lenar féidir inrianaitheacht agus inmhínitheacht iomchuí a dhéanamh, agus daoine á gcur ar an eolas ag an am céanna go ndéanann siad cumarsáid nó idirghníomhú le córas intleachta saorga, chomh maith le húsáideoirí gairmiúla á gcur ar an eolas go cuí faoi chumais agus teorainneacha an chórais intleachta saorga sin agus daoine dá ndéantar difear á gcur ar eolas faoina gcearta. Ciallaíonn éagsúlacht, neamh-idirdhealú agus cothroime go bhforbraítear agus go n-úsáidtear córais intleachta saorga ar bhealach ina n-áirítear gníomhaithe éagsúla agus ina gcuirtear rochtain chomhionann, comhionannas inscne agus éagsúlacht chultúrtha chun cinn, agus tionchair idirdhealaitheacha agus claontachtaí éagóracha a thoirmisctear le dlí an Aontais nó leis an dlí náisiúnta á seachaint ag an am céanna. Ciallaíonn dea-bhail shóisialta agus chomhshaoil go bhforbraítear agus go n-úsáidtear córais intleachta saorga ar bhealach atá inbhuanaithe agus neamhdhíobhálach don chomhshaol agus ar bhealach a théann chun tairbhe do gach duine, agus faireachán agus measúnú á ndéanamh ag an am céanna ar na tionchair fhadtéarmacha ar an duine aonair, ar an tsochaí agus ar an daonlathas. Ba cheart cur i bhfeidhm na bprionsabal sin a léiriú, nuair is féidir, i ndearadh agus in úsáid samhlacha intleachta saorga. Ba cheart dóibh fónamh, ar aon chuma, mar bhunús chun cóid iompair a dhréachtú faoin Rialachán seo. Moltar do na geallsealbhóirí uile, lena n-áirítear lucht tionscail, an saol acadúil, an tsochaí shibhialta agus eagraíochtaí um chaighdeánú, na prionsabail eiticiúla a chur san áireamh, de réir mar is iomchuí, chun dea-chleachtais agus caighdeáin dheonacha a fhorbairt.

(28)

Minbarra l-bosta użi ta' benefiċċju tal-IA, din tista' tintuża ħażin ukoll u tipprovdi għodod ġodda u b'saħħithom għal prattiki manipulattivi, ta' sfruttament u ta' kontroll soċjali. Dawn il-prattiki huma partikolarment ta' ħsara u abbużivi u jenħtieġ li jiġu pprojbiti għax imorru kontra l-valuri tal-Unjoni ta' rispett għad-dinjità umana, libertà, ugwaljanza, demokrazija u l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali minquxa fil-Karta, fosthom id-dritt ta' nondiskriminazzjoni, għal protezzjoni tad-data u għal privatezza u d-drittijiet tat-tfal.

(28)

Cé is moite de na húsáidí tairbhiúla éagsúla a bhaineann leis an intleacht shaorga, d’fhéadfaí í a mhí-úsáid freisin agus uirlisí úra cumhachtacha a sholáthar le haghaidh cleachtais ionramhálacha dhúshaothraithe agus cleachtais smachta sóisialta. D’fhéadfaí dochar ar leith a dhéanamh agus droch-íde ar leith a thabhairt, leis na cleachtais sin, agus ba cheart iad a thoirmeasc toisc go dtagann siad salach ar luachanna an Aontais maidir le meas ar dhínit an duine, an tsaoirse, an comhionannas, an daonlathas, an smacht reachta agus cearta bunúsacha arna gcumhdach sa Chairt, lena n-áirítear an ceart chun neamh-idirdhealaithe, an ceart chun na cosanta sonraí, an ceart chun príobháideachais agus cearta an linbh.

(29)

Tekniki manipulattivi bbażati fuq l-IA jistgħu jintużaw biex jipperswadu lin-nies jinvolvu ruħhom f'imġiba mhux mixtieqa, jew biex iqarrqu bihom billi jġiegħluhom jieħdu deċiżjonijiet b'mod li jimmina u jfixkel l-awtonomija, it-teħid ta' deċiżjonijiet u l-għażliet liberi tagħhom. L-introduzzjoni fis-suq, it-tqegħid fis-servizz jew l-użu ta' ċerti sistemi tal-IA bl-objettiv jew bl-effett li jfixklu materjalment l-imġiba tal-bniedem, fejn x'aktarx isseħħ ħsara sinifikanti, b'mod partikolari li jkollhom impatti negattivi importanti biżżejjed fuq is-saħħa fiżika, psikoloġika jew fuq l-interessi finanzjarji, ikunu partikolarment perikolużi u għalhekk jenħtieġ li jiġu pprojbiti. Tali sistemi tal-IA jimplimentaw komponenti subliminali bħall-awdjo, immaġni jew vidjo li l-persuni ma jistgħux jipperċepixxu, peress li dawk l-istimuli jmorru lil hinn mill-perċezzjoni tal-bniedem, jew tekniki manipulattivi jew qarrieqa oħra li jdgħajfu jew ifixklu l-awtonomija, it-teħid ta' deċiżjonijiet jew l-għażla libera tal-persuna b'modi li n-nies ma jkunux konxji ta’ dawn it-tekniki jew, fejn ikunu konxji tagħhom, xorta waħda jkunu ingannati jew ma jkunux jistgħu jikkontrollawhom jew jirreżistuhom. Dan jista' jkun iffaċilitat, pereżempju, minn interfaċċi bejn il-moħħ u l-magna jew realtà virtwali peress li jippermettu livell ogħla ta' kontroll ta' liema stimuli jiġu ppreżentati lill-persuni, sa fejn dawn jistgħu jfixklu materjalment l-imġiba tagħhom b'mod li jagħmel ħsara sinifikanti. Barra minn hekk, is-sistemi tal-IA jistgħu jisfruttaw ukoll il-vulnerabbiltajiet ta' persuna jew ta' grupp speċifiku ta' persuni minħabba l-età tagħhom, diżabbiltà skont it-tifsira tad-Direttiva (UE) 2019/882 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (16), jew sitwazzjoni soċjali jew ekonomika speċifika li x'aktarx tirrendi lil dawk il-persuni aktar vulnerabbli għal sfruttament bħal persuni li jgħixu f'faqar estrem u minoranzi etniċi jew reliġjużi. Tali sistemi tal-IA jistgħu jiġu introdotti fis-suq, jitqiegħdu fis-servizz jew jintużaw bl-objettiv jew bl-effett li jfixklu materjalment l-imġiba ta' persuna u b'mod li jikkawżaw jew li raġonevolment x'aktarx jikkawżaw ħsara sinifikanti lil dik il-persuna jew lil persuna jew gruppi oħra ta' persuni, inkluż ħsara li tista' takkumula maż-żmien, u għalhekk jenħtieġ li jiġu pprojbiti. Jista' ma jkunx possibbli li wieħed jassumi li hemm intenzjoni ta' tfixkil tal-imġiba meta t-tfixkil jirriżulta minn fatturi esterni għas-sistema tal-IA li huma barra mill-kontroll tal-fornitur jew tal-implimentatur, jiġifieri fatturi li jistgħu ma jkunux raġonevolment prevedibbli u għalhekk mhux possibbli għall-fornitur jew għall-implimentatur tas-sistema tal-IA biex jimmitiga. Fi kwalunkwe każ, ma huwiex meħtieġ li l-fornitur jew l-implimentatur ikollhom l-intenzjoni li jikkawżaw ħsara sinifikanti, dment li tali ħsara ma tirriżultax mill-prattiki manipulattivi jew ta' sfruttament li ġejjin mill-IA. Il-projbizzjonijiet għal tali prattiki tal-IA huma komplementari għad-dispożizzjonijiet li jinsabu fid-Direttiva 2005/29/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (17), b'mod partikolari prattiki kummerċjali inġusti li jwasslu għal ħsara ekonomika jew finanzjarja għall-konsumaturi huma pprojbiti fiċ-ċirkostanzi kollha, irrispettivament minn jekk jiġux stabbiliti permezz ta' sistemi tal-IA jew b'xi mod ieħor. Jenħtieġ li l-projbizzjonijiet ta' prattiki manipulattivi u ta' sfruttament f'dan ir-Regolament ma jaffettwaw il-prattiki legali fil-kuntest ta' trattament mediku bħat-trattament psikoloġiku ta' marda mentali jew ir-riabilitazzjoni fiżika, meta dawk il-prattiki jitwettqu f'konformità mal-liġi u l-istandards mediċi applikabbli, pereżempju l-kunsens espliċitu tal-individwi jew tar-rappreżentanti legali tagħhom. Barra minn hekk, jenħtieġ li l-prattiki kummerċjali komuni u leġittimi, pereżempju fil-qasam tar-reklamar, li jikkonformaw mal-liġi applikabbli ma jitqisux fihom infushom bħala li jikkostitwixxu prattiki manipulattivi li jagħmlu ħsara li ġejjin mill-IA.

(29)

Is féidir teicnící ionramhálacha atá cumasaithe ag intleacht shaorga a úsáid chun a chur ina luí ar dhaoine dul i mbun iompraíocht neamh-inmhianaithe, nó chun iad a mheabhlú trí thathant orthu cinntí a dhéanamh ar bhealach a threascraíonn agus a chuireann isteach ar a neamhspleáchas, a gcinnteoireacht agus a saor-roghanna. Maidir le córais intleachta saorga áirithe a chur ar an margadh, a chur i mbun seirbhíse nó a úsáid a bhfuil sé mar chuspóir leo iompraíocht an duine a shaobhadh go hábhartha, nó a bhfuil d’éifeacht acu iompraíocht an duine a shaobhadh go hábhartha, sa chaoi is gur dócha go ndéanfaí díobháil shuntasach, a dhéanfadh go leor dochair, go háirithe, go fisiciúil, go síceolaíoch nó do leasanna airgeadais, tá siad thar a bheith contúirteach agus ba cheart, dá bhrí sin, iad a thoirmeasc. Imscarann na córais intleachta saorga sin comhpháirteanna fothairseachúla, amhail spreagthaigh fuaime, íomhá, físe nach féidir le daoine a bhrath ós rud é go bhfuil siad lasmuigh de dhearcadh an duine nó teicnící eile ionramhála nó meabhlacha a threascraíonn nó a chuireann isteach ar neamhspleáchas, ar chinnteoireacht nó ar shaor-rogha daoine ar bhealaí nach bhfuil daoine ar an eolas faoi na teicnící sin go comhfhiosach, nó, i gcás ina mbíonn siad ar an eolas fúthu, gur féidir an dallamullóg a chur orthu mar sin féin nó nach bhfuil smacht acu orthu nó nach bhfuil siad in ann diúltú dóibh. D’fhéadfaí é sin a éascú, mar shampla, trí chomhéadain meaisín-inchinn nó réaltacht fhíorúil toisc go gceadaíonn siad leibhéal níos airde smachta ar an spreagadh a thugtar do dhaoine, sa mhéid go bhféadfaidís a n-iompar a shaobhadh go hábhartha ar bhealach atá an-díobhálach. Ina theannta sin, féadfaidh córais intleachta saorga leas a bhaint as leochaileachtaí duine nó grúpa shonraigh daoine mar gheall ar a n-aois, a míchumas de réir bhrí Threoir (AE) 2019/882 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (16), nó staid shóisialta nó eacnamaíoch shonrach ar dócha go mbeidh na daoine sin níos leochailí i leith an dúshaothraithe dá barr, amhail daoine atá ag maireachtáil faoi fhíorbhochtaineacht, mionlaigh eitneacha nó reiligiúnacha. Is féidir na córais intleachta saorga sin a chur ar an margadh, a chur i mbun seirbhíse nó a úsáid leis an gcuspóir nó an éifeacht iompar duine a shaobhadh go hábhartha agus ar bhealach a ndéantar díobháil shuntasach nó ar dócha go ndéanfar díobháil shuntasach don duine sin nó do dhuine eile nó do ghrúpaí daoine, lena n-áirítear díobháil a d’fhéadfaí a charnadh le himeacht ama agus ba cheart, dá bhrí sin, iad a thoirmeasc. Ní gá go bhféadfaí glacadh leis go bhfuil sé beartaithe iompraíocht a shaobhadh i gcás ina n-eascraíonn an saobhadh as fachtóirí lasmuigh den chóras intleachta saorga nach bhfuil smacht ag an soláthraí ná ag an úsáideoir gairmiúil orthu, eadhon fachtóirí nach bhféadfaí a thuar go réasúnta agus, dá bhrí sin, nach bhféadfadh soláthraí ná úsáideoir gairmiúil an chórais intleachta saorga iad a mhaolú. I gcás ar bith, ní gá go mbeadh sé ar intinn ag an soláthraí ná ag an úsáideoir gairmiúil díobháil fhisiciúil nó shíceolaíoch a dhéanamh, ar choinníoll gur as na cleachtais ionramhála nó dhúshaothraithe atá cumasaithe ag intleacht shaorga a eascraíonn an díobháil sin. Tá na toirmisc ar na cleachtais intleachta saorga sin comhlántach leis na forálacha atá i dTreoir 2005/29/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (17), go háirithe go dtoirmisctear i ngach cás cleachtais tráchtála éagóracha as a n-eascraíonn díobháil eacnamaíoch nó airgeadais do thomhaltóirí, gan beann ar iad a bheith curtha i bhfeidhm trí chórais intleachta saorga nó ar bhealach eile. Níor cheart leis na toirmisc ar chleachtais ionramhála agus dhúshaothraithe sa Rialachán seo difear a dhéanamh do chleachtais dhleathacha i gcomhthéacs cóireála leighis, amhail cóireáil shíceolaíoch do ghalar meabhrach nó athshlánú fisiciúil, nuair a dhéantar na cleachtais sin i gcomhréir leis an dlí is infheidhme agus leis na caighdeáin leighis is infheidhme, mar shampla toiliú sainráite ó na daoine aonair nó óna n-ionadaithe dlíthiúla. Ina theannta sin, níor cheart cleachtais tráchtála choiteanna agus dhlisteanacha, mar shampla i réimse na fógraíochta, atá i gcomhréir leis an dlí is infheidhme a mheas, iontu féin, mar chleachtais ionramhála dhíobhálacha atá cumasaithe ag intleacht shaorga.

(30)

Jenħtieġ li jiġu pprojbiti s-sistemi ta' kategorizzazzjoni bijometrika li huma bbażati fuq id-data bijometrika tal-persuni fiżiċi, bħall-wiċċ jew il-marka tas-swaba' ta' persuna individwali, biex jiddeduċu jew jinferixxu l-opinjonijiet politiċi ta' individwu, is-sħubija fi trade union, it-twemmin reliġjuż jew filosofiku, ir-razza, il-ħajja sesswali jew l-orjentazzjoni sesswali. Jenħtieġ li dik il-projbizzjoni ma tkoprix it-tikkettar, il-filtrazzjoni jew il-kategorizzazzjoni legali ta' settijiet ta' data bijometriċi miksuba f'konformità mal-liġi tal-Unjoni jew dik nazzjonali skont id-data bijometrika, bħall-issortjar ta' immaġnijiet skont il-kulur tax-xagħar jew il-kulur tal-għajnejn, li jistgħu jintużaw pereżempju fil-qasam tal-infurzar tal-liġi.

(30)

Ba cheart toirmeasc a chur ar chórais chatagóirithe bhithmhéadracha atá bunaithe ar shonraí bithmhéadracha daoine nádúrtha, amhail aghaidh nó méarlorg duine aonair, chun tuairimí polaitiúla, ballraíocht i gceardchumann, creideamh reiligiúnach nó fealsúnach, cine, saol gnéis nó gnéaschlaonadh duine aonair a aimsiú nó a chur in iúl. Níor cheart a chumhdach, leis an toirmeasc sin, lipéadú, scagadh nó catagóiriú dleathach tacar sonraí bithmhéadracha a fhaightear i gcomhréir le dlí an Aontais nó leis an dlí náisiúnta de réir sonraí bithmhéadracha, amhail sórtáil íomhánna de réir dath gruaige nó dhath na súl, ar féidir iad a úsáid, mar shampla, i réimse fhorfheidhmiú an dlí.

(31)

Sistemi tal-IA li jipprovdu punteġġ għaċ-ċittadini minn atturi pubbliċi jew privati fir-rigward ta' persuni fiżiċi jistgħu jwasslu għal eżiti diskriminatorji u għall-esklużjoni ta' ċerti gruppi. Jistgħu jiksru d-dritt għad-dinjità u ta' nondiskriminazzjoni u l-valuri tal-ugwaljanza u tal-ġustizzja. Tali sistemi tal-IA jevalwaw jew jikklassifikaw persuni fiżiċi jew gruppi ta' persuni abbażi ta' diversi punti tad-data relatati mal-imġiba soċjali tagħhom f'kuntesti multipli jew karatteristiċi personali jew tal-personalità magħrufa, inferiti jew imbassrin matul ċerti perjodi ta' żmien. Il-punteġġ għaċ-ċittadini miksub minn dawn is-sistemi tal-IA jista' jwassal għal trattament detrimentali jew mhux favorevoli ta' persuni fiżiċi jew ta' gruppi sħaħ tagħhom f'kuntesti soċjali, li ma jkunux marbuta mal-kuntest li fih kienet oriġinarjament iġġenerata jew inġabret id-data, jew għal trattament detrimentali sproporzjonat jew mhux iġġustifikat għall-gravità tal-imġiba soċjali tagħhom. Għalhekk, jenħtieġ li jiġu pprojbiti s-sistemi tal-IA li jinvolvu prattiki ta' punteġġ inaċċettabbli u li jwasslu għal tali eżiti detrimentali jew mhux favorevoli. Jenħtieġ li dik il-projbizzjoni ma taffettwax il-prattiki ta' evalwazzjoni legali ta' persuni fiżiċi li jitwettqu għal skop speċifiku f'konformità mal-liġi tal-Unjoni u nazzjonali.

(31)

D’fhéadfadh sé go mbeadh torthaí idirdhealaitheacha agus eisiamh grúpaí áirithe ann de thoradh scóráil shóisialta daoine nádúrtha ag gníomhaithe poiblí nó príobháideacha, rud a sholáthraítear le córais intleachta saorga áirithe. D’fhéadfadh sé go sárófaí leo an ceart chun dínite agus an ceart chun neamh-idirdhealaithe agus luachanna maidir le comhionannas agus an ceartas. Déanann na córais intleachta saorga sin meastóireacht nó aicmiú ar dhaoine nádúrtha nó ar ghrúpaí díobh bunaithe ar iliomad pointí sonraí a bhaineann lena n-iompraíocht shóisialta i gcomhthéacsanna éagsúla nó saintréithe pearsanta nó pearsantachta intuigthe nó tuartha thar thréimhsí áirithe ama. De thoradh an scóir shóisialta arna fháil ó na córais intleachta saorga sin, d’fhéadfadh sé go gcaithfí go neamhfhabhrach nó go díobhálach le daoine nádúrtha nó grúpaí iomlána daoine nádúrtha i gcomhthéacsanna sóisialta nach bhfuil aon bhaint acu leis an gcomhthéacs inar gineadh nó inar bailíodh na sonraí i dtosach báire nó d’fhéadfadh sé go gcaithfí leo go díobhálach ar bhealach atá gan údar nó díréireach le tromchúis a n-iompraíochta sóisialta. Ba cheart, dá bhrí sin, córais intleachta saorga lena mbaineann na cleachtais scórála neamh-inghlactha sin a thoirmeasc, ar córais iad a mbíonn torthaí díobhálacha nó neamhfhabhracha den sórt sin mar thoradh orthu. Níor cheart don toirmeasc sin difear a dhéanamh do chleachtais mheastóireachta dhleathacha daoine nádúrtha a dhéantar chun críche sonraí i gcomhréir le dlí an Aontais agus leis an dlí náisiúnta.

(32)

L-użu tas-sistemi tal-IA għall-identifikazzjoni bijometrika remota “fil-ħin reali” ta' persuni fiżiċi fi spazji aċċessibbli għall-pubbliku għall-finijiet ta' infurzar tal-liġi huwa partikolarment intrużiv għad-drittijiet u l-libertajiet tal-persuni kkonċernati, peress li dan jista' jaffettwa l-ħajja privata ta' parti kbira tal-popolazzjoni, jevoka sentiment ta' sorveljanza kostanti u indirettament jiddisswadi l-eżerċitar tal-libertà ta' għaqda u ta' drittijiet fundamentali oħra. L-inakkuratezzi tekniċi tas-sistemi tal-IA maħsuba għall-identifikazzjoni bijometrika remota ta' persuni fiżiċi jistgħu jwasslu għal riżultati preġudikati u jħallu effetti diskriminatorji. Tali riżultati preġudikati possibbli u effetti diskriminatorji huma partikolarment rilevanti fir-rigward tal-età, l-etniċità, ir-razza, is-sess jew id-diżabilitajiet. Barra minn hekk, l-immedjatezza tal-impatt u l-opportunitajiet limitati għal aktar kontrolli jew korrezzjonijiet fir-rigward tal-użu ta' dawn is-sistemi li joperaw fil-ħin reali jinvolvu riskji akbar għad-drittijiet u l-libertajiet tal-persuni kkonċernati fil-kuntest ta’, jew l-impatt mill-attivitajiet tal-infurzar tal-liġi.

(32)

Maidir le húsáid córas intleachta saorga le haghaidh cian-sainaithint bhithmhéadrach ‘fíor-ama’ daoine nádúrtha i spásanna atá inrochtana don phobal chun críoch fhorfheidhmiú an dlí, cuireann sí isteach go mór ar chearta agus saoirsí na ndaoine lena mbaineann, sa mhéid go bhfuil féidearthacht ann go ndéanfaí difear do shaol príobháideach cuid mhór den phobal, go nginfí mothúchán go bhfuiltear faoi fhaireachas leanúnach agus go ndéanfaí feidhmiú saoirse tionóil agus cearta bunúsacha eile a dhíspreagadh. Maidir le míchruinnis theicniúla i gcórais intleachta saorga atá beartaithe le haghaidh cian-sainaithint bhithmhéadrach daoine nádúrtha, d’fhéadfadh siad a bheith ina gcúis le torthaí claonta agus éifeachtaí idirdhealaithe. Na torthaí claonta agus na héifeachtaí idirdhealaitheacha a d’fhéadfadh a bheith ann, tá siad ábhartha go háirithe maidir le haois, eitneacht, cine, gnéas nó míchumais. Thairis sin, i bhfianaise neasacht an tionchair agus na ndeiseanna teoranta atá ann maidir le seiceálacha agus ceartuithe breise i ndáil le húsáid na gcóras sin a oibríonn i bhfíor-am, bíonn rioscaí níos mó ann i leith chearta agus shaoirsí na ndaoine lena mbaineann i gcomhthéacs gníomhaíochtaí forfheidhmithe dlí, nó a mbíonn tionchar ag gníomhaíochtaí forfheidhmithe dlí orthu.

(33)

Għalhekk, jenħtieġ li l-użu ta' dawk is-sistemi għall-finijiet ta' infurzar tal-liġi jiġi pprojbit, minbarra f'sitwazzjonijiet elenkati b'mod eżawrjenti u definiti b'mod ristrett, meta l-użu hu strettament meħtieġ biex jinkiseb interess pubbliku sostanzjali li l-importanza tiegħu tisboq ir-riskji. Dawk is-sitwazzjonijiet jinvolvu t-tiftix għal ċerti vittmi tal-kriminalità inkluż il-persuni neqsin; ċerti theddidiet għall-ħajja jew għas-sikurezza fiżika ta' persuni fiżiċi jew ta' attakk terroristiku; u l-lokalizzazzjoni jew l-identifikazzjoni ta' awturi jew suspettati tar-reati kriminali elenkati f'anness ta' dan ir-Regolament, fejn dawk ir-reati kriminali jkunu punibbli fl-Istat Membru kkonċernat b'piena li ċċaħħad il-libertà jew b'ordni ta' detenzjoni għal perjodu massimu ta' mill-inqas erba' snin, u kif inhuma definiti fil-liġi ta' dak l-Istat Membru. Tali limitu fil-piena li ċċaħħad il-libertà jew l-ordni ta' detenzjoni f'konformità mal-liġi nazzjonali jikkontribwixxi biex jiġi żgurat li r-reat jenħtieġ li jkun serju biżżejjed biex potenzjalment jiġġustifika l-użu ta' sistemi ta’ identifikazzjoni bijometrika remota “fil-ħin reali”. Barra minn hekk, il-lista ta’ reati kriminali pprovduta f’anness ta’ dan ir-Regolament hija bbażata fuq it-32 reat kriminali elenkati fid-Deċiżjoni Qafas tal-Kunsill 2002/584/ĠAI (18), b'kont meħud li xi wħud minn dawk ir-reati aktarx li fil-prattika jkunu aktar rilevanti minn oħrajn, fis-sens li r-rikors għal identifikazzjoni bijometrika remota “fil-ħin reali” jkun prevedibbilment meħtieġ u proporzjonat sa gradi varji ħafna biex fil-prattika jkun hemm il-lokalizzazzjoni jew l-identifikazzjoni ta' awtur ta' reat kriminali jew ta' persuna suspettata b'reati kriminali differenti elenkati u b'kunsiderazzjoni tad-differenzi li x'aktarx ikun hemm fil-gravità, fil-probabbiltà u fl-iskala tal-ħsara jew tal-konsegwenzi negattivi possibbli. Theddida imminenti għall-ħajja jew għas-sikurezza fiżika ta' persuni fiżiċi tista' tirriżulta wkoll minn tfixkil serju tal-infrastruttura kritika, kif definit fl-Artikolu 2, il-punt (4) tad-Direttiva (UE) 2022/2557 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (19), fejn it-tfixkil jew il-qerda ta' tali infrastruttura kritika tirriżulta f'theddida imminenti għall-ħajja jew għas-sikurezza fiżika ta' persuna, inkluż permezz ta' dannu serju għall-forniment ta' provvisti bażiċi lill-popolazzjoni jew għall-eżerċizzju tal-funzjoni ewlenija tal-Istat. Barra minn hekk, jenħtieġ li dan ir-Regolament jippreserva l-kapaċità tal-awtoritajiet tal-infurzar tal-liġi, tal-kontroll fil-fruntieri, tal-immigrazzjoni jew tal-ażil li jwettqu verifiki tal-identità fil-preżenza tal-persuna kkonċernata f'konformità mal-kundizzjonijiet stipulati fil-liġi tal-Unjoni u f'dik nazzjonali għal tali verifiki. B'mod partikolari, jenħtieġ li l-awtoritajiet tal-infurzar tal-liġi, tal-kontroll fil-fruntiera, tal-immigrazzjoni jew tal-ażil ikunu jistgħu jużaw sistemi ta' informazzjoni, f'konformità mal-liġi tal-Unjoni jew dik nazzjonali, biex jidentifikaw persuni li, matul kontroll tal-identità, jew jirrifjutaw li jiġu identifikati jew ma jkunux jistgħu jiddikjaraw jew jagħtu prova tal-identità tagħhom, mingħajr ma tkun meħtieġa minn dan ir-Regolament li tikseb awtorizzazzjoni minn qabel. Din tista' tkun, pereżempju, persuna involuta f'reat, li ma tkunx trid, jew ma tkunx tista', minħabba aċċident jew kundizzjoni medika, tiddivulga l-identità tagħha lill-awtoritajiet tal-infurzar tal-liġi.

(33)

Ba cheart, dá bhrí sin, toirmeasc a chur ar úsáid na gcóras sin chun críoch fhorfheidhmiú an dlí, ach amháin maidir le cásanna atá liostaithe go cuimsitheach agus sainithe go cúng, cásanna lena bhfuil dianghá le húsáid na gcóras sin chun freastal ar leas substaintiúil maidir leis an bpobal, ina meastar gur mó a dtábhacht ná na rioscaí. Baineann na cásanna sin le cuardach íospartach áirithe coireachta, lena n-áirítear daoine ar iarraidh; bagairtí áirithe ar bheatha nó ar shábháilteacht fhisiciúil daoine nádúrtha nó ionsaí sceimhlitheoireachta; agus logánú nó sainaithint dhéantóirí nó amhrastach na gcionta coiriúla a liostaítear in iarscríbhinn a ghabhann leis an Rialachán seo, i gcás ina bhfuil na cionta coiriúla sin inphionóis sa Bhallstát lena mbaineann le pianbhreith choimeádta nó le hordú coinneála go ceann uastréimhse ceithre bliana ar a laghad agus mar a shainítear iad i ndlí an Bhallstáit sin. An tairseach sin maidir leis an bpianbhreith choimeádta nó ordú coinneála i gcomhréir leis an dlí náisiúnta, rannchuidíonn sí chun a áirithiú gur cheart an cion a bheith tromchúiseach go leor le húdar a thabhairt le húsáid córas cian-sainaitheanta bithmhéadraí ‘fíor-ama’. Thairis sin, tá liosta na gcionta coiriúla dá bhforáiltear in iarscríbhinn a ghabhann leis an Rialachán seo bunaithe ar na 32 chion choiriúla a liostaítear i gCinneadh Réime 2002/584/CGB ón gComhairle (18), á chur san áireamh gur dócha go mbeidh cuid de na cionta sin níos ábhartha ná a chéile, i gcleachtas, sa mhéid is go bhféadfadh sé go mbeadh gá ar leibhéil éagsúla go hintuartha le hiontaoibh cian-sainaitheanta bithmhéadraí ‘fíor-ama’ agus go mbeadh sé comhréireach ar leibhéil éagsúla den chur chun cinn praiticiúil maidir le logánú nó sainaithint duine faoi dhrochamhras nó dhéantóirí na gcionta coiriúla éagsúla a liostaítear agus ag féachaint do na héagsúlachtaí dóchúla maidir le tromchúis, dóchúlacht agus leibhéal na díobhála nó na hiarmhairtí diúltacha a d’fhéadfadh a bheith ann. D’fhéadfadh garbhagairt ar bheatha nó ar shábháilteacht fhisiciúil daoine nádúrtha a bheith mar thoradh freisin ar shuaitheadh tromchúiseach ar bhonneagar criticiúil, mar a shainmhínítear in Airteagal 2, pointe (4) de Threoir (AE) 2022/2557 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (19), i gcás ina mbeadh garbhagairt ar bheatha nó ar shábháilteacht fhisiciúil duine mar thoradh ar shuaitheadh nó scriosadh an bhonneagair chriticiúil sin, lena n-áirítear trí dhíobháil thromchúiseach do sholáthar soláthairtí bunúsacha don daonra nó d’fheidhmiú phríomhfheidhm an Stáit. Ina theannta sin, ba cheart go gcaomhnófaí leis an Rialachán seo cumas na n-údarás forfheidhmithe dlí, rialaithe teorann, inimirce nó na n-údarás tearmainn seiceálacha aitheantais a dhéanamh i láthair an duine lena mbaineann i gcomhréir leis na coinníollacha a leagtar amach i ndlí an Aontais agus sa dlí náisiúnta maidir leis na seiceálacha sin. Go háirithe, ba cheart d’údaráis forfheidhmithe dlí, rialaithe teorann, inimirce nó tearmainn a bheith in ann úsáid a bhaint as córais faisnéise, i gcomhréir le dlí an Aontais nó leis an dlí náisiúnta, chun daoine a shainaithint a dhiúltaíonn a bheith sainaitheanta nó nach bhfuil in ann a gcéannacht a shonrú nó a chruthú, gan ceangal a bheith orthu leis an Rialachán seo réamhúdarú a fháil. D’fhéadfadh a bheith i gceist leis sin, mar shampla, duine a raibh baint aige le coir, nó duine nach bhfuil toilteanach, nó nach bhfuil ar a chumas, mar gheall ar thimpiste nó riocht sláinte, a aitheantas a nochtadh d’údaráis forfheidhmithe dlí.

(34)

Biex ikun żgurat li dawk is-sistemi jintużaw b'mod responsabbli u proporzjonat, hu importanti wkoll li jiġi stabbilit li, f'kull waħda minn dawk is-sitwazzjonijiet elenkati b'mod eżawrjenti u definiti b'mod ristrett, jenħtieġ jitqiesu ċerti elementi, b'mod partikolari fir-rigward tan-natura tas-sitwazzjoni li twassal għat-talba u l-konsegwenzi tal-użu għad-drittijiet u għal-libertajiet tal-persuni kollha kkonċernati u s-salvagwardji u l-kundizzjonijiet previsti fl-użu. Barra minn hekk, jenħtieġ li l-użu tas-sistemi ta’ identifikazzjoni bijometrika remota “fil-ħin reali” fi spazji aċċessibbli għall-pubbliku għal finijiet ta' infurzar tal-liġi jiġi implimentat biss biex jikkonferma l-identità tal-individwu fil-mira b'mod speċifiku u jenħtieġ li jkun limitat għal dak li huwa strettament meħtieġ fir-rigward tal-perjodu ta' żmien, kif ukoll il-kamp ta' applikazzjoni ġeografiku u personali, filwaqt li jitqiesu b'mod partikolari l-evidenza jew l-indikazzjonijiet rigward it-theddid, il-vittmi jew l-awtur. Jenħtieġ li l-użu tas-sistema ta’ identifikazzjoni bijometrika remota fil-ħin reali fi spazji aċċessibbli għall-pubbliku jiġi awtorizzat biss jekk l-awtorità rilevanti tal-infurzar tal-liġi tkun lestiet valutazzjoni tal-impatt fuq id-drittijiet fundamentali u, sakemm ma jkunx previst mod ieħor f'dan ir-Regolament, tkun irreġistrat is-sistema fil-bażi tad-data kif stipulat f'dan ir-Regolament. Jenħtieġ li l-bażi ta' data ta' referenza tal-persuni tkun adattata għal kull każ ta' użu f'kull waħda mis-sitwazzjonijiet imsemmija hawn fuq.

(34)

Chun a áirithiú go n-úsáidtear na córais sin ar bhealach freagrach comhréireach, tá sé tábhachtach freisin a shuí gur cheart eilimintí áirithe a chur san áireamh i ngach ceann de na cásanna a liostaítear go cuimsitheach agus a sainítear go cúng, go háirithe a mhéid a bhaineann le nádúr an cháis is cúis leis an iarraidh agus iarmhairtí na húsáide i leith chearta agus shaoirsí na ndaoine uile lena mbaineann agus na coimircí agus coinníollacha dá bhforáiltear leis an úsáid. Thairis sin, maidir le húsáid córas intleachta saorga le haghaidh córais cian-sainaitheanta bithmhéadraí ‘fíor-ama’ i spásanna atá inrochtana don phobal chun críoch fhorfheidhmiú an dlí, níor cheart sin a dhéanamh ach amháin chun céannacht an duine aonair spriocdhírithe a dheimhniú agus ba cheart an úsáid sin a bheith teoranta don mhéid a bhfuil fíorghá leis maidir leis an tréimhse ama, chomh maith leis an raon feidhme geografach agus pearsanta, ag féachaint go háirithe don fhianaise nó do na tásca maidir leis na bagairtí, na híospartaigh nó an déantóir. Níor cheart úsáid an chórais cian-sainaitheanta bithmhéadraí fíor-ama i spásanna atá inrochtana don phobal a údarú ach amháin má tá measúnú tionchair ar chearta bunúsacha curtha i gcrích ag an údarás ábhartha forfheidhmithe dlí agus, mura bhforáiltear a mhalairt sa Rialachán seo, má chláraigh sé an córas sa bhunachar sonraí mar a leagtar amach sa Rialachán seo. Ba cheart bunachar sonraí tagartha na ndaoine a bheith iomchuí lena úsáid i ngach ceann de na cásanna a luaitear thuas.

(35)

Jenħtieġ li kull użu tas-sistema ta’ identifikazzjoni bijometrika remota “fil-ħin reali” fi spazji aċċessibbli għall-pubbliku għal finijiet ta' infurzar tal-liġi jkun soġġett għal awtorizzazzjoni espliċita u speċifika minn awtorità ġudizzjarja jew minn awtorità amministrattiva indipendenti ta' Stat Membru li d-deċiżjoni tagħha tkun vinkolanti. Jenħtieġ li tali awtorizzazzjoni fil-prinċipju tinkiseb qabel l-użu tas-sistema tal-IA bil-ħsieb li tiġi identifikata persuna jew persuni. Jenħtieġ li jitħallew isiru eċċezzjonijiet għal dik ir-regola f'sitwazzjonijiet debitament ġustifikati abbażi ta' urġenza, jiġifieri, f'sitwazzjonijiet meta l-ħtieġa li tintuża s-sistema kkonċernata tkun tali li tagħmilha effettivament u oġġettivament impossibbli li tinkiseb awtorizzazzjoni qabel ma jibda l-użu tas-sistema tal-IA. Jenħtieġ li f'sitwazzjonijiet ta' urġenza bħal dawn, l-użu tas-sistema tal-IA jkun ristrett għall-minimu assolut meħtieġ u jenħtieġ li jkun soġġett għal salvagwardji u għal kundizzjonijiet xierqa, kif determinati fil-liġi nazzjonali u speċifikati fil-kuntest ta' kull każ individwali ta' użu urġenti mill-awtorità tal-infurzar tal-liġi nnifisha. Barra minn hekk, jenħtieġ li f'sitwazzjonijiet bħal dawn l-awtorità tal-infurzar tal-liġi titlob tali awtorizzazzjoni filwaqt li tipprovdi r-raġunijiet għaliex ma setgħetx titlobha qabel, mingħajr dewmien żejjed u f'mhux aktar tard minn 24 siegħa. Jekk tali awtorizzazzjoni tiġi rrifjutata, jenħtieġ li l-użu ta' sistemi ta’ identifikazzjoni bijometrika f'ħin reali marbuta ma' dik l-awtorizzazzjoni jitwaqqaf b'effett immedjat u jenħtieġ li d-data kollha relatata ma' dan l-użu titwarrab u titħassar. Din id-data tinkludi data tal-input miksuba direttament minn sistema tal-IA waqt l-użu ta' tali sistema kif ukoll ir-riżultati u l-outputs tal-użu marbut ma' dik l-awtorizzazzjoni. Jenħtieġ li ma tinkludix input li jkun miksub legalment f'konformità ma' liġi tal-Unjoni jew nazzjonali oħra. Fi kwalunkwe każ, jenħtieġ li l-ebda deċiżjoni li tipproduċi effett legali negattiv fuq persuna ma tittieħed biss abbażi tal-output tas-sistema ta’ identifikazzjoni bijometrika remota.

(35)

Gach úsáid a bhaintear as córas cian-sainaitheanta bithmhéadraí ‘fíor-ama’ i spásanna atá inrochtana don phobal chun críoch fhorfheidhmiú an dlí, ba cheart don úsáid sin a bheith faoi réir údarú sonrach sainráite ó údarás breithiúnach nó ó údarás riaracháin neamhspleách de chuid Ballstáit a bhfuil a chinneadh ceangailteach. Ba cheart, i bprionsabal, an t-údarú sin a fháil sula n-úsáidfear an córas intleachta saorga d’fhonn duine nó daoine a shainaithint. Ba cheart eisceachtaí ar an riail sin a cheadú i gcásanna a bhfuil údar cuí leo ar fhoras práinne, eadhon, cásanna ina bhfuil sé dodhéanta go héifeachtúil agus go hoibiachtúil, de thairbhe úsáid an chórais intleachta saorga, údarú a fháil sula n-úsáidfear an córas i dtrácht. Sna cásanna práinneacha sin, ba cheart úsáid an chórais intleachta saorga a theorannú don íosmhéid a bhfuil géarghá leis agus í a bheith faoi réir na gcoimircí agus na gcoinníollacha iomchuí, de réir mar a chinntear leis an dlí náisiúnta agus a shonraítear i gcomhthéacs gach cáis phráinnigh ar leith ag an údarás forfheidhmithe dlí féin. Ina theannta sin, ba cheart don údarás forfheidhmithe dlí an t-údarú sin a iarraidh sna cásanna sin agus na cúiseanna a thabhairt nach raibh sé in ann é a iarraidh níos luaithe, gan moill mhíchuí agus laistigh de 24 uair an chloig ar a dhéanaí. Má dhiúltaítear an t-údarú sin, ba cheart deireadh a chur, láithreach, le húsáid córas sainaitheanta bithmhéadraí fíor-ama atá nasctha leis an údarú sin agus ba cheart na sonraí uile a bhaineann leis an úsáid sin a chur i leataobh agus a scriosadh. Áirítear leis na sonraí sin sonraí ionchuir arna bhfáil go díreach ag córas intleachta saorga agus an córas sin á úsáid chomh maith le torthaí agus aschuir na húsáide atá nasctha leis an údarú sin. Níor cheart ionchur a fhaightear go dlíthiúil i gcomhréir le dlí eile de chuid an Aontais nó le dlí náisiúnta eile a áireamh ann. I gcás ar bith, níor cheart aon chinneadh a mbeidh éifeacht dhíobhálach dhlíthiúil aige ar dhuine a dhéanamh bunaithe ar aschur an chórais cian-sainaitheanta bithmhéadraí amháin.

(36)

Sabiex iwettqu l-kompiti tagħhom f'konformità mar-rekwiżiti stipulati f'dan ir-Regolament kif ukoll fir-regoli nazzjonali, jenħtieġ li l-awtorità tas-sorveljanza tas-suq rilevanti u l-awtorità nazzjonali għall-protezzjoni tad-data jiġu nnotifikati b'kull użu tas-sistema ta’ identifikazzjoni bijometrika f'ħin reali. Jenħtieġ li l-awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq u l-awtoritajiet nazzjonali tal-protezzjoni tad-data li jkunu ġew innotifikati jippreżentaw rapport annwali lill-Kummissjoni dwar l-użu tas-sistemi ta’ identifikazzjoni bijometrika f'ħin reali.

(36)

Chun a gcúraimí a dhéanamh i gcomhréir leis na ceanglais a leagtar amach sa Rialachán seo agus sna rialacha náisiúnta, ba cheart fógra a thabhairt don údarás ábhartha faireachais margaidh agus don údarás náisiúnta cosanta sonraí maidir le gach úsáid a bhaintear as an gcóras sainaitheanta bithmhéadraí fíor-ama. Ba cheart do na húdaráis faireachais margaidh agus do na húdaráis náisiúnta cosanta sonraí dá dtugtar fógra tuarascáil bhliantúil maidir le húsáid córas sainaitheanta bithmhéadraí fíor-ama a chur faoi bhráid an Choimisiúin.

(37)

Barra minn hekk, jixraq li, fi ħdan il-qafas eżawrjenti stabbilit b'dan ir-Regolament, jenħtieġ li jkun previst li dan l-użu fit-territorju ta' Stat Membru f'konformità ma' dan ir-Regolament ikun possibbli biss meta u sa fejn l-Istat Membru kkonċernat ikun iddeċieda li jipprevedi b'mod espliċitu l-possibbiltà li jawtorizza dan l-użu fir-regoli dettaljati tiegħu tal-liġi nazzjonali. Għaldaqstant, l-Istati Membri huma liberi skont dan ir-Regolament li ma jipprevedu l-ebda possibbiltà bħal din jew li jipprevedu biss din il-possibbiltà fir-rigward ta' wħud mill-objettivi li jistgħu jiġġustifikaw l-użu awtorizzat identifikat f'dan ir-Regolament. Jenħtieġ li tali regoli nazzjonali jiġu nnotifikati lill-Kummissjoni fi żmien 30 jum mill-adozzjoni tagħhom.

(37)

Thairis sin, is iomchuí a fhoráil, laistigh de chreat uileghabhálach an Rialacháin seo, nár cheart an úsáid sin ar chríoch Bhallstáit i gcomhréir leis an Rialachán seo a bheith indéanta ach amháin i gcás inar chinn an Ballstát lena mbaineann, agus sa mhéid gur chinn an Ballstát lena mbaineann, foráil a dhéanamh go sainráite go bhféadfaí an úsáid sin a údarú ina rialacha mionsonraithe den dlí náisiúnta. Dá réir sin, beidh sé de shaoirse ag na Ballstáit faoin Rialachán seo gan foráil a dhéanamh in aon chor maidir le féidearthacht mar sin nó gan foráil a dhéanamh maidir le féidearthacht mar sin ach amháin i leith cuid de na cuspóirí a bhfuil sé de chumas acu údar a thabhairt le húsáid údaraithe a shainaithnítear sa Rialachán seo. Ba cheart fógra a thabhairt don Choimisiún faoi na rialacha náisiúnta sin laistigh de 30 lá tar éis a nglactha.

(38)

L-użu tas-sistemi tal-IA għall-identifikazzjoni bijometrika remota fil-ħin reali ta' persuni fiżiċi fi spazji aċċessibbli għall-pubbliku għal finijiet ta' infurzar tal-liġi bilfors jinvolvi l-ipproċessar ta' data bijometrika. Ir-regoli ta' dan ir-Regolament li jipprojbixxu dan l-użu, soġġetta għal ċerti eċċezzjonijiet, u li huma bbażati fuq l-Artikolu 16 TFUE, jenħtieġ japplikaw bħala lex specialis fir-rigward tar-regoli dwar l-ipproċessar tad-data bijometrika li jinsabu fl-Artikolu 10 tad-Direttiva (UE) 2016/680, u b'hekk jirregolaw dan l-użu u l-ipproċessar tad-data bijometrika involuta b'mod eżawrjenti. Għalhekk, jenħtieġ li dawn l-użu u l-ipproċessar ikunu possibbli biss sa fejn ikun kompatibbli mal-qafas stabbilit b'dan ir-Regolament, mingħajr ma jkun hemm ambitu, barra minn dak il-qafas, għall-awtoritajiet kompetenti, meta jaġixxu għall-finijiet ta' infurzar tal-liġi, li jużaw dawn is-sistemi u jipproċessaw din id-data b'rabta magħhom abbażi tar-raġunijiet elenkati fl-Artikolu 10 tad-Direttiva (UE) 2016/680. F'dak il-kuntest, dan ir-Regolament mhux maħsub biex jipprovdi l-bażi legali għall-ipproċessar ta' data personali skont l-Artikolu 8 tad-Direttiva (UE) 2016/680. Madankollu, jenħtieġ li l-użu tas-sistemi ta’ identifikazzjoni bijometrika remota fil-ħin reali fi spazji aċċessibbli għall-pubbliku għal finijiet oħra għajr l-infurzar tal-liġi, inkluż minn awtoritajiet kompetenti, ma jkunx kopert mill-qafas speċifiku rigward dan l-użu għall-finijiet ta' infurzar tal-liġi stabbilit b'dan ir-Regolament. Għalhekk, jenħtieġ li dan l-użu għal finijiet oħra għajr l-infurzar tal-liġi ma jkunx soġġett għar-rekwiżit ta' awtorizzazzjoni skont dan ir-Regolament u r-regoli dettaljati applikabbli tal-liġi nazzjonali li jistgħu jagħtu effett lil dik l-awtorizzazzjoni.

(38)

Is gá sonraí bithmhéadracha a phróiseáil chun córas intleachta saorga a úsáid le haghaidh cian-sainaithint bhithmhéadrach fíor-ama daoine nádúrtha i spásanna atá inrochtana don phobal chun críoch fhorfheidhmiú an dlí. Na rialacha sa Rialachán seo maidir le toirmeasc a chur ar an úsáid sin, faoi réir eisceachtaí áirithe, atá bunaithe ar Airteagal 16 CFAE, ba cheart feidhm a bheith acu mar lex specialis i leith na rialacha atá in Airteagal 10 de Threoir (AE) 2016/680 maidir le próiseáil sonraí bithmhéadracha, agus dá bhrí sin an úsáid sin agus an phróiseáil sonraí bithmhéadracha lena mbaineann a rialáil go cuimsitheach. Dá bhrí sin, níor cheart an úsáid agus an phróiseáil sin bheith indéanta ach a mhéid atá siad comhoiriúnach leis an gcreat a leagtar amach leis an Rialachán seo, gan féidearthacht a bheith ann, lasmuigh den chreat sin, do na húdaráis inniúla, agus iad ag gníomhú chun críche fhorfheidhmiú an dlí, na córais sin a úsáid agus na sonraí sin lena mbaineann a phróiseáil ar na forais a liostaítear in Airteagal 10 de Threoir (AE) 2016/680. Sa chomhthéacs sin, níl an Rialachán seo beartaithe a bheith ina bhunús dlí leis an bpróiseáil sonraí pearsanta faoi Airteagal 8 de Threoir (AE) 2016/680. Maidir le húsáid córais cian-sainaitheanta bithmhéadraí fíor-ama i spásanna atá inrochtana don phobal chun críoch eile cé is moite d’fhorfheidhmiú an dlí, lena n-áirítear úsáid ag údaráis inniúla, níor cheart í a chumhdach, áfach, leis an gcreat sonrach maidir leis an úsáid sin chun críoch fhorfheidhmiú an dlí a shocraítear leis an Rialachán seo. An úsáid sin chun críoch eile cé is moite d’fhorfheidhmiú an dlí, níor cheart, dá bhrí sin, í a bheith faoi réir an cheanglais údaraithe faoin Rialachán seo ná na rialacha mionsonraithe is infheidhme sa dlí náisiúnta lena dtabharfaí éifeacht don údarú sin.

(39)

Jenħtieġ li kull ipproċessar tad-data bijometrika u ta' data personali oħra involuta fl-użu tas-sistemi tal-IA għall-identifikazzjoni bijometrika, għajr b'rabta mal-użu tas-sistemi ta’ identifikazzjoni bijometrika remota “fil-ħin reali” fi spazji aċċessibbli għall-pubbliku għal finijiet ta' infurzar tal-liġi kif regolat b'dan ir-Regolament, jibqa' jikkonforma mar-rekwiżiti kollha li jirriżultaw mill-Artikolu 10 tad-Direttiva (UE) 2016/680. Għal finijiet għajr l-infurzar tal-liġi, l-Artikolu 9(1) tar-Regolament (UE) 2016/679 u l-Artikolu 10(1) tar-Regolament (UE) 2018/1725 jipprojbixxu l-ipproċessar ta' data bijometrika soġġetta għal eċċezzjonijiet limitati kif previst f'dawk l-Artikoli. Fl-applikazzjoni tal-Artikolu 9(1) tar-Regolament (UE) 2016/679, l-użu tal-identifikazzjoni bijometrika remota għal finijiet oħra għajr l-infurzar tal-liġi diġà kien soġġett għal deċiżjonijiet ta' projbizzjoni mill-awtoritajiet nazzjonali tal-protezzjoni tad-data.

(39)

Maidir le próiseáil sonraí bithmhéadracha agus sonraí pearsanta eile a bhaineann le húsáid córas intleachta saorga le haghaidh sainaithint bhithmhéadrach, ach amháin i ndáil le húsáid córas cian-sainaitheanta bithmhéadraí fíor-ama i spásanna atá inrochtana don phobal chun críoch fhorfheidhmiú an dlí mar a rialáiltear leis an Rialachán seo, ba cheart an phróiseáil sin leanúint de bheith i gcomhréir leis na ceanglais atá mar thoradh ar Airteagal 10 de Threoir (AE) 2016/680. Chun críocha seachas forfheidhmiú an dlí, toirmisctear le hAirteagal 9(1) de Rialachán (AE) 2016/679 agus le hAirteagal 10(1) de Rialachán (AE) 2018/1725 próiseáil sonraí bithmhéadracha faoi réir eisceachtaí teoranta dá bhforáiltear sna hAirteagail sin. Agus Airteagal 9(1) de Rialachán (AE) 2016/679 á chur i bhfeidhm, bhí úsáid cian-sainaitheanta bithmhéadraí chun críocha seachas forfheidhmiú an dlí faoi réir cinntí toirmisc cheana féin arna ndéanamh ag na húdaráis náisiúnta cosanta sonraí.

(40)

F'konformità mal-Artikolu 6a tal-Protokoll Nru 21 dwar il-pożizzjoni tar-Renju Unit u tal-Irlanda fir-rigward tal-ispazju ta' libertà, sigurtà u ġustizzja, kif anness mat-TUE u mat-TFUE, l-Irlanda mhix marbuta bir-regoli stabbiliti fl-Artikolu 5(1), l-ewwel subparagrafu, il-punt (g), sa fejn japplika għall-użu ta' sistemi ta' kategorizzazzjoni bijometrika għal attivitajiet fil-qasam tal-kooperazzjoni tal-pulizija u l-kooperazzjoni ġudizzjarja f'materji kriminali, l-Artikolu 5(1), l-ewwel subparagrafu, il-punt (d), sa fejn japplika għall-użu tas-sistemi tal-IA koperti minn dik id-dispożizzjoni, l-Artikolu 5(1), l-ewwel subparagrafu, il-punt (h), l-Artikolu 5(2) sa (6) u l-Artikolu 26(10) ta' dan ir-Regolament adottat abbażi tal-Artikolu 16 TFUE relatati mal-ipproċessar ta' data personali mill-Istati Membri meta jwettqu attivitajiet li huma fil-kamp ta' applikazzjoni tal-Kapitolu 4 jew tal-Kapitolu 5 tat-Titolu V tal-Parti Tlieta TFUE, meta l-Irlanda mhix marbuta bir-regoli li jirregolaw il-forom ta' kooperazzjoni ġudizzjarja f'materji kriminali jew ta' kooperazzjoni tal-pulizija li jeħtieġu konformità mad-dispożizzjonijiet stabbiliti abbażi tal-Artikolu 16 TFUE.

(40)

I gcomhréir le hAirteagal 6a de Phrótacal Uimh. 21 maidir le seasamh na Ríochta Aontaithe agus na hÉireann i dtaca leis an limistéar saoirse, slándála agus ceartais, atá i gceangal leis an gConradh ar an Aontas Eorpach agus leis an gConradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh, na rialacha a leagtar amach in Airteagal 5(1), an chéad fhomhír, pointe (g), a mhéid a bhfuil feidhm aige maidir le húsáid córas catagóirithe bhithmhéadraigh le haghaidh gníomhaíochtaí i réimse an chomhair póilíneachta agus an chomhair bhreithiúnaigh in ábhair choiriúla, in Airteagal 5(1), an chéad fhomhír, pointe (d), a mhéid a bhfuil feidhm aige maidir le húsáid na gcóras intleachta saorga arna gcumhdach leis an bhforáil sin, Airteagal 5(1), an chéad fhomhír, pointe (h), Airteagal 5(2) go (6) agus Airteagal 26(10) den Rialachán seo arna ghlacadh ar bhonn Airteagal 16 CFAE a bhaineann le sonraí pearsanta a bheith á bpróiseáil ag na Ballstáit agus gníomhaíochtaí á gcur i gcrích acu a thagann faoi raon feidhme Chaibidil 4 nó Chaibidil 5 de Theideal V de Chuid a Trí de CFAE, níl siad ina gceangal ar Éirinn nuair nach mbeidh na rialacha ina gceangal uirthi lena rialaítear cineálacha an chomhair bhreithiúnaigh in ábhair choiriúla nó cineálacha an chomhair phóilíneachta a cheanglaíonn na forálacha a leagtar síos ar bhonn Airteagal 16 CFAE a chomhlíonadh.

(41)

F'konformità mal-Artikoli 2 u 2a tal-Protokoll Nru 22 dwar il-pożizzjoni tad-Danimarka, kif anness mat-TUE u mat-TFUE, id-Danimarka mhix marbuta bir-regoli stabbiliti fl-Artikolu 5(1), l-ewwel subparagrafu, il-punt (g) sa fejn japplika għall-użu ta' sistemi ta' kategorizzazzjoni bijometrika għal attivitajiet fil-qasam tal-kooperazzjoni tal-pulizija u l-kooperazzjoni ġudizzjarja f'materji kriminali, l-Artikolu 5(1), l-ewwel subparagrafu, il-punt (d), sa fejn japplikaw għall-użu tas-sistemi tal-IA koperti minn dik id-dispożizzjoni, l-Artikolu 5(1), l-ewwel subparagrafu, il-punt (h), (2) sa (6) u l-Artikolu 26(10) ta' dan ir-Regolament adottat abbażi tal-Artikolu 16 TFUE, u lanqas mhi soġġetta għall-applikazzjoni tagħhom, relatati mal-ipproċessar tad-data personali mill-Istati Membri meta jwettqu l-attivitajiet li huma fil-kamp ta' applikazzjoni tal-Kapitolu 4 jew tal-Kapitolu 5 tat-Titolu V tal-Parti Tlieta TFUE.

(41)

I gcomhréir le hAirteagal 2 agus 2a de Phrótacal 22 maidir le seasamh na Danmhairge, atá i gceangal leis an gConradh ar an Aontas Eorpach agus leis an gConradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh, na rialacha a leagtar síos in Airteagal 5(1), an chéad fhomhír, pointe (g), a mhéid a bhfuil feidhm aige maidir le húsáid córas catagóirithe bhithmhéadraigh le haghaidh gníomhaíochtaí i réimse an chomhair póilíneachta agus an chomhair bhreithiúnaigh in ábhair choiriúla, in Airteagal 5(1), an chéad fhomhír, pointe (d), a mhéid a bhfuil feidhm aige maidir le húsáid na gcóras intleachta saorga arna gcumhdach leis an bhforáil sin, Airteagal 5(1), an chéad fhomhír, pointe (h), (2) go (6) agus Airteagal 26(10) den Rialachán seo arna nglacadh ar bhonn Airteagal 16 CFAE a bhaineann le sonraí pearsanta a bheith á bpróiseáil ag na Ballstáit agus gníomhaíochtaí á gcur i gcrích acu a thagann faoi raon feidhme Chaibidil 4 nó Chaibidil 5 de Theideal V de Chuid a Trí de CFAE, níl siad ina gceangal ar an Danmhairg.

(42)

Jenħtieġ li f'konformità mal-preżunzjoni tal-innoċenza, il-persuni fiżiċi fl-Unjoni dejjem jiġu ġġudikati fuq l-imġiba reali tagħhom. Jenħtieġ li l-persuni fiżiċi qatt ma jiġu ġġudikati fuq imġiba prevista mill-IA abbażi biss tat-tfassil ta' profili, tal-kwalitajiet u l-karatteristiċi tal-personalità tagħhom, bħan-nazzjonalità, il-post tat-twelid, il-post tar-residenza, l-għadd ta' tfal, il-livell ta' dejn jew it-tip ta' karozza, mingħajr suspett raġonevoli li dik il-persuna tkun involuta f'attività kriminali abbażi ta' fatti verifikabbli oġġettivi u mingħajr il-valutazzjoni ta' tali fatti mill-bniedem. Għalhekk, jenħtieġ li jiġu pprojbiti l-valutazzjonijiet tar-riskju mwettqa fir-rigward ta' persuni fiżiċi sabiex tiġi vvalutata l-probabbiltà li jwettqu offiża jew biex titbassar l-okkorrenza ta' reat kriminali attwali jew potenzjali abbażi biss tat-tfassil ta' profili tagħhom jew tal-valutazzjoni tal-kwalitajiet u l-karatteristiċi tal-personalità tagħhom. Fi kwalunkwe każ, dik il-projbizzjoni ma tirreferix għal u ma ssemmix analitika tar-riskju li mhijiex ibbażata fuq it-tfassil ta' profili ta' individwi jew fuq il-kwalitajiet tal-personalità u l-karatteristiċi ta' individwi, bħal sistemi tal-IA li jużaw analitika tar-riskju biex jivvalutaw l-probabbiltà ta' frodi finanzjarja minn impriżi abbażi ta' tranżazzjonijiet suspettużi jew għodod analitiċi tar-riskju li jipprevedu l-probabbiltà ta' lokalizzazzjoni ta' narkotiċi jew oġġetti illeċiti mill-awtoritajiet doganali, pereżempju abbażi ta' rotot ta' traffikar magħrufa.

(42)

I gcomhréir le toimhde na neamhchiontachta, is de réir a n-iompraíochta iarbhír ba cheart daoine nádúrtha san Aontas a mheas i gcónaí. Níor cheart daoine nádúrtha a mheas riamh de réir iompraíocht atá tuartha ag an intleacht shaorga bunaithe ar phróifíliú, ar a dtréithe nó ar a saintréithe pearsantachta, amhail náisiúntacht, áit bhreithe, áit chónaithe, líon leanaí, leibhéal fiachais nó cineál gluaisteáin, agus orthu sin amháin, gan amhras réasúnach go bhfuil an duine sin rannpháirteach i ngníomhaíocht choiriúil bunaithe ar fhíorais infhíoraithe oibiachtúla agus gan measúnú daonna a dhéanamh ar na nithe sin. Dá bhrí sin, ba cheart measúnuithe riosca a thoirmeasc a dhéantar maidir le daoine nádúrtha i dtaobh an dóchúlacht atá ann go ndéanfaidís cion a mheas nó lena thuar go ndéanfaí cion coiriúil iarbhír nó féideartha, bunaithe ar phróifíliú nó ar mheasúnú ar a dtréithe agus a saintréithe pearsantachta, agus orthu sin amháin. I gcás ar bith, ní thagraíonn an toirmeasc sin d’anailísíocht riosca ná ní bhaineann sé le hanailísíocht riosca nach bhfuil bunaithe ar phróifíliú daoine aonair ná ar thréithe ná saintréithe pearsantachta daoine aonair, amhail córais intleachta saorga a úsáideann anailísíocht riosca chun an dóchúlacht go ndéanfadh gnóthais calaois airgeadais a mheas bunaithe ar idirbhearta amhrasacha nó a úsáideann uirlisí anailíseacha riosca chun an dóchúlacht go bhfuil támhshuanaigh nó earraí aindleathacha á logánú ag údaráis chustaim a thuar, mar shampla bunaithe ar bhealaí aitheanta gáinneála.

(43)

Jenħtieġ li l-introduzzjoni fis-suq, it-tqegħid fis-servizz għal dak l-għan speċifiku, jew l-użu ta' sistemi tal-IA li joħolqu jew jespandu bażijiet tad-data tar-rikonoxximent tal-wiċċ permezz ta' scraping mhux immirat tal-immaġnijiet tal-wiċċ mill-internet jew mill-filmati tas-CCTV jiġu pprojbiti, peress li dik il-prattika żżid mas-sens ta' sorveljanza tal-massa u tista' twassal għal ksur serju tad-drittijiet fundamentali, inkluż id-dritt għall-privatezza.

(43)

Ba cheart toirmeasc a chur ar chórais intleachta saorga a chur ar an margadh, a chur i mbun seirbhíse chun na críche sonraí sin, nó a úsáid, ar córais iad lena gcruthaítear nó lena leathnaítear bunachair sonraí aghaidh-aitheanta trí íomhánna den aghaidh a chnuaschóipeáil gan spriocdhíriú ón idirlíon nó ó thaifid TCI, toisc go gcuireann an cleachtas sin le braistint ollfhaireachais agus go bhféadfadh mórsháruithe ar chearta bunúsacha, lena n-áirítear an ceart chun príobháideachais, a bheith mar thoradh air.

(44)

Hemm tħassib serju dwar il-bażi xjentifika tas-sistemi tal-IA li għandhom l-għan li jidentifikaw jew jinferixxu l-emozzjonijiet, b'mod partikolari peress li l-espressjoni tal-emozzjonijiet tvarja b'mod konsiderevoli bejn il-kulturi u s-sitwazzjonijiet, u anke f'individwu wieħed. Fost in-nuqqasijiet ewlenin ta' sistemi bħal dawn hemm l-affidabbiltà limitata, in-nuqqas ta' speċifiċità u l-ġeneralizzabbiltà limitata. Għalhekk, is-sistemi tal-IA li jidentifikaw jew jinferixxu emozzjonijiet jew intenzjonijiet ta' persuni fiżiċi abbażi tad-data bijometrika tagħhom jistgħu jwasslu għal eżiti diskriminatorji u jistgħu jkunu intrużivi għad-drittijiet u l-libertajiet tal-persuni kkonċernati. Meta jitqies l-iżbilanċ tal-poter fil-kuntest tax-xogħol jew tal-edukazzjoni, flimkien man-natura intrużiva ta' dawn is-sistemi, tali sistemi jistgħu jwasslu għal trattament detrimentali jew sfavorevoli ta' ċerti persuni fiżiċi jew gruppi sħaħ tagħhom. Għalhekk, jenħtieġ li l-introduzzjoni fis-suq, it-tqegħid fis-servizz, jew l-użu ta' sistemi tal-IA maħsuba biex jintużaw biex jiġi identifikat l-istat emozzjonali ta' individwi f'sitwazzjonijiet relatati mal-post tax-xogħol u mal-edukazzjoni jiġu pprojbiti. Jenħtieġ li dik il-projbizzjoni ma tkoprix is-sistemi tal-IA introdotti fis-suq strettament għal raġunijiet mediċi jew ta' sikurezza, bħal sistemi maħsuba għal użu terapewtiku.

(44)

Tá imní mhór ann faoi bhunús eolaíoch na gcóras intleachta saorga arb é is aidhm dóibh mothúcháin a shainaithint nó a chur in iúl, go háirithe ós rud é go bhfuil éagsúlachtaí móra ann i measc cultúir agus cásanna, agus fiú laistigh de dhuine aonair, maidir le mothúcháin a léiriú. I measc phríomheasnaimh na gcóras sin tá an iontaofacht theoranta, an easpa sainiúlachta agus an inghinearálaitheacht theoranta. Dá bhrí sin, maidir le córais intleachta saorga lena ndéantar mothúcháin nó rúin daoine nádúrtha a shainaithint nó a bhaint as a gcuid sonraí bithmhéadracha, d’fhéadfadh torthaí idirdhealaitheacha eascairt astu agus d’fhéadfaidís cur isteach ar chearta agus ar shaoirsí na ndaoine lena mbaineann. I bhfianaise éagothroime na cumhachta i gcomhthéacs na hoibre nó an oideachais, in éineacht le cineál ionrach na gcóras sin, d’fhéadfadh sé go gcaithfí go díobhálach nó go neamhfhabhrach le daoine nádúrtha áirithe nó le grúpaí iomlána díobh mar thoradh ar na córais sin. Dá bhrí sin, ba cheart toirmeasc a chur ar chórais intleachta saorga a chur ar an margadh, a chur i mbun seirbhíse, nó a úsáid, ar córais iad atá beartaithe lena n-úsáid chun staid mhothúchánach daoine aonair a bhrath i gcásanna a bhaineann leis an ionad oibre agus leis an oideachas. Níor cheart córais intleachta saorga a chuirtear ar an margadh ar chúiseanna leighis nó sábháilteachta, agus ar na cúiseanna sin amháin, a chumhdach leis an toirmeasc sin, amhail córais atá beartaithe le haghaidh úsáid theiripeach.

(45)

Jenħtieġ li l-prattiki li huma pprojbiti mil-liġi tal-Unjoni, inkluż il-liġi dwar il-protezzjoni tad-data, il-liġi dwar in-nondiskriminazzjoni, il-liġi dwar il-protezzjoni tal-konsumatur, u l-liġi tal-kompetizzjoni, ma jiġux affettwati minn dan ir-Regolament.

(45)

Leis an Rialachán seo níor cheart difear a dhéanamh do chleachtais a thoirmisctear le dlí an Aontais, lena n-áirítear an dlí cosanta sonraí, an dlí neamh-idirdhealaitheach, an dlí maidir le cosaint tomhaltóirí agus dlí na hiomaíochta.

(46)

Jenħtieġ li s-sistemi tal-IA b'riskju għoli jiġu introdotti fis-suq tal-Unjoni, jitqiegħdu fis-servizz jew jintużaw biss jekk ikunu konformi ma' ċerti rekwiżiti obbligatorji. Jenħtieġ li dawk ir-rekwiżiti jiżguraw li s-sistemi tal-IA b'riskju għoli disponibbli fl-Unjoni jew li l-output tagħhom jintuża b'xi mod ieħor fl-Unjoni ma jkunux joħolqu riskji inaċċettabbli għal interessi pubbliċi importanti tal-Unjoni kif rikonoxxuti u mħarsa bil-liġi tal-Unjoni. Abbażi tal-Qafas Leġiżlattiv Ġdid, kif iċċarat fl-avviż tal-Kummissjoni “‘Il-Gwida Blu’ dwar l-implimentazzjoni tar-regoli tal-prodotti tal-UE tal-2022” (20), ir-regola ġenerali hija li aktar minn att legali wieħed tal-leġiżlazzjoni tal-Unjoni dwar l-armonizzazzjoni, bħar-Regolamenti (UE) 2017/745 (21) u (UE) 2017/746 (22) tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill jew id-Direttiva 2006/42/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (23), jista' jkun applikabbli għal prodott wieħed, peress li l-introduzzjoni fis-suq jew it-tqegħid fis-servizz jista' jseħħ biss meta l-prodott jikkonforma mal-leġiżlazzjoni applikabbli kollha tal-Unjoni dwar l-armonizzazzjoni. Sabiex tiġi żgurata l-konsistenza u jiġu evitati piżijiet jew kostijiet amministrattivi bla bżonn, jenħtieġ li l-fornituri ta' prodott li jkun fih sistemi ta' IA b'riskju għoli waħda jew aktar, li għalihom japplikaw ir-rekwiżiti ta' dan ir-Regolament u tal-leġiżlazzjoni tal-Unjoni dwar l-armonizzazzjoni elenkati f'anness ta' dan ir-Regolament, ikollhom flessibbiltà fir-rigward tad-deċiżjonijiet operazzjonali dwar kif tiġi żgurata l-konformità ta' prodott li jkun fih sistema tal-IA waħda jew aktar mar-rekwiżiti applikabbli kollha tal-leġiżlazzjoni tal-Unjoni dwar l-armonizzazzjoni bl-aħjar mod. Jenħtieġ li s-sistemi tal-IA identifikati bħala b'riskju għoli jkunu limitati għal dawk li għandhom impatt dannuż sinifikanti fuq is-saħħa, is-sikurezza u d-drittijiet fundamentali tal-persuni fl-Unjoni u din il-limitazzjoni jenħtieġ li timminimizza kwalunkwe restrizzjoni potenzjali fuq il-kummerċ internazzjonali.

(46)

Níor cheart córais intleachta saorga ardriosca a chur ar mhargadh an Aontais, a chur i mbun seirbhíse ná a úsáid ach amháin má chomhlíonann siad ceanglais shainordaitheacha áirithe. Leis na ceanglais sin, ba cheart a áirithiú, maidir le córais intleachta saorga ardriosca atá ar fáil san Aontas nó a n-úsáidtear a n-aschur san Aontas ar shlite eile, nach mbeadh rioscaí neamh-inghlactha ag baint leo do leasanna tábhachtacha poiblí an Aontais mar atá aitheanta agus faoi chosaint ag dlí an Aontais. Ar bhonn an Chreata Reachtaigh Nua, mar a soiléiríodh san fhógra ón gCoimisiún ‘An “Treoir Ghorm” maidir le cur chun feidhme rialacha an Aontais maidir le táirgí 2022’ (20), is é an riail ghinearálta go bhféadfadh feidhm a bheith ag níos mó ná gníomh dlí amháin de reachtaíocht chomhchuibhithe an Aontais, amhail Rialacháin (AE) 2017/745 (21) agus (AE) 2017/746 (22) ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle nó Treoir 2006/42/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (23), maidir le táirge amháin, ós rud é nach féidir an cur ar fáil nó cur i mbun seirbhíse a dhéanamh ach amháin nuair a chomhlíonann an táirge an reachtaíocht chomhchuibhithe uile is infheidhme. Chun comhsheasmhacht a áirithiú agus chun ualaí riaracháin neamhriachtanacha nó costais neamhriachtanacha a sheachaint, ba cheart do sholáthraithe táirge ina bhfuil córais intleachta saorga ardriosca amháin nó níos mó, a bhfuil feidhm ag ceanglais an Rialacháin seo agus ag ceanglais reachtaíocht chomhchuibhithe an Aontais a liostaítear in iarscríbhinn a ghabhann leis an Rialachán seo maidir leo, ba cheart solúbthacht a bheith acu maidir le cinntí oibríochtúla maidir le conas a áirithiú go gcomhlíonfaidh táirge ina bhfuil córas intleachta saorga amháin nó níos mó ceanglais uile is infheidhme reachtaíocht chomhchuibhithe an Aontais ar bhealach optamach. Ba cheart córais intleachta saorga a shainaithnítear mar chórais ardriosca a theorannú dóibh siúd a bhfuil tionchar suntasach díobhálach acu ar shláinte, ar shábháilteacht agus ar chearta bunúsacha daoine san Aontas agus, ba cheart, leis an teorannú sin, aon srian a d’fhéadfadh a bheith ann ar thrádáil idirnáisiúnta a íoslaghdú.

(47)

Is-sistemi tal-IA jista' jkollhom impatt negattiv fuq is-saħħa u s-sikurezza tal-persuni, b'mod partikolari meta dawn is-sistemi jaħdmu bħala komponenti tas-sikurezza tal-prodotti. B'mod konsistenti mal-objettivi tal-leġiżlazzjoni tal-Unjoni dwar l-armonizzazzjoni biex jiġi ffaċilitat il-moviment liberu tal-prodotti fis-suq intern u biex ikun żgurat li prodotti sikuri u konformi b'xi mod ieħor biss jitqiegħdu fis-suq, hu importanti li jiġu evitati u mitigati kif xieraq ir-riskji għas-sikurezza li jistgħu jiġu ġġenerati minn prodott sħiħ minħabba l-komponenti diġitali tiegħu, inkluż sistemi tal-IA. Pereżempju, jenħtieġ li r-robots dejjem aktar awtonomi, sew fil-kuntest tal-manifattura kif ukoll fil-kuntest tal-assistenza u l-kura personali, ikunu jistgħu joperaw u jwettqu l-funzjonijiet tagħhom mingħajr periklu f'ambjenti kumplessi. Bl-istess mod, fis-settur tas-saħħa fejn l-interessi għall-ħajja u għas-saħħa huma partikolarment għoljin, jenħtieġ li s-sistemi dijanjostiċi dejjem aktar sofistikati u s-sistemi li jappoġġaw id-deċiżjonijiet umani jkunu affidabbli u preċiżi.

(47)

D’fhéadfadh sé go mbeadh tionchar neamhfhabhrach ag córais intleachta saorga ar shláinte agus sábháilteacht daoine, go háirithe i gcás ina n-oibríonn na córais sin mar chomhpháirteanna sábháilteachta táirgí. I gcomhréir le cuspóirí reachtaíocht chomhchuibhithe an Aontais, chun saorghluaiseacht táirgí sa mhargadh inmheánach a éascú agus chun a áirithiú nach gcuirfear ach táirgí atá sábháilte agus comhlíontach ar bhealach eile ar an margadh, tá sé tábhachtach go ndéanfar na rioscaí sábháilteachta a sheachaint nó a mhaolú go hiomchuí, ar rioscaí iad a d’fhéadfadh a bheith ann mar gheall ar tháirge ina iomláine de thoradh a chomhpháirteanna digiteacha, lena n-áirítear córais intleachta saorga. Cuir i gcás, róbait uathrialaitheacha a bhfuil a n-uathriail ag dul i méid de réir a chéile, cé acu i gcomhthéacs monaraíochta nó cúnaimh phearsanta agus cúraim atá sé, ba cheart iad a bheith in ann oibriú agus a bhfeidhmeanna a dhéanamh go sábháilte i dtimpeallachtaí casta. Ar an gcuma chéanna, san earnáil sláinte, áit a bhfuil go leor i ngeall léi maidir le beatha agus sláinte, ba cheart córais diagnóisice agus córais a thacaíonn le cinntí daonna, ar córais iad atá ag éirí níos sofaisticiúla, a bheith iontaofa agus cruinn.

(48)

Il-firxa tal-impatt negattiv ikkawżat mis-sistema tal-IA fuq id-drittijiet fundamentali protetti mill-Karta għandha rilevanza partikolari meta sistema tal-IA tkun qed tiġi klassifikata li għandha riskju għoli. Dawk id-drittijiet jinkludu d-dritt għad-dinjità tal-bniedem, ir-rispett għall-ħajja privata u tal-familja, il-protezzjoni tad-data personali, il-libertà tal-espressjoni u tal-informazzjoni, il-libertà ta' għaqda u ta' assoċjazzjoni, id-dritt għan-nondiskriminazzjoni, id-dritt għall-edukazzjoni, il-protezzjoni tal-konsumatur, id-drittijiet tal-ħaddiema, id-drittijiet tal-persuni b'diżabbiltà, l-ugwaljanza bejn il-ġeneri, id-drittijiet ta' proprjetà intellettwali, id-dritt għal rimedju effettiv u għal proċess imparzjali, id-dritt għad-difiża u l-preżunzjoni ta' innoċenza, u d-dritt għal amministrazzjoni tajba. Minbarra dawk id-drittijiet, hu importanti li jiġi enfasizzat il-fatt li t-tfal għandhom drittijiet speċifiċi kif minqux fl-Artikolu 24 tal-Karta u fil-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar id-Drittijiet tat-Tfal, żviluppata aktar fil-Kumment Ġenerali Nru 25 tal-UNCRC fir-rigward tal-ambjent diġitali, li t-tnejn li huma jirrikjedu kunsiderazzjoni tal-vulnerabbiltajiet tat-tfal u l-għoti ta' tali protezzjoni u kura kif meħtieġ għall-benesseri tagħhom. Jenħtieġ li d-dritt fundamentali għal livell għoli ta' protezzjoni ambjentali, kif minqux fil-Karta u implimentat fil-politiki tal-Unjoni, jitqies ukoll meta tkun qed tiġi vvalutata s-severità tad-dannu li sistema tal-IA tista' tikkawża, inkluż fir-rigward tas-saħħa u s-sikurezza tal-persuni.

(48)

Tá ábharthacht ar leith ag baint le fairsinge thionchar díobhálach an chórais intleachta saorga ar na cearta bunúsacha atá faoi chosaint ag an gCairt, go háirithe agus córas intleachta saorga á aicmiú mar chóras ardriosca. Áirítear ar na cearta sin an ceart chun dínit an duine, maidir le meas ar an saol príobháideach agus ar shaol an teaghlaigh, ar chosaint sonraí pearsanta, chun tuairimí a nochtadh agus faisnéis a fháil, chun saoirse comhthionóil agus comhlachais, an ceart chun neamh-idirdhealaithe, an ceart chun oideachais, cearta cosanta tomhaltóirí, cearta oibrithe, cearta daoine faoi mhíchumas, comhionannas inscne, cearta maoine intleachtúla, an ceart chun leighis éifeachtaigh agus chun trialach córa, ceart na cosanta agus toimhde na neamhchiontachta, agus an ceart chun dea-riaracháin. I dteanna na gceart sin, tá sé tábhachtach a chur i dtábhacht go bhfuil cearta sonracha ag leanaí mar a chumhdaítear in Airteagal 24 den Chairt agus i gCoinbhinsiún na Náisiún Aontaithe um Chearta an Linbh, a forbraíodh a thuilleadh i mBarúil Ghinearálta Uimh. 25 ó UNCRC a mhéid a bhaineann leis an timpeallacht dhigiteach, ós rud é go gceanglaítear leis an dá cheann breithniú ar leochaileachtaí na leanaí agus an chosaint agus an cúram is gá a sholáthar ar mhaithe lena ndea-bhail. An ceart chun ardleibhéil cosanta don chomhshaol a chumhdaítear sa Chairt agus a chuirtear chun feidhme i mbeartais an Aontais, ba cheart é a chur san áireamh freisin agus measúnú á dhéanamh ar dhéine na díobhála ar féidir córas intleachta saorga a dhéanamh, lena n-áirítear i ndáil le sláinte agus sábháilteacht daoine.

(49)

Fir-rigward tas-sistemi tal-IA b'riskju għoli li huma komponenti tas-sikurezza tal-prodotti jew tas-sistemi, jew li huma stess huma prodotti jew sistemi li jaqgħu fil-kamp ta' applikazzjoni tar-Regolament (KE) Nru 300/2008 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (24), ir-Regolament (UE) Nru 167/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (25), ir-Regolament (UE) Nru 168/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (26), id-Direttiva 2014/90/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (27), id-Direttiva (UE) 2016/797 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (28), ir-Regolament (UE) 2018/858 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (29), ir-Regolament (UE) 2018/1139 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (30), u r-Regolament (UE) 2019/2144 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (31), huwa xieraq li dawk l-atti jiġu emendati biex jiġi żgurat li l-Kummissjoni tqis, abbażi tal-ispeċifiċitajiet tekniċi u regolatorji ta' kull settur, u mingħajr ma tinterferixxi mal-governanza, il-valutazzjoni tal-konformità u l-mekkaniżmi ta' infurzar eżistenti u l-awtoritajiet stabbiliti fih, ir-rekwiżiti obbligatorji għas-sistemi tal-IA b'riskju għoli stabbiliti f'dan ir-Regolament meta tadotta kwalunkwe att delegat jew ta' implimentazzjoni rilevanti abbażi ta' dawk l-atti.

(49)

A mhéid a bhaineann le córais intleachta saorga ardriosca is comhpháirteanna sábháilteachta táirgí nó córas iad, nó is táirgí nó córais iad féin, a thagann faoi raon feidhme Rialachán (CE) Uimh. 300/2008 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (24), Rialachán (AE) Uimh. 167/2013 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (25), Rialachán (AE) Uimh. 168/2013 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (26), Treoir 2014/90/AE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (27), Treoir (AE) 2016/797 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (28),Rialachán (AE) 2018/858 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (29), Rialachán (AE) 2018/1139 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (30), agus Rialachán (AE) 2019/2144 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (31), is iomchuí na gníomhartha sin a leasú chun a áirithiú, ar bhonn sainiúlachtaí teicniúla agus rialála gach earnála, agus gan cur isteach ar shásraí rialachais, measúnaithe comhréireachta agus forfheidhmithe atá ann cheana agus na húdaráis arna mbunú iontu, go gcuirfidh an Coimisiún san áireamh na ceanglais shainordaitheacha le haghaidh córais intleachta saorga ardriosca a leagtar síos sa Rialachán seo agus aon ghníomh ábhartha tarmligthe nó cur chun feidhme á ghlacadh aige amach anseo ar bhonn na ngníomhartha sin.

(50)

Fir-rigward ta' sistemi tal-IA li huma komponenti tas-sikurezza ta' prodotti, jew li huma stess ikunu prodotti, li jaqgħu fil-kamp ta' applikazzjoni ta' ċerta leġiżlazzjoni tal-Unjoni dwar l-armonizzazzjoni elenkata f’anness ta’ dan ir-Regolament, jixraq li jiġu kklassifikati bħala b'riskju għoli skont dan ir-Regolament jekk il-prodott ikkonċernat jgħaddi mill-proċedura ta' valutazzjoni tal-konformità mwettqa minn korp terz ta' valutazzjoni tal-konformità skont dik il-leġiżlazzjoni rilevanti tal-Unjoni dwar l-armonizzazzjoni. B'mod partikolari, dawn il-prodotti huma makkinarju, ġugarelli, liftijiet, tagħmir u sistemi protettivi maħsuba għal użu f'ambjenti potenzjalment esplożivi, f'tagħmir tar-radju, apparat tal-pressa, tagħmir ta' opri tal-baħar għar-rikreazzjoni, installazzjonijiet tal-funikular, apparati li jaħarqu fjuwils gassużi, apparati mediċi, apparati mediċi dijanjostiċi in vitro, karozzi u avjazzjoni.

(50)

Maidir le córais intleachta saorga ardriosca is comhpháirteanna sábháilteachta táirgí nó córas iad, nó is táirgí nó córais iad féin, a thagann faoi raon feidhme reachtaíocht chomhchuibhithe áirithe de chuid an Aontais a liostaítear in iarscríbhinn a ghabhann leis an Rialachán seo, is iomchuí iad a aicmiú mar chórais ardriosca faoin Rialachán seo má chuirtear an nós imeachta um measúnú comhréireachta i bhfeidhm ar an táirge lena mbaineann le comhlacht tríú páirtí um measúnú comhréireachta de bhun na reachtaíochta comhchuibhithe ábhartha sin de chuid an Aontais. Go sonrach, is éard atá i gceist leis na táirgí sin innealra, bréagáin, ardaitheoirí, trealamh agus córais chosanta atá ceaptha lena n-úsáid in atmaisféir a d’fhéadfadh a bheith pléascach, trealamh raidió, brú-threalamh, trealamh le haghaidh árthaí áineasa, suiteálacha cábla-bhealaigh, fearais a dhónn breoslaí gásacha, feistí leighis agus feistí leighis diagnóiseacha in vitro, mótarfheithiclí agus eitlíocht.

(51)

Jenħtieġ li l-klassifikazzjoni ta' sistema tal-IA bħala li għandha riskju għoli skont dan ir-Regolament mhux bilfors tkun tfisser li l-prodott li l-komponent tas-sikurezza tiegħu jkun is-sistema tal-IA, jew is-sistema tal-IA stess bħala prodott, jitqiesu li huma b'“riskju għoli” skont il-kriterji stabbiliti fil-leġiżlazzjoni rilevanti tal-Unjoni dwar l-armonizzazzjoni li tapplika għall-prodott. B'mod partikolari, dan huwa l-każ għar-Regolamenti (UE) 2017/745 u (UE) 2017/746, fejn tiġi pprovduta valutazzjoni tal-konformità minn parti terza għal prodotti b'riskju medju u b'riskju għoli.

(51)

Maidir le haicmiú córas intleachta saorga mar chóras ardriosca de bhun an Rialacháin seo, níor cheart gá a bheith ann go gciallódh sin go measfar an táirge a bhfuil an córas intleachta saorga ann mar chomhpháirt sábháilteachta, nó an córas intleachta saorga féin mar tháirge, a bheith ina tháirge ardriosca faoi na critéir a bhunaítear sa reachtaíocht chomhchuibhithe ábhartha de chuid an Aontais a bhfuil feidhm aici maidir leis an táirge. Is amhlaidh atá, go háirithe, i gcás Rialacháin (AE) 2017/745 agus (AE) 2017/746, ina ndéantar foráil do mheasúnú comhréireachta tríú páirtí le haghaidh táirgí meánriosca agus ardriosca.

(52)

Fir-rigward ta' sistemi awtonomi tal-IA, jiġifieri sistemi tal-IA b'riskju għoli minbarra dawk li huma komponenti tas-sikurezza tal-prodotti, jew li huma stess ikunu prodotti, jixraq li jiġu klassifikati bħala b’riskju għoli jekk, fid-dawl tal-għan maħsub tagħhom, dawn jippreżentaw riskju għoli ta’ ħsara għas-saħħa u s-sikurezza jew għad-drittijiet fundamentali tal-persuni, filwaqt li jitqiesu kemm is-severità tal-ħsara possibbli u l-probabbiltà li din isseħħ, u jintużaw f’għadd ta’ oqsma speċifikament definiti minn qabel speċifikati f’dan ir-Regolament. L-identifikazzjoni ta’ dawk is-sistemi hija bbażata fuq l-istess metodoloġija u kriterji previsti wkoll għal kull emenda futura tal-lista tas-sistemi tal-IA b’riskju għoli li jenħtieġ li l-Kummissjoni tingħata s-setgħa li tadotta, permezz ta’ atti delegati, biex jitqies il-pass rapidu tal-iżvilupp teknoloġiku, kif ukoll il-bidliet potenzjali fl-użu tas-sistemi tal-IA.

(52)

A mhéid a bhaineann le córais intleachta saorga neamhspleácha, eadhon córais intleachta saorga ardriosca cé is moite de na córais is comhpháirteanna sábháilteachta táirgí iad, nó is táirgí iad féin, is iomchuí iad a aicmiú mar chórais ardriosca más rud é, i bhfianaise na críche atá beartaithe dóibh, go bhfuil ardriosca díobhála ag baint leo do shláinte, sábháilteacht nó cearta bunúsacha daoine, agus déine na díobhála féideartha agus an dóchúlacht go dtarlódh an díobháil á gcur san áireamh agus más rud é go n-úsáidtear iad i roinnt limistéir réamhshainithe shonracha a shonraítear sa Rialachán seo. Tá sainaithint na gcóras sin bunaithe ar an modheolaíocht chéanna agus ar na critéir chéanna atá beartaithe freisin maidir le haon leasú a dhéanfar amach anseo ar liosta na gcóras intleachta saorga ardriosca ar cheart an Coimisiún a chumhachtú chun iad a ghlacadh, trí bhíthin gníomhartha tarmligthe, chun mearluas na forbartha teicneolaíche a chur san áireamh, chomh maith leis na hathruithe ionchasacha ar úsáid na gcóras intleachta saorga.

(53)

Huwa importanti wkoll li jiġi ċċarat li jista’ jkun hemm każijiet speċifiċi li fihom is-sistemi tal-IA msemmija f’oqsma predefiniti speċifikati f’dan ir-Regolament ma jwasslux għal riskju sinifikanti ta’ ħsara għall-interessi legali protetti f’dawk l-oqsma minħabba li ma jinfluwenzawx materjalment it-teħid tad-deċiżjonijiet jew ma jagħmlux ħsara sostanzjali lil dawk l-interessi. Għall-finijiet ta’ dan ir-Regolament, jenħtieġ li sistema tal-IA li ma tinfluwenzax materjalment l-eżitu tat-teħid tad-deċiżjonijiet tinftiehem li tkun sistema tal-IA li ma jkollhiex impatt fuq is-sustanza, u b’hekk fuq l-eżitu, tat-teħid tad-deċiżjonijiet, kemm jekk ikun mill-bniedem kif ukoll jekk awtomatizzat. Sistema tal-IA li ma tinfluwenzax materjalment l-eżitu tat-teħid tad-deċiżjonijiet tista’ tinkludi sitwazzjonijiet li fihom tiġi ssodisfata waħda jew aktar mill-kundizzjonijiet li ġejjin. L-ewwel tali kundizzjoni jenħtieġ li tkun li s-sistema tal-IA tkun maħsuba biex twettaq kompitu proċedurali ristrett, bħal sistema tal-IA li tittrasforma data mhux strutturata f’data strutturata, sistema tal-IA li tikklassifika dokumenti li jkunu deħlin f’kategoriji jew sistema tal-IA li tintuża biex jiġu identifikati duplikati fost għadd kbir ta’ applikazzjonijiet. Dawk il-kompiti huma ta’ natura tant ristretta u limitata li joħolqu biss riskji limitati li ma jiżdidux permezz tal-użu ta’ sistema tal-IA f'kuntest li huwa elenkat bħala użu b'riskju għoli f'anness ta' dan ir-Regolament. It-tieni kundizzjoni jenħtieġ li tkun li l-kompitu mwettaq mis-sistema tal-IA jkun maħsub biex itejjeb ir-riżultat ta' attività tal-bniedem li tkun tlestiet qabel li tista' tkun rilevanti għall-finijiet tal-użi b’riskju għoli elenkati f’anness ta’ dan ir-Regolament. Meta jitqiesu dawk il-karatteristiċi, is-sistema tal-IA tipprovdi biss saff addizzjonali għal attività tal-bniedem bil-konsegwenza li r-riskju jkun imnaqqas. Dik il-kundizzjoni tkun tapplika, pereżempju, għal sistemi tal-IA li huma maħsuba biex itejbu l-lingwa użata f'dokumenti diġà abbozzati, pereżempju fir-rigward tat-ton professjonali, l-istil akkademiku tal-lingwa jew billi t-test jiġi allinjat mal-messaġġ li tkun trid twassal marka partikolari. It-tielet kundizzjoni jenħtieġ li tkun li s-sistema tal-IA tkun maħsuba biex tidentifika xejriet ta' teħid ta' deċiżjonijiet jew devjazzjonijiet minn xejriet ta' teħid ta' deċiżjonijiet preċedenti. Ir-riskju jitnaqqas minħabba li l-użu tas-sistema tal-IA jsegwi valutazzjoni mill-bniedem li tkun tlestiet qabel li ma tkunx maħsuba biex tissostitwixxi jew tinfluwenza, mingħajr rieżami xieraq mill-bniedem. Tali sistemi tal-IA jinkludu pereżempju dawk li, minħabba ċertu tendenzi fl-għoti tal-marki minn għalliem, jistgħu jintużaw biex jiġi vverifikat ex post jekk l-għalliem setax iddevja mit-tendenzi fl-għoti tal-marki sabiex jiġu mmarkati inkonsistenzi jew anomaliji potenzjali. Ir-raba' kundizzjoni jenħtieġ li tkun li s-sistema tal-IA tkun maħsuba biex twettaq kompitu li jkun biss preparatorju għal valutazzjoni rilevanti għall-finijiet tas-sistemi tal-IA elenkati f'anness ta' dan ir-Regolament, u b'hekk ikun hemm riskju baxx ħafna li l-impatt possibbli tal-output tas-sistema ser jippreżenta xi riskju għall-valutazzjoni li ssegwi. Dik il-kundizzjoni tkopri, fost l-oħrajn, soluzzjonijiet intelliġenti għat-trattament tal-fajls, li jinkludu diversi funzjonijiet mill-indiċjar, it-tiftix, l-ipproċessar tat-test u tad-diskors jew il-kollegament tad-data ma' sorsi oħra ta' data, jew sistemi tal-IA użati għat-traduzzjoni ta' dokumenti inizjali. Fi kwalunkwe każ, jenħtieġ li s-sistemi tal-IA użati f’każijiet ta’ użu b'riskju għoli elenkati f’anness ta’ dan ir-Regolament jitqiesu li joħolqu riskji sinifikanti ta' ħsara għas-saħħa, għas-sikurezza jew għad-drittijiet fundamentali jekk is-sistema tal-IA timplika tfassil ta' profili skont it-tifsira tal-Artikolu 4, il-punt (4) tar-Regolament (UE) 2016/679 jew l-Artikolu 3, il-punt (4) tad-Direttiva (UE) 2016/680 jew l-Artikolu 3, il-punt (5) tar-Regolament (UE) 2018/1725. Biex jiġu żgurati t-traċċabbiltà u t-trasparenza, jenħtieġ li fornitur li jqis li sistema tal-IA mhijiex b'riskju għoli abbażi ta' dawk il-kundizzjonijiet imsemmija hawn fuq ifassal dokumentazzjoni tal-valutazzjoni qabel ma dik is-sistema tiġi introdotta fis-suq jew titqiegħed fis-servizz u jenħtieġ li jipprovdi dik id-dokumentazzjoni lill-awtoritajiet nazzjonali kompetenti fuq talba. Jenħtieġ li tali fornitur ikun obbligat jirreġistra s-sistema tal-IA fil-bażi tad-data tal-UE stabbilita skont dan ir-Regolament. Bil-ħsieb li tiġi pprovduta gwida ulterjuri għall-implimentazzjoni prattika tal-kundizzjonijiet li skonthom is-sistemi tal-IA elenkati f’anness ta’ dan ir-Regolament huma, fuq bażi eċċezzjonali, mhux b'riskju għoli, jenħtieġ li l-Kummissjoni, wara li tikkonsulta lill-Bord, tipprovdi linji gwida li jispeċifikaw dik l-implimentazzjoni prattika kkompletata b'lista komprensiva ta' eżempji prattiċi ta' każijiet ta' użu ta' sistemi tal-IA li huma b'riskju għoli u każijiet ta’ użu li mhumiex.

(53)

Tá sé tábhachtach a shoiléiriú freisin go bhféadfadh cásanna sonracha a bheith ann nach mbeidh na córais intleachta saorga dá dtagraítear i réimsí réamhshainithe a shonraítear sa Rialachán seo ina gcúis le riosca suntasach díobhála do na leasanna dlíthiúla a chosnaítear faoi na limistéir sin toisc nach n-imríonn siad tionchar ábhartha ar an gcinnteoireacht nó nach ndéanann siad dochar suntasach do na leasanna sin. Chun críocha an Rialacháin seo, maidir le córas intleachta saorga nach bhfuil tionchar ábhartha aige ar thoradh na cinnteoireachta, ba cheart a thuiscint gur córas intleachta saorga é nach bhfuil tionchar aige ar shubstaint na cinnteoireachta, agus ar an gcaoi sin ar thoradh na cinnteoireachta, bíodh sé sin ina chóras daonna nó uathoibrithe. D’fhéadfaí a áireamh ar chóras intleachta saorga nach bhfuil tionchar ábhartha aige ar thoradh na cinnteoireachta cásanna ina gcomhlíontar ceann amháin nó níos mó de na coinníollacha seo a leanas. Is é ba cheart a bheith ar an gcéad choinníoll sin go bhfuil sé beartaithe go ndéanfaidh an córas intleachta saorga cúram cúng nós imeachta, amhail córas intleachta saorga lena gclaochlaítear sonraí neamhstruchtúrtha ina sonraí struchtúrtha, córas intleachta saorga lena n-aicmítear doiciméid inteachta ina gcatagóirí nó córas intleachta saorga a úsáidtear chun dúbláil as measc líon mór feidhmchlár a bhrath. Is cúraimí chomh cúng agus chomh teoranta sin iad nach mbaineann ach rioscaí teoranta leo nach méadaítear trí úsáid a bhaint as córas intleachta saorga i gcomhthéacs a liostaítear mar úsáid ardriosca in iarscríbhinn a ghabhann leis an Rialachán seo. Is é ba cheart a bheith ar an dara coinníoll gurb é atá beartaithe leis an gcúram a dhéanann an córas intleachta saorga feabhas a chur ar an toradh a bhí ar ghníomhaíocht a rinne duine roimhe sin a d’fhéadfadh a bheith ábhartha chun críocha chun críocha na n-úsáidí ardriosca a liostaítear in iarscríbhinn a ghabhann leis an Rialachán seo. I bhfianaise na saintréithe sin, ní dhéanann an córas intleachta saorga ach sraith bhreise a chur le gníomhaíocht dhaonna agus riosca laghdaithe ag baint leis dá bhrí sin. Bheadh feidhm ag an gcoinníoll sin, mar shampla, maidir le córais intleachta saorga atá ceaptha feabhas a chur ar an teanga a úsáideadh i ndoiciméid a dréachtaíodh roimhe seo, mar shampla maidir le ton gairmiúil, stíl acadúil teanga nó trí théacs a ailíniú le teachtaireachtaí áirithe branda. Is é ba cheart a bheith ar an tríú coinníoll go bhfuil sé beartaithe leis an gcóras intleachta saorga patrúin chinnteoireachta nó diallais ó phatrúin chinnteoireachta roimhe seo a bhrath. Laghdófaí an riosca toisc go leanann úsáid an chórais intleachta saorga measúnú daonna a cuireadh i gcrích roimhe seo agus nach bhfuil sé i gceist é a ionadú ná tionchar a imirt air, gan athbhreithniú cuí daonna. Áirítear ar na córais intleachta saorga sin, mar shampla, na córais sin is féidir a úsáid, i bhfianaise patrún áirithe grádaithe múinteora, lena sheiceáil ex post cibé acu a d’imigh an múinteoir ón bpatrún grádaithe d’fhonn neamhréireachtaí nó aimhrialtachtaí a d’fhéadfadh a bheith ann a chur in iúl. Is é ba cheart a bheith ar an gceathrú coinníoll go bhfuil sé beartaithe leis an gcóras intleachta saorga cúram a dhéanamh nach bhfuil ann ach cúram ullmhúcháin do mheasúnú atá ábhartha chun críocha na gcóras intleachta saorga a liostaítear in iarscríbhinn a ghabhann leis an Rialachán seo, rud a fhágann go bhféadfadh tionchar an-íseal a bheith ag aschur an chórais ó thaobh riosca a bheith ag gabháil leis an measúnú a leanúint. Cumhdaítear leis an gcoinníoll sin, inter alia, réitigh chliste chun comhaid a láimhseáil, lena n-áirítear feidhmeanna éagsúla ó innéacsú, cuardach, téacs agus próiseáil urlabhra nó sonraí a nascadh le foinsí sonraí eile, nó córais intleachta saorga a úsáidtear chun doiciméid tosaigh a aistriú. In aon chás, córais intleachta saorga a úsáidtear i gcásanna úsáide ardriosca a liostaítear in iarscríbhinn a ghabhann leis an Rialachán seo, ba cheart a mheas go bhfuil rioscaí suntasacha díobhála ag baint leis na córais intleachta saorga ardriosca sin do shláinte, do shábháilteacht nó do chearta bunúsacha má tá próifíliú intuigthe leis an gcóras intleachta saorga de réir bhrí Airteagal 4, pointe (4) de Rialachán (AE) 2016/679 nó Airteagal 3, pointe (4) de Threoir (AE) 2016/680 nó Airteagal 3, pointe (5) de Rialachán (AE) 2018/1725. Chun inrianaitheacht agus trédhearcacht a áirithiú, ba cheart do sholáthraí a mheasann nach mbaineann ardriosca le córas intleachta saorga ar bhonn na gcoinníollacha dá dtagraítear thuas doiciméadacht an mheasúnaithe a tharraingt suas sula gcuirfear an córas sin ar an margadh nó i mbun seirbhíse agus ba cheart dó an doiciméadacht sin a sholáthar d’údaráis inniúla náisiúnta arna iarraidh sin dóibh. Ba cheart oibleagáid a bheith ar an soláthraí sin an córas intleachta saorga a chlárú i mbunachar sonraí an Aontais arna bhunú faoin Rialachán seo. D’fhonn tuilleadh treorach a chur ar fáil maidir le cur chun feidhme praiticiúil na gcoinníollacha faoinar córais neamh-ardriosca, ar bhonn eisceachtúil, iad na córais intleachta saorga a liostaítear in iarscríbhinn a ghabhann leis an Rialachán seo, ba cheart don Choimisiún, tar éis dó dul i gcomhairle leis an mBord, treoirlínte a sholáthar lena sonraítear go bhfuil an cur chun feidhme praiticiúil sin curtha i gcrích le liosta cuimsitheach de shamplaí praiticiúla de chásanna úsáide córas intleachta saorga atá ardriosca agus úsáide nach bhfuil.

(54)

Peress li d-data bijometrika tikkostitwixxi kategorija speċjali ta' data personali, huwa xieraq li diversi każijiet ta' użu kritiku tas-sistemi bijometriċi jiġu kklassifikati bħala b'riskju għoli, sa fejn l-użu tagħhom ikun permess skont il-liġi rilevanti tal-Unjoni u dik nazzjonali. L-inakkuratezzi tekniċi tas-sistemi tal-IA maħsuba għall-identifikazzjoni bijometrika remota ta' persuni fiżiċi jistgħu jwasslu għal riżultati preġudikati u jħallu effetti diskriminatorji. Ir-riskju ta' tali riżultati preġudikati u effetti diskriminatorji huma partikolarment rilevanti fir-rigward tal-età, l-etniċità, ir-razza, is-sess jew id-diżabilitajiet. Jenħtieġ għalhekk li s-sistemi ta’ identifikazzjoni bijometrika remota jiġu kklassifikati bħala b'riskju għoli fid-dawl tar-riskji li jippreżentaw. Tali klassifikazzjoni teskludi sistemi tal-IA maħsuba biex jintużaw għall-verifika bijometrika, inkluż l-awtentikazzjoni, li l-iskop uniku tagħha huwa li tikkonferma li persuna fiżika speċifika hija l-persuna li dik il-persuna tiddikjara li hija u li tikkonferma l-identità ta' persuna fiżika għall-iskop uniku li jkollha aċċess għal servizz, li tiftaħ apparat jew li jkollha aċċess sigur għall-bini. Barra minn hekk, jenħtieġ li s-sistemi tal-IA bbażati fuq data bijometrika maħsuba biex jintużaw għall-kategorizzazzjoni bijometrika skont attributi jew karatteristiċi sensittivi protetti skont l-Artikolu 9(1) tar-Regolament (UE) 2016/679, sakemm dawn ma jkunux ipprojbiti skont dan ir-Regolament, u s-sistemi ta' rikonoxximent tal-emozzjonijiet li mhumiex ipprojbiti skont dan ir-Regolament, jiġu kklassifikati bħala b'riskju għoli. Jenħtieġ li s-sistemi bijometriċi li huma maħsuba li jintużaw biss għall-fini li jippermettu ċ-ċibersigurtà u l-miżuri tal-protezzjoni tad-data personali ma jitqisux li jkunu sistemi tal-IA b’riskju għoli.

(54)

Ós rud é gur catagóir speisialta sonraí pearsanta iad sonraí bithmhéadracha, is iomchuí roinnt cásanna úsáide criticiúla de chórais bhithmhéadracha a aicmiú mar chásanna lena mbaineann ardriosca, a mhéid a cheadaítear iad a úsáid faoi dhlí ábhartha an Aontais agus faoin dlí ábhartha náisiúnta. Maidir le míchruinnis theicniúla i gcórais intleachta saorga atá beartaithe le haghaidh cian-sainaithint bhithmhéadrach daoine nádúrtha, d’fhéadfadh siad a bheith ina gcúis le torthaí claonta agus éifeachtaí idirdhealaithe. An riosca go mbeadh torthaí claonta agus éifeachtaí idirdhealaitheacha ann, tá sí ábhartha go háirithe maidir le haois, eitneacht, cine, gnéas nó míchumais. Dá bhrí sin, ba cheart córais cian-sainaitheanta bithmhéadraí a aicmiú mar chórais ardriosca i bhfianaise na rioscaí a bhaineann leo. Ní áirítear le haicmiú den sórt sin córais intleachta saorga atá beartaithe a úsáid le haghaidh fíorú bithmhéadrach, lena n-áirítear fíordheimhniú, arb é an t-aon chuspóir atá leis a dheimhniú gur duine nádúrtha ar leith an duine a mhaíonn an duine sin a bheith ann agus chun céannacht duine nádúrtha a dheimhniú chun rochtain a fháil ar sheirbhís, feiste a dhíghlasáil nó rochtain slándála a bheith aige ar áitreabh, agus an méid sin amháin. Ina theannta sin, córais intleachta saorga atá beartaithe lena n-úsáid le haghaidh catagóiriú bithmhéadrach de réir airíonna íogaire nó saintréithe íogaire dá dtugtar cosaint faoi Airteagal 9(1) de Rialachán (AE) 2016/679 ar bhonn sonraí bithmhéadracha, sa mhéid nach dtoirmisctear iadsan sin faoin Rialachán seo, agus córais aitheanta mothúcháin nach dtoirmisctear faoin Rialachán seo, ba cheart iad a aicmiú mar chórais ardriosca. Córais bhithmhéadracha atá beartaithe lena n-úsáid chun críche bearta cibearshlándála agus cosanta sonraí pearsanta a chumasú, agus chun na críche sin amháin, níor cheart a mheas gur córais intleachta saorga ardriosca iad.

(55)

Fir-rigward tal-ġestjoni u t-tħaddim tal-infrastruttura kritika, jixraq li s-sistemi tal-IA maħsuba biex jintużaw bħala komponenti tas-sikurezza fil-ġestjoni u t-tħaddim tal-infrastruttura diġitali kritika kif elenkat fil-punt (8) tal-Anness tad-Direttiva (UE) 2022/2557, tat-traffiku tat-triq u fil-provvista tal-ilma, tal-gass, tat-tisħin u tal-elettriku jiġu kklassifikati bħala b'riskju għoli, għax il-falliment jew il-funzjonament ħażin tagħhom jistgħu jqiegħdu f'riskju l-ħajja u s-saħħa tal-persuni fuq skala kbira u jwasslu għal tfixkil sinifikanti fl-eżekuzzjoni ordinarja tal-attivitajiet soċjali u ekonomiċi. Il-komponenti tas-sikurezza tal-infrastruttura kritika, inkluż l-infrastruttura diġitali kritika, huma sistemi użati biex jipproteġu direttament l-integrità fiżika tal-infrastruttura kritika jew is-saħħa u s-sikurezza tal-persuni u l-proprjetà iżda li mhumiex meħtieġa sabiex is-sistema tiffunzjona. Il-falliment jew il-funzjonament ħażin ta' tali komponenti jista' jwassal direttament għal riskji għall-integrità fiżika tal-infrastruttura kritika u b'hekk għal riskji għas-saħħa u s-sikurezza tal-persuni u l-proprjetà. Jenħtieġ li l-komponenti maħsuba biex jintużaw biss għal finijiet taċ-ċibersigurtà ma jikkwalifikawx bħala komponenti ta' sikurezza. Eżempji ta' komponenti ta' sikurezza ta' tali infrastruttura kritika jistgħu jinkludu sistemi għall-monitoraġġ tas-sistemi ta' kontroll tal-pressjoni tal-ilma jew tal-allarm tan-nar fiċ-ċentri tal-cloud computing.

(55)

A mhéid a bhaineann le bonneagar criticiúil a bhainistiú agus a oibriú, is iomchuí aicme ardriosca a thabhairt ar na córais intleachta saorga atá beartaithe lena n-úsáid mar chomhpháirteanna sábháilteachta i mbainistíocht agus oibriú bonneagair dhigitigh chriticiúil mar a liostaítear i bpointe (8) d’Iarscríbhinn I de Threoir (AE) 2022/2557, trácht bóthair agus soláthar uisce, gáis, téimh agus leictreachais, ós rud é go bhféadfadh a dteip nó a mífheidhmiú beatha agus sláinte daoine a chur i mbaol agus go bhféadfadh cur isteach suntasach a bheith ann i ngnáthchúrsa na ngníomhaíochtaí sóisialta agus eacnamaíocha de bharr na gcóras sin. Is éard atá i gcomhpháirteanna sábháilteachta bonneagair chriticiúil, lena n-áirítear bonneagar digiteach criticiúil, córais a úsáidtear chun sláine fhisiceach an bhonneagair chriticiúil nó sláinte agus sábháilteacht daoine agus maoine a chosaint go díreach ach nach bhfuil riachtanach chun go bhfeidhmeoidh an córas. D’fhéadfadh rioscaí do shláine fhisiciúil an bhonneagair chriticiúil a bheith mar thoradh ar chliseadh nó mífheidhmiú na gcomhpháirteanna sin agus, dá bhrí sin, d’fhéadfadh rioscaí do shláinte agus sábháilteacht daoine agus maoine a bheith mar thoradh air sin. Níor cheart comhpháirteanna atá beartaithe lena n-úsáid chun críoch cibearshlándála amháin a cháiliú mar chomhpháirteanna sábháilteachta. D’fhéadfaí a áireamh ar shamplaí de chomhpháirteanna sábháilteachta an bhonneagair chriticiúil sin córais chun faireachán a dhéanamh ar bhrú uisce nó ar chórais rialaithe aláraim dóiteáin in ionaid néalríomhaireachta.

(56)

L-implimentazzjoni tas-sistemi tal-IA fl-edukazzjoni huwa importanti biex jiġu promossi l-edukazzjoni u t-taħriġ diġitali ta' kwalità għolja u biex l-istudenti u l-għalliema kollha jkunu jistgħu jiksbu u jikkondividu l-ħiliet u l-kompetenzi diġitali meħtieġa, inkluż il-litteriżmu fil-media, u l-ħsieb kritiku, biex jieħdu sehem attiv fl-ekonomija, fis-soċjetà, u fil-proċessi demokratiċi. Madankollu, is-sistemi tal-IA użati fl-edukazzjoni jew fit-taħriġ vokazzjonali, b'mod partikolari għad-determinazzjoni tal-aċċess jew l-ammissjoni, għall-assenjazzjoni ta' persuni lil istituzzjonijiet jew programmi edukattivi u ta' taħriġ vokazzjonali fil-livelli kollha, għall-evalwazzjoni tal-eżiti tal-apprendiment tal-persuni, għall-valutazzjoni tal-livell xieraq ta' edukazzjoni għal individwu u li materjalment jinfluwenzaw il-livell ta' edukazzjoni u taħriġ li l-individwi ser jirċievu jew ser ikunu jistgħu jaċċessaw jew għall-monitoraġġ u għad-detezzjoni ta' mġiba pprojbita tal-istudenti matul it-testijiet jenħtieġ li jiġu kklassifikati bħala sistemi tal-IA b'riskju għoli, għax jistgħu jiddeterminaw il-kors edukattiv u professjonali tal-ħajja ta' persuna u għalhekk jistgħu jaffettwaw l-abbiltà ta' dik il-persuna li tiżgura l-għajxien. Meta jitfasslu u jintużaw b'mod mhux xieraq, dawn is-sistemi jistgħu jkunu partikolarment intrużivi u jistgħu jiksru d-dritt għal edukazzjoni u taħriġ kif ukoll id-dritt ta' nondiskriminazzjoni, u jipperpetwaw mudelli storiċi ta' diskriminazzjoni, pereżempju kontra n-nisa, ċerti gruppi ta' età, persuni b'diżabbiltà, jew persuni ta' ċerta oriġini razzjali jew etnika jew orjentazzjoni sesswali.

(56)

Tá sé tábhachtach córais intleachta saorga a úsáid san oideachas chun oideachas agus oiliúint dhigiteach ardcháilíochta a chur chun cinn agus chun go mbeidh gach foghlaimeoir agus múinteoir in ann na scileanna agus na hinniúlachtaí digiteacha is gá a fháil agus a chomhroinnt, lena n-áirítear litearthacht sna meáin, agus smaointeoireacht chriticiúil, chun páirt ghníomhach a ghlacadh sa gheilleagar, sa tsochaí agus i bpróisis dhaonlathacha. Maidir le córais intleachta saorga a úsáidtear san oideachas nó sa ghairmoiliúint, áfach, go háirithe chun rochtain nó ligean isteach a chinneadh, chun daoine a shannadh d’institiúidí oideachais agus gairmoiliúna nó cláir ag gach leibhéal, chun meastóireacht a dhéanamh ar thorthaí foghlama daoine, chun measúnú a dhéanamh ar leibhéal iomchuí oideachais do dhuine aonair agus tionchar ábhartha a imirt ar an leibhéal oideachais agus oiliúna a gheobhaidh daoine aonair nó ar a mbeidh siad in ann rochtain a fháil nó chun faireachán a dhéanamh ar iompar toirmiscthe mac léinn le linn tástálacha agus é a bhrath, ba cheart na córais intleachta saorga sin a aicmiú mar chórais intleachta saorga ardriosca, ós rud é go bhféadfaidh siad cúrsa oideachais agus gairmiúil saoil duine a chinneadh agus, dá bhrí sin, d’fhéadfaí difear a dhéanamh dá gcumas a slí bheatha a áirithiú. Má cheaptar nó má úsáidtear iad go míchuí, d’fhéadfadh an-chur isteach a bheith i gceist leis na córais sin agus d’fhéadfadh siad an ceart chun oideachais agus oiliúna chomh maith leis an gceart nach ndéanfaí idirdhealú ina n-aghaidh a shárú agus patrúin idirdhealaitheacha stairiúla a bhuanú, mar shampla in aghaidh na mban, aoisghrúpaí áirithe, daoine faoi mhíchumas nó daoine de bhunadh ciníoch nó eitneach áirithe nó gnéaschlaonta áirithe.

(57)

Jenħtieġ li s-sistemi tal-IA użati fl-impjiegi, fil-ġestjoni tal-ħaddiema u fl-aċċess għal impjieg indipendenti, b'mod partikolari għar-reklutaġġ u għall-għażla tal-persuni, għat-teħid ta' deċiżjonijiet li jaffettwaw it-termini tar-relazzjonijiet marbuta max-xogħol, il-promozzjoni u t-terminazzjoni ta' relazzjonijiet kuntrattwali relatati max-xogħol, għall-allokazzjoni ta' kompiti abbażi tal-imġiba individwali, il-kwalitajiet jew il-karatteristiċi personali u għall-monitoraġġ jew l-evalwazzjoni ta' persuni f'relazzjonijiet kuntrattwali relatati max-xogħol, jiġu kklassifikati wkoll bħala b'riskju għoli, peress li dawk is-sistemi jista' jkollhom impatt sinifikanti fuq il-prospetti futuri tal-karriera, l-għajxien ta' dawk il-persuni u d-drittijiet tal-ħaddiema. Jenħtieġ li r-relazzjonijiet kuntrattwali rilevanti relatati max-xogħol ikunu jinvolvu b'mod sinifikattiv lill-impjegati u lill-persuni li jipprovdu servizzi permezz ta' pjattaformi kif imsemmi fil-Programm ta' Ħidma tal-Kummissjoni għall-2021. Tul il-proċess kollu tar-reklutaġġ u fl-evalwazzjoni, fil-promozzjoni, jew fiż-żamma ta' persuni f'relazzjonijiet kuntrattwali relatati max-xogħol, dawn is-sistemi jistgħu jipperpetwaw mudelli storiċi ta' diskriminazzjoni, pereżempju kontra n-nisa, ċerti gruppi ta' età, persuni b'diżabbiltà, jew persuni ta' ċerta oriġini razzjali jew etnika jew orjentazzjoni sesswali. Is-sistemi tal-IA użati għall-monitoraġġ tal-prestazzjoni u tal-imġiba ta' tali persuni jistgħu jdgħajfu wkoll id-drittijiet fundamentali tagħhom għall-protezzjoni tad-data u l-privatezza.

(57)

Ba cheart córais intleachta saorga a úsáidtear i bhfostaíocht, bainistíocht fostaithe agus rochtain ar an bhféinfhostaíocht, go sonrach chun daoine a earcú agus a roghnú, chun cinntí a dhéanamh a théann i bhfeidhm ar choinníollacha caidrimh a bhaineann leis an obair, ar ardú céime agus ar fhoirceannadh caidrimh chonarthacha a bhaineann leis an obair, chun cúraimí a shannadh bunaithe ar iompar aonair, tréithe nó saintréithe pearsanta agus chun faireachán agus meastóireacht a dhéanamh ar dhaoine i gcaidrimh chonarthacha a bhaineann leis an obair, ba cheart na córais intleachta saorga sin a aicmiú mar chórais ardriosca, ós rud é go bhféadfaidís mórthionchar a imirt ar ionchais ghairme, ar shlite beatha na ndaoine sin agus ar chearta na n-oibrithe amach anseo. Maidir le caidrimh chonarthacha a bhaineann leis an obair, ba cheart fostaithe agus daoine a sholáthraíonn seirbhísí trí ardáin dá dtagraítear i gClár Oibre an Choimisiúin le haghaidh 2021 a bheith rannpháirteach iontu ar bhealach fóinteach. Le linn an phróisis earcaíochta agus i dtaca le meastóireacht a dhéanamh ar dhaoine i gcaidrimh chonarthacha a bhaineann leis an obair, nó ardú céime a thabhairt dóibh nó iad a choinneáil, d’fhéadfadh na córais sin patrúin idirdhealaitheacha stairiúla a bhuanú, mar shampla, in aghaidh na mban, aoisghrúpaí áirithe, daoine faoi mhíchumas nó daoine de bhunadh ciníoch nó eitneach áirithe nó gnéaschlaonta áirithe. Córais intleachta saorga a úsáidtear chun monatóireacht a dhéanamh ar fheidhmíocht agus iompraíocht na ndaoine sin, d’fhéadfadh siad an bonn a bhaint óna gcearta bunúsacha chun cosaint sonraí agus príobháideachais.

(58)

Qasam ieħor li fih l-użu tas-sistemi tal-IA jixirqilhom kunsiderazzjoni speċjali hu l-aċċess għal ċerti servizzi u benefiċċji privati u pubbliċi essenzjali u t-tgawdija ta' dawn is-servizzi u l-benefiċċji meħtieġa biex in-nies jipparteċipaw bis-sħiħ fis-soċjetà jew biex itejbu l-istandard tal-għajxien tagħhom. B'mod partikolari, il-persuni fiżiċi li japplikaw għal jew li jirċievu benefiċċji u servizzi essenzjali ta' assistenza pubblika mill-awtoritajiet pubbliċi, jiġifieri s-servizzi tal-kura tas-saħħa, il-benefiċċji tas-sigurtà soċjali, is-servizzi soċjali li jipprovdu protezzjoni f'każijiet bħall-maternità, il-mard, l-inċidenti industrijali, id-dipendenza jew ix-xjuħija u t-telf tal-impjieg u l-assistenza soċjali u tal-akkomodazzjoni, huma tipikament dipendenti fuq dawk il-benefiċċji u s-servizzi u f'pożizzjoni vulnerabbli fir-rigward tal-awtoritajiet responsabbli. Jekk is-sistemi tal-IA jintużaw biex jiġi determinat jekk dawn il-benefiċċji u s-servizzi għandhomx jingħataw, jiċċaħħdu, jitnaqqsu, jitneħħew jew jittieħdu lura mill-awtoritajiet, inkluż jekk il-benefiċjarji humiex leġittimament intitolati għal tali benefiċċji jew servizzi, dawk is-sistemi jista' jkollhom impatt sinifikanti fuq l-għajxien tal-persuni u jistgħu jiksru d-drittijiet fundamentali tagħhom, bħad-dritt għall-protezzjoni soċjali, id-dritt ta' nondiskriminazzjoni, għad-dinjità umana jew għal rimedju effettiv u għalhekk jenħtieġ li jiġu kklassifikati bħala b'riskju għoli. Madankollu, jenħtieġ li dan ir-Regolament ma jfixkilx l-iżvilupp u l-użu ta' approċċi innovattivi fl-amministrazzjoni pubblika, li jkunu jistgħu jibbenefikaw minn użu aktar mifrux ta' sistemi tal-IA konformi u sikuri, dment li dawk is-sistemi ma jkunux jinvolvu riskju għoli għall-persuni ġuridiċi u fiżiċi. Barra minn hekk, jenħtieġ li s-sistemi tal-IA użati biex jevalwaw il-kreditu jew għall-evalwazzjoni tal-affidabbiltà kreditizja ta' xi persuni fiżiċi jiġu kklassifikati bħala b'riskju għoli peress li jiddeterminaw l-aċċess ta' dawk il-persuni għal riżorsi finanzjarji jew għal servizzi essenzjali bħall-akkomodazzjoni, l-elettriku, u s-servizzi tat-telekomunikazzjoni. Is-sistemi tal-IA użati għal dawk il-finijiet jistgħu jwasslu għad-diskriminazzjoni bejn persuni jew gruppi u jistgħu jipperpetwaw mudelli storiċi ta' diskriminazzjoni, dħal dik ibbażati fuq l-oriġini razzjali jew etnika, il-ġeneru, id-diżabbiltà, l-età jew l-orjentazzjoni sesswali, jew jistgħu joħolqu forom ġodda ta' impatti diskriminatorji. Madankollu, jenħtieġ li s-sistemi tal-IA previsti mil-liġi tal-Unjoni għall-fini li tiġi identifikata frodi fl-offerta ta' servizzi finanzjarji u għal finijiet prudenzjali biex jiġu kkalkulati r-rekwiżiti kapitali tal-istituzzjonijiet ta' kreditu u tal-impriżi tal-assigurazzjoni ma jitqisux li jkunu b'riskju għoli skont dan ir-Regolament. Barra minn hekk, is-sistemi tal-IA maħsuba biex jintużaw għall-valutazzjoni tar-riskju u l-ipprezzar fir-rigward ta' persuni fiżiċi għall-assigurazzjoni tas-saħħa u tal-ħajja jista' wkoll ikollhom impatt sinifikanti fuq l-għajxien tal-persuni u jekk ma jkunux imfassla, żviluppati u użati kif xieraq, jistgħu jiksru d-drittijiet fundamentali tagħhom u jistgħu jwasslu għal konsegwenzi serji għall-ħajja u għas-saħħa tan-nies, inkluż l-esklużjoni finanzjarja u d-diskriminazzjoni. Fl-aħħar nett, jenħtieġ li anki s-sistemi tal-IA użati biex jiġu evalwati u kklassifikati telefonati ta' emerġenza minn persuni fiżiċi jew biex tintbagħat jew tiġi stabbilita prijorità fid-dispaċċ ta' servizzi tal-ewwel rispons ta' emerġenza, inkluż mill-pulizija, mill-ħaddiema tat-tifi tan-nar u mill-għajnuna medika, kif ukoll tas-sistemi tat-triage tal-pazjenti fil-qasam tal-kura tas-saħħa ta' emerġenza, jiġu kklassifikati bħala b'riskju għoli għax dawn jieħdu deċiżjonijiet f'sitwazzjonijiet kritiċi ħafna għall-ħajja u għas-saħħa tal-persuni u għall-proprjetà tagħhom.

(58)

Réimse eile ar cheart aird ar leith a thabhairt air is ea rochtain ar sheirbhísí agus sochair áirithe bhunriachtanacha phríobháideacha agus phoiblí agus tairbhiú díobh chun go mbeidh daoine in ann a bheith rannpháirteach go hiomlán sa tsochaí nó feabhas a chur ar a gcaighdeán maireachtála. Go háirithe, daoine nádúrtha a bhfuil iarratas á dhéanamh acu ar shochair chúnaimh phoiblí nó ar sheirbhísí cúnaimh phoiblí nó a fhaigheann na sochair nó na seirbhísí sin ó údaráis phoiblí, eadhon seirbhísí cúraim sláinte, sochair slándála sóisialta, seirbhísí sóisialta a sholáthraíonn cosaint i gcásanna amhail máithreachas, breoiteacht, tionóiscí tionsclaíocha, cleithiúnas nó seanaois agus i gcás ina gcailltear fostaíocht agus cúnamh sóisialta agus tithíochta, is iondúil a bhíonn na daoine sin ag brath ar na sochair agus seirbhísí sin agus is iondúil a bhíonn siad i riocht leochaileach i ndáil leis na húdaráis fhreagracha. Má úsáidtear córais intleachta saorga chun a chinneadh ar cheart do na húdaráis na sochair agus seirbhísí sin a dheonú, a dhiúltú, a laghdú, a chúlghairm nó a aiséileamh, lena n-áirítear cé acu atá tairbhithe i dteideal na dtairbhí nó na seirbhísí sin go dlisteanach nó nach bhfuil, d’fhéadfadh sé go mbeadh tionchar suntasach ag na córais sin ar shlí bheatha na ndaoine agus go ndéanfaí a gcearta bunúsacha a shárú, amhail an ceart chun cosanta sóisialta, an ceart chun neamh-idirdhealú, an ceart chun dínite daonna nó an ceart chun leighis éifeachtaigh, agus, dá bhrí sin, ba cheart iad a aicmiú mar chórais ardriosca. Mar sin féin, níor cheart don Rialachán seo bac a chur ar fhorbairt ná úsáid cur chuige nuálach sa riarachán poiblí, ar riarachán é a bhainfeadh leas as úsáid níos forleithne a bhaint as córais intleachta saorga chomhlíontacha shábháilte, ar choinníoll nach mbeadh ardriosca ag baint leo do dhaoine dlítheanacha agus nádúrtha. Ina theannta sin, córais intleachta saorga a úsáidtear chun meastóireacht a dhéanamh ar scór creidmheasa nó acmhainneacht chreidmheasa daoine nádúrtha, ba cheart iad a aicmiú mar chórais intleachta saorga ardriosca, ós rud é go gcinneann siad rochtain na ndaoine sin ar acmhainní airgeadais nó seirbhísí bunriachtanacha ar nós tithíochta, leictreachais agus seirbhísí teileachumarsáide. De thoradh na gcóras intleachta saorga a úsáidtear chun na gcríoch sin, d’fhéadfadh sé go ndéanfaí idirdhealú idir daoine nó grúpaí, agus go mbuanófaí patrúin idirdhealaitheacha stairiúla, amhail patrúin bunaithe ar bhunadh ciníoch nó eitneach, inscne, míchumais, aois nó gnéaschlaonadh, nó go gcruthófaí cineálacha nua tionchar idirdhealaithe. Mar sin féin, córais intleachta saorga dá bhforáiltear le dlí an Aontais chun calaois a bhrath i soláthar seirbhísí airgeadais agus chun críocha stuamachta chun ceanglais chaipitil institiúidí creidmheasa agus gnóthas árachais a ríomh, níor cheart na córais sin a mheas mar chórais ardriosca faoin Rialachán seo. Thairis sin, córais intleachta saorga atá beartaithe lena n-úsáid le haghaidh measúnú riosca agus praghsáil i ndáil le hárachas sláinte agus saoil do dhaoine nádúrtha, is féidir leo tionchar suntasach a imirt ar shlí bheatha daoine agus mura ndéantar iad a cheapadh, a fhorbairt agus a úsáid go cuí, is féidir leo a gcearta bunúsacha a shárú agus d’fhéadfadh iarmhairtí tromchúiseacha do shaol agus do shláinte daoine, lena n-áirítear eisiamh airgeadais agus idirdhealú, a bheith mar thoradh orthu. Ar deireadh, ba cheart córais intleachta saorga a úsáidtear chun glaonna éigeandála ó dhaoine nádúrtha a mheas agus a aicmiú nó chun seirbhísí céadfhreagartha éigeandála a sheoladh nó tosaíocht a thabhairt agus na seirbhísí sin á seoladh, lena n-áirítear seirbhísí arna soláthar ag póilíní, comhraiceoirí dóiteán agus cabhair leighis, chomh maith le córais triáise othar i réimse an chúraim sláinte éigeandála, ba cheart na córais intleachta saorga sin a aicmiú mar chórais ardriosca freisin, ós rud é go ndéanann siad cinntí i gcásanna atá criticiúil do bheatha agus sláinte daoine agus a maoin.

(59)

Minħabba r-rwol u r-responsabbiltà tagħhom, l-azzjonijiet tal-awtoritajiet tal-infurzar tal-liġi li jinvolvu ċerti użi tas-sistemi tal-IA huma kkaratterizzati minn grad sinifikanti ta' żbilanċ fil-poter u jistgħu jwasslu għal sorveljanza, għal arrest jew għal ċaħda tal-libertà ta' persuna fiżika u għal impatti negattivi oħra fuq id-drittijiet fundamentali garantiti fil-Karta. B'mod partikolari, jekk is-sistema tal-IA ma tkunx imħarrġa b'data ta' kwalità għolja, ma tkunx tissodisfa rekwiżiti adegwati fir-rigward tal-prestazzjoni, l-akkuratezza jew ir-robustezza tagħha, jew ma tkunx imfassla u ttestjata kif xieraq qabel ma tiġi introdotta fis-suq jew titqiegħed fis-servizz b'xi mod ieħor, din tista' tindividwa persuni b'mod diskriminatorju jew b'mod skorrett jew inġust. Barra minn hekk, l-eżerċitar ta' drittijiet fundamentali proċedurali importanti, bħad-dritt għal rimedju effettiv u għal proċess ġust kif ukoll id-dritt għal difiża u l-preżunzjoni tal-innoċenza, jista' jiġi mfixkel meta, b'mod partikolari, dawn is-sistemi tal-IA ma jkunux trasparenti, spjegabbli u dokumentati biżżejjed. Għalhekk, sakemm l-użu tagħhom ikun permess skont il-liġi rilevanti tal-Unjoni u dik nazzjonali, jixraq li xi sistemi tal-IA maħsuba biex jintużaw fil-kuntest tal-infurzar tal-liġi jiġu kklassifikati bħala b'riskju għoli, meta l-akkuratezza, l-affidabbiltà u t-trasparenza jkunu partikolarment importanti biex jiġu evitati impatti negattivi, tinżamm il-fiduċja pubblika u jiġu żgurati r-responsabbiltà u rimedju effettiv. Minħabba n-natura tal-attivitajiet u r-riskji relatati magħhom, jenħtieġ li dawk is-sistemi tal-IA b'riskju għoli jinkludu b'mod partikolari s-sistemi tal-IA maħsuba biex jintużaw minn jew f'isem l-awtoritajiet tal-infurzar tal-liġi jew minn istituzzjonijiet, korpi, uffiċċji jew aġenziji tal-Unjoni b'appoġġ għall-awtoritajiet tal-infurzar tal-liġi għall-valutazzjoni tar-riskju ta' persuna fiżika li ssir vittma ta' reati kriminali, bħal poligrafi u għodod simili, għall-evalwazzjoni tal-affidabbiltà tal-evidenza waqt investigazzjoni jew prosekuzzjoni ta' reati kriminali, u, sa fejn mhux ipprojbit skont dan ir-Regolament, għall-valutazzjoni tar-riskju ta' persuna fiżika li twettaq reat jew twettaq reat mill-ġdid mhux biss abbażi tat-tfassil ta' profili ta' persuni fiżiċi jew tal-valutazzjoni tal-kwalitajiet u l-karatteristiċi tal-personalità jew l-imġiba kriminali fil-passat ta' persuni fiżiċi jew gruppi, għat-tfassil ta' profili matul il-kxif, l-investigazzjoni jew il-prosekuzzjoni ta' reati kriminali. Jenħtieġ li s-sistemi tal-IA maħsuba speċifikament biex jintużaw għal proċedimenti amministrattivi mill-awtoritajiet tat-taxxa u tad-dwana kif ukoll mill-unitajiet tal-intelligence finanzjarja li jwettqu kompiti amministrattivi li janalizzaw l-informazzjoni skont il-liġi tal-Unjoni kontra l-ħasil tal-flus ma jiġux klassifikati bħala sistemi tal-IA b'riskju għoli użati mill-awtoritajiet tal-infurzar tal-liġi għall-fini tal-prevenzjoni, il-kxif, l-investigazzjoni u l-prosekuzzjoni ta' reati kriminali. Jenħtieġ li l-użu tal-għodod tal-IA mill-awtoritajiet tal-infurzar tal-liġi u awtoritajiet rilevanti oħra ma jsirx fattur ta' inugwaljanza jew esklużjoni. Jenħtieġ li l-impatt tal-użu tal-għodod tal-IA fuq id-drittijiet tad-difiża tal-persuni suspettati ma jiġix injorat, b'mod partikolari d-diffikultà biex tinkiseb informazzjoni sinifikattiva dwar il-funzjonament ta' dawk is-sistemi u d-diffikultà li tirriżulta biex jiġu kkontestati r-riżultati tagħhom fil-qorti, b'mod partikolari minn persuni fiżiċi li qed jiġu investigati.

(59)

I bhfianaise a róil agus a bhfreagrachta, gníomhaíochtaí a dhéanann údaráis forfheidhmithe dlí a bhaineann le húsáidí áirithe córas intleachta saorga, is iad saintréithe na ngníomhaíochtaí sin éagothroime cumhachta shuntasach agus dá thoradh sin d’fhéadfadh sé go ndéanfaí faireachas ar dhuine nádúrtha, nó é a ghabháil nó saoirse a bhaint dó chomh maith le tionchair dhíobhálacha eile maidir leis na cearta bunúsacha a ráthaítear sa Chairt. Go sonrach, mura gcuirtear oiliúint ar an gcóras intleachta saorga le sonraí ardcháilíochta, mura gcomhlíonann an córas ceanglais leormhaithe i dtéarmaí feidhmíochta, cruinnis nó stóinseachta, nó mura ndéantar é a cheapadh agus a thástáil go hiomchuí sula gcuirfear é ar an margadh nó i mbun seirbhíse ar shlí eile, d’fhéadfadh sé go ndíreofaí ar dhaoine i mbealach idirdhealaithe nó ar shlí eile atá mícheart nó éagórach. Thairis sin, d’fhéadfadh sé go gcuirfí isteach ar fheidhmiú ceart nós imeachta bunúsach, amhail an ceart chun leighis éifeachtaigh agus chun trialach córa chomh maith le cearta na cosanta agus an ceart chun toimhde na neamhchiontachta, i gcás nach bhfuil na córais intleachta saorga sin trédhearcach, inmhínithe agus doiciméadaithe go leor. A mhéid a cheadaítear a n-úsáid faoi dhlí ábhartha an Aontais agus faoin dlí náisiúnta ábhartha, is iomchuí, dá bhrí sin, aicme ardriosca a thabhairt ar roinnt córais intleachta saorga atá beartaithe lena n-úsáid i gcomhthéacs fhorfheidhmiú an dlí, comhthéacs ina bhfuil tábhacht ar leith ag baint le cruinneas, iontaofacht agus trédhearcacht chun tionchair dhíobhálacha a sheachaint, muinín an phobail a chaomhnú agus cuntasacht agus cúiteamh éifeachtach a áirithiú. I bhfianaise chineál na ngníomhaíochtaí agus na rioscaí a bhaineann leo, ba cheart a áirithiú leis na córais intleachta saorga ardriosca sin, go háirithe, córais intleachta saorga atá beartaithe lena n-úsáid ag údaráis forfheidhmithe dlí nó ar a son, nó ag institiúidí, comhlachtaí, oifigí nó gníomhaireachtaí de chuid an Aontais mar thaca le húdaráis forfheidhmithe dlí chun measúnú a dhéanamh ar an riosca go bhféadfadh duine nádúrtha a bheith ina íospartach cionta coiriúla, le brathadóirí éithigh agus uirlisí comhchosúla, chun meastóireacht a dhéanamh ar iontaofacht fianaise in imscrúdú nó ionchúiseamh imeachtaí coiriúla, agus, a mhéid nach dtoirmeasctar faoin Rialachán seo, chun measúnú a dhéanamh ar an riosca go ndéanfaidh duine nádúrtha cion nó go ndéanfaidh sé cion athuair ní ar bhonn an phróifílithe ar dhaoine nádúrtha ná na meastóireachta ar thréithe agus saintréithe pearsantachta nó iompraíocht choiriúil daoine nádúrtha nó grúpaí san am atá thart amháin, chun próifíliú a dhéanamh le linn na cionta coiriúla a bhrath, a imscrúdú nó a ionchúiseamh. Córais intleachta saorga atá beartaithe go sonrach lena n-úsáid le haghaidh imeachtaí riaracháin ag na húdaráis chánach nó chustaim chomh maith le haonaid faisnéise airgeadais atá i mbun cúraimí riaracháin lena ndéantar anailís ar fhaisnéis de bhun dhlí an Aontais chun an sciúradh airgid a chomhrac, níor cheart na córais sin a aicmiú mar chórais intleachta saorga ardriosca a úsáideann údaráis forfheidhmithe dlí chun cionta coiriúla a chosc, a bhrath, a imscrúdú nó a ionchúiseamh. Níor cheart úsáid uirlisí intleachta saorga ag údaráis fhorfheidhmithe dlí agus údaráis ábhartha eile a bheith ina gné den neamhionannas ná den eisiamh. Níor cheart neamhaird a dhéanamh den tionchar atá ag úsáid uirlisí intleachta saorga ar chearta cosanta daoine atá faoi dhrochamhras, go háirithe an deacracht le faisnéis fhiúntach a fháil maidir le feidhmiú na gcóras sin agus an deacracht, dá bharr sin, le torthaí na n-uirlisí a cheistiú sa chúirt, go háirithe ag daoine nádúrtha atá faoi imscrúdú.

(60)

Is-sistemi tal-IA użati fil-ġestjoni tal-migrazzjoni, tal-ażil u tal-kontroll fil-fruntieri jaffettwaw lil persuni li spiss ikunu f'pożizzjoni partikolarment vulnerabbli u li jiddependu fuq l-eżitu tal-azzjonijiet tal-awtoritajiet pubbliċi kompetenti. Għalhekk, l-akkuratezza, in-natura nondiskriminatorja u t-trasparenza tas-sistemi tal-IA użati f'dawk il-kuntesti huma partikolarment importanti biex ikun żgurat ir-rispett għad-drittijiet fundamentali tal-persuni affettwati, b'mod partikolari d-drittijiet tagħhom ta' moviment liberu, ta' nondiskriminazzjoni, ta' protezzjoni tal-ħajja privata u ta' data personali, ta' protezzjoni internazzjonali u ta' amministrazzjoni tajba. Għalhekk, sa fejn l-użu tagħhom ikun permess skont il-liġi rilevanti tal-Unjoni u nazzjonali, jixraq li jiġu kklassifikati bħala b'riskju għoli s-sistemi tal-IA maħsuba biex jintużaw minn jew f'isem awtoritajiet pubbliċi kompetenti jew minn istituzzjonijiet, korpi, uffiċċji jew aġenziji tal-Unjoni inkarigati b'kompiti fl-oqsma tal-migrazzjoni, l-ażil u l-ġestjoni tal-kontroll tal-fruntieri, bħal pereżempju poligrafi u għodod simili, għall-valutazzjoni ta' ċerti riskji maħluqa minn persuni fiżiċi li jidħlu fit-territorju ta' Stat Membru jew li japplikaw għal viża jew ażil, biex jassistu lill-awtoritajiet pubbliċi kompetenti għall-eżami, inkluż il-valutazzjoni relatata tal-affidabbiltà tal-evidenza, tal-applikazzjonijiet għall-ażil, tal-viża u tal-permessi ta' residenza u tal-ilmenti assoċjati fir-rigward tal-objettiv li tiġi stabbilita l-eliġibbiltà tal-persuni fiżiċi li japplikaw għal status, għall-fini tad-detezzjoni, ir-rikonoxximent jew l-identifikazzjoni ta' persuni fiżiċi fil-kuntest tal-ġestjoni tal-migrazzjoni, l-ażil u l-kontroll tal-fruntieri, bl-eċċezzjoni tal-verifika tad-dokumenti tal-ivvjaġġar. Jenħtieġ li s-sistemi tal-IA fil-qasam tal-ġestjoni tal-migrazzjoni, tal-ażil u tal-kontroll fil-fruntieri koperti b'dan ir-Regolament ikunu konformi mar-rekwiżiti proċedurali rilevanti stabbiliti mir-Regolament (KE) Nru 810/2009 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (32), mid-Direttiva 2013/32/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (33), u minn leġiżlazzjoni rilevanti oħra tal-Unjoni. Jenħtieġ li l-użu tas-sistemi tal-IA fil-ġestjoni tal-migrazzjoni, tal-ażil u tal-kontroll fil-fruntieri, fl-ebda ċirkostanza, ma jintuża mill-Istati Membri jew mill-istituzzjonijiet, mill-korpi, mill-uffiċċji jew mill-aġenziji tal-Unjoni bħala mezz biex jevitaw l-obbligi internazzjonali tagħhom skont il-Konvenzjoni tan-NU dwar l-Istatus tar-Refuġjati magħmula f'Ġinevra fit-28 ta' Lulju 1951 kif emendata mill-Protokoll tal-31 ta' Jannar 1967. Jenħtieġ li lanqas ma jintużaw biex jinkiser il-prinċipju ta' non-refoulement, jew biex jiġu mċaħħda perkorsi legali sikuri u effettivi lejn it-territorju tal-Unjoni, inkluż id-dritt għall-protezzjoni internazzjonali.

(60)

Le córais intleachta saorga a úsáidtear i mbainistíocht imirce, bainistíocht tearmainn agus bainistíocht rialaithe teorann, déantar difear do dhaoine a bhíonn i riocht soghonta go minic agus a bhíonn ag brath ar thorthaí ghníomhaíochtaí na n-údarás poiblí inniúil. Dá bhrí sin, tá tábhacht ar leith ag baint le cruinneas, neamh-idirdhealaitheacht agus trédhearcacht na gcóras intleachta saorga a úsáidtear sna comhthéacsanna sin chun urramú chearta bunúsacha na ndaoine a ndearnadh difear dóibh a áirithiú, go háirithe a gcearta chun saorghluaiseachta, chun neamh-idirdhealaithe, chun an saol príobháideach agus sonraí pearsanta a chosaint, chun cosaint idirnáisiúnta a fháil agus chun dea-riaracháin. A mhéid a cheadaítear a n-úsáid faoi dhlí ábhartha an Aontais agus faoin dlí náisiúnta ábhartha, is iomchuí, dá bhrí sin, aicme ardriosca a thabhairt ar chórais intleachta saorga atá beartaithe lena n-úsáid ag údaráis phoiblí inniúla nó ar a son nó ag institiúidí, comhlachtaí, oifigí nó gníomhaireachtaí de chuid an Aontais a bhfuil cúraimí orthu i réimse na himirce, an tearmainn agus an bhainistithe rialaithe teorann le brathadóirí éithigh agus uirlisí comhchosúla, chun measúnú a dhéanamh ar rioscaí áirithe a bhaineann le daoine nádúrtha a thagann isteach i gcríoch Ballstáit nó a dhéanann iarratas ar víosa nó ar thearmann, chun cúnamh a thabhairt d’údaráis phoiblí inniúla i dtaca le scrúdú a dhéanamh, lena n-áirítear an measúnú gaolmhar ar iontaofacht na fianaise, ar iarratais ar thearmann, ar víosa nó ar cheadanna cónaithe agus na gearáin lena mbaineann maidir leis an gcuspóir incháilitheacht na ndaoine nádúrtha a bhfuil iarratas ar stádas á dhéanamh acu a dheimhniú, chun daoine nádúrtha a bhrath, a aithint nó a shainaithint i gcomhthéacs na himirce, an tearmainn nó an bhainistithe rialaithe teorann cé is moite de dhoiciméid taistil a fhíorú. Maidir le córais intleachta saorga i réimse na himirce, an tearmainn agus an bhainistithe rialaithe teorann a chumhdaítear leis an Rialachán seo, ba cheart dóibh na ceanglais nós imeachta ábhartha a chomhlíonadh a leagtar síos le Rialachán (CE) Uimh. 810/2009 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (32), Treoir 2013/32/AE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (33) agus le dlí ábhartha eile de chuid an Aontais. Níor cheart do na Ballstáit ná d’institiúidí, comhlachtaí, oifigí ná gníomhaireachtaí an Aontais, i gcás ar bith, úsáid a bhaint as córais intleachta saorga i réimse na himirce, an tearmainn agus an bhainistithe rialaithe teorann chun teacht timpeall ar a n-oibleagáidí idirnáisiúnta faoi Choinbhinsiún na Náisiún Aontaithe i dtaobh Stádas Dídeanaithe arna dhéanamh sa Ghinéiv an 28 Iúil 1951 arna leasú le Prótacal an 31 Eanáir 1967. Ná níor cheart iad a úsáid chun prionsabal an non-refoulement a shárú ar bhealach ar bith, ná chun bealaí dlíthiúla sábháilte agus éifeachtacha a dhiúltú i gcríoch an Aontais, lena n-áirítear an ceart chun cosaint idirnáisiúnta a fháil.

(61)

Jenħtieġ li ċerti sistemi tal-IA maħsuba għall-amministrazzjoni tal-ġustizzja u għall-proċessi demokratiċi jiġu kklassifikati bħala b'riskju għoli, meta jitqies l-impatt potenzjalment sinifikanti tagħhom fuq id-demokrazija, l-istat tad-dritt, il-libertajiet individwali u d-dritt għal rimedju effettiv u għal proċess imparzjali. B'mod partikolari, biex jiġu indirizzati r-riskji ta' preġudizzji, żbalji u opaċità potenzjali, jixraq li s-sistemi maħsuba biex jintużaw minn awtorità ġudizzjarja jew f'isimha biex jgħinu lill-awtoritajiet ġudizzjarji fir-riċerka u l-interpretazzjoni tal-fatti u tal-liġi u fl-applikazzjoni tal-liġi għal sett konkret ta' fatti, jikkwalifikaw bħala sistemi tal-IA b'riskju għoli. Jenħtieġ li s-sistemi tal-IA maħsuba biex jintużaw minn korpi għal soluzzjonijiet alternattivi għat-tilwim għal dawk il-finijiet jitqiesu wkoll li huma b'riskju għoli meta l-eżiti tal-proċedimenti ta' soluzzjoni alternattiva għat-tilwim jipproduċu effetti legali għall-partijiet. L-użu ta' għodod tal-IA jista' jappoġġa s-setgħa tat-teħid ta' deċiżjonijiet tal-imħallfin jew l-indipendenza ġudizzjarja, iżda jenħtieġ li ma jissostitwixxihiex: it-teħid finali ta' deċiżjonijiet irid jibqa' attività mmexxija mill-bniedem. Madankollu, jenħtieġ li l-klassifikazzjoni ta' sistemi tal-IA bħala b'riskju għoli ma testendix għal sistemi tal-IA maħsuba għal attivitajiet amministrattivi purament anċillari li ma jaffettwawx l-amministrazzjoni attwali tal-ġustizzja f'każijiet individwali, bħall-anonimizzazzjoni jew il-psewdonimizzazzjoni ta' deċiżjonijiet ġudizzjarji, ta' dokumenti jew ta' data, il-komunikazzjoni bejn il-persunal jew il-kompiti amministrattivi.

(61)

Maidir le córais intleachta saorga áirithe atá beartaithe lena n-úsáid chun an ceartas agus na próisis dhaonlathacha a riar, ba cheart iad a aicmiú mar chórais ardriosca, mar gheall ar an tionchar suntasach a d’fhéadfaí a bheith acu ar an daonlathas, an smacht reachta, saoirsí aonair agus ar an gceart chun leighis éifeachtaigh agus chun trialach córa. Go sonrach, chun aghaidh a thabhairt ar rioscaí claonta, earráidí agus doiléireachta a d’fhéadfadh a bheith ann, is iomchuí aicme ardriosca a thabhairt ar chórais intleachta saorga atá beartaithe lena n-úsáid ag údarás breithiúnach nó ar a shon chun cúnamh a thabhairt d’údaráis bhreithiúnacha maidir le taighde agus léirmhíniú fíoras agus an dlí agus maidir leis an dlí a chur i bhfeidhm ar thacar coincréiteach fíoras. Córais intleachta saorga atá beartaithe lena n-úsáid ag comhlachtaí réiteach malartach díospóidí chun na críocha sin, ba cheart a mheas gur córais ardriosca iad freisin i gcás ina mbeidh éifeachtaí dlíthiúla ag torthaí na n-imeachtaí réiteach malartach díospóidí do na páirtithe. Is féidir le húsáid uirlisí intleachta saorga tacú le cumhacht cinnteoireachta na mbreithiúna nó le neamhspleáchas na mbreithiúna, ach níor cheart an úsáid sin a chur in ionad na cumhachta sin: ní mór don chinnteoireacht deiridh leanúint de bheith ina gníomhaíocht atá faoi stiúir daoine. Níor cheart aicmiú na gcóras intleachta saorga mar chórais ardriosca a leathnú, áfach, chun córais intleachta saorga a chumhdach atá beartaithe lena n-úsáid le haghaidh gníomhaíochtaí riaracháin atá coimhdeach amháin agus nach ndéanann difear do riaradh iarbhír an cheartais i gcásanna aonair, amhail anaithnidiú nó bréagainmniú cinntí breithiúnacha, doiciméad nó sonraí, cumarsáid idir pearsanra, cúraimí riaracháin.

(62)

Mingħajr preġudizzju għar-regoli previsti fir-Regolament (UE) 2024/… tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (34), u sabiex jiġu indirizzati r-riskji ta' interferenza esterna mhux dovuta fuq id-dritt tal-vot minqux fl-Artikolu 39 tal-Karta, u ta' effetti negattivi fuq id-demokrazija u l-istat tad-dritt, jenħtieġ li s-sistemi tal-IA maħsuba biex jintużaw bil-għan li jinfluwenzaw l-eżitu ta' elezzjoni jew referendum jew l-imġiba tal-votazzjoni ta' persuni fiżiċi fl-eżerċizzju tal-vot tagħhom fl-elezzjonijiet jew fir-referenda jiġu kklassifikati bħala sistemi tal-IA b'riskju għoli bl-eċċezzjoni ta' sistemi tal-IA li l-output tagħhom ma jkunx espost għal persuni fiżiċi, bħal għodod użati għall-organizzazzjoni, l-ottimizzazzjoni u l-istruttura ta' kampanji politiċi minn perspettiva amministrattiva u loġistika.

(62)

Gan dochar do na rialacha dá bhforáiltear i Rialachán (AE) 2024/900 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (34), agus chun aghaidh a thabhairt ar na rioscaí a bhaineann le cur isteach seachtrach míchuí ar an gceart vótála a chumhdaítear in Airteagal 39 den Chairt, agus le héifeachtaí díobhálacha ar an daonlathas agus ar an smacht reachta, ba cheart córais intleachta saorga atá beartaithe lena n-úsáid chun tionchar a imirt ar thoradh toghcháin nó reifrinn nó ar iompraíocht vótála daoine nádúrtha i bhfeidhmiú vóta a chaitheamh i dtoghcháin nó reifrinn a aicmiú mar chórais intleachta saorga ardriosca, cé is moite de chórais intleachta saorga nach bhfuil daoine nádúrtha neamhchosanta go díreach ar a n-aschur, amhail uirlisí a úsáidtear chun feachtais pholaitiúla a eagrú, a bharrfheabhsú agus a struchtúrú ó thaobh riaracháin agus lóistíochta de.

(63)

Jenħtieġ li l-fatt li sistema tal-IA tiġi kklassifikata bħala sistema tal-IA b'riskju għoli skont dan ir-Regolament ma jiġix interpretat bħala indikatur li l-użu tas-sistema huwa legali skont atti oħra tal-liġi tal-Unjoni jew skont il-liġi nazzjonali kompatibbli mal-liġi tal-Unjoni, bħal dwar il-protezzjoni tad-data personali, dwar l-użu tal-poligrafi u ta' għodod simili jew ta' sistemi oħra biex jiġi identifikat l-istat emozzjonali ta' persuni fiżiċi. Jenħtieġ li kull użu bħal dan ikompli jseħħ biss f'konformità mar-rekwiżiti applikabbli li jirriżultaw mill-Karta u mill-atti applikabbli tal-liġi sekondarja tal-Unjoni u tal-liġi nazzjonali. Jenħtieġ li dan ir-Regolament ma jinftiehemx li jipprevedi l-bażi legali għall-ipproċessar tad-data personali, inkluż kategoriji speċjali ta' data personali, meta rilevanti, sakemm mhux speċifikament previst mod ieħor f'dan ir-Regolament.

(63)

Ós rud é go n-aicmítear córas intleachta saorga mar chóras intleachta saorga ardriosca faoin Rialachán seo, níor cheart a léirmhíniú leis sin go léirítear gur gá úsáid an chórais a bheith dleathach faoi ghníomhartha eile de dhlí an Aontais nó faoi dhlí náisiúnta atá comhoiriúnach le dlí an Aontais, amhail cosaint sonraí pearsanta, úsáid brathadóirí éithigh agus uirlisí comhchosúla nó córais eile chun staid mhothúchánach daoine nádúrtha a bhrath. Ba cheart leanúint den úsáid sin i gcomhréir leis na ceanglais is infheidhme atá mar thoradh ar an gCairt agus ar na gníomhartha is infheidhme de dhlí tánaisteach an Aontais agus den dlí náisiúnta agus i gcomhréir leis na ceanglais sin amháin. Níor cheart a thuiscint leis an Rialachán seo go bhforáiltear maidir leis an bhforas dlíthiúil le sonraí pearsanta a phróiseáil, lena n-áirítear catagóirí speisialta sonraí pearsanta, i gcás inarb ábhartha, mura bhforáiltear go sonrach dá mhalairt sa Rialachán seo.

(64)

Biex jiġu mitigati r-riskji minn sistemi tal-IA b'riskju għoli introdotti fis-suq jew imqiegħda fis-servizz u biex jiġi żgurat livell għoli ta' affidabbiltà, jenħtieġ li ċerti rekwiżiti obbligatorji japplikaw għas-sistemi tal-IA b'riskju għoli, filwaqt li jitqies l-għan maħsub u l-kuntest tal-użu tas-sistema tal-IA u skont is-sistema ta' ġestjoni tar-riskju li għandha tiġi stabbilita mill-fornitur. Jenħtieġ li l-miżuri adottati mill-fornituri biex jikkonformaw mar-rekwiżiti obbligatorji ta' dan ir-Regolament iqisu l-ogħla livell ta' żvilupp tekniku rikonoxxut b'mod ġenerali dwar l-IA, u jkunu proporzjonati u effettivi biex jintlaħqu l-objettivi ta' dan ir-Regolament. Abbażi tal-Qafas Leġiżlattiv Ġdid, kif iċċarat fl-avviż tal-Kummissjoni “Il-‘Gwida Blu’ dwar l-implimentazzjoni tar-regoli tal-prodotti tal-UE tal-2022” ir-regola ġenerali hija li aktar minn att legali wieħed tal-leġiżlazzjoni tal-Unjoni dwar l-armonizzazzjoni jista’ jkun applikabbli għal prodott wieħed, peress li l-introduzzjoni fis-suq jew it-tqegħid fis-servizz jista' jseħħ biss meta l-prodott jikkonforma mal-leġiżlazzjoni applikabbli kollha tal-Unjoni dwar l-armonizzazzjoni. Il-perikli tas-sistemi tal-IA koperti mir-rekwiżiti ta' dan ir-Regolament jikkonċernaw aspetti differenti mill-leġiżlazzjoni eżistenti tal-Unjoni dwar l-armonizzazzjoni u għalhekk ir-rekwiżiti ta' dan ir-Regolament jikkomplementaw il-korp eżistenti tal-leġiżlazzjoni tal-Unjoni dwar l-armonizzazzjoni. Pereżempju, prodotti ta' makkinarju jew ta' apparati mediċi li jinkorporaw sistema tal-IA jistgħu jippreżentaw riskji mhux indirizzati mir-rekwiżiti essenzjali tas-saħħa u s-sikurezza stipulati fil-leġiżlazzjoni armonizzata rilevanti tal-Unjoni, peress li dik il-liġi settorjali ma tittrattax riskji speċifiċi għas-sistemi tal-IA. Dan jitlob li jkun hemm l-applikazzjoni simultanja u komplementari tad-diversi atti leġiżlattivi. Sabiex tiġi żgurata l-konsistenza u jiġu evitati piż u kostijiet amministrattivi bla bżonn, jenħtieġ li l-fornituri ta' prodott li jkun fih sistema ta' IA b'riskju għoli waħda jew aktar, li għaliha japplikaw ir-rekwiżiti ta' dan ir-Regolament u tal-leġiżlazzjoni tal-Unjoni dwar l-armonizzazzjoni bbażata fuq il-Qafas Leġiżlattiv Ġdid u elenkata f'anness ta' dan ir-Regolament, ikollhom flessibbiltà fir-rigward tad-deċiżjonijiet operazzjonali dwar kif tiġi żgurata l-konformità ta' prodott li jkun fih sistema tal-IA waħda jew aktar mar-rekwiżiti applikabbli kollha ta' dik il-leġiżlazzjoni armonizzata tal-Unjoni bl-aħjar mod. Dik il-flessibbiltà tista' tfisser, pereżempju, deċiżjoni mill-fornitur li jintegra parti mill-proċessi ta' ttestjar u rapportar, informazzjoni u dokumentazzjoni meħtieġa skont dan ir-Regolament fid-dokumentazzjoni u l-proċeduri diġà eżistenti meħtieġa skont il-leġiżlazzjoni eżistenti tal-Unjoni dwar l-armonizzazzjoni bbażata fuq il-Qafas Leġiżlattiv Ġdid u elenkata f'anness ta' dan ir-Regolament. Dan jenħtieġ li bl-ebda mod ma jimmina l-obbligu tal-fornitur li jikkonforma mar-rekwiżiti applikabbli kollha.

(64)

Chun na rioscaí a bhaineann le córais intleachta saorga ardriosca a chuirtear ar an margadh nó a chuirtear i mbun seirbhíse a mhaolú agus chun ardleibhéal iontaofachta a áirithiú, ba cheart feidhm a bheith ag ceanglais shainordaitheacha áirithe maidir le córais intleachta saorga ardriosca, agus an chríoch atá beartaithe agus comhthéacs úsáid an chórais intleachta saorga á gcur san áireamh agus de réir an chórais bainistíochta riosca atá le bunú ag an soláthraí. Ba cheart a chur san áireamh, sna bearta arna nglacadh ag na soláthraithe chun ceanglais shainordaitheacha an Rialacháin seo a chomhlíonadh, staid reatha na teicneolaíochta a aithnítear go ginearálta maidir le hintleacht shaorga, ba cheart dóibh a bheith comhréireach agus éifeachtach chun cuspóirí an Rialacháin seo a chomhlíonadh. Bunaithe ar an gCreat Reachtach Nua, mar a soiléiríodh san fhógra ón gCoimisiún ‘An “Treoir Ghorm” maidir le cur chun feidhme rialacha an Aontais i ndáil le táirgí 2022’, is é an riail ghinearálta go bhféadfadh feidhm a bheith ag níos mó ná píosa reachtaíochta comhchuibhithe amháin de chuid an Aontais maidir le táirge amháin, ós rud é nach féidir an cur ar fáil nó cur i mbun seirbhíse a dhéanamh ach amháin nuair a chomhlíonann an táirge an reachtaíocht chomhchuibhithe uile is infheidhme de chuid an Aontais. Baineann guaiseacha na gcóras intleachta saorga a chumhdaítear le ceanglais an Rialacháin seo le gnéithe atá éagsúil le reachtaíocht chomhchuibhithe an Aontais atá ann cheana agus, dá bhrí sin, bheadh ceanglais an Rialacháin seo ina gcomhlánú ar chorpas reachtaíochta comhchuibhithe an Aontais atá ann cheana. Mar shampla, d’fhéadfadh rioscaí a bheith ag baint le hinnealra nó táirgí feistí leighis a chorpraíonn córas intleachta saorga ar rioscaí iad nach dtugtar aghaidh orthu leis na ceanglais riachtanacha sláinte agus sábháilteachta a leagtar amach i reachtaíocht chomhchuibhithe ábhartha an Aontais, toisc nach ndéileáiltear sa dlí earnála sin le rioscaí a bhaineann go sonrach le córais intleachta saorga. Chuige sin, ní mór na gníomhartha reachtacha éagsúla a chur i bhfeidhm go comhuaineach agus go comhlántach. Chun comhsheasmhacht a áirithiú agus chun ualach riaracháin neamhriachtanach agus costais neamhriachtanacha a sheachaint, ba cheart do sholáthraithe táirge ina bhfuil córas intleachta saorga ardriosca amháin nó níos mó, a bhfuil feidhm ag ceanglais an Rialacháin seo agus ag ceanglais reachtaíocht chomhchuibhithe an Aontais bunaithe ar an gCreat Reachtach Nua agus a liostaítear in iarscríbhinn a ghabhann leis an Rialachán seo maidir leo, ba cheart solúbthacht a bheith acu maidir le cinntí oibríochtúla maidir le conas a áirithiú go gcomhlíonfaidh táirge ina bhfuil córas intleachta saorga amháin nó níos mó na ceanglais uile is infheidhme reachtaíocht chomhchuibhithe an Aontais ar bhealach optamach. Leis an tsolúbthacht sin, mar shampla, d’fhéadfadh cinneadh ón soláthraí cuid de na próisis tástála agus tuairiscithe, den fhaisnéis agus den doiciméadacht is gá a cheanglaítear faoin Rialachán seo a chomhtháthú i ndoiciméadacht agus i nósanna imeachta atá ann cheana agus a cheanglaítear faoi reachtaíocht chomhchuibhithe an Aontais atá ann cheana bunaithe ar an gCreat Reachtach Nua agus a liostaítear in iarscríbhinn a ghabhann leis an Rialachán seo. Níor cheart dó sin, ar bhealach ar bith, an bonn a bhaint ón oibleagáid atá ar an soláthraí na ceanglais uile is infheidhme a chomhlíonadh.

(65)

Jenħtieġ li s-sistema ta' ġestjoni tar-riskju tkun tikkonsisti fi proċess iterattiv kontinwu li jkun ippjanat u mħaddem tul iċ-ċiklu tal-ħajja kollu ta' sistema tal-IA b'riskju għoli. Jenħtieġ li dak il-proċess ikollu l-għan li jidentifika u jimmitiga r-riskji rilevanti tas-sistemi tal-IA fuq is-saħħa, is-sikurezza u d-drittijiet fundamentali. Jenħtieġ li s-sistema tal-ġestjoni tar-riskju tiġi rieżaminata u aġġornata regolarment biex jiġi żgurat li titkompla l-effettività tagħha, kif ukoll il-ġustifikazzjoni u d-dokumentazzjoni ta' kwalunkwe deċiżjoni u azzjoni sinifikanti meħuda soġġett għal dan ir-Regolament. Jenħtieġ li dan il-proċess jiżgura li l-fornitur jidentifika r-riskji jew l-impatti negattivi u jimplimenta miżuri ta' mitigazzjoni għar-riskji magħrufa u raġonevolment prevedibbli tas-sistemi tal-IA għas-saħħa, għas-sikurezza u għad-drittijiet fundamentali fid-dawl tal-għan maħsub tagħhom u tal-użu ħażin raġonevolment prevedibbli, inkluż ir-riskji possibbli li jirriżultaw mill-interazzjoni bejn is-sistema tal-IA u l-ambjent li topera fih. Jenħtieġ li s-sistema tal-ġestjoni tar-riskju tadotta l-aktar miżuri xierqa ta' ġestjoni tar-riskju fid-dawl tal-ogħla livell ta' żvilupp tekniku fl-IA. Meta jidentifika l-aktar miżuri xierqa ta' ġestjoni tar-riskju, jenħtieġ li l-fornitur jiddokumenta u jispjega l-għażliet li jkunu saru u, meta rilevanti, jinvolvi esperti u partijiet ikkonċernati esterni. Meta jidentifika l-użu ħażin raġonevolment prevedibbli ta' sistemi tal-IA b'riskju għoli, il-fornitur jenħtieġ li jkopri l-użi ta' sistemi tal-IA li, filwaqt li ma jkunux koperti direttament mill-għan maħsub u previst fl-istruzzjoni għall-użu, xorta waħda jistgħu jkunu raġonevolment mistennija li jirriżultaw minn imġiba umana faċilment prevedibbli fil-kuntest tal-karatteristiċi speċifiċi u tal-użu ta' sistema tal-IA partikolari. Jenħtieġ li kwalunkwe ċirkostanza magħrufa jew prevedibbli relatata mal-użu tas-sistema tal-IA b'riskju għoli f'konformità mal-għan maħsub tagħha jew f'kundizzjonijiet ta' użu ħażin raġonevolment prevedibbli, li tista' twassal għal riskji għas-saħħa u s-sikurezza jew għad-drittijiet fundamentali, tiġi inkluża fl-istruzzjonijiet għall-użu li huma pprovduti mill-fornitur. Dan biex jiġi żgurat li l-implimentatur ikun konxju u jqishom meta juża s-sistema tal-IA b'riskju għoli. Jenħtieġ li l-identifikazzjoni u l-implimentazzjoni ta' miżuri ta' mitigazzjoni tar-riskju għal użu ħażin prevedibbli skont dan ir-Regolament ma jirrikjedux taħriġ addizzjonali speċifiku għas-sistema tal-IA b'riskju għoli mill-fornitur biex jiġi indirizzat l-użu ħażin prevedibbli. Madankollu, il-fornituri huma mħeġġa jikkunsidraw tali miżuri ta' taħriġ addizzjonali biex itaffu l-użi ħżiena prevedibbli raġonevoli kif meħtieġ u xieraq.

(65)

Is éard ar cheart a bheith sa chóras bainistithe riosca próiseas atriallach leanúnach a phleanáiltear agus a reáchtáiltear ar feadh shaolré iomlán an chórais intleachta saorga ardriosca. Ba cheart an próiseas sin a bheith dírithe ar rioscaí ábhartha na gcóras intleachta saorga maidir le sláinte, sábháilteacht agus cearta bunúsacha a shainaithint agus a mhaolú. Ba cheart an córas bainistithe riosca a athbhreithniú agus a nuashonrú go tráthrialta chun a éifeachtacht leanúnach a áirithiú, chomh maith le bonn cirt agus doiciméadú aon chinntí suntasacha agus aon ghníomhaíochtaí arna ndéanamh faoi réir an Rialacháin seo. Leis an bpróiseas sin, ba cheart a áirithiú go sainaithníonn an soláthraí rioscaí nó drochthionchair agus go gcuirfidh sé bearta maolaithe chun feidhme maidir leis na rioscaí aitheanta agus measartha intuartha a bhaineann le córais intleachta saorga don tsláinte, don tsábháilteacht agus do na cearta bunúsacha i bhfianaise na críche atá beartaithe dóibh agus mí-úsáid atá measartha intuartha, lena n-áirítear na rioscaí a d’fhéadfadh eascairt as an idirghníomhaíocht idir an córas intleachta saorga agus an timpeallacht ina n-oibríonn sé. Ba cheart don chóras bainistithe riosca na bearta bainistithe riosca is iomchuí a ghlacadh i bhfianaise staid na teicneolaíochta san intleacht shaorga. Agus na bearta bainistithe riosca is iomchuí á sainaithint aige, ba cheart don soláthraí na cinntí a rinneadh a dhoiciméadú agus a mhíniú agus, nuair is ábhartha, saineolaithe agus geallsealbhóirí seachtracha a thabhairt isteach. Agus mí-úsáid measartha intuartha na gcóras intleachta saorga ardriosca á sainaithint, ba cheart don soláthraí úsáidí córas intleachta saorga a chumhdach ar córais iad nach gcumhdaítear go díreach leis an gcríoch atá beartaithe agus dá bhforáiltear sa treoir maidir le húsáid, ach a bhféadfaí a bheith ag súil leis go réasúnta mar sin féin go mbeidh siad mar thoradh ar iompraíocht an duine atá intuartha go héasca i gcomhthéacs saintréithe sonracha agus úsáid córais intleachta saorga ar leith. Aon imthosca atá ar eolas nó intuartha, a bhaineann le húsáid an chórais intleachta saorga ardriosca i gcomhréir leis an gcríoch atá beartaithe dó nó faoi dhálaí mí-úsáide atá measartha intuartha, a bhféadfadh rioscaí a bheith ann mar thoradh air don tsláinte agus don tsábháilteacht, nó do chearta bunúsacha, ba cheart na himthosca sin a áireamh sna treoracha úsáide arna soláthar ag an soláthraí. Déantar an méid sin chun a áirithiú go bhfuil an t-úsáideoir gairmiúil ar an eolas agus go gcuirfidh sé san áireamh iad agus an córas intleachta saorga ardriosca á úsáid aige. Maidir le bearta maolaithe riosca a shainaithint agus a chur chun feidhme le haghaidh mí-úsáid intuartha faoin Rialachán seo, níor cheart oiliúint bhreise shonrach don chóras intleachta saorga ardriosca a bheith ag teastáil ón soláthraí chun aghaidh a thabhairt orthu. Moltar do na soláthraithe, áfach, machnamh a dhéanamh ar na bearta breise oiliúna sin chun mí-úsáidí intuartha réasúnta a mhaolú de réir mar is gá agus is iomchuí.

(66)

Jenħtieġ li r-rekwiżiti japplikaw għas-sistemi tal-IA b'riskju għoli fir-rigward tal-ġestjoni tar-riskju, il-kwalità u r-rilevanza tas-settijiet tad-data użati, id-dokumentazzjoni teknika u ż-żamma tar-rekords, it-trasparenza u l-għoti tal-informazzjoni lill-implimentaturi, is-sorveljanza mill-bniedem, u r-robustezza, l-akkuratezza u ċ-ċibersigurtà. Dawk ir-rekwiżiti huma meħtieġa biex itaffu b'mod effettiv ir-riskji għas-saħħa u s-sikurezza u għad-drittijiet fundamentali. Billi l-ebda miżura oħra anqas restrittiva għall-kummerċ ma tkun raġonevolment disponibbli, dawk ir-rekwiżiti mhumiex restrizzjonijiet mhux ġustifikati għall-kummerċ.

(66)

Ba cheart feidhm a bheith ag na ceanglais ar chórais intleachta saorga ardriosca maidir le bainistiú rioscaí, cáilíocht agus ábharthacht na dtacar sonraí a úsáidtear, doiciméadacht theicniúil agus coimeád taifead, trédhearcacht agus soláthar faisnéise d’úsáideoirí gairmiúla, formhaoirseacht dhaonna agus stóinseacht, cruinneas agus cibearshlándáil. Tá gá leis na ceanglais sin chun na rioscaí i dtaca leis an tsláinte, an tsábháilteacht agus cearta bunúsacha a mhaolú go héifeachtach. Ós rud é nach bhfuil aon bheart trádála is lú srianadh ar fáil go réasúnta, ní srianta trádála nach bhfuil údar leo iad na ceanglais sin.

(67)

Id-data ta' kwalità għolja u l-aċċess għal data ta' kwalità għolja għandhom rwol vitali fl-għoti tal-istruttura u fl-iżgurar tal-prestazzjoni ta' ħafna sistemi tal-IA, speċjalment meta jintużaw tekniki li jinvolvu t-taħriġ tal-mudelli, bl-għan li jiġi żgurat li s-sistema tal-IA b'riskju għoli taħdem kif suppost u b'mod sikur u ma ssirx sors ta' diskriminazzjoni pprojbit mil-liġi tal-Unjoni. Settijiet tad-data ta' kwalità għolja għal taħriġ, validazzjoni u ttestjar jirrikjedu l-implimentazzjoni ta' prattiki xierqa ta' governanza u ġestjoni tad-data. Jenħtieġ li s-settijiet tad-data għal taħriġ, validazzjoni u ttestjar, inkluż it-tikketti, ikunu rilevanti, rappreżentattivi biżżejjed, u sa fejn possibbli mingħajr żbalji u kompluti fid-dawl tal-għan maħsub tas-sistema. Sabiex tiġi ffaċilitata l-konformità mal-liġi tal-Unjoni dwar il-protezzjoni tad-data, bħar-Regolament (UE) 2016/679, jenħtieġ li l-prattiki ta' governanza u tal-ġestjoni tad-data jinkludu, fil-każ ta' data personali, trasparenza fir-rigward tal-iskop oriġinali tal-ġbir tad-data. Jenħtieġ li s-settijiet tad-data jkollhom ukoll il-proprjetajiet statistiċi xierqa, inkluż fir-rigward tal-persuni jew tal-gruppi ta' persuni li fir-rigward tagħhom hija maħsuba li tintuża s-sistema tal-IA b'riskju għoli, b'attenzjoni speċifika għall-mitigazzjoni tal-preġudizzji possibbli fis-settijiet tad-data, li x'aktarx jaffettwaw is-saħħa u s-sikurezza tal-persuni, ikollhom impatt negattiv fuq id-drittijiet fundamentali jew iwasslu għal diskriminazzjoni pprojbita skont il-liġi tal-Unjoni, speċjalment meta l-outputs tad-data jinfluwenzaw l-inputs għal operazzjonijiet futuri (feedback loops). Il-preġudizzji jistgħu pereżempju jkunu inerenti fis-settijiet tad-data sottostanti, speċjalment meta tkun qed tintuża data storika, jew iġġenerati meta s-sistemi jiġu implimentati f'ambjenti reali. Ir-riżultati pprovduti mis-sistemi tal-IA jistgħu jiġu influwenzati minn tali preġudizzji inerenti li huma inklinati li jiżdiedu gradwalment u b'hekk jipperpetwaw u jamplifikaw id-diskriminazzjoni eżistenti, b'mod partikolari għal persuni li jagħmlu parti minn ċerti gruppi vulnerabbli, inkluż gruppi razzjali jew etniċi. Jenħtieġ li r-rekwiżit li s-settijiet tad-data jkunu kemm jista' jkun kompluti u mingħajr żbalji ma jaffettwax l-użu ta' tekniki li jippreservaw il-privatezza fil-kuntest tal-iżvilupp u l-ittestjar tas-sistemi tal-IA. B'mod partikolari, jenħtieġ li s-settijiet tad-data jqisu, sa fejn ikun meħtieġ mill-għan maħsub tagħhom, il-karatteristiċi jew l-elementi partikolari għall-ambjent jew għall-issettjar ġeografiku, kuntestwali, komportamentali jew funzjonali speċifiku li fih tkun maħsuba li tintuża s-sistema tal-IA. Ir-rekwiżiti relatati mal-governanza tad-data jistgħu jiġu rrispettati billi jsir rikors għal partijiet terzi li joffru servizzi ta' konformità ċċertifikati inkluż verifika tal-governanza tad-data, tal-integrità tas-sett tad-data, u tat-taħriġ tad-data, il-prattiki tal-validazzjoni u tal-ittestjar, sa fejn tiġi żgurata l-konformità mar-rekwiżiti tad-data ta' dan ir-Regolament.

(67)

Tá ról ríthábhachtach ag sonraí ardcháilíochta agus rochtain ar shonraí ardcháilíochta maidir le struchtúr a sholáthar agus feidhmíocht roinnt mhaith córas intleachta saorga a áirithiú, go háirithe i gcásanna ina n-úsáidtear teicnící a bhaineann le hoiliúint a chur ar shamhlacha, chun a áirithiú go bhfeidhmíonn an córas intleachta saorga ardriosca go sábháilte agus de réir mar atá beartaithe dó agus nach mbeidh sé ina fhoinse d’idirdhealú atá toirmiscthe faoi dhlí an Aontais. Chun tacair sonraí ardcháilíochta a fháil le haghaidh oiliúna, bailíochtaithe agus tástála, teastaíonn cleachtais iomchuí rialachais sonraí agus bainistíochta a chur chun feidhme. Maidir leis na tacair sonraí le haghaidh oiliúna, bailíochtaithe agus tástála, lena n-áirítear na lipéid, ba cheart dóibh a bheith ábhartha, sách ionadaíoch, agus a mhéid is mó is féidir, saor ó earráidí agus iomlán, i bhfianaise na críche atá beartaithe don chóras. Chun comhlíonadh dhlí an Aontais maidir le cosaint sonraí a éascú, amhail Rialachán (AE) 2016/679, ba cheart a áireamh i gcleachtais rialachais sonraí agus bainistíochta, i gcás sonraí pearsanta, trédhearcacht maidir le cuspóir bunaidh an bhailithe sonraí. Ba cheart na hairíonna staidrimh iomchuí a bheith ag na tacair sonraí freisin, lena n-áirítear a mhéid a bhaineann leis na daoine nó na grúpaí daoine a bhfuil sé beartaithe an córas intleachta saorga ardriosca a úsáid ina leith, agus aird ar leith á tabhairt ar aon chlaontacht a d’fhéadfadh a bheith sna tacair sonraí a mhaolú, ar claontacht í ar dócha go ndéanfadh sí difear do shláinte agus do shábháilteacht daoine, go mbeadh tionchar diúltach aici ar chearta bunúsacha nó go mbeadh idirdhealú a thoirmisctear faoi dhlí an Aontais mar thoradh uirthi go háirithe i gcás ina mbíonn tionchar ag aschuir sonraí ar ionchuir le haghaidh oibríochtaí amach anseo (lúba aiseolais). Mar shampla, d’fhéadfadh claontachtaí a bheith ina ndlúthchuid de bhuntacair sonraí, go háirithe i gcás ina mbaintear úsáid as sonraí stairiúla, nó a ghiniúint nuair a chuirtear na córais chun feidhme i bhfíordhálaí. D’fhéadfadh tionchar a bheith ag na claontachtaí bunúsacha sin, a bhfuil sé mar nós leo méadú de réir a chéile, ar thorthaí a sholáthraíonn córais intleachta saorga agus, ar an gcaoi sin, déantar idirdhealú atá ann cheana a bhuanú agus a mhéadú, go háirithe i gcás daoine ar de ghrúpaí leochaileacha áirithe iad, lena n-áirítear grúpaí ciníocha nó eitneacha. An ceanglas go mbeadh na tacair sonraí iomlán agus saor ó earráidí, a mhéid is mó is féidir, níor cheart dó difear a dhéanamh d’úsáid teicnící caomhnaithe príobháideachais i gcomhthéacs fhorbairt agus thástáil na gcóras intleachta saorga. Go háirithe, ba cheart a chur san áireamh sna tacair sonraí, a mhéid a cheanglaítear i bhfianaise na críche atá beartaithe dóibh, na saintréithe, tréithe nó eilimintí a bhaineann go sonrach leis an suíomh geografach, comhthéacsúil, iompraíochta nó feidhmiúil ina bhfuil sé beartaithe an córas intleachta saorga ardriosca a úsáid. Is féidir na ceanglais a bhaineann le rialachas sonraí a chomhlíonadh trí dhul ar iontaoibh tríú páirtithe a thairgeann seirbhísí comhlíontachta deimhnithe lena n-áirítear fíorú ar rialachas sonraí, sláine tacair sonraí, agus cleachtais oiliúna, bailíochtaithe agus tástála sonraí, a mhéid a áirithítear comhlíonadh cheanglais sonraí an Rialacháin seo.

(68)

Għall-iżvilupp u l-valutazzjoni ta' sistemi tal-IA b'riskju għoli, jenħtieġ li ċerti atturi, bħal fornituri, korpi notifikati u entitajiet rilevanti oħra, bħaċ-Ċentri Ewropej tal-Innovazzjoni Diġitali, il-faċilitajiet tal-esperimentazzjoni u ttestjar, u r-riċerkaturi, ikunu jistgħu jaċċessaw u jużaw settijiet tad-data ta' kwalità għolja fl-oqsma tal-attivitajiet ta' dawk l-atturi li huma relatati ma' dan ir-Regolament. L-ispazji komuni Ewropej tad-data stabbiliti mill-Kummissjoni u l-faċilitazzjoni tal-kondiviżjoni tad-data bejn in-negozji u mal-gvern fl-interess pubbliku ser ikunu strumentali biex jipprovdu aċċess affidabbli, responsabbli u nondiskriminatorju għal data ta' kwalità għolja għat-taħriġ, il-validazzjoni u l-ittestjar tas-sistemi tal-IA. Pereżempju, fil-qasam tas-saħħa, l-ispazju Ewropew tad-data dwar is-saħħa ser jiffaċilita aċċess nondiskriminatorju għal data dwar is-saħħa u t-taħriġ ta' algoritmi tal-IA fuq dawk is-settijiet tad-data, b'mod li jiżgura l-privatezza, li hu sigur, fil-ħin, trasparenti u affidabbli, u b'governanza istituzzjonali xierqa. L-awtoritajiet kompetenti rilevanti, inkluż dawk settorjali, li jipprovdu jew jappoġġaw l-aċċess għad-data, jistgħu jappoġġaw ukoll il-forniment ta' data ta' kwalità għolja għat-taħriġ, il-validazzjoni u l-ittestjar tas-sistemi tal-IA.

(68)

Maidir le forbairt na gcóras intleachta saorga ardriosca agus measúnú a dhéanamh orthu, ba cheart do ghníomhaithe áirithe, amhail soláthraithe, comhlachtaí faoina dtugtar fógra agus eintitis ábhartha eile, amhail Moil Eorpacha maidir leis an Nuálaíocht Dhigiteach, saoráidí agus taighdeoirí tástála agus turgnamhaíochta, rochtain a bheith acu ar thacair sonraí ardcháilíochta agus a bheith in ann iad a úsáid laistigh dá réimsí gníomhaíochtaí faoi seach a bhaineann leis an Rialachán seo. Beidh tábhacht ar leith ag baint le spásanna coiteanna sonraí Eorpacha arna mbunú ag an gCoimisiún agus le héascú comhroinnte sonraí idir gnólachtaí agus leis an rialtas ar mhaithe le leas an phobail chun rochtain iontaofa, chuntasach agus neamh-idirdhealaitheach a sholáthar ar shonraí ardcháilíochta chun córais intleachta saorga a bhailíochtú, a thástáil agus oiliúint a chur orthu. Mar shampla, i gcás cúrsaí sláinte, leis an spás Eorpach sonraí sláinte, éascófar rochtain neamh-idirdhealaitheach ar shonraí sláinte agus oiliúint na n-algartam intleachta saorga maidir leis na tacair sonraí sin, ar bhealach slán tráthúil trédhearcach agus iontaofa a chosnaíonn an phríobháideacht, agus le rialachas iomchuí institiúideach. Údaráis inniúla ábhartha, lena n-áirítear údaráis earnála, a sholáthraíonn an rochtain ar shonraí nó a thacaíonn léi, féadfaidh siad tacú freisin leis an soláthar sonraí ardcháilíochta chun córais intleachta saorga a bhailíochtú, a thástáil agus oiliúint a chur orthu.

(69)

Id-dritt għall-privatezza u għall-protezzjoni tad-data personali jrid jiġi ggarantit tul iċ-ċiklu tal-ħajja kollu tas-sistema tal-IA. F'dan ir-rigward, il-prinċipji tal-minimizzazzjoni tad-data u tal-protezzjoni tad-data mid-disinn u b'mod awtomatiku, kif stipulati fil-liġi tal-Unjoni dwar il-protezzjoni tad-data, huma applikabbli meta tiġi pproċessata d-data personali. Il-miżuri meħuda mill-fornituri biex jiżguraw il-konformità ma' dawk il-prinċipji jistgħu jinkludu mhux biss l-anonimizzazzjoni u l-kriptaġġ, iżda wkoll l-użu ta' teknoloġija li tippermetti li l-algoritmi jinġiebu fid-data u li tippermetti t-taħriġ tas-sistemi tal-IA mingħajr it-trażmissjoni bejn il-partijiet jew l-ikkupjar tad-data mhux ipproċessata jew strutturata nnifisha, mingħajr preġudizzju għar-rekwiżiti dwar il-governanza tad-data previsti f'dan ir-Regolament.

(69)

Ní mór an ceart chun príobháideachta agus chun cosaint sonraí pearsanta a ráthú ar feadh shaolré iomlán an chórais intleachta saorga. I ndáil leis an méid sin, tá prionsabail an íoslaghdaithe sonraí agus na cosanta sonraí trí dhearadh agus trí réamhshocrú, mar a leagtar amach i ndlí an Aontais maidir le cosaint sonraí iad, infheidhme nuair a dhéantar sonraí pearsanta a phróiseáil. Féadfar a áireamh ar na bearta arna nglacadh ag soláthraithe chun comhlíonadh na bprionsabal sin a áirithiú, ní hamháin anaithnidiú agus criptiú, ach úsáid teicneolaíochta freisin lena gceadaítear algartaim a thabhairt chuig na sonraí agus lenar féidir oiliúint a chur ar chórais intleachta saorga gan tarchur idir páirtithe ná cóipeáil na sonraí loma nó struchtúrtha iad féin, gan dochar do na ceanglais maidir le rialachas sonraí dá bhforáiltear sa Rialachán seo.

(70)

Biex jiġi protett id-dritt ta' oħrajn mid-diskriminazzjoni li tista' tirriżulta mill-preġudizzju fis-sistemi tal-IA, jenħtieġ li l-fornituri, b'mod eċċezzjonali, sa fejn ikun strettament meħtieġ għall-fini tal-iżgurar tal-kxif u l-korrezzjoni tal-preġudizzji fir-rigward tas-sistemi tal-IA b'riskju għoli, soġġetti għal salvagwardji xierqa għad-drittijiet u l-libertajiet fundamentali tal-persuni fiżiċi u wara l-applikazzjoni tal-kundizzjonijiet applikabbli kollha stabbiliti f'dan ir-Regolament flimkien mal-kundizzjonijiet stabbiliti fir-Regolamenti (UE) 2016/679 u (UE) 2018/1725 u fid-Direttiva (UE) 2016/680, ikunu jistgħu jipproċessaw ukoll kategoriji speċjali ta' data personali, bħala kwistjoni ta' interess pubbliku sostanzjali skont it-tifsira tal-Artikolu 9(2), il-punt (g) tar-Regolament (UE) 2016/679 u l-Artikolu 10(2), il-punt (g) tar-Regolament (UE) 2018/1725.

(70)

Chun ceart daoine eile a chosaint ar an idirdhealú a d’fhéadfadh eascairt as an gclaontacht i gcórais intleachta saorga, ba cheart do na soláthraithe, go heisceachtúil, a mhéid a bhfuil géarghá leis chun brath agus ceartú claontachta a áirithiú maidir leis na córais intleachta saorga ardriosca, faoi réir coimircí iomchuí maidir le cearta bunúsacha agus saoirsí bunúsacha daoine nádúrtha agus tar éis chur i bhfeidhm na gcoinníollacha uile is infheidhme a leagtar síos faoin Rialachán seo i dteannta na gcoinníollacha a leagtar síos i Rialacháin (AE) 2016/679 agus (AE) 2018/1725 agus i dTreoir (AE) 2016/680, ba cheart do na soláthraithe a bheith in ann catagóirí speisialta sonraí pearsanta a phróiseáil freisin, mar ábhar leasa phoiblí shubstaintiúil de réir bhrí Airteagal 9(2), pointe (g) de Rialachán (AE) 2016/679 agus Airteagal 10(2), pointe (g) de Rialachán (AE) 2018/1725.

(71)

Huwa essenzjali li jkun hemm informazzjoni komprensibbli dwar kif ġew żviluppati s-sistemi tal-IA b'riskju għoli u kif jaħdmu tul ħajjithom kollha biex tkun tista' ssir it-traċċabbiltà ta' dawk is-sistemi, biex tiġi vverifikata l-konformità mar-rekwiżiti skont dan ir-Regolament, kif ukoll biex isir monitoraġġ tal-operazzjonijiet tagħhom u sorveljanza ta' wara t-tqegħid fis-suq. Għal dan il-għan, hemm bżonn li jinżammu rekords u li jkun hemm disponibbli dokumentazzjoni teknika, bl-informazzjoni meħtieġa biex tiġi vvalutata l-konformità tas-sistema tal-IA mar-rekwiżiti rilevanti u tiġi ffaċilitata s-sorveljanza ta' wara t-tqegħid fis-suq. Jenħtieġ li din l-informazzjoni tkun tinkludi l-karatteristiċi ġenerali, il-kapaċitajiet u l-limitazzjonijiet tas-sistema, tal-algoritmi, tad-data, tat-taħriġ, tal-ittestjar u tal-proċessi ta' validazzjoni użati kif ukoll dokumentazzjoni dwar is-sistema rilevanti tal-ġestjoni tar-riskji u li tkun mfassla f'forma ċara u komprensiva. Jenħtieġ li d-dokumentazzjoni teknika tinżamm aġġornata b'mod xieraq tul il-ħajja tas-sistema tal-IA. Barra minn hekk, jenħtieġ li s-sistemi tal-IA b'riskju għoli jippermettu teknikament ir-reġistrazzjoni awtomatika tal-avvenimenti, permezz ta' reġistri, tul il-ħajja tas-sistema.

(71)

Tá sé ríthábhachtach go mbeadh faisnéis intuigthe ann maidir leis an gcaoi ar forbraíodh córais intleachta saorga ardriosca agus maidir leis an gcaoi a bhfeidhmíonn siad ar feadh a saolré chun inrianaitheacht na gcóras sin a éascú, chun comhlíonadh na gceanglas faoin Rialachán seo a fhíorú, agus chun faireachán a dhéanamh ar a n-oibríochtaí agus ar fhaireachán iarmhargaidh. Chuige sin, is gá taifid a choimeád agus doiciméadacht theicniúil a chur ar fáil, ina bhfuil an fhaisnéis is gá chun measúnú a dhéanamh ar chomhlíontacht an chórais intleachta saorga leis na ceanglais ábhartha agus chun faireachán iarmhargaidh a éascú. Ba cheart a chur san áireamh, leis an bhfaisnéis sin, na saintréithe, cumais agus teorainneacha ginearálta maidir leis na córais, na halgartaim, na sonraí, na nósanna imeachta tástála agus bailíochtaithe arna n-úsáid chomh maith le doiciméadacht i dtaca leis an gcóras ábhartha bainistíochta riosca agus ba cheart an fhaisnéis a leagan amach go soiléir agus go cuimsitheach. Ba cheart an doiciméadacht theicniúil a choinneáil cothrom le dáta go hiomchuí feadh shaolré an chórais intleachta saorga. Ina theannta sin, ba cheart, ó thaobh na teicneolaíochta de, go gceadódh le córais intleachta saorga ardriosca taifeadadh uathoibríoch a dhéanamh ar theagmhais, trí bhíthin logaí, feadh shaolré an chórais.

(72)

Biex jiġi indirizzat it-tħassib relatat mal-opaċità u l-kumplessità ta' ċerti sistemi tal-IA u biex l-implimentaturi jiġu megħjuna jissodisfaw l-obbligi tagħhom skont dan ir-Regolament, jenħtieġ li tkun meħtieġa trasparenza għas-sistemi tal-IA b'riskju għoli qabel ma jiġu introdotti fis-suq jew jitqiegħdu fis-servizz. Jenħtieġ li s-sistemi tal-IA b'riskju għoli jitfasslu b'mod li jippermetti lill-implimentaturi jifhmu kif taħdem is-sistema tal-IA, jevalwaw il-funzjonalità tagħha, u jifhmu l-elementi b'saħħithom u l-limitazzjonijiet tagħha. Jenħtieġ li s-sistemi tal-IA b'riskju għoli jkunu akkumpanjati minn informazzjoni xierqa fil-forma ta' struzzjonijiet dwar l-użu. Jenħtieġ li tali informazzjoni tinkludi l-karatteristiċi, il-kapaċitajiet u l-limitazzjonijiet tal-prestazzjoni tas-sistema tal-IA. Dawk ikopru informazzjoni dwar ċirkostanzi magħrufa u prevedibbli possibbli relatati mal-użu tas-sistema tal-IA b'riskju għoli, inkluż l-azzjoni tal-implimentatur li tista' tinfluwenza l-imġiba u l-prestazzjoni tas-sistema, li skontha s-sistema tal-IA tista' twassal għal riskji għas-saħħa, is-sikurezza, u d-drittijiet fundamentali, dwar il-bidliet li jkunu ġew iddeterminati minn qabel u vvalutati għall-konformità mill-fornitur u dwar il-miżuri rilevanti ta' sorveljanza mill-bniedem, inkluż il-miżuri li jiffaċilitaw l-interpretazzjoni tal-outputs tas-sistema tal-IA mill-implimentaturi. It-trasparenza, inkluż l-istruzzjonijiet ta' akkumpanjament għall-użu, għandha tassisti lill-implimentaturi fl-użu tas-sistema u tappoġġa t-teħid ta' deċiżjonijiet infurmat minnhom., Jenħtieġ li l-implimentaturi, fost l-oħrajn, jkunu f'pożizzjoni aħjar biex jagħmlu l-għażla korretta tas-sistema li beħsiebhom jużaw fid-dawl tal-obbligi applikabbli għalihom, jiġu edukati dwar l-użi maħsuba u preklużi, u jużaw is-sistema tal-IA b'mod korrett u kif xieraq. Biex jissaħħu l-leġibbiltà u l-aċċessibbiltà tal-informazzjoni inkluża fl-istruzzjonijiet tal-użu, meta xieraq, jenħtieġ li jiġu inklużi eżempji illustrattivi, pereżempju dwar il-limitazzjonijiet u dwar l-użi maħsuba u preklużi tas-sistema tal-IA. Jenħtieġ li l-fornituri jiżguraw li d-dokumentazzjoni kollha, inkluż l-istruzzjonijiet għall-użu, ikun fiha informazzjoni sinifikanti, komprensiva, aċċessibbli u li tinftiehem, filwaqt li jitqiesu l-ħtiġijiet u l-għarfien prevedibbli tal-implimentaturi fil-mira. Jenħtieġ li l-istruzzjonijiet għall-użu jkunu disponibbli b'lingwa li tista' tinftiehem faċilment mill-implimentaturi fil-mira, kif determinat mill-Istat Membru kkonċernat.

(72)

Chun aghaidh a thabhairt ar ábhair imní a bhaineann le doiléireacht agus castacht córas intleachta saorga áirithe agus chun cuidiú le húsáideoirí gairmiúla a n-oibleagáidí faoin Rialachán seo a chomhlíonadh, ba cheart córais intleachta saorga ardriosca a bheith trédhearcach sula gcuirfear ar an margadh iad nó sula gcuirfear i mbun seirbhíse iad. Ba cheart córais intleachta saorga ardriosca a cheapadh ar bhealach a chuirfidh ar chumas úsáideoirí gairmiúla tuiscint a fháil ar an gcaoi a n-oibríonn an córas intleachta saorga, meastóireacht a dhéanamh ar a fheidhmiúlacht, agus a láidreachtaí agus a theorainneacha a thuiscint. Ba cheart faisnéis iomchuí i bhfoirm treoracha úsáide a bheith ag gabháil le córais intleachta saorga ardriosca. Ba cheart saintréithe, cumais agus teorainneacha feidhmíochta an chórais intleachta saorga a bheith san áireamh san fhaisnéis sin. Chumhdófaí leo faisnéis maidir le himthosca aitheanta agus intuartha a d’fhéadfadh a bheith ann a bhaineann le húsáid an chórais intleachta saorga ardriosca, lena n-áirítear gníomhaíocht de chuid an úsáideora ghairmiúil a d’fhéadfadh tionchar a imirt ar iompraíocht agus feidhmíocht an chórais, faoina bhféadfadh rioscaí don tsláinte, don tsábháilteacht agus do chearta bunúsacha a bheith mar thoradh ar an gcóras intleachta saorga, maidir leis na hathruithe a réamhchinntíodh agus a ndearnadh measúnú orthu le haghaidh comhréireachta ag an soláthraí agus maidir leis na bearta ábhartha formhaoirseachta daonna, lena n-áirítear na bearta chun léirmhíniú na n-úsáideoirí gairmiúla ar aschur an chórais intleachta saorga a éascú. Ba cheart go gcuideoidh trédhearcacht, lena n-áirítear na treoracha úsáide a ghabhann leis, le húsáideoirí gairmiúla an córas a úsáid agus cinnteoireacht eolasach a dhéanamh. Ba cheart gur fearr a bheidh na húsáideoirí gairmiúla, inter alia, in ann an córas a n-úsáidfidh siad é a roghnú i bhfianaise na n-oibleagáidí is infheidhme maidir leo, ba cheart oideachas a bheith faighte acu faoi na húsáidí atá beartaithe agus coiscthe, ba cheart dóibh a bheith in ann an córas intleachta saorga a úsáid i gceart agus de réir mar is iomchuí. Chun inléiteacht agus inrochtaineacht na faisnéise a áirítear sna treoracha úsáide a fheabhsú, i gcás inarb iomchuí, ba cheart samplaí léiritheacha a chur san áireamh, mar shampla maidir le teorainneacha agus úsáidí beartaithe agus coiscthe an chórais intleachta saorga. Ba cheart do sholáthraithe a áirithiú go mbeidh sa doiciméadacht uile, lena n-áirítear na treoracha úsáide, faisnéis fhóinteach, chuimsitheach, inrochtana agus intuigthe, agus riachtanais agus eolas intuartha na sprioc-úsáideoirí gairmiúla á gcur san áireamh. Ba cheart treoracha úsáide a chur ar fáil i dteanga is féidir leis na sprioc-úsáideoirí gairmiúla a thuiscint go héasca, de réir mar a chinnfidh an Ballstát lena mbaineann.

(73)

Jenħtieġ li s-sistemi tal-IA b'riskju għoli jitfasslu u jiġu żviluppati b'tali mod li l-persuni fiżiċi jkunu jistgħu jissorveljaw il-funzjonament tagħhom, jiżguraw li jintużaw kif maħsub u li l-impatti tagħhom jiġu indirizzati matul iċ-ċiklu tal-ħajja tas-sistema. Għal dak il-għan, jenħtieġ li l-fornitur tas-sistema jidentifika miżuri xierqa ta' sorveljanza mill-bniedem qabel ma tiġi introdotta fis-suq jew imqiegħda fis-servizz. B'mod partikolari, meta xieraq, jenħtieġ li dawn il-miżuri jkunu jiggarantixxu li s-sistema tkun soġġetta għal restrizzjonijiet operazzjonali inkorporati li ma jistgħux jitwarrbu mis-sistema nnifisha u li tkun tirreaġixxi għall-operatur uman, u li l-persuni fiżiċi li lilhom tkun ġiet assenjata sorveljanza mill-bniedem jkollhom il-kompetenza, it-taħriġ u l-awtorità meħtieġa biex jaqdu dak ir-rwol. Huwa essenzjali wkoll, kif xieraq, li jiġi żgurat li s-sistemi tal-IA b'riskju għoli jinkludu mekkaniżmi li jiggwidaw u jinfurmaw lil persuna fiżika li lilha tkun ġiet assenjata s-sorveljanza mill-bniedem biex tieħu deċiżjonijiet infurmati dwar jekk, meta u kif għandha tintervjeni biex jiġu evitati konsegwenzi jew riskji negattivi, jew biex titwaqqaf is-sistema jekk ma taħdimx kif maħsub. Meta jitqiesu l-konsegwenzi sinifikanti għall-persuni fil-każ ta' tqabbil mhux korrett minn ċerti sistemi ta’ identifikazzjoni bijometrika, huwa xieraq li jiġi previst rekwiżit imtejjeb ta' sorveljanza mill-bniedem għal dawk is-sistemi sabiex ma tittieħed l-ebda azzjoni jew deċiżjoni mill-implimentatur abbażi tal-identifikazzjoni li tirriżulta mis-sistema sakemm dan ma jkunx ġie vverifikat u kkonfermat separatament minn mill-inqas żewġ persuni fiżiċi. Dawk il-persuni jistgħu jkunu minn entità waħda jew aktar u jinkludu l-persuna li topera jew li tuża s-sistema. Jenħtieġ li dan ir-rekwiżit ma joħloqx piż jew dewmien bla bżonn u jista' jkun biżżejjed li l-verifiki separati mill-persuni differenti jiġu rreġistrati awtomatikament fir-reġistri ġġenerati mis-sistema. Minħabba l-ispeċifiċitajiet tal-oqsma tal-infurzar tal-liġi, il-migrazzjoni, il-kontroll tal-fruntieri u l-ażil, jenħtieġ li dan ir-rekwiżit ma japplikax fejn il-liġi tal-Unjoni jew dik nazzjonali tqis li l-applikazzjoni ta' dak ir-rekwiżit hija sproporzjonata.

(73)

Ba cheart córais intleachta saorga ardriosca a cheapadh agus a fhorbairt sa chaoi gur féidir le daoine nádúrtha formhaoirseacht a dhéanamh ar a bhfeidhmiú, a áirithiú go n-úsáidfear iad mar a bhí beartaithe agus go dtabharfar aghaidh ar a dtionchar thar shaolré an chórais. Chuige sin, ba cheart do sholáthraí an chórais bearta iomchuí maidir le formhaoirseacht dhaonna a shainaithint sula gcuirfear an córas ar an margadh nó i mbun seirbhíse. Go sonrach, i gcás inarb iomchuí, ba cheart a ráthú leis na bearta sin go bhfuil an córas faoi réir srianta oibríochtúla ionsuite nach féidir leis an gcóras é féin a shárú agus atá freagrúil don oibreoir daonna, agus go bhfuil an inniúlacht, oiliúint agus údarás is gá ag na daoine nádúrtha ar sannadh an fhormhaoirseacht dhaonna orthu chun an ról sin a dhéanamh. Tá sé ríthábhachtach freisin, de réir mar is iomchuí, a áirithiú go n-áireofar i gcórais intleachta saorga ardriosca sásraí chun duine nádúrtha ar sannadh formhaoirseacht dhaonna dó a threorú agus a chur ar an eolas chun cinntí eolasacha a dhéanamh ar cheart, cathain agus conas idirghabháil a dhéanamh chun iarmhairtí diúltacha nó rioscaí a sheachaint, nó chun stop a chur leis an gcóras mura bhfeidhmíonn sé mar a bhí beartaithe. I bhfianaise na n-iarmhairtí suntasacha do dhaoine i gcás meaitseáil mhícheart ó chórais sainaitheanta bithmhéadraí áirithe, is iomchuí foráil a dhéanamh maidir le ceanglas feabhsaithe formhaoirseachta daonna do na córais sin ionas nach bhféadfaidh an t-úsáideoir gairmiúil aon ghníomh ná cinneadh a dhéanamh ar bhonn an tsainaitheantais a d’eascair as an gcóras murar rud é go ndearna beirt daoine nádúrtha ar a laghad é sin a fhíorú agus a dhearbhú ar leithligh. D’fhéadfadh na daoine sin a bheith ó eintiteas amháin nó níos mó agus ba cheart dóibh an duine a oibríonn nó a úsáideann an córas a áireamh. Níor cheart ualach ná moilleanna nach bhfuil gá leo a chruthú leis an gceanglas sin agus d’fhéadfadh sé a bheith leordhóthanach go ndéanfaí na fíoruithe ar leithligh a dhéanann na daoine éagsúla a thaifeadadh go huathoibríoch sna logaí arna nginiúint ag an gcóras. I bhfianaise shainiúlachtaí réimsí fhorfheidhmiú an dlí, na himirce, an rialaithe teorann agus an tearmainn, níor cheart feidhm a bheith ag an gceanglas sin i gcás ina measann dlí an Aontais nó an dlí náisiúnta go bhfuil cur i bhfeidhm an cheanglais sin díréireach.

(74)

Jenħtieġ li s-sistemi tal-IA b'riskju għoli jaħdmu b'mod konsistenti tul iċ-ċiklu tal-ħajja tagħhom u jissodisfaw livell xieraq ta' akkuratezza, robustezza u ċibersigurtà, fid-dawl tal-għan maħsub tagħhom u f'konformità mal-ogħla livell ta' żvilupp tekniku rikonoxxut b'mod ġenerali. Il-Kummissjoni u l-organizzazzjonijiet u l-partijiet ikkonċernati rilevanti huma mħeġġa jqisu kif xieraq il-mitigazzjoni tar-riskji u l-impatti negattivi tas-sistema tal-IA. Jenħtieġ li l-livell mistenni tal-metriċi tal-prestazzjoni jiġi ddikjarat fl-istruzzjonijiet tal-użu li jakkumpanjawhom. Il-fornituri huma mħeġġa jikkomunikaw dik l-informazzjoni lill-implimentaturi b'mod ċar u li jinftiehem faċilment, mingħajr nuqqas ta' fehim jew dikjarazzjonijiet qarrieqa. Il-liġi tal-Unjoni dwar il-metroloġija legali, inkluż id-Direttivi 2014/31/UE (35) u 2014/32/UE (36) tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, għandha l-għan li tiżgura l-akkuratezza tal-kejl u li tgħin it-trasparenza u l-ġustizzja tat-tranżazzjonijiet kummerċjali. F'dak il-kuntest, f'kooperazzjoni mal-partijiet ikkonċernati u l-organizzazzjoni rilevanti, bħall-awtoritajiet tal-metroloġija u tal-valutazzjoni komparattiva, jenħtieġ li l-Kummissjoni tħeġġeġ, kif xieraq, l-iżvilupp ta' parametri referenzjarji u metodoloġiji ta' kejl għas-sistemi tal-IA. Meta tagħmel dan, jenħtieġ li l-Kummissjoni tieħu nota u tikkollabora mas-sħab internazzjonali li jaħdmu fuq il-metroloġija u l-indikaturi tal-kejl rilevanti relatati mal-IA.

(74)

Ba cheart do chórais intleachta saorga ardriosca feidhmiú go comhsheasmhach ar feadh a saolré agus leibhéal iomchuí cruinnis, stóinseachta agus cibearshlándála a bhaint amach, i bhfianaise na críche atá beartaithe dóibh agus i gcomhréir leis an úrscothacht a nglactar léi i gcoitinne. Moltar don Choimisiún agus d’eagraíochtaí agus geallsealbhóirí ábhartha aird chuí a thabhairt ar mhaolú rioscaí agus ar thionchair dhiúltacha an chórais intleachta saorga. Ba cheart an leibhéal méadrachtaí feidhmíochta a bhfuiltear ag súil leis a dhearbhú sna treoracha úsáide a ghabhann leis. Iarrtar ar sholáthraithe an fhaisnéis sin a chur in iúl d’úsáideoirí gairmiúla ar bhealach soiléir sothuigthe a bheidh saor ó mhíthuiscintí nó ó ráitis mhíthreoracha. Is é is aidhm do dhlí an Aontais maidir leis an méadreolaíocht dhlíthiúil, lena n-áirítear Treoracha 2014/31/AE (35) agus 2014/32/AE (36) ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle, cruinneas na dtomhas a áirithiú agus cuidiú le trédhearcacht agus cothroime idirbheart tráchtála. Sa chomhthéacs sin, ba cheart don Choimisiún, agus é ag obair i gcomhar le geallsealbhóirí agus eagraíochtaí ábhartha, amhail údaráis mhéadreolaíochta agus tagarmharcála, ba cheart don Choimisiún a mholadh go bhforbrófaí, de réir mar is iomchuí, tagarmharcanna agus modheolaíochtaí tomhais le haghaidh córais intleachta saorga. Agus é sin á dhéanamh aige, ba cheart don Choimisiún comhpháirtithe idirnáisiúnta atá ag obair ar an méadreolaíocht agus ar tháscairí tomhais ábhartha a bhaineann leis an intleacht shaorga a thabhairt dá aire agus comhoibriú leo.

(75)

Ir-robustezza teknika hi rekwiżit ewlieni għas-sistemi tal-IA b'riskju għoli. Jenħtieġ li dawn ikunu reżiljenti fir-rigward ta' mġiba li tagħmel ħsara jew li mhux mixtieqa b'xi mod ieħor li tista' tirriżulta minn limitazzjonijiet fis-sistemi jew fl-ambjent li fih joperaw is-sistemi (eż. żbalji, ħsarat, inkonsistenzi, sitwazzjonijiet mhux mistennija). Għalhekk, jenħtieġ li jittieħdu miżuri tekniċi u organizzattivi biex tiġi żgurata r-robustezza tas-sistemi tal-IA b'riskju għoli, pereżempju billi jitfasslu u jiġu żviluppati soluzzjonijiet tekniċi xierqa biex tiġi evitata jew minimizzata mġiba ta' ħsara jew fi kwalunkwe każ, mhux mixtieqa. Dawk is-soluzzjonijiet tekniċi jistgħu jinkludu pereżempju mekkaniżmi li jippermettu lis-sistema tinterrompi b'mod sikur l-operat tagħha (pjanijiet sikuri) fil-preżenza ta' ċerti anomaliji jew meta l-operazzjoni sseħħ barra minn ċerti limiti predeterminati. In-nuqqas ta' protezzjoni kontra dawn ir-riskji jista' jwassal għal impatti fuq is-sikurezza jew jaffettwa ħażin id-drittijiet fundamentali, pereżempju minħabba deċiżjonijiet żbaljati jew outputs ħżiena jew preġudikati ġġenerati mis-sistema tal-IA.

(75)

Is ceanglas bunriachtanach é stóinseacht theicniúil le haghaidh córais intleachta saorga ardriosca. Ba cheart dóibh a bheith athléimneach i ndáil le hiompraíocht dhíobhálach nó neamh-inmhianaithe ar shlí eile a d’fhéadfadh a bheith mar thoradh ar shrianta laistigh de na córais nó den timpeallacht ina n-oibríonn na córais (e.g. earráidí, lochtanna, neamhréireachtaí, cásanna nach raibh coinne leo). Dá bhrí sin, ba cheart bearta teicniúla agus bearta eagraíochtúla a dhéanamh chun stóinseacht na gcóras intleachta saorga ardriosca a áirithiú, mar shampla trí réitigh theicniúla iomchuí a dhearadh agus a fhorbairt chun iompraíocht atá díobhálach nó atá neamh-inmhianaithe ar bhealach eile a chosc nó a íoslaghdú. D’fhéadfaí a áireamh ar na réitigh theicniúla sin, mar shampla, sásraí a chuireann ar chumas an chórais briseadh isteach go sábháilte ar a oibríocht (pleananna ‘slán i gcás teipe’) más ann d’aimhrialtachtaí áirithe nó nuair a sháraíonn an oibríocht teorainneacha réamhchinntithe áirithe. D’fhéadfadh sé go mbeadh tionchair ar an tsábháilteacht nó go mbeadh éifeachtaí diúltacha ar chearta bunúsacha mar thoradh ar mhainneachtain na rioscaí sin a chosaint, mar shampla, de bharr cinntí earráideacha nó aschuir mhíchearta nó chlaonta a ghin an córas intleachta saorga.

(76)

Iċ-ċibersigurtà taqdi rwol kruċjali biex ikunu żgurati sistemi tal-IA reżiljenti kontra tentattivi biex jinbidlu l-użu, l-imġiba jew il-prestazzjoni tal-proprjetajiet tas-sigurtà tagħhom jew li dawn il-proprjetajiet jiġu kompromessi minn partijiet terzi malizzjużi li jisfruttaw il-vulnerabbiltajiet tas-sistema. Iċ-ċiberattakki kontra s-sistemi tal-IA jistgħu jisfruttaw assi speċifiċi għall-IA, bħal settijiet tad-data għat-taħriġ (eż. avvelenament tad-data) jew mudelli mħarrġin (eż. attakki kontradittorji jew inferenza ta' sħubija), jew jisfruttaw vulnerabbiltajiet fl-assi diġitali tas-sistema tal-IA jew fl-infrastruttura sottostanti tal-ICT. Għalhekk, biex ikun żgurat livell ta' ċibersigurtà xieraq għar-riskji, jenħtieġ li l-fornituri tas-sistemi tal-IA b'riskju għoli jieħdu l-miżuri adegwati, bħal kontrolli ta' sigurtà, filwaqt li jqisu wkoll kif xieraq l-infrastruttura sottostanti tal-ICT.

(76)

Tá ról ríthábhachtach ag an gcibearshlándáil chun a áirithiú go bhfuil na córais intleachta saorga athléimneach in aghaidh iarrachtaí a dhéanfadh tríú páirtithe mailíseacha úsáid, iompraíocht nó feidhmíocht na gcóras a athrú nó cur isteach ar a n-airíonna slándála agus leochaileachtaí an chórais á saothrú acu. Féadfaidh cibirionsaithe in aghaidh córais intleachta saorga sócmhainní sonracha intleachta saorga a ghiaráil, amhail tacair sonraí oiliúna (e.g. nimhiú sonraí) nó samhlacha oilte (e.g. ionsaithe sáraíochta nó infeireas ballraíochta), nó leochaileachtaí a shaothrú i sócmhainní digiteacha an chórais nó ina bhonneagar foluiteach TFC. Chun leibhéal cibearshlándála atá i gcomhréir leis na rioscaí a áirithiú, ba cheart do sholáthraithe na gcóras intleachta saorga ardriosca bearta oiriúnacha a dhéanamh, amhail rialuithe slándála, agus an bonneagar foluiteach TFC á cur san áireamh freisin de réir mar is iomchuí.

(77)

Mingħajr preġudizzju għar-rekwiżiti relatati mar-robustezza u l-akkuratezza stipulati f'dan ir-Regolament, is-sistemi tal-IA b'riskju għoli li jaqgħu fil-kamp ta' applikazzjoni ta’ Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ir-rekwiżiti orizzontali taċ-ċibersigurtà għall-prodotti b'elementi diġitali, f'konformità ma' dak ir-regolament jistgħu juru konformità mar-rekwiżiti taċ-ċibersigurtà ta' dan ir-Regolament billi jissodisfaw ir-rekwiżiti essenzjali taċ-ċibersigurtà stipulati f’ dak ir-regolament. Meta s-sistemi tal-IA b'riskju għoli jissodisfaw ir-rekwiżiti essenzjali ta’ regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ir-rekwiżiti orizzontali taċ-ċibersigurtà għall-prodotti b'elementi diġitali, jenħtieġ li jitqiesu bħala konformi mar-rekwiżiti taċ-ċibersigurtà stipulati f'dan ir-Regolament sa fejn il-kisba ta' dawk ir-rekwiżiti tintwera fid-dikjarazzjoni ta' konformità tal-UE jew partijiet minnha maħruġa skont dak ir-regolament. Għal dak il-għan, jenħtieġ li l-valutazzjoni tar-riskji taċ-ċibersigurtà, assoċjati ma' prodott b'elementi diġitali kklassifikati bħala sistema tal-IA b'riskju għoli skont dan ir-Regolament, imwettqa skont regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ir-rekwiżiti orizzontali taċ-ċibersigurtà għall-prodotti b'elementi diġitali, tqis ir-riskji għar-reżiljenza ċibernetika ta' sistema tal-IA fir-rigward ta' tentattivi minn partijiet terzi mhux awtorizzati biex ibiddlu l-użu, l-imġiba jew il-prestazzjoni tagħha, inkluż vulnerabbiltajiet speċifiċi għall-IA bħall-avvelenament tad-data jew attakki kontradittorji, kif ukoll, kif rilevanti, riskji għad-drittijiet fundamentali kif meħtieġ minn dan ir-Regolament.

(77)

Gan dochar do na ceanglais a bhaineann le stóinseacht agus cruinneas a leagtar amach sa Rialachán seo, maidir le córais intleachta saorga ardriosca a thagann faoi raon feidhme rialacháin ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle maidir le ceanglais chothrománacha chibearshlándála le haghaidh táirgí ag a bhfuil eilimintí digiteacha, i gcomhréir leis an rialachán sin, féadfaidh siad comhlíonadh cheanglais chibearshlándála an Rialacháin seo a léiriú trí chomhlíonadh na gceanglas cibearshlándála fíor-riachtanach a leagtar amach sa rialachán sin. Nuair a chomhlíonann córais intleachta saorga ardriosca ceanglais fhíor-riachtanacha rialacháin ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle maidir le ceanglais chothrománacha chibearshlándála le haghaidh táirgí ag a bhfuil eilimintí digiteacha, ba cheart a mheas go bhfuil siad i gcomhréir leis na ceanglais chibearshlándála a leagtar amach sa Rialachán seo a mhéid a léirítear gur baineadh amach na ceanglais sin sa dearbhú AE arna eisiúint faoin rialachán sin. maidir le comhréireacht an chórais nó i gcodanna den dearbhú sin. Chuige sin, sa mheasúnú ar na rioscaí cibearshlándála a bhaineann le táirge ag a bhfuil eilimintí digiteacha atá aicmithe, de réir an Rialacháin seo, mar chóras intleachta saorga ardriosca, ar measúnú é a dhéantar faoi rialachán ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle maidir le ceanglais chothrománacha chibearshlándála le haghaidh táirgí ag a bhfuil eilimintí digiteacha, ba cheart rioscaí do chibear-athléimneacht córais intleachta saorga a mheas a mhéid a bhaineann le hiarrachtaí arna ndéanamh ag tríú páirtithe neamhúdaraithe úsáid, iompraíocht nó feidhmíocht an chórais a athrú, lena n-áirítear leochaileachtaí a bhaineann go sonrach leis an intleacht shaorga amhail nimhiú sonraí nó ionsaithe sáraíochta, chomh maith le, de réir mar is ábhartha, rioscaí do chearta bunúsacha mar a cheanglaítear leis an Rialachán seo.

(78)

Jenħtieġ li l-proċedura ta' valutazzjoni tal-konformità prevista minn dan ir-Regolament tapplika fir-rigward tar-rekwiżiti essenzjali taċ-ċibersigurtà ta' prodott b'elementi diġitali kopert minn Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ir-rekwiżiti orizzontali taċ-ċibersigurtà għall-prodotti b'elementi diġitali u kklassifikat bħala sistema tal-IA b'riskju għoli skont dan ir-Regolament. Madankollu, jenħtieġ li din ir-regola ma tirriżultax fit-tnaqqis tal-livell meħtieġ ta' assigurazzjoni għal prodotti kritiċi b'elementi diġitali koperti minn Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ir-rekwiżiti orizzontali taċ-ċibersigurtà għall-prodotti b'elementi diġitali. Għalhekk, b'deroga minn din ir-regola, sistemi tal-IA b'riskju għoli li jaqgħu fil-kamp ta' applikazzjoni ta' dan ir-Regolament u li huma kkwalifikati wkoll bħala prodotti importanti u kritiċi b'elementi diġitali skont Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ir-rekwiżiti orizzontali taċ-ċibersigurtà għall-prodotti b'elementi diġitali u li għalihom tapplika l-proċedura ta' valutazzjoni tal-konformità bbażata fuq il-kontroll intern stipulata f'anness ta' dan ir-Regolament, huma soġġetti għad-dispożizzjonijiet dwar il-valutazzjoni tal-konformità ta’ Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ir-rekwiżiti orizzontali taċ-ċibersigurtà għall-prodotti b'elementi diġitali sa fejn ikunu kkonċernati r-rekwiżiti essenzjali taċ-ċibersigurtà ta' dak ir-Regolament. F'dan il-każ, jenħtieġ li għall-aspetti l-oħra kollha koperti minn dan ir-Regolament japplikaw id-dispożizzjonijiet rispettivi dwar il-valutazzjoni tal-konformità bbażata fuq il-kontroll intern stipulati f'anness ta' dan ir-Regolament. Filwaqt li tibni fuq l-għarfien u l-kompetenza esperta tal-ENISA dwar il-politika taċ-ċibersigurtà u l-kompiti assenjati lill-ENISA skont ir-Regolament (UE) 2019/881 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (37), jenħtieġ li l-Kummissjoni tikkoopera mal-ENISA dwar kwistjonijiet relatati maċ-ċibersigurtà tas-sistemi tal-IA.

(78)

Ba cheart feidhm a bheith ag an nós imeachta um measúnú comhréireachta dá bhforáiltear sa Rialachán seo maidir leis na ceanglais fhíor-riachtanacha chibearshlándála a bhaineann le táirge ag a bhfuil eilimintí digiteacha a chumhdaítear le rialachán ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle maidir le ceanglais chothrománacha chibearshlándála le haghaidh táirgí ag a bhfuil eilimintí digiteacha agus atá aicmithe mar chóras intleachta saorga ardriosca faoin Rialachán seo. Níor cheart, áfach, laghdú ar an leibhéal dearbhaithe is gá le haghaidh táirgí criticiúla ag a bhfuil eilimintí digiteacha a chumhdaítear le rialachán ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle maidir le ceanglais chothrománacha chibearshlándála le haghaidh táirgí ag a bhfuil eilimintí digiteacha a bheith mar thoradh ar an riail sin. Dá bhrí sin, de mhaolú ar an riail sin, maidir le córais intleachta saorga ardriosca a thagann faoi raon feidhme an Rialacháin seo agus atá cáilithe freisin mar tháirgí tábhachtacha criticiúla ag a bhfuil eilimintí digiteacha de bhun rialachán ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle maidir le ceanglais chothrománacha chibearshlándála le haghaidh táirgí ag a bhfuil eilimintí digiteacha agus a bhfuil feidhm ag an nós imeachta um measúnú comhréireachta bunaithe ar rialú inmheánach maidir leo a leagtar amach in iarscríbhinn a ghabhann leis an Rialachán seo, tá siad faoi réir forálacha measúnaithe comhréireachta de rialachán ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle maidir le ceanglais chothrománacha chibearshlándála le haghaidh táirgí ag a bhfuil eilimintí digiteacha a mhéid a bhaineann le ceanglais chibearshlándála fhíor-riachtanacha an rialacháin sin. Sa chás sin, maidir leis na gnéithe eile go léir a chumhdaítear leis an Rialachán seo, ba cheart feidhm a bheith ag na forálacha ábhartha maidir le measúnú comhréireachta bunaithe ar rialú inmheánach a leagtar amach in iarscríbhinn a ghabhann leis an Rialachán seo. Agus an t-eolas agus an saineolas atá ag ENISA maidir leis an mbeartas cibearshlándála agus na cúraimí cibearshlándála a shanntar dó faoi Rialachán (AE) 2019/881 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (37), á chur san áireamh, ba cheart don Choimisiún comhoibriú le ENISA maidir le saincheisteanna a bhaineann le cibearshlándáil na gcóras intleachta saorga.

(79)

Huwa xieraq li persuna fiżika jew ġuridika speċifika, definita bħala l-fornitur, tieħu r-responsabbiltà għall-introduzzjoni fis-suq jew għat-tqegħid fis-servizz ta' sistema tal-IA b'riskju għoli, irrispettivament minn jekk dik il-persuna fiżika jew ġuridika tkunx il-persuna li fasslet jew żviluppat is-sistema.

(79)

Is iomchuí go nglacfadh duine sonrach nádúrtha nó dlítheanach, atá sainmhínithe mar an soláthraí, freagracht maidir le córas intleachta saorga ardriosca a chur ar an margadh nó a chur i mbun seirbhíse, gan beann ar cé acu is é an soláthraí sin an duine nádúrtha nó dlítheanach an córas a dhearadh nó a fhorbairt nó nach ea.

(80)

Bħala firmatarji tal-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar id-Drittijiet ta' Persuni b'Diżabbiltà, l-Unjoni u l-Istati Membri huma legalment obbligati li jipproteġu lill-persuni b'diżabbiltà mid-diskriminazzjoni u li jippromwovu l-ugwaljanza tagħhom, li jiżguraw li l-persuni b'diżabbiltà jkollhom aċċess, fuq bażi ugwali ma' oħrajn, għat-teknoloġiji u s-sistemi tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni, u li jiżguraw ir-rispett għall-privatezza tal-persuni b'diżabbiltà. Minħabba l-importanza u l-użu dejjem akbar tas-sistemi tal-IA, l-applikazzjoni tal-prinċipji tad-disinn universali għat-teknoloġiji u s-servizzi l-ġodda kollha jenħtieġ li tiżgura aċċess sħiħ u ugwali għal kulħadd li potenzjalment jista' jiġi affettwat minn jew li juża teknoloġiji tal-IA, inkluż persuni b'diżabbiltà, b'mod li jqis bis-sħiħ id-dinjità u d-diversità inerenti tagħhom. Għalhekk huwa essenzjali li l-fornituri jiżguraw konformità sħiħa mar-rekwiżiti ta' aċċessibbiltà, inkluż id-Direttiva (UE) 2016/2102 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (38) u d-Direttiva (UE) 2019/882. Jenħtieġ li l-fornituri jiżguraw il-konformità ma' dawn ir-rekwiżiti mid-disinn. Għalhekk, jenħtieġ li l-miżuri meħtieġa jiġu integrati kemm jista' jkun fid-disinn tas-sistema tal-IA b'riskju għoli.

(80)

Agus síniú curtha acu le Coinbhinsiún na Náisiún Aontaithe ar Chearta Daoine faoi Mhíchumas, tá oibleagáid dhlíthiúil ar an Aontas agus ar na Ballstáit daoine faoi mhíchumas a chosaint ar idirdhealú agus a gcomhionannas a chur chun cinn, chun a áirithiú go mbeidh rochtain ag daoine faoi mhíchumas, ar bhonn comhionann le daoine eile, ar theicneolaíochtaí agus córais faisnéise agus cumarsáide, agus chun a áirithiú go n-urramófar príobháideachas do dhaoine faoi mhíchumas. I bhfianaise thábhacht agus úsáid mhéadaitheach na gcóras intleachta saorga, le cur i bhfeidhm phrionsabail an deartha uilíoch maidir le gach teicneolaíocht agus seirbhís nua, ba cheart rochtain iomlán chothrom a áirithiú do gach duine a bhféadfadh teicneolaíochtaí intleachta saorga difear a dhéanamh dóibh nó a úsáideann teicneolaíochtaí intleachta saorga, lena n-áirítear daoine faoi mhíchumas, ar bhealach ina gcuirtear a ndínit bhunúsach agus a n-éagsúlacht bhunúsach san áireamh go hiomlán. Tá sé ríthábhachtach, dá bhrí sin, go n-áiritheoidh soláthraithe go gcomhlíonfaidh siad go hiomlán na ceanglais inrochtaineachta, lena n-áirítear Treoir (AE) 2016/2102 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (38) agus Treoir (AE) 2019/882. Ba cheart do sholáthraithe comhlíonadh na gceanglas sin a áirithiú trí dhearadh. Dá bhrí sin, ba cheart na bearta is gá a chomhtháthú a mhéid is féidir i ndearadh an chórais intleachta saorga ardriosca.

(81)

Jenħtieġ li l-fornitur jistabbilixxi sistema tajba ta' ġestjoni tal-kwalità, jiżgura t-twettiq tal-proċedura mitluba għal valutazzjoni tal-konformità, ifassal id-dokumentazzjoni rilevanti u jistabbilixxi sistema robusta ta' sorveljanza ta' wara t-tqegħid fis-suq. Jenħtieġ li l-fornituri tas-sistemi tal-IA b'riskju għoli li huma soġġetti għal obbligi rigward is-sistemi ta' ġestjoni tal-kwalità skont il-liġi settorjali rilevanti tal-Unjoni jkollhom il-possibbiltà li jinkludu l-elementi tas-sistema ta' ġestjoni tal-kwalità previsti f'dan ir-Regolament bħala parti mis-sistema eżistenti ta' ġestjoni tal-kwalità prevista f'dik il-liġi settorjali l-oħra tal-Unjoni. Jenħtieġ li l-komplementarjetà bejn dan ir-Regolament u l-liġi settorjali eżistenti tal-Unjoni titqies ukoll fl-attivitajiet ta' standardizzazzjoni jew ta' gwida futuri adottati mill-Kummissjoni. L-awtoritajiet pubbliċi li jqiegħdu fis-servizz sistemi tal-IA b'riskju għoli għall-użu tagħhom stess jistgħu jadottaw u jimplimentaw ir-regoli għas-sistema ta' ġestjoni tal-kwalità bħala parti mis-sistema ta' ġestjoni tal-kwalità adottata fil-livell nazzjonali jew reġjonali, kif xieraq, filwaqt li jqisu l-ispeċifiċitajiet tas-settur u l-kompetenzi u l-organizzazzjoni tal-awtorità pubblika kkonċernata.

(81)

Ba cheart don soláthraí córas bainistíochta cáilíochta fónta a bhunú, a áirithiú go gcomhlíontar an nós imeachta um measúnú comhréireachta is gá, an doiciméadacht ábhartha a tharraingt suas agus córas faireacháin iarmhargaidh stóinseach a bhunú. Ba cheart an deis a bheith ag soláthraithe córas intleachta saorga ardriosca atá faoi réir oibleagáidí maidir le córais bainistíochta cáilíochta faoi dhlí earnálach ábhartha an Aontais, ba cheart an deis a bheith acu eilimintí den chóras bainistíochta cáilíochta dá bhforáiltear sa Rialachán seo a áireamh mar chuid den chóras bainistíochta cáilíochta atá ann cheana dá bhforáiltear sa dlí earnálach eile sin de chuid an Aontais. Ba cheart an chomhlántacht idir an Rialachán seo agus dlí earnálach an Aontais atá ann cheana a chur san áireamh freisin i ngníomhaíochtaí caighdeánaithe nó i dtreoraíocht a ghlacfaidh an Coimisiún amach anseo. Féadfaidh na húdaráis phoiblí a chuireann córais intleachta saorga ardriosca i mbun seirbhíse le haghaidh a n-úsáide féin na rialacha maidir leis an gcóras bainistíochta cáilíochta a ghlacadh agus a chur chun feidhme mar chuid den chóras bainistíochta cáilíochta arna ghlacadh ar an leibhéal náisiúnta nó réigiúnach, de réir mar is iomchuí, agus sainiúlachtaí na hearnála agus inniúlachtaí agus eagrú an údaráis phoiblí lena mbaineann á gcur san áireamh.

(82)

Biex jiġi ffaċilitat l-infurzar ta' dan ir-Regolament u jinħolqu kundizzjonijiet ekwi għall-operaturi, u filwaqt li jitqiesu l-forom differenti ta' tqegħid għad-dispożizzjoni tal-prodotti diġitali, hu importanti li jkun żgurat li, f'kull ċirkostanza, persuna stabbilita fl-Unjoni tkun tista' tipprovdi l-informazzjoni kollha meħtieġa lill-awtoritajiet dwar il-konformità tas-sistema tal-IA. Għalhekk, qabel ma jagħmlu s-sistemi tal-IA tagħhom disponibbli fl-Unjoni, il-fornituri stabbiliti f'pajjiżi terzi jenħtieġ li jaħtru, b'mandat bil-miktub, rappreżentant awtorizzat stabbilit fl-Unjoni. Dan ir-rappreżentant awtorizzat għandu rwol kruċjali biex jiżgura l-konformità tas-sistemi tal-IA b'riskju għoli introdotti fis-suq jew imqiegħda fis-servizz fl-Unjoni minn dawk il-fornituri li mhumiex stabbiliti fl-Unjoni, u biex iservi bħala l-persuna ta' kuntatt tagħhom stabbilit fl-Unjoni.

(82)

Chun gur féidir an Rialachán seo a fhorfheidhmiú agus chun cothrom na Féinne a chruthú le haghaidh oibreoirí, agus, ag cur san áireamh na bhfoirmeacha éagsúla chun táirgí digiteacha a chur ar fáil, tá sé tábhachtach a áirithiú, i ngach cás, gur féidir le duine atá bunaithe san Aontas an fhaisnéis uile is gá a sholáthar do na húdaráis maidir le comhlíontacht an chórais intleachta saorga. Dá bhrí sin, sula gcuirfidh siad a gcórais intleachta saorga ar fáil san Aontas, ba cheart soláthraithe atá bunaithe i dtríú tíortha ionadaí údaraithe atá bunaithe san Aontas a ainmniú, trí shainordú i scríbhinn. Tá ról ríthábhachtach ag an ionadaí údaraithe maidir le comhlíontacht a áirithiú i gcás na gcóras intleachta saorga ardriosca a chuireann na soláthraithe sin nach bhfuil bunaithe san Aontas ar an margadh nó i mbun seirbhíse san Aontas agus maidir le fónamh mar dhuine teagmhála atá bunaithe san Aontas.

(83)

Fid-dawl tan-natura u l-kumplessità tal-katina tal-valur għas-sistemi tal-IA u f'konformità mal-Qafas Leġiżlattiv Ġdid, huwa essenzjali li tiġi żgurata ċ-ċertezza legali u tiġi ffaċilitata l-konformità ma' dan ir-Regolament. Għalhekk, jeħtieġ li jiġu ċċarati r-rwol u l-obbligi speċifiċi tal-operaturi rilevanti tul dik il-katina tal-valur, bħall-importaturi u d-distributuri li jistgħu jikkontribwixxu għall-iżvilupp tas-sistemi tal-IA. F'ċerti sitwazzjonijiet, dawk l-operaturi jistgħu jaġixxu f'aktar minn rwol wieħed fl-istess ħin u għalhekk jenħtieġ li jissodisfaw b'mod kumulattiv l-obbligi rilevanti kollha assoċjati ma' dawk ir-rwoli. Pereżempju, operatur jista' jaġixxi bħala distributur u importatur fl-istess ħin.

(83)

I bhfianaise chineál agus chastacht an tslabhra luacha le haghaidh córais intleachta saorga agus i gcomhréir leis an gCreat Reachtach Nua, tá sé ríthábhachtach deimhneacht dhlíthiúil a áirithiú agus comhlíonadh an Rialacháin seo a éascú. Dá bhrí sin, is gá ról agus oibleagáidí sonracha na n-oibreoirí ábhartha feadh an tslabhra luacha sin a shoiléiriú, amhail allmhaireoirí agus dáileoirí a d’fhéadfadh rannchuidiú le forbairt na gcóras intleachta saorga. I gcásanna áirithe, d’fhéadfadh na hoibreoirí sin gníomhú i níos mó ná ról amháin ag an am céanna agus, dá bhrí sin, ba cheart dóibh na hoibleagáidí ábhartha uile a bhaineann leis na róil sin a chomhlíonadh go carnach. Mar shampla, d’fhéadfadh oibreoir gníomhú mar dháileoir agus mar allmhaireoir ag an am céanna.

(84)

Biex tiġi żgurata ċ-ċertezza legali, jeħtieġ li jiġi ċċarat li, taħt ċerti kundizzjonijiet speċifiċi, jenħtieġ li kwalunkwe distributur, importatur, implimentatur jew parti terza oħra titqies bħala fornitur ta' sistema ġdida tal-IA b'riskju għoli u għalhekk tassumi l-obbligi rilevanti kollha. Dan ikun il-każ jekk dik il-parti tqiegħed isimha jew it-trademark tagħha fuq sistema tal-IA b'riskju għoli diġà introdotta fis-suq jew imqiegħda fis-servizz, mingħajr preġudizzju għall-arranġamenti kuntrattwali li jistipulaw li l-obbligi jiġu allokati mod ieħor. Dan ikun ukoll il-każ jekk dik il-parti tagħmel modifika sostanzjali f'sistema tal-IA b'riskju għoli li tkun diġà introdotta fis-suq jew diġà tqiegħdet fis-servizz b'mod li tibqa' sistema tal-IA b'riskju għoli f'konformità ma' dan ir-Regolament, jew jekk timmodifika l-għan maħsub ta' sistema tal-IA, inkluż sistema tal-IA bi skop ġenerali, li ma tkunx ġiet ikklassifikata bħala b'riskju għoli u li tkun diġà introdotta fis-suq jew imqiegħda fis-servizz, b'mod li s-sistema tal-IA ssir sistema tal-IA b'riskju għoli f'konformità ma' dan ir-Regolament. Jenħtieġ li dawk id-dispożizzjonijiet japplikaw mingħajr preġudizzju għal dispożizzjonijiet aktar speċifiċi stabbiliti f'ċerti leġiżlazzjoni tal-Unjoni dwar l-armonizzazzjoni bbażata fuq il-Qafas Leġiżlattiv Ġdid, li flimkien miegħu għandu japplika dan ir-Regolament. Pereżempju, jenħtieġ li l-Artikolu 16(2), tar-Regolament (UE) 2017/745, li jistabbilixxi li ċerti bidliet m'għandhomx jitqiesu bħala modifiki ta' apparat li jistgħu jaffettwaw il-konformità tiegħu mar-rekwiżiti applikabbli, ikompli japplika għal sistemi tal-IA b'riskju għoli li huma apparati mediċi skont it-tifsira ta' dak ir-Regolament.

(84)

Chun deimhneacht dhlíthiúil a áirithiú, is gá a shoiléiriú gur cheart, faoi choinníollacha sonracha áirithe, aon duine ar dáileoir, allmhaireoir, úsáideoir gairmiúil nó tríú páirtí eile é a mheas mar sholáthraí córais intleachta saorga ardriosca agus, dá bhrí sin, ba cheart dó na hoibleagáidí ábhartha uile a ghlacadh chuige féin. B’amhlaidh an cás dá gcuirfeadh an páirtí sin a ainm nó a thrádmharc ar chóras intleachta saorga ardriosca a cuireadh ar an margadh nó i mbun seirbhíse cheana féin, gan dochar do shocruithe conarthacha lena sonraítear go leithdháiltear na hoibleagáidí ar bhealach eile. Bheadh sé sin amhlaidh freisin dá ndéanfadh an páirtí sin modhnú substaintiúil ar chóras intleachta saorga ardriosca a cuireadh ar an margadh cheana féin nó a cuireadh i mbun seirbhíse cheana féin ar bhealach a fhágann go bhfuil sé fós ina chóras intleachta saorga ardriosca i gcomhréir leis an Rialachán seo, nó dá modhnódh sé an cuspóir atá beartaithe do chóras intleachta saorga, lena n-áirítear córas intleachta saorga ilchuspóireach, nár aicmíodh mar chóras ardriosca agus a cuireadh ar an margadh nó i mbun seirbhíse cheana féin, ar bhealach ina ndéanfaí córas ardriosca den chóras sin i gcomhréir leis an Rialachán seo. Ba cheart feidhm a bheith ag na forálacha sin gan dochar d’fhorálacha níos sonraí arna mbunú i gcuid áirithe de reachtaíocht an Aontais maidir le comhchuibhiú atá bunaithe ar an gCreat Nua Reachtach, ar in éineacht leo ba cheart feidhm a bheith ag an Rialachán seo. Mar shampla, bunaítear le hAirteagal 16(2) de Rialachán (AE) 2017/745 nár cheart a mheas, maidir le hathruithe áirithe, gur modhnuithe ar fheiste a d’fhéadfadh difear a dhéanamh do chomhlíonadh na gceanglas is infheidhme na hathruithe sin, agus ba cheart feidhm a bheith ag an Airteagal sin fós maidir le córais intleachta saorga ardriosca ar feistí leighis iad de réir bhrí an Rialacháin sin.

(85)

Sistemi tal-IA bi skop ġenerali jistgħu jintużaw bħala sistemi tal-IA b'riskju għoli waħedhom jew ikunu komponenti ta' sistemi oħra tal-IA b'riskju għoli. Għaldaqstant, minħabba n-natura partikolari tagħhom u sabiex jiġi żgurat tqassim ġust tar-responsabbiltajiet tul il-katina ta' valur tal-IA, jenħtieġ li l-fornituri ta' tali sistemi, irrispettivament minn jekk jistgħux jintużaw bħala sistemi tal-IA b'riskju għoli bħala tali minn fornituri oħra jew bħala komponenti ta' sistemi tal-IA b'riskju għoli u dment li ma jkunx previst mod ieħor skont dan ir-Regolament, jikkooperaw mill-qrib mal-fornituri tas-sistemi tal-IA b'riskju għoli rilevanti biex jiffaċilitaw il-konformità tagħhom mal-obbligi rilevanti skont dan ir-Regolament u mal-awtoritajiet kompetenti stabbiliti skont dan ir-Regolament.

(85)

Féadfar córais intleachta saorga ilchuspóireacha a úsáid mar chórais intleachta saorga ardriosca leo féin nó mar chomhpháirteanna de chórais intleachta saorga ardriosca eile. Dá bhrí sin, mar gheall ar a gcineál ar leith agus chun comhroinnt chothrom na bhfreagrachtaí feadh an tslabhra luacha intleachta saorga a áirithiú, ba cheart do sholáthraithe na gcóras sin, gan beann ar cé acu is mar chórais ardriosca nó is mar chomhpháirteanna de chórais intleachta saorga ardriosca a d’fhéadfadh soláthraithe eile iad a úsáid, agus mura bhforáiltear a mhalairt faoin Rialachán seo, ba cheart dóibh comhoibriú go dlúth le soláthraithe na gcóras intleachta saorga ardriosca ábhartha chun gur féidir leo na hoibleagáidí ábhartha faoin Rialachán seo a chomhlíonadh agus leis na húdaráis inniúla arna mbunú faoin Rialachán seo.

(86)

Meta, skont il-kundizzjonijiet stabbiliti f'dan ir-Regolament, jenħtieġ li l-fornitur li inizjalment ikun introduċa s-sistema tal-IA fis-suq jew qiegħdha fis-servizz ma jibqax jitqies bħala l-fornitur għall-finijiet ta' dan ir-Regolament, u meta dak il-fornitur ma jkunx eskluda espressament il-bidla tas-sistema tal-IA f'sistema tal-IA b'riskju għoli, jenħtieġ li dan il-fornitur preċedenti madankollu jikkoopera mill-qrib u jagħmel disponibbli l-informazzjoni meħtieġa u jipprovdi l-aċċess tekniku raġonevolment mistenni u assistenza oħra meħtieġa għat-twettiq tal-obbligi stipulati f'dan ir-Regolament, b'mod partikolari fir-rigward tar-rispett tal-valutazzjoni tal-konformità tas-sistemi tal-IA b'riskju għoli.

(86)

I gcás, faoi na coinníollacha a leagtar síos sa Rialachán seo, nár cheart an soláthraí a chéadchuir an córas intleachta saorga ar an margadh nó i mbun seirbhíse a mheas a thuilleadh mar an soláthraí chun críocha an Rialacháin seo, agus i gcás nach bhfuil eisiata go sainráite ag an soláthraí sin go n-iompófaí an córas intleachta saorga ina chóras intleachta saorga ardriosca, mar sin féin, ba cheart don soláthraí mar a bhí comhoibriú go dlúth agus an fhaisnéis is gá a chur ar fáil agus an rochtain theicniúil agus an cúnamh eile a sholáthar a bhfuiltear ag súil léi go réasúnta agus is gá chun na hoibleagáidí a leagtar amach sa Rialachán seo a chomhlíonadh, go háirithe a mhéid a bhaineann leis an measúnú comhréireachta ar chórais intleachta saorga ardriosca a chomhlíonadh.

(87)

Barra minn hekk, meta sistema tal-IA b'riskju għoli li tkun komponent tas-sikurezza ta' prodott li jaqa' fil-kamp ta' applikazzjoni tal-leġiżlazzjoni tal-Unjoni dwar l-armonizzazzjoni bbażata fuq il-Qafas Leġiżlattiv Ġdid ma tkunx introdotta fis-suq jew ma titqiegħedx fis-servizz indipendentement mill-prodott, jenħtieġ li l-manifattur tal-prodott definit f'dik il-leġiżlazzjoni jikkonforma mal-obbligi tal-fornitur stabbilit f'dan ir-Regolament u jenħtieġ li, b'mod partikolari, jiżgura li s-sistema tal-IA inkorporata fil-prodott finali tikkonforma mar-rekwiżiti ta' dan ir-Regolament.

(87)

Ina theannta sin, i gcás ina bhfuil córas intleachta saorga ardriosca ina chomhpháirt sábháilteachta de tháirge a chumhdaítear faoi raon feidhme reachtaíocht chomhchuibhithe an Aontais atá bunaithe ar an gCreat Reachtach Nua agus nach gcuirtear an córas sin ar an margadh ná i mbun seirbhíse go neamhspleách ar an táirge, ba cheart do mhonaróir an táirge, mar a shainmhínítear sa reachtaíocht sin, oibleagáidí an tsoláthraí a bhunaítear sa Rialachán seo a chomhlíonadh agus ba cheart dó a áirithiú, go háirithe, go gcomhlíonann an córas intleachta saorga, atá leabaithe sa táirge deiridh, ceanglais an Rialacháin seo.

(88)

Tul il-katina tal-valur tal-IA diversi partijiet spiss jipprovdu sistemi tal-IA, għodod u servizzi iżda wkoll komponenti jew proċessi li jiġu inkorporati mill-fornitur fis-sistema tal-IA, b'diversi objettivi inkluż it-taħriġ tal-mudell, it-taħriġ mill-ġdid tal-mudell, l-ittestjar u l-evalwazzjoni tal-mudell, l-integrazzjoni fis-software, jew aspetti oħra tal-iżvilupp tal-mudell. Dawk il-partijiet għandhom rwol importanti fil-katina tal-valur għall-fornitur tas-sistema tal-IA b'riskju għoli li fiha jiġu integrati s-sistemi, l-għodod, is-servizzi, il-komponenti jew il-proċessi tal-IA tagħhom, u jenħtieġ li jipprovdu, permezz ta' ftehim bil-miktub lil dan il-fornitur, l-informazzjoni, il-kapaċitajiet, l-aċċess tekniku u assistenza oħra meħtieġa abbażi tal-ogħla livell ta' żvilupp tekniku rikonoxxut b'mod ġenerali, sabiex il-fornitur ikun jista' jikkonforma bis-sħiħ mal-obbligi stipulati f'dan ir-Regolament, mingħajr ma jikkompromettu d-drittijiet tal-proprjetà intellettwali jew is-sigrieti kummerċjali tagħhom stess.

(88)

Feadh an luachshlabhra intleachta saorga, is minic eintitis iomadúla ann a sholáthraíonn córais, uirlisí agus seirbhísí intleachta saorga ach freisin comhpháirteanna nó próisis a chorpraíonn an soláthraí sa chóras intleachta saorga agus cuspóirí éagsúla aige, lena n-áirítear oiliúint samhla, athoiliúint samhla, tástáil agus meastóireacht samhla, comhtháthú le bogearraí, nó gnéithe eile d’fhorbairt samhla. Tá ról tábhachtach ag na páirtithe sin sa slabhra luacha i leith sholáthraí an chórais intleachta saorga ardriosca ina ndéantar a gcórais, a n-uirlisí, a seirbhísí, a gcomhpháirteanna nó a bpróisis intleachta saorga a chomhtháthú, agus ba cheart dóibh, trí chomhaontú i scríbhinn, an fhaisnéis, na cumais, an rochtain theicniúil agus an cúnamh eile is gá a sholáthar don soláthraí sin bunaithe ar an úrscothacht a aithnítear i gcoitinne, chun a chur ar chumas an tsoláthraí sin na hoibleagáidí a leagtar amach sa Rialachán seo a chomhlíonadh go hiomlán, gan baint dá gcearta maoine intleachtúla ná dá rúin trádála féin.

(89)

Partijiet terzi li jagħmlu aċċessibbli għall-pubbliku l-għodod, is-servizzi, il-proċessi, jew il-komponenti tal-IA għajr il-mudelli tal-IA bi skop ġenerali, jenħtieġ li ma jingħatawx il-mandat li jikkonformaw mar-rekwiżiti mmirati lejn ir-responsabbiltajiet tul il-katina tal-valur tal-IA, b'mod partikolari lejn il-fornitur li jkun użahom jew integrahom, meta dawk l-għodod, servizzi, proċessi, jew komponenti tal-IA jsiru aċċessibbli b'liċenzja libera u b’sors miftuħ. Jenħtieġ li l-iżviluppaturi ta' għodod, servizzi, proċessi jew komponenti tal-IA liberi u b'sors miftuħ jitħeġġu jimplimentaw prattiki ta' dokumentazzjoni adottati b'mod wiesa', bħal kards mudell u skedi tad-data, bħala mod biex titħaffef il-kondiviżjoni tal-informazzjoni tul il-katina tal-valur tal-IA, u dan jippermetti l-promozzjoni ta' sistemi tal-IA affidabbli fl-Unjoni.

(89)

Maidir le tríú páirtithe a chuireann rochtain ar fáil don phobal d’uirlisí, seirbhísí, próisis, nó comhpháirteanna intleachta saorga cé is moite de shamhlacha ilchuspóireacha intleachta saorga, níor cheart sainordú a bheith orthu ceanglais a chomhlíonadh lena ndírítear ar na freagrachtaí feadh an tslabhra luacha intleachta saorga, go háirithe na cinn a dhírítear ar an soláthraí a d’úsáid nó a chomhtháthaigh na huirlisí, na seirbhísí, na próisis nó na comhpháirteanna intleachta saorga sin, i gcás ina gcuirfear ar fáil faoi cheadúnas saor agus oscailte iad. Mar sin féin, ba cheart forbróirí uirlisí, seirbhísí, próiseas nó comhpháirteanna intleachta saorga atá saor agus ar nithe foinse oscailte iad ach nach samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha iad, ba cheart na forbróirí sin a spreagadh chun cleachtais doiciméadachta a bhfuil glacadh forleathan leo a chur chun feidhme, amhail cártaí samhla agus bileoga sonraí, mar bhealach chun dlús a chur le comhroinnt faisnéise feadh an tslabhra luacha intleachta saorga, rud a cheadódh cur chun cinn na gcóras intleachta saorga iontaofa san Aontas.

(90)

Il-Kummissjoni tista' tiżviluppa u tirrakkomanda mudelli volontarji ta' termini kuntrattwali bejn il-fornituri ta' sistemi tal-IA b'riskju għoli u l-partijiet terzi li jipprovdu għodod, servizzi, komponenti jew proċessi li jintużaw jew jiġu integrati f'sistemi tal-IA b'riskju għoli, biex tiġi ffaċilitata l-kooperazzjoni tul il-katina tal-valur. Meta tiżviluppa mudelli volontarji ta' termini kuntrattwali, jenħtieġ li l-Kummissjoni qis ir-rekwiżiti kuntrattwali possibbli applikabbli f'setturi jew każijiet ta' negozju speċifiċi.

(90)

D’fhéadfadh an Coimisiún téarmaí conarthacha eiseamláireacha deonacha a fhorbairt agus a mholadh idir soláthraithe córas intleachta saorga ardriosca agus tríú páirtithe a sholáthraíonn uirlisí, seirbhísí, comhpháirteanna nó próisis a úsáidtear nó a chomhtháthaítear i gcórais intleachta saorga ardriosca, chun an comhar feadh an tslabhra luacha a éascú. Nuair a bheidh na téarmaí conarthacha eiseamláireacha deonacha á bhforbairt aige, ba cheart don Choimisiún ceanglais chonarthacha a chur san áireamh a d’fhéadfadh a bheith infheidhme in earnálacha sonracha nó i gcásanna gnó sonracha.

(91)

Minħabba n-natura tas-sistemi tal-IA u r-riskji għas-sikurezza u għad-drittijiet fundamentali possibbilment assoċjati mal-użu tagħhom, inkluż fir-rigward tal-ħtieġa li jkun żgurat monitoraġġ xieraq tal-prestazzjoni tas-sistema tal-IA f'ambjent tal-ħajja reali, jixraq jiġu stabbiliti responsabbiltajiet speċifiċi għall-implimentaturi. Jenħtieġ li l-implimentaturi, b'mod partikolari, jieħdu miżuri tekniċi u organizzattivi biex jiżguraw li jużaw sistemi tal-IA b'riskju għoli f'konformità mal-istruzzjonijiet tal-użu u jenħtieġ li jiġu previsti ċerti obbligi oħra fir-rigward tal-monitoraġġ tal-funzjonament tas-sistemi tal-IA u fir-rigward taż-żamma tar-rekords, kif xieraq. Barra minn hekk, jenħtieġ li l-implimentaturi jiżguraw li l-persuni assenjati biex jimplimentaw l-istruzzjonijiet għall-użu u għas-sorveljanza mill-bniedem kif stipulat f'dan ir-Regolament ikollhom il-kompetenza meħtieġa, b'mod partikolari livell adegwat ta' litteriżmu, taħriġ u awtorità fir-rigward tal-IA biex iwettqu dawk il-kompiti kif suppost. Jenħtieġ li dawk l-obbligi jkunu mingħajr preġudizzju għal obbligi oħra tal-implimentatur fir-rigward tas-sistemi tal-IA b'riskju għoli skont il-liġi tal-Unjoni jew dik nazzjonali.

(91)

I bhfianaise chineál na gcóras intleachta saorga agus na rioscaí maidir leis an tsábháilteacht agus cearta bunúsacha a d’fhéadfadh a bheith ag baint le húsáid na gcóras sin, lena n-áirítear a mhéid a bhaineann leis an ngá faireachán iomchuí ar fheidhmíocht córais intleachta saorga i suíomh fíorshaoil a áirithiú, is iomchuí freagrachtaí sonracha a shocrú le haghaidh úsáideoirí gairmiúla. Ba cheart, go háirithe, d’úsáideoirí gairmiúla bearta teicniúla agus eagrúcháin iomchuí a dhéanamh chun a áirithiú go n-úsáidfidh siad na córais intleachta saorga ardriosca i gcomhréir leis na treoracha maidir le húsáid agus ba cheart a fhoráil maidir le hoibleagáidí eile a mhéid a bhaineann le faireachán a dhéanamh ar fheidhmiú na gcóras intleachta saorga agus a mhéid a bhaineann le coimeád taifead, de réir mar is iomchuí. Thairis sin, ba cheart d’úsáideoirí gairmiúla a áirithiú go bhfuil an inniúlacht is gá ag na daoine a fhágtar orthu na treoracha úsáide agus formhaoirseachta daonna a chur chun feidhme mar a leagtar amach sa Rialachán seo, go háirithe leibhéal leordhóthanach litearthachta, oiliúna agus údaráis intleachta saorga chun na cúraimí sin a chomhlíonadh i gceart. Ba cheart na hoibleagáidí sin a bheith gan dochar d’oibleagáidí eile ar úsáideoirí gairmiúla i ndáil le córais intleachta saorga ardriosca faoi dhlí an Aontais nó faoin dlí náisiúnta.

(92)

Dan ir-Regolament huwa mingħajr preġudizzju għall-obbligi għall-impjegaturi li jinfurmaw jew jinfurmaw u jikkonsultaw lill-ħaddiema jew lir-rappreżentanti tagħhom skont id-dritt u l-prattika tal-Unjoni jew nazzjonali, inkluż id-Direttiva 2002/14/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (39), dwar deċiżjonijiet biex jitqiegħdu fis-servizz jew jintużaw sistemi tal-IA. Jibqa' meħtieġ li tiġi żgurata l-informazzjoni tal-ħaddiema u tar-rappreżentanti tagħhom dwar l-użu ppjanat ta' sistemi tal-IA b'riskju għoli fuq il-post tax-xogħol fejn il-kundizzjonijiet għal dawk l-obbligi ta' informazzjoni jew ta' informazzjoni u konsultazzjoni fi strumenti legali oħra ma jkunux issodisfati. Barra minn hekk, tali dritt għall-informazzjoni huwa anċillari u meħtieġ għall-objettiv tal-protezzjoni tad-drittijiet fundamentali li huwa l-bażi ta' dan ir-Regolament. Għalhekk, jenħtieġ li jiġi stabbilit rekwiżit ta' informazzjoni għal dak l-għan f'dan ir-Regolament, mingħajr ma jiġi affettwat l-ebda dritt eżistenti tal-ħaddiema.

(92)

Tá an Rialachán seo gan dochar do na hoibleagáidí ar fhostóirí a n-oibrithe a chur ar an eolas maidir le cinntí chun córais intleachta saorga a chur i mbun seirbhíse nó a úsáid, nó dul i gcomhairle leo nó lena n-ionadaithe faoi sin, ar oibleagáidí iad siúd atá orthu faoi dhlí agus cleachtas an Aontais nó faoi dhlí agus cleachtas náisiúnta, lena n-áirítear Treoir 2002/14/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (39). Tá sé riachtanach fós a áirithiú go gcuirfear oibrithe agus a n-ionadaithe ar an eolas maidir le cur in úsáid beartaithe córas intleachta saorga ardriosca san ionad oibre i gcás nach gcomhlíontar na coinníollacha maidir leis na hoibleagáidí faisnéise nó na hoibleagáidí faisnéise agus comhairliúcháin sin in ionstraimí dlí eile. Thairis sin, tá an ceart faisnéise sin coimhdeach agus riachtanach maidir leis an gcuspóir atá mar bhonn leis an Rialachán seo, is é sin cearta bunúsacha a chosaint. Dá bhrí sin, ba cheart ceanglas faisnéise chuige sin a leagan síos sa Rialachán seo, gan difear a dhéanamh d’aon chearta atá ag oibrithe cheana.

(93)

Filwaqt li r-riskji relatati mas-sistemi tal-IA jistgħu jirriżultaw mill-mod kif jiġu ddisinjati sistemi bħal dawn, ir-riskji jistgħu jinħolqu wkoll minn kif jintużaw sistemi tal-IA bħal dawn. L-implimentaturi ta' sistema tal-IA b'riskju għoli għaldaqstant għandhom rwol kritiku fl-iżgurar li jiġu protetti d-drittijiet fundamentali, filwaqt li jikkomplementaw l-obbligi tal-fornitur meta jiżviluppa s-sistema tal-IA. L-implimentaturi jinsabu fl-aħjar pożizzjoni biex jifhmu kif is-sistema tal-IA b'riskju għoli ser tintuża b'mod konkret u għalhekk jistgħu jidentifikaw riskji sinfikanti potenzjali li ma kinux previsti fil-fażi tal-iżvilupp, minħabba għarfien aktar preċiż tal-kuntest tal-użu, tal-persuni jew tal-gruppi ta' persuni li x'aktarx jiġu affettwati, inkluż gruppi vulnerabbli. L-implimentaturi ta' sistemi tal-IA b'riskju għoli elenkati f'anness ta' dan ir-Regolament ukoll għandhom rwol kruċjali li jinfurmaw lil persuni fiżiċi u, meta jieħdu deċiżjonijiet jew jassistu fit-teħid ta' deċiżjonijiet relatati mal-persuni fiżiċi, jenħtieġ li fejn applikabbli jinfurmaw lill-persuni fiżiċi li huma soġġetti għall-użu ta' sistema tal-IA b'riskju għoli. Jenħtieġ li din l-informazzjoni tinkludi l-għan maħsub u t-tip ta' deċiżjonijiet li tieħu. Jenħtieġ li l-implimentatur jinforma wkoll lill-persuni fiżiċi dwar id-dritt tagħhom għal spjegazzjoni pprovdut skont dan ir-Regolament. Fir-rigward tas-sistemi tal-IA b'riskju għoli użati għall-finijiet tal-infurzar tal-liġi, jenħtieġ li dak l-obbligu jiġi implimentat f'konformità mal-Artikolu 13 tad-Direttiva (UE) 2016/680.

(93)

Cé gur féidir rioscaí a bhaineann le córais intleachta saorga a bheith ann mar thoradh ar an gcaoi a ndeartar córais den sórt sin, is féidir rioscaí a bheith ann freisin ón gcaoi a n-úsáidtear na córais intleachta saorga sin. Dá bhrí sin, tá ról ríthábhachtach ag úsáideoirí gairmiúla córas intleachta saorga ardriosca i dtaobh a áirithiú go gcosnaítear cearta bunúsacha, rud a chomhlánaíonn oibleagáidí an tsoláthraí agus an córas intleachta saorga á fhorbairt. Is fearr is féidir leis na húsáideoirí gairmiúla tuiscint a fháil ar an gcaoi a n-úsáidfear an córas intleachta saorga ardriosca go nithiúil agus, dá bhrí sin, is féidir leo rioscaí suntasacha a d’fhéadfadh a bheith ann nár tuaradh sa chéim forbartha a shainaithint, mar gheall ar eolas níos beaichte ar chomhthéacs na húsáide, ar na daoine nó ar na grúpaí daoine ar dócha go ndéanfar difear dóibh, lena n-áirítear grúpaí leochaileacha. Tá ról ríthábhachtach acu siúd a úsáideann córais intleachta saorga ardriosca go gairmiúil agus a liostaítear in iarscríbhinn a ghabhann leis an Rialachán seo freisin maidir le daoine nádúrtha a chur ar an eolas agus ba cheart dóibh, nuair a dhéanann siad cinntí nó nuair a chuidíonn siad le cinntí a dhéanamh a bhaineann le daoine nádúrtha, i gcás inarb infheidhme, na daoine nádúrtha a chur ar an eolas go bhfuil córas intleachta saorga ardriosca á úsáid ina leith. Ba cheart a áireamh san fhaisnéis sin an chríoch atá beartaithe di agus an cineál cinntí a dhéanfaidh sí. Ba cheart don úsáideoir gairmiúil daoine nádúrtha a chur ar an eolas freisin maidir leis an gceart atá acu míniú a fháil faoin Rialachán seo. Maidir le córais intleachta saorga ardriosca a úsáidtear chun críocha fhorfheidhmiú an dlí, ba cheart an oibleagáid sin a chur chun feidhme i gcomhréir le hAirteagal 13 de Threoir (AE) 2016/680.

(94)

Jenħtieġ li kwalunkwe pproċessar ta' data bijometrika involut fl-użu tas-sistemi tal-IA għall-identifikazzjoni bijometrika għall-fini ta' infurzar tal-liġi jikkonforma mal-Artikolu 10 tad-Direttiva (UE) 2016/680, li jippermetti dan l-ipproċessar biss meta strettament meħtieġ, soġġett għal salvagwardji xierqa għad-drittijiet u l-libertajiet tas-suġġett tad-data, u meta awtorizzat mil-liġi tal-Unjoni jew ta' Stat Membru. Tali użu, meta awtorizzat, għandu jirrispetta wkoll il-prinċipji stabbiliti fl-Artikolu 4(1) tad-Direttiva (UE) 2016/680 inkluż il-legalità, il-ġustizzja u t-trasparenza, il-limitazzjoni tal-iskop, il-preċiżjoni, l-akkuratezza u l-limitazzjoni tal-ħżin.

(94)

Aon phróiseáil a dhéantar ar shonraí bithmhéadracha a bhaineann le húsáid córas intleachta saorga le haghaidh sainaithint bhithmhéadrach chun críoch fhorfheidhmiú an dlí, ní mór di Airteagal 10 de Threoir (AE) 2016/680 a chomhlíonadh, ar Airteagal é nach gceadaítear leis an phróiseáil sin ach amháin i gcás ina bhfuil géarghá leis, faoi réir coimircí iomchuí maidir le cearta agus saoirsí an ábhair sonraí, agus i gcás ina n-údaraítear í le dlí an Aontais nó le dlí Ballstáit. Maidir leis an úsáid sin, nuair a údaraítear í, ní mór di na prionsabail a leagtar síos in Airteagal 4(1) de Threoir (AE) 2016/680 a urramú freisin, lena n-áirítear dlíthiúlacht, cothroime agus trédhearcacht, teorannú de réir cuspóra, cruinneas agus teorannú stórála.

(95)

Mingħajr preġudizzju għal-liġi applikabbli tal-Unjoni, b'mod partikolari r-Regolament (UE) 2016/679 u d-Direttiva (UE) 2016/680, meta titqies in-natura intrużiva tas-sistemi ta’ identifikazzjoni bijometrika remota “f'ħin aktar tard”, l-użu ta' sistemi ta’ identifikazzjoni bijometrika remota “f'ħin aktar tard” jenħtieġ li jkun soġġett għal salvagwardji. Jenħtieġ li s-sistemi ta’ identifikazzjoni bijometrika remota “f'ħin aktar tard” dejjem jintużaw b'mod li jkun proporzjonat, leġittimu u strettament meħtieġ, u għalhekk immirat, fir-rigward tal-individwi li għandhom jiġu identifikati, il-post, il-kamp ta' applikazzjoni temporali u abbażi ta' sett ta' data magħluq ta' filmati miksuba legalment. Fi kwalunkwe każ, jenħtieġ li s-sistemi ta’ identifikazzjoni bijometrika remota “f'ħin aktar tard” ma jintużawx fil-qafas tal-infurzar tal-liġi biex iwasslu għal sorveljanza indiskriminata. Fi kwalunkwe każ jenħtieġ li l-kundizzjonijiet għall-identifikazzjoni bijometrika remota “f'ħin aktar tard” ma jipprovdux bażi biex jiġu evitati l-kundizzjonijiet tal-projbizzjoni u l-eċċezzjonijiet stretti għall-identifikazzjoni bijometrika remota f'ħin reali.

(95)

Gan dochar do dhlí an Aontais is infheidhme, go háirithe Rialachán (AE) 2016/679 agus Treoir (AE) 2016/680, i bhfianaise chineál ionrach na gcóras cian-sainaitheanta bithmhéadraí iar-aimseartha, ba cheart úsáid na gcóras sin a bheith faoi réir coimircí. Ba cheart córais cian-sainaitheanta bithmhéadraí iar-aimseartha a úsáid i gcónaí ar bhealach atá comhréireach, dlisteanach agus fíor-riachtanach, agus, dá bhrí sin, ba cheart iad a dhíriú, i dtéarmaí na ndaoine aonair atá le sainaithint, ar an suíomh, ar an raon feidhme ama agus a bheith bunaithe ar thacar sonraí iata d’fhís-sleachta a fuarthas go dleathach. I gcás ar bith, níor cheart córais cian-sainaitheanta bithmhéadraí iar-aimseartha a úsáid faoi chuimsiú fhorfheidhmiú an dlí ar bhealach a n-eascródh faireachas neamh-idirdhealaitheach as. I gcás ar bith, níor cheart do na coinníollacha maidir le cian-sainaithint bhithmhéadrach iar-aimseartha bunús a sholáthar chun dul timpeall ar choinníollacha an toirmisc agus ar na heisceachtaí dochta maidir le hiar-shainaithint bhithmhéadrach fíor-ama.

(96)

Biex ikun żgurat b'mod effiċjenti li d-drittijiet fundamentali jiġu protetti, jenħtieġ li l-implimentaturi ta' sistemi tal-IA b'riskju għoli li huma korpi rregolati mil-liġi pubblika, jew entitajiet privati li jipprovdu servizzi pubbliċi u implimentaturi ta’ ċerti sistemi tal-IA b'riskju għoli elenkati f'anness ta' dan ir-Regolament, bħal entitajiet bankarji jew tal-assigurazzjoni, iwettqu valutazzjoni tal-impatt fuq id-drittijiet fundamentali qabel ma jibdew jużawha. Servizzi importanti għal individwi li huma ta' natura pubblika jistgħu jiġu pprovduti wkoll minn entitajiet privati. L-entitajiet privati li jipprovdu tali servizzi pubbliċi huma marbuta ma' kompiti fl-interess pubbliku bħal fl-oqsma tal-edukazzjoni, il-kura tas-saħħa, is-servizzi soċjali, l-akkomodazzjoni, l-amministrazzjoni tal-ġustizzja. L-għan tal-valutazzjoni tal-impatt fuq id-drittijiet fundamentali huwa li l-implimentatur jidentifika r-riskji speċifiċi għad-drittijiet tal-individwi jew tal-gruppi ta' individwi li x'aktarx jiġu affettwati u jidentifika l-miżuri li għandhom jittieħdu fil-każ li dawk ir-riskji jimmaterjalizzaw. Jenħtieġ li l-valutazzjoni tal-impatt titwettaq qabel l-użu tas-sistema tal-IA b'riskju għoli, u jenħtieġ li tiġi aġġornata meta l-implimentatur iqis li jkun inbidel xi wieħed mill-fatturi rilevanti. Jenħtieġ li l-valutazzjoni tal-impatt tidentifika l-proċessi rilevanti tal-implimentatur li fihom ser tintuża s-sistema tal-IA b'riskju għoli f'konformità mal-għan maħsub tagħha, u jenħtieġ li tinkludi deskrizzjoni tal-perjodu ta' żmien u l-frekwenza li fihom is-sistema tkun maħsuba li tintuża kif ukoll ta' kategoriji speċifiċi ta' persuni fiżiċi u gruppi li x'aktarx jiġu affettwati fil-kuntest speċifiku tal-użu. Jenħtieġ li l-valutazzjoni tinkludi wkoll l-identifikazzjoni ta' riskji speċifiċi ta' ħsara li x'aktarx ikollhom impatt fuq id-drittijiet fundamentali ta' dawk il-persuni jew gruppi. Meta jwettaq din il-valutazzjoni, jenħtieġ li l-implimentatur iqis l-informazzjoni rilevanti għal valutazzjoni xierqa tal-impatt, inkluż iżda mhux biss, l-informazzjoni mogħtija mill-fornitur tas-sistema tal-IA b'riskju għoli fl-istruzzjonijiet għall-użu. Fid-dawl tar-riskji identifikati, jenħtieġ li l-implimentaturi jiddeterminaw il-miżuri li għandhom jittieħdu f'każ tal-materjalizzazzjoni ta' dawk ir-riskji, inkluż pereżempju arranġamenti ta' governanza f'dak il-kuntest speċifiku tal-użu, bħal arranġamenti għas-sorveljanza mill-bniedem skont l-istruzzjonijiet tal-użu jew, it-trattament tal-ilmenti u l-proċeduri ta' rimedju, peress li dawn jistgħu jkunu strumentali fil-mitigazzjoni tar-riskji għad-drittijiet fundamentali f'każijiet konkreti ta' użu. Wara li jwettaq dik il-valutazzjoni tal-impatt, jenħtieġ li l-implimentatur jinnotifika lill-awtorità tas-sorveljanza tas-suq rilevanti. Meta xieraq, biex tinġabar l-informazzjoni rilevanti meħtieġa biex titwettaq il-valutazzjoni tal-impatt, l-implimentaturi tas-sistema tal-IA b'riskju għoli, b'mod partikolari meta jintużaw sistemi tal-IA fis-settur pubbliku, jistgħu jinvolvu lill-partijiet ikkonċernati rilevanti, inkluż ir-rappreżentanti ta' gruppi ta' persuni li x'aktarx ikunu affettwati mis-sistema tal-IA, esperti indipendenti, u organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili fit-twettiq ta' dawn il-valutazzjonijiet tal-impatt u fit-tfassil tal-miżuri li għandhom jittieħdu fil-każ tal-materjalizzazzjoni tar-riskji. Jenħtieġ li l-Uffiċċju Ewropew għall-Intelliġenza Artifiċjali (l-Uffiċċju għall-IA) jiżviluppa mudell għal kwestjonarju sabiex jiffaċilita l-konformità u jnaqqas il-piż amministrattiv għall-amministraturi.

(96)

Chun a áirithiú go héifeachtúil go gcosnófar cearta bunúsacha, ba cheart d’úsáideoirí gairmiúla córas intleachta saorga ardriosca ar comhlachtaí iad a rialaítear leis an dlí poiblí, nó eintitis phríobháideacha a sholáthraíonn seirbhísí poiblí agus úsáideoirí gairmiúla córas intleachta saorga ardriosca áirithe a liostaítear in iarscríbhinn a ghabhann leis an Rialachán seo, amhail eintitis bhaincéireachta nó árachais, ba cheart dóibh measúnú tionchair ceart bunúsach a dhéanamh air sula mbainfear úsáid as. Féadfaidh sé gur eintitis phríobháideacha iad na heintitis a sholáthraíonn seirbhísí atá tábhachtach do dhaoine aonair agus ar de chineál poiblí iad. Is cúraimí a bhaineann le leas an phobail amhail i réimsí an oideachais, an chúraim sláinte, na seirbhísí sóisialta, na tithíochta agus riar an cheartais na cúraimí a bhíonn ar eintitis phríobháideacha a sholáthraíonn seirbhísí poiblí den sórt sin. Is é is aidhm don mheasúnú tionchair ceart bunúsach go sainaithneoidh an t-úsáideoir gairmiúil na rioscaí sonracha do chearta daoine aonair nó grúpaí daoine aonair ar dócha go ndéanfar difear dóibh agus bearta a shainaithint a bheidh le déanamh i gcás ina dtiocfaidh na rioscaí sin chun cinn. Ba cheart an measúnú tionchair a dhéanamh sula gcuirfear an córas intleachta saorga ardriosca in úsáid, agus ba cheart é a thabhairt cothrom le dáta nuair a mheasann an t-úsáideoir gairmiúil go bhfuil athrú tagtha ar aon cheann de na tosca ábhartha. Ba cheart a shainaithint sa mheasúnú tionchair próisis ábhartha an úsáideora ghairmiúil ina n-úsáidfear an córas intleachta saorga ardriosca i gcomhréir leis an gcríoch atá beartaithe dó, agus ba cheart a áireamh ann tuairisc ar an tréimhse ama agus ar an minicíocht ina bhfuil sé beartaithe an córas a úsáid mar aon le catagóirí sonracha de dhaoine nádúrtha agus de ghrúpaí ar dócha go ndéanfar difear dóibh i gcomhthéacs sonrach na húsáide. Ba cheart a áireamh sa mheasúnú freisin sainaithint na rioscaí sonracha díobhála ar dócha go mbeidh tionchar acu ar chearta bunúsacha na ndaoine nó na ngrúpaí sin. Agus an measúnú sin á dhéanamh, ba cheart don úsáideoir gairmiúil faisnéis atá ábhartha do mheasúnú tionchair cuí a chur san áireamh, lena n-áirítear an fhaisnéis a thugann soláthraí an chórais intleachta saorga ardriosca sna treoracha úsáide, ach gan a bheith teoranta don fhaisnéis sin. I bhfianaise na rioscaí a sainaithníodh, ba cheart don úsáideoir gairmiúil na bearta a chinneadh a bheidh le déanamh i gcás ina dtiocfaidh na rioscaí sin chun cinn, lena n-áirítear, amhail socruithe rialachais sa chomhthéacs sonrach úsáide sin, mar shampla socruithe maidir le formhaoirseacht dhaonna de réir na dtreoracha úsáide nó, nósanna imeachta láimhseála gearán agus sásaimh, toisc go bhféadfaidís a bheith ríthábhachtach chun rioscaí do chearta bunúsacha i gcásanna úsáide nithiúla a mhaolú. Tar éis dó an measúnú tionchair sin a dhéanamh, ba cheart don úsáideoir gairmiúil fógra a thabhairt don údarás faireachais margaidh ábhartha. I gcás inarb iomchuí, chun faisnéis ábhartha a bhailiú a theastaíonn chun an measúnú tionchair a dhéanamh, d’fhéadfadh úsáideoirí gairmiúla córais intleachta saorga ardriosca, go háirithe nuair a úsáidtear córais intleachta saorga san earnáil phoiblí, ról a thabhairt do gheallsealbhóirí ábhartha, lena n-áirítear ionadaithe grúpaí daoine ar dócha go ndéanfaidh an córas intleachta saorga difear dóibh, saineolaithe neamhspleácha, agus eagraíochtaí na sochaí sibhialta, is é sin ról maidir leis na measúnuithe tionchair sin a dhéanamh agus bearta a dhearadh a bheidh le déanamh i gcás ina dtiocfaidh na rioscaí chun cinn. Ba cheart don Oifig Eorpach um an Intleacht Shaorga teimpléad a fhorbairt le haghaidh ceistneora chun comhlíonadh a éascú agus chun an t-ualach riaracháin ar úsáideoirí gairmiúla a laghdú.

(97)

Jenħtieġ li l-kunċett ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali jiġi ddefinit b'mod ċar u jkun distint mill-kunċett ta' sistemi tal-IA biex ikun hemm ċertezza legali. Jenħtieġ li d-definizzjoni tkun ibbażata fuq il-karatteristiċi funzjonali ewlenin ta' mudell tal-IA bi skop ġenerali, b'mod partikolari l-ġeneralità u l-kapaċità li jwettaq b'mod kompetenti firxa wiesgħa ta' kompiti distinti. Dawn il-mudelli huma tipikament imħarrġa fuq ammonti kbar ta' data, permezz ta' diversi metodi, bħal tagħlim awtosorveljat, mhux sorveljat jew rinforzat. Il-mudelli tal-IA bi skop ġenerali jistgħu jiġu introdotti fis-suq b'diversi modi, inkluż permezz ta' libreriji, interfaċċi għall-ipprogrammar tal-applikazzjonijiet (APIs), bħala tniżżil dirett, jew bħala kopja fiżika. Dawn il-mudelli jistgħu jiġu mmodifikati jew irfinati aktar f'mudelli ġodda. Għalkemm il-mudelli tal-IA huma komponenti essenzjali tas-sistemi tal-IA, waħedhom ma jikkostitwixxux sistemi tal-IA. Il-mudelli tal-IA jeħtieġu ż-żieda ta' komponenti ulterjuri, bħal pereżempju interfaċċa tal-utent, biex isiru sistemi tal-IA. Il-mudelli tal-IA tipikament jiġu integrati fis-sistemi tal-IA u jiffurmaw parti minnhom. Dan ir-Regolament jipprevedi regoli speċifiċi għal mudelli tal-IA bi skop ġenerali u għal mudelli tal-IA bi skop ġenerali li joħolqu riskji sistemiċi, li jenħtieġ li japplikaw ukoll meta dawn il-mudelli jkunu integrati jew jiffurmaw parti minn sistema tal-IA. Jenħtieġ li jinftiehem li l-obbligi għall-fornituri ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali jenħtieġ li japplikaw ladarba l-mudelli tal-IA bi skop ġenerali jiġu introdotti fis-suq. Meta l-fornitur ta' mudell tal-IA bi skop ġenerali jintegra mudell proprju fis-sistema tal-IA tiegħu stess li jiġi introdott fis-suq jew jitqiegħed fis-servizz, jenħtieġ li dak il-mudell jitqies li ġie introdott fis-suq u, għalhekk, jenħtieġ li l-obbligi f'dan ir-Regolament għall-mudelli jkomplu japplikaw flimkien ma' dawk għas-sistemi tal-IA. Fi kwalunkwe każ jenħtieġ li l-obbligi stabbiliti għall-mudelli ma japplikawx meta mudell proprju jintuża għal proċessi purament interni li ma jkunux essenzjali għall-forniment ta' prodott jew servizz lil partijiet terzi u d-drittijiet tal-persuni fiżiċi ma jiġux affettwati. Meta jitqiesu l-effetti negattivi sinifikanti potenzjali tagħhom, jenħtieġ li l-mudelli tal-IA bi skop ġenerali b'riskju sistemiku dejjem ikunu soġġetti għall-obbligi rilevanti skont dan ir-Regolament. Jenħtieġ li d-definizzjoni ma tkoprix il-mudelli tal-IA użati qabel l-introduzzjoni tagħhom fis-suq għall-iskop uniku ta' attivitajiet ta' riċerka, żvilupp u ħolqien ta' prototipi. Dan huwa mingħajr preġudizzju għall-obbligu ta' konformità ma' dan ir-Regolament meta, wara tali attivitajiet, mudell jiġi introdott fis-suq.

(97)

Ba cheart coincheap na samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha a shainiú go soiléir agus a scaradh ó choincheap na gcóras intleachta saorga chun gur féidir deimhneacht dhlíthiúil a bheith ann. Ba cheart an sainmhíniú a bheith bunaithe ar na príomh-shaintréithe feidhmiúla a bhaineann le samhail intleachta saorga ilchuspóireach, go háirithe an ghinearáltacht agus an cumas raon leathan cúraimí leithleacha a dhéanamh go hinniúil. Is iondúil go gcuirtear oiliúint ar na samhlacha sin le méideanna móra sonraí, trí mhodhanna éagsúla, amhail foghlaim fhéinmhaoirsithe, foghlaim neamh-mhaoirsithe nó foghlaim atreisiúcháin. Féadfar samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha a chur ar an margadh ar bhealaí éagsúla, lena n-áirítear trí leabharlanna, comhéadain feidhmchláir (APInna), mar íoslódáil dhíreach, nó mar chóip fhisiciúil. Féadfar na samhlacha sin a mhodhnú nó a mhionchoigeartú a thuilleadh chun samhlacha nua a dhéanamh díobh. Cé gur comhpháirteanna bunriachtanacha de chórais intleachta saorga iad samhlacha intleachta saorga, ní córais intleachta saorga iad iontu féin. Ní mór comhpháirteanna breise a chur le samhlacha intleachta saorga, amhail comhéadan úsáideora mar shampla, sula mbeidh siad ina gcórais intleachta saorga. De ghnáth, comhtháthaítear samhlacha intleachta saorga i gcórais intleachta saorga agus is comhpháirteanna de na córais sin iad. Déantar foráil sa Rialachán seo maidir le rialacha sonracha le haghaidh samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha agus le haghaidh samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha lena mbaineann rioscaí sistéamacha, ar cheart feidhm a bheith acu freisin nuair is samhlacha comhtháite i gcóras intleachta saorga iad nó nuair is comhpháirt de chóras intleachta saorga iad. Ba cheart a thuiscint gur cheart feidhm a bheith ag na hoibleagáidí ar sholáthraithe samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha a luaithe a chuirfear na samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha ar an margadh. I gcás ina gcomhtháthaíonn soláthraí samhla intleachta saorga ilchuspóirí samhail dá chuid féin ina chóras intleachta saorga féin a chuirtear ar fáil ar an margadh nó a chuirtear i mbun seirbhíse, ba cheart a mheas go bhfuil an tsamhail sin curtha ar an margadh agus, dá bhrí sin, ba cheart feidhm a bheith fós ag na hoibleagáidí sa Rialachán seo ar shamhlacha, sa bhreis orthu sin le haghaidh córais intleachta saorga. I gcás ar bith, níor cheart feidhm a bheith ag na hoibleagáidí a leagtar síos maidir le samhlacha nuair nach n-úsáidtear samhail dhílis ach amháin le haghaidh próisis inmheánacha nach bhfuil fíor-riachtanach chun táirge nó seirbhís a sholáthar do thríú páirtithe agus nach ndéanann difear do chearta daoine nádúrtha. I bhfianaise na n-éifeachtaí diúltacha suntasacha a d’fhéadfadh a bheith acu, ba cheart na samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha lena mbaineann riosca sistéamach a bheith faoi réir na n-oibleagáidí ábhartha faoin Rialachán seo i gcónaí. Níor cheart samhlacha intleachta saorga a úsáidtear sula gcuirtear ar an margadh iad a chumhdach sa sainmhíniú más rud é nach n-úsáidtear ach chun críche gníomhaíochtaí taighde, forbartha agus fréamhshamhaltaithe iad. Tá an méid sin gan dochar don oibleagáid an Rialachán seo a chomhlíonadh nuair a chuirtear samhail ar an margadh tar éis na ngníomhaíochtaí sin.

(98)

Filwaqt li l-ġeneralità ta' mudell tista', fost kriterji oħra, tiġi ddeterminata wkoll minn għadd ta' parametri, jenħtieġ li l-mudelli b'mill-inqas biljun parametru u mħarrġa b'ammont kbir ta' data bl-użu ta' awtosuperviżjoni fuq skala kbira jitqiesu li juru ġeneralità sinifikanti u li jwettqu b'mod kompetenti firxa wiesgħa ta' kompiti distintivi.

(98)

Cé go bhféadfaí roinnt pharaiméadar, inter alia, a úsáid, freisin, chun ginearáltacht samhla a chinneadh, ba cheart a mheas go bhfuil ginearáltacht shuntasach á léiriú agus raon leathan cúraimí sainiúla á ndéanamh go hinniúil ag samhlacha ag a bhfuil ar a laghad billiún paraiméadar agus oiliúint le méid mór sonraí ar a ndéantar féinmhaoirseacht ar mórscála.

(99)

Il-mudelli ġenerattivi kbar tal-IA huma eżempju tipiku għal mudell tal-IA bi skop ġenerali, peress li jippermettu ġenerazzjoni flessibbli ta' kontenut, bħal fil-forma ta' test, awdjo, immaġnijiet jew vidjo, li jista' jakkomoda faċilment firxa wiesgħa ta' kompiti distintivi.

(99)

Is sampla tipiciúil de shamhail intleachta saorga ilchuspóireach an tsamhail mhór giniúna intleachta saorga, ós rud é go gceadaítear léi ábhar a ghiniúint ar bhealach solúbtha, amhail i bhfoirm téacs, fuaime, íomhánna nó físeáin, ar féidir leo freastal go héasca ar raon leathan cúraimí leithleacha.

(100)

Meta mudell tal-IA bi skop ġenerali jiġi integrat f'sistema tal-IA jew jifforma parti minnha, jenħtieġ li din is-sistema titqies bħala sistema tal-IA bi skop ġenerali meta, minħabba din l-integrazzjoni, din is-sistema jkollha l-kapaċità li taqdi varjetà ta' skopijiet. Sistema tal-IA bi skop ġenerali tista' tintuża direttament, jew tista' tkun integrata f'sistemi oħra tal-IA.

(100)

I gcás ina bhfuil samhail intleachta saorga ilchuspóireach comhtháite i gcóras intleachta saorga nó inar comhpháirt de chóras intleachta saorga í, ba cheart an córas sin a mheas mar chóras intleachta saorga ilchuspóireach más rud é, mar gheall ar an gcomhtháthú sin, go bhfuil sé de chumas ag an gcóras sin freastal ar chuspóirí éagsúla. Féadfar córas intleachta saorga ilchuspóireach a úsáid go díreach, nó is féidir é a bheith comhtháite i gcórais intleachta saorga eile.

(101)

Il-fornituri ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali għandhom rwol u responsabbiltà partikolari tul il-katina tal-valur tal-IA, peress li l-mudelli li jipprovdu jistgħu jiffurmaw il-bażi għal firxa ta' sistemi downstream, spiss ipprovduti minn fornituri downstream li jeħtieġu għarfien tajjeb tal-mudelli u tal-kapaċitajiet tagħhom, kemm biex jippermettu l-integrazzjoni ta' mudelli bħal dawn fil-prodotti tagħhom, kif ukoll biex jissodisfaw l-obbligi tagħhom skont dan ir-regolament jew skont regolamenti oħra. Għalhekk, jenħtieġ li jiġu stabbiliti miżuri proporzjonati ta' trasparenza, inkluż it-tfassil u ż-żamma aġġornata tad-dokumentazzjoni, u l-għoti ta' informazzjoni dwar il-mudell tal-IA bi skop ġenerali għall-użu tiegħu mill-fornituri downstream. Jenħtieġ li d-dokumentazzjoni teknika titħejja u tinżamm aġġornata mill-fornitur tal-mudell tal-IA bi skop ġenerali bl-għan li ssir disponibbli, fuq talba, għall-Uffiċċju għall-IA u għall-awtoritajiet nazzjonali kompetenti. Jenħtieġ li s-sett minimu ta' elementi li għandhom jiġu inklużi f'tali dokumentazzjoni jiġi stipulat fl-annessi speċifiċi ta' dan ir-Regolament. Jenħtieġ li l-Kummissjoni tingħata s-setgħa li temenda dawk l-annessi permezz ta' atti delegati fid-dawl tal-iżviluppi teknoloġiċi li qed jevolvu.

(101)

Tá ról agus freagracht ar leith ag soláthraithe samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha feadh an tslabhra luacha intleachta saorga, cionn is go bhféadfadh na samhlacha a sholáthraíonn siad a bheith mar bhonn do raon córas iartheachtach ar minic is soláthraithe iartheachtacha a sholáthraíonn iad agus dar gá tuiscint mhaith ar na samhlacha agus ar a gcumais, chun comhtháthú na samhlacha sin ina dtáirgí a chumasú, agus chun a n-oibleagáidí faoin Rialachán seo nó faoi Rialacháin eile a chomhlíonadh. Dá bhrí sin, ba cheart bearta trédhearcachta comhréireacha a leagan síos, lena n-áirítear doiciméadacht a tharraingt suas agus a choinneáil cothrom le dáta, agus faisnéis a sholáthar maidir leis an tsamhail intleachta saorga ilchuspóireach maidir lena húsáid ag na soláthraithe iartheachtacha. Ba cheart do sholáthraí na samhla intleachta saorga ilchuspóirí an doiciméadacht theicniúil a ullmhú agus a choinneáil cothrom le dáta chun í a chur ar fáil, arna iarraidh sin, ag an Oifig intleachta saorga agus ag na húdaráis inniúla náisiúnta. Ba cheart an tacar íosta eilimintí atá le háireamh sa doiciméadacht sin a leagan amach in iarscríbhinní sonracha a ghabhann leis an Rialachán seo. Ba cheart an chumhacht a thabhairt don Choimisiún na hiarscríbhinní sin a leasú trí bhíthin gníomhartha tarmligthe i bhfianaise forbairtí teicneolaíocha a thiocfaidh chun cinn.

(102)

Software u data, inkluż mudelli, rilaxxati taħt liċenzja libera u b'sors miftuħ li tippermettilhom jiġu kondiviżi b'mod miftuħ u fejn l-utenti jistgħu jaċċessaw, jużaw, jimmodifikaw u jiddistribwixxu mill-ġdid liberament il-verżjonijiet tagħhom jew il-verżjonijiet modifikati tagħhom, jistgħu jikkontribwixxu għar-riċerka u l-innovazzjoni fis-suq u jistgħu jipprovdu opportunitajiet sinifikanti ta' tkabbir għall-ekonomija tal-Unjoni. Jenħtieġ li jiġu kkunsidrati mudelli tal-IA bi skop ġenerali rilaxxati b'liċenzji liberi u b'sors miftuħ biex jiġu żgurati livelli għoljin ta' trasparenza u ftuħ jekk il-parametri tagħhom, inkluż il-piżijiet, l-informazzjoni dwar l-arkitettura tal-mudell, u l-informazzjoni dwar l-użu tal-mudell ikunu disponibbli għall-pubbliku. Jenħtieġ li l-liċenzja titqies b'liċenzja libera u b'sors miftuħ anke meta tippermetti lill-utenti jaħdmu, jikkupjaw, jiddistribwixxu, jistudjaw, jibdlu u jtejbu s-software u d-data, inkluż mudelli bil-kundizzjoni li l-fornitur oriġinali tal-mudell jiġi kkreditat u li jiġu rrispettati t-termini identiċi jew komparabbli tad-distribuzzjoni.

(102)

Maidir le bogearraí agus sonraí, lena n-áirítear samhlacha, a scaoiltear faoi cheadúnas saor agus foinse oscailte lenar féidir iad a chomhroinnt go hoscailte agus i gcás inar féidir le húsáideoirí iad a rochtain, a úsáid, a mhodhnú agus a athdháileadh gan bhac, is é sin na samhlacha sin nó leaganacha modhnaithe díobh, is féidir leis na bogearraí agus na sonraí sin rannchuidiú le taighde agus nuálaíocht sa mhargadh agus deiseanna suntasacha fáis a chur ar fáil do gheilleagar an Aontais. Ba cheart breathnú ar shamhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha a scaoiltear faoi cheadúnais shaora agus foinse oscailte chun ardleibhéil trédhearcachta agus oscailteachta a áirithiú má chuirtear ar fáil go poiblí a bparaiméadar, lena n-áirítear na hualaí, an fhaisnéis maidir le hailtireacht na samhla, agus an fhaisnéis maidir le húsáid na samhla. Ba cheart a mheas gur ceadúnas saor agus foinse oscailte é freisin nuair a cheadaíonn sé d’úsáideoirí bogearraí agus sonraí a rith, a chóipeáil, a dháileadh, staidéar a dhéanamh orthu, iad a athrú agus iad a fheabhsú, lena n-áirítear samhlacha ar an gcoinníoll go dtugtar creidiúint do sholáthraí bunaidh na samhla agus go n-urramaítear na téarmaí dáilte comhionanna nó inchomparáide.

(103)

Komponenti tal-IA b'liċenzja libera u b'sors miftuħ ikopru s-software u d-data, inkluż mudelli u mudelli, għodod, servizzi jew proċessi tal-IA bi skop ġenerali ta' sistema tal-IA. Komponenti tal-IA b'liċenzja libera u b'sors miftuħ jistgħu jiġu pprovduti permezz ta' kanali differenti, inkluż l-iżvilupp tagħhom f'repożitorji miftuħa. Għall-finijiet ta' dan ir-Regolament, jenħtieġ li l-komponenti tal-IA li jiġu pprovduti bi ħlas jew monetizzati b'xi mod ieħor, inkluż bil-forniment ta' appoġġ tekniku jew servizzi oħra, fosthom permezz ta' pjattaforma tas-software, relatati mal-komponent tal-IA, jew l-użu ta' data personali għal raġunijiet għajr esklużivament għat-titjib tas-sigurtà, il-kompatibbiltà jew l-interoperabbiltà tas-software, bl-eċċezzjoni ta' tranżazzjonijiet bejn mikroimpriżi, ma jibbenefikawx mill-eċċezzjonijiet ipprovduti għall-komponenti tal-IA b'liċenzja libera u b'sors miftuħ. Jenħtieġ li fih innifsu, il-fatt li l-komponenti tal-IA jsiru disponibbli permezz ta' repożitorji miftuħa ma jikkostitwixxix monetizzazzjoni.

(103)

Tagraíonn comhpháirteanna córais intleachta saorga saor agus foinse oscailte do na bogearraí agus do na sonraí, lena n-áirítear samhlacha agus samhlacha, uirlisí, seirbhísí nó próisis intleachta saorga ilchuspóireacha de chuid córais intleachta saorga. Is féidir comhpháirteanna córais intleachta saorga saor agus foinse oscailte a sholáthar trí bhealaí éagsúla, lena n-áirítear iad a fhorbairt ar stórais oscailte. Chun críocha an Rialacháin seo, maidir le comhpháirteanna intleachta saorga a sholáthraítear ar phraghas nó a gcuirtear luach airgid orthu ar bhealach eile, lena n-áirítear trí thacaíocht theicniúil nó seirbhísí eile a sholáthar, lena n-áirítear trí ardán bogearraí, a bhaineann leis an gcomhpháirt de chóras intleachta saorga, nó úsáid sonraí pearsanta ar chúiseanna seachas go heisiach chun slándáil, comhoiriúnacht nó idir-inoibritheacht na mbogearraí a fheabhsú, cé is moite d’idirbhearta idir micrifhiontair, níor cheart dóibh tairbhe a bhaint as na heisceachtaí a sholáthraítear le comhpháirteanna córais intleachta saorga saor agus foinse oscailte. Níor cheart a thuiscint as comhpháirteanna córais intleachta saorga a chur ar fáil trí stórais oscailte go bhfuil luach airgid á chur orthu.

(104)

Il-fornituri ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali li jiġu rilaxxati b'liċenzja libera u b'sors miftuħ, u li l-parametri tagħhom, inkluż il-piżijiet, l-informazzjoni dwar l-arkitettura tal-mudell, u l-informazzjoni dwar l-użu tal-mudell, isiru disponibbli għall-pubbliku, jenħtieġ li jkunu soġġetti għal eċċezzjonijiet fir-rigward tar-rekwiżiti relatati mat-trasparenza imposti fuq il-mudelli tal-IA bi skop ġenerali, sakemm ma jkunux jistgħu jitqiesu li jippreżentaw riskju sistemiku, f'liema każ iċ-ċirkostanza li l-mudell ikun trasparenti u akkumpanjat minn liċenzja b'sors miftuħ jenħtieġ li ma titqiesx bħala raġuni suffiċjenti biex tiġi eskluża l-konformità mal-obbligi skont dan ir-Regolament. Fi kwalunkwe każ, minħabba li r-rilaxx ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali b'liċenzja libera u b'sors miftuħ mhux neċessarjament jiżvela informazzjoni sostanzjali dwar is-sett tad-data użat għat-taħriġ jew għall-irfinar tal-mudell u dwar kif b'hekk ġiet żgurata l-konformità mal-liġi dwar id-drittijiet tal-awtur, jenħtieġ li l-eċċezzjoni prevista għall-mudelli tal-IA bi skop ġenerali mill-konformità mar-rekwiżiti relatati mat-trasparenza ma tikkonċernax l-obbligu li jingħata sommarju dwar il-kontenut użat għat-taħriġ tal-mudell u l-obbligu li tiġi stabbilita politika ta' konformità mal-liġi tal-Unjoni dwar id-drittijiet tal-awtur, b'mod partikolari biex tiġi identifikata u konformi mar-riżerva tad-drittijiet skont l-Artikolu 4(3) tad-Direttiva (UE) 2019/790 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (40).

(104)

Soláthraithe samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha a scaoiltear faoi cheadúnas saor agus foinse oscailte, agus a ndéantar a bparaiméadair, lena n-áirítear na hualaí, an fhaisnéis maidir le hailtireacht na samhla, agus an fhaisnéis maidir le húsáid na samhla, a chur ar fáil go poiblí, ba cheart iad a bheith faoi réir eisceachtaí a mhéid a bhaineann leis na ceanglais maidir le trédhearcacht arna bhforchur ar shamhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha, ach amháin más féidir a mheas go bhfuil riosca sistéamach ag baint leo, ar sa chás sin nár cheart a mheas gur cúis leordhóthanach í an tsamhail a bheith trédhearcach agus ceadúnas foinse oscailte a bheith ag gabháil léi chun comhlíonadh na n-oibleagáidí faoin Rialachán seo a eisiamh. In aon chás, ós rud é nach gá go nochtann scaoileadh samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha faoi cheadúnas saor agus foinse oscailte faisnéis shubstaintiúil maidir leis an tacar sonraí a úsáidtear chun an tsamhail a oiliúint nó a mhionchoigeartú agus maidir leis an gcaoi a ndearnadh comhlíonadh dhlí an chóipchirt a áirithiú dá bhrí sin, níor cheart, maidir leis an eisceacht dá bhforáiltear le haghaidh samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha ó chomhlíonadh na gceanglas a bhaineann le trédhearcacht, baint a bheith aici leis an oibleagáid achoimre a sholáthar ar an ábhar a úsáidtear le haghaidh oiliúint samhla ná leis an oibleagáid beartas a chur i bhfeidhm chun dlí cóipchirt an Aontais a chomhlíonadh, go háirithe chun forchoimeádas na gceart de bhun Airteagal 4(3) de Threoir (AE) 2019/790 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle a shainaithint agus a chomhlíonadh (40).

(105)

Il-mudelli tal-IA bi skop ġenerali, b'mod partikolari mudelli tal-IA ġenerattivi kbar, li kapaċi jiġġeneraw test, immaġnijiet, u kontenut ieħor, jippreżentaw opportunitajiet uniċi ta' innovazzjoni iżda wkoll sfidi għall-artisti, l-awturi, u kreaturi oħra u l-mod kif il-kontenut kreattiv tagħhom jinħoloq, jitqassam, jintuża u jiġi kkunsmat. L-iżvilupp u t-taħriġ ta' mudelli bħal dawn jeħtieġu aċċess għal ammonti kbar ta' testi, immaġnijiet, vidjows, u data oħra. It-tekniki tal-estrazzjoni tat-test u tad-data jistgħu jintużaw b'mod estensiv f'dan il-kuntest għall-irkupru u l-analiżi ta' tali kontenut, li jista' jiġi protett bid-drittijiet tal-awtur u bi drittijiet relatati. Kwalunkwe użu ta' kontenut protett bid-drittijiet tal-awtur jeħtieġ l-awtorizzazzjoni tad-detentur tad-drittijiet ikkonċernat sakemm ma japplikawx eċċezzjonijiet u limitazzjonijiet rilevanti tad-drittijiet tal-awtur. Id-Direttiva (UE) 2019/790 introduċiet eċċezzjonijiet u limitazzjonijiet li jippermettu r-riproduzzjonijiet u l-estrazzjonijiet ta' xogħlijiet jew materjal ieħor, għall-fini tal-estrazzjoni tat-test u tad-data, taħt ċerti kundizzjonijiet. Skont dawn ir-regoli, id-detenturi tad-drittijiet jistgħu jagħżlu li jirriżervaw id-drittijiet tagħhom fuq ix-xogħlijiet jew materjal ieħor tagħhom biex jipprevjenu l-estrazzjoni tat-test u tad-data, sakemm dan ma jsirx għall-finijiet ta' riċerka xjentifika. Meta d-drittijiet ta' nonparteċipazzjoni jkunu ġew espressament riżervati b'mod xieraq, il-fornituri ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali jeħtieġ li jiksbu awtorizzazzjoni mid-detenturi tad-drittijiet jekk ikunu jridu jwettqu estrazzjoni tat-test u tad-data fuq tali xogħlijiet.

(105)

Le samhlacha ilchuspóireacha intleachta saorga, go háirithe mórshamhlacha giniúnacha intleachta saorga, atá in ann téacs, íomhánna agus ábhar eile a ghiniúint, cuirtear deiseanna nuálaíochta uathúla ach dúshláin lena chois sin roimh ealaíontóirí, údair agus cruthaitheoirí eile agus faoin gcaoi a ndéantar a n-ábhar cruthaitheach a chruthú, a dháileadh, a úsáid agus a thomhailt. Chun na samhlacha sin a fhorbairt agus a oiliúint, ní mór rochtain a fháil ar mhéideanna ollmhóra de théacsanna, d’íomhánna, d’fhíseáin agus de shonraí eile. Féadfar teicnící mianadóireachta téacsanna agus sonraí a úsáid go forleathan sa chomhthéacs sin chun ábhar den sórt sin a aisghabháil agus a anailísiú, ábhar a d’fhéadfadh a bheith á chosaint le cóipcheart agus le cearta gaolmhara. Ní mór údarú a bheith faighte ó shealbhóir an chirt lena mbaineann chun aon úsáid a bhaint as ábhar atá faoi chosaint cóipchirt ach amháin má tá feidhm ag eisceachtaí agus teorainneacha cóipchirt ábhartha. Le Treoir (AE) 2019/790 tugtar isteach eisceachtaí agus teorainneacha lena gceadaítear saothair nó ábhar eile a atáirgeadh agus a asbhaint, chun críche mianadóireachta téacsanna agus sonraí, faoi choinníollacha áirithe. Faoi na rialacha sin, féadfaidh sealbhóirí cirt a roghnú a gcearta ar a saothair nó ar ábhar eile a fhorchoimeád chun mianadóireacht téacsanna agus sonraí a chosc, ach amháin más chun críoch taighde eolaíoch an mhianadóireacht sin. I gcás inar forchoimeádadh na cearta chun rogha an diúltaithe a úsáid go sainráite ar bhealach iomchuí, ní mór do sholáthraithe samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha údarú a fháil ó na sealbhóirí cirt más mian leo mianadóireacht téacsanna agus sonraí a dhéanamh sna saothair sin.

(106)

Jenħtieġ li l-fornituri li jintroduċu mudelli tal-IA bi skop ġenerali fis-suq tal-Unjoni jiżguraw il-konformità mal-obbligi rilevanti f'dan ir-Regolament. Għal dak l-għan, jenħtieġ li l-fornituri ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali jistabbilixxu politika biex jikkonformaw mal-liġi tal-Unjoni dwar id-drittijiet tal-awtur u drittijiet relatati, b'mod partikolari biex jidentifikaw u jikkonformaw mar-riżerva tad-drittijiet espressa mid-detenturi tad-drittijiet skont l-Artikolu 4(3) tad-Direttiva (UE) 2019/790. Jenħtieġ li kwalunkwe fornitur li jintroduċi mudell tal-IA bi skop ġenerali fis-suq tal-Unjoni jikkonforma ma' dan l-obbligu, irrispettivament mill-ġuriżdizzjoni li fiha jseħħu l-atti rilevanti għad-drittijiet tal-awtur li jirfdu t-taħriġ ta' dawk il-mudelli tal-IA bi skop ġenerali. Dan huwa meħtieġ biex jiġu żgurati kundizzjonijiet ekwi fost il-fornituri ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali meta l-ebda fornitur ma jkun jista' jikseb vantaġġ kompetittiv fis-suq tal-Unjoni billi japplika standards tad-drittijiet tal-awtur aktar baxxi minn dawk ipprovduti fl-Unjoni.

(106)

Soláthraithe a chuireann samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha ar mhargadh an Aontais, ba cheart dóibh comhlíonadh na n-oibleagáidí ábhartha sa Rialachán seo a áirithiú. Chuige sin, ba cheart do sholáthraithe samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha beartas a chur i bhfeidhm chun dlí an Aontais maidir le cóipcheart agus cearta gaolmhara a chomhlíonadh, go háirithe chun forchoimeádas na gceart arna gcur in iúl ag sealbhóirí cirt de bhun Airteagal 4(3) de Threoir (AE) 2019/790 a shainaithint agus a chomhlíonadh. Aon soláthraí a chuireann samhail intleachta saorga ilchuspóireach ar mhargadh an Aontais, ba cheart dó an oibleagáid sin a chomhlíonadh, gan beann ar an dlínse ina ndéantar na gníomhartha atá ábhartha ó thaobh cóipchirt de agus atá mar bhonn agus mar thaca le hoiliúint na samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha sin. Tá sin riachtanach, chun cothrom iomaíochta a áirithiú idir soláthraithe samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha, nár cheart d’aon soláthraí a bheith in ann buntáiste iomaíoch a fháil i margadh an Aontais trí chaighdeáin chóipchirt atá níos ísle ná na caighdeáin dá bhforáiltear san Aontas a chur i bhfeidhm.

(107)

Sabiex tiżdied it-trasparenza dwar id-data li tintuża fit-taħriġ minn qabel u fit-taħriġ ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali, inkluż it-test u d-data protetti mil-liġi dwar id-drittijiet tal-awtur, huwa xieraq li l-fornituri ta' tali mudelli jfasslu u jagħmlu disponibbli għall-pubbliku sommarju dettaljat biżżejjed tal-kontenut użat għat-taħriġ tal-mudell tal-IA bi skop ġenerali. Filwaqt li titqies kif xieraq il-ħtieġa li jiġu protetti s-sigrieti kummerċjali u l-informazzjoni kummerċjali kunfidenzjali, jenħtieġ li dan is-sommarju jkun ġeneralment komprensiv fil-kamp ta' applikazzjoni tiegħu minflok ma jkun teknikament dettaljat biex jiffaċilita lill-partijiet b'interessi leġittimi, inkluż id-detenturi tad-drittijiet tal-awtur, biex jeżerċitaw u jinfurzaw id-drittijiet tagħhom skont il-liġi tal-Unjoni, pereżempju billi jelenka l-ġabriet jew is-settijiet ewlenin tad-data li jkunu ħarrġu l-mudell, bħal bażijiet tad-data privati jew pubbliċi kbar jew arkivji tad-data, u billi jipprovdi spjegazzjoni narrattiva dwar sorsi oħra ta' data użati. Huwa xieraq li l-Uffiċċju għall-IA jipprovdi mudell għas-sommarju, li jenħtieġ li jkun sempliċi, effettiv, u jippermetti lill-fornitur jipprovdi s-sommarju meħtieġ f'forma narrattiva.

(107)

Chun trédhearcacht a mhéadú maidir leis na sonraí a úsáidtear i réamhoiliúint agus oiliúint samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha, lena n-áirítear téacs agus sonraí atá á gcosaint ag dlí an chóipchirt, is leor go ndéanfaidh na soláthraithe samhlacha sin achoimre atá mionsonraithe go leordhóthanach a tharraingt suas agus a chur ar fáil go poiblí ar an ábhar a úsáidtear chun oiliúint a chur ar an tsamhail intleachta saorga ilchuspóireach. Agus aird chuí á tabhairt ar an ngá atá le rúin trádála agus faisnéis rúnda ghnó a chosaint, ba cheart an achoimre sin a bheith cuimsitheach go ginearálta ina raon feidhme seachas a bheith mionsonraithe go teicniúil chun éascú do pháirtithe a bhfuil leasanna dlisteanacha acu, lena n-áirítear na sealbhóirí cóipchirt, a gcearta a fheidhmiú agus a fhorfheidhmiú faoi dhlí an Aontais, mar shampla trí na príomhbhailiúcháin sonraí nó na príomhthacair sonraí a cuireadh faoi oiliúint a liostú, amhail bunachair sonraí mhóra phríobháideacha nó phoiblí nó cartlanna sonraí, agus trí mhíniú insinte a sholáthar faoi fhoinsí sonraí eile a úsáideadh. Is iomchuí don Oifig um Intleacht Shaorga teimpléad a sholáthar le haghaidh na hachoimre sin, ar cheart dó a bheith simplí, éifeachtach, agus a chur ar chumas an tsoláthraí an achoimre is gá a sholáthar i bhfoirm insinte.

(108)

Fir-rigward tal-obbligi imposti fuq il-fornituri ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali biex jistabbilixxu politika biex jikkonformaw mal-liġi tal-Unjoni dwar id-drittijiet tal-awtur u jagħmlu disponibbli għall-pubbliku sommarju tal-kontenut użat għat-taħriġ, jenħtieġ li l-Uffiċċju għall-IA jimmonitorja jekk il-fornitur ikunx issodisfa dawk l-obbligi mingħajr ma jivverifika jew jipproċedi biex jivvaluta wieħed wieħed kull xogħol tad-data tat-taħriġ fir-rigward tal-konformità mad-drittijiet tal-awtur. Dan ir-Regolament ma jaffettwax l-infurzar tar-regoli dwar id-drittijiet tal-awtur kif previst fil-liġi tal-Unjoni.

(108)

Maidir leis na hoibleagáidí a fhorchuirtear ar sholáthraithe samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha chun beartas a chur i bhfeidhm chun dlí cóipchirt an Aontais a chomhlíonadh agus achoimre ar an ábhar a úsáidtear le haghaidh na hoiliúna a chur ar fáil go poiblí, ba cheart don Oifig um Intleacht Shaorga faireachán a dhéanamh ar cibé acu ar chomhlíon nó nár chomhlíon an soláthraí na hoibleagáidí sin gan measúnú ‘saothar ar shaothar’ ar na sonraí oiliúna ó thaobh comhlíonadh cóipchirt de a fhíorú nó leanúint ar aghaidh leis. Ní dhéanann an Rialachán seo difear d’fhorfheidhmiú rialacha cóipchirt dá bhforáiltear faoi dhlí an Aontais.

(109)

Jenħtieġ li l-konformità mal-obbligi applikabbli għall-fornituri tal-mudelli tal-IA bi skop ġenerali tkun proporzjonata għat-tip ta' fornitur tal-mudell, bl-esklużjoni tal-ħtieġa ta' konformità għall-persuni li jiżviluppaw jew jużaw mudelli għal skopijiet ta' riċerka mhux professjonali jew xjentifika, li madankollu jenħtieġ li jiġu mħeġġa jikkonformaw b'mod volontarju ma' dawn ir-rekwiżiti. Mingħajr preġudizzju għal-liġi tal-Unjoni dwar id-drittijiet tal-awtur, jenħtieġ li l-konformità ma' dawk l-obbligi tqis kif xieraq id-daqs tal-fornitur u tippermetti modi simplifikati ta' konformità għall-SMEs inkluż in-negozji ġodda, li jenħtieġ li ma jirrappreżentawx kost eċċessiv u ma jiskoraġġixxux l-użu ta' tali mudelli. Fil-każ ta' modifika jew irfinar ta' mudell, jenħtieġ li l-obbligi għall-fornituri ta’ mudelli tal-IA bi skop ġenerali jkunu limitati għal dik il-modifika jew irfinar, pereżempju billi d-dokumentazzjoni teknika diġà eżistenti tiġi kkomplementata b'informazzjoni dwar il-modifiki, inkluż sorsi ġodda ta' data tat-taħriġ, bħala mezz biex jikkonformaw mal-obbligi tal-katina tal-valur previsti f'dan ir-Regolament.

(109)

Ba cheart comhlíonadh na n-oibleagáidí is infheidhme maidir le soláthraithe samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha a bheith i gcomhréir agus comhréireach leis an gcineál soláthraí samhla, gan an gá atá le comhlíonadh a chur san áireamh i gcás daoine a fhorbraíonn nó a úsáideann samhlacha chun críocha taighde neamhghairmiúil nó eolaíoch, ba cheart, mar sin féin, a spreagadh chun na ceanglais sin a chomhlíonadh go deonach. Gan dochar do dhlí cóipchirt an Aontais, ba cheart, agus na hoibleagáidí sin á gcomhlíonadh, aird chuí a thabhairt ar mhéid an tsoláthraí agus bealaí simplithe comhlíonta a cheadú do FBManna, lena n-áirítear gnólachtaí nuathionscanta, ar bealaí iad nár cheart a bheith ina gcostas iomarcach agus nár cheart dóibh úsáid na samhlacha sin a dhíspreagadh. I gcás modhnú nó mionchoigeartú ar shamhail, ba cheart na hoibleagáidí ar sholáthraithe samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha a theorannú don mhodhnú nó don mhionchoigeartú sin, mar shampla tríd an doiciméadacht theicniúil atá ann cheana a chomhlánú le faisnéis maidir leis na modhnuithe, lena n-áirítear foinsí sonraí oiliúna nua, mar mhodh chun na hoibleagáidí maidir leis an slabhra luacha dá bhforáiltear sa Rialachán seo a chomhlíonadh.

(110)

Il-mudelli tal-IA bi skop ġenerali jistgħu joħolqu riskji sistemiċi li jinkludu, iżda mhumiex limitati għal, kwalunkwe effett negattiv reali jew raġonevolment prevedibbli fir-rigward ta' aċċidenti kbar, tfixkil ta' setturi kritiċi u konsegwenzi serji għas-saħħa u s-sikurezza pubblika; kwalunkwe effett negattiv attwali jew raġonevolment prevedibbli fuq il-proċessi demokratiċi, is-sigurtà pubblika u ekonomika; id-disseminazzjoni ta' kontenut illegali, falz jew diskriminatorju. Ir-riskji sistemiċi jenħtieġ li jinftiehmu li jiżdiedu bil-kapaċitajiet tal-mudell u l-kopertura tal-mudell, jistgħu jinħolqu tul iċ-ċiklu tal-ħajja kollu tal-mudell, u huma influwenzati minn kundizzjonijiet ta' użu ħażin, l-affidabbiltà tal-mudell, l-imparzjalità tal-mudell u sigurtà tal-mudell, il-livell ta' awtonomija tal-mudell, l-aċċess tiegħu għal għodod, modalitajiet ġodda jew ikkombinati, strateġiji ta' rilaxx u distribuzzjoni, il-potenzjal li jitneħħew il-konfini u fatturi oħra. B'mod partikolari, l-approċċi internazzjonali s'issa identifikaw il-ħtieġa li tingħata attenzjoni għar-riskji minn użu ħażin intenzjonat potenzjali jew kwistjonijiet mhux intenzjonati ta' kontroll relatati mal-allinjament mal-intenzjoni tal-bniedem; riskji kimiċi, bijoloġiċi, radjoloġiċi u nukleari, bħall-modi li bihom jistgħu jitnaqqsu l-ostakli għad-dħul, inkluż għall-iżvilupp, l-akkwist tad-disinn, jew l-użu tal-armi; kapaċitajiet ċibernetiċi offensivi, bħall-modi ta' skoperta tal-vulnerabbiltà, l-isfruttament, jew l-użu operazzjonali jistgħu jiġu attivati; l-effetti tal-interazzjoni u l-użu tal-għodda, inkluż pereżempju l-kapaċità li jiġu kkontrollati s-sistemi fiżiċi u ssir interferenza mal-infrastruttura kritika; riskji minn mudelli li jipproduċu kopji tagħhom infushom jew li jagħmlu “awtoreplikazzjoni” jew iħarrġu mudelli oħrajn; il-modi li bihom il-mudelli jistgħu jwasslu għal preġudizzju ta' ħsara u diskriminazzjoni b'riskji għall-individwi, il-komunitajiet jew is-soċjetajiet; il-faċilitazzjoni tad-diżinformazzjoni jew il-ħsara lill-privatezza b'theddid għall-valuri demokratiċi u d-drittijiet tal-bniedem; riskju li avveniment partikolari jista' jwassal għal reazzjoni katina b'effetti negattivi konsiderevoli li jistgħu jaffettwaw sa belt sħiħa, attività ta' dominju sħiħ jew komunità sħiħa.

(110)

D’fhéadfadh rioscaí sistéamacha a bheith ag baint le samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha lena n-áirítear aon éifeachtaí diúltacha iarbhír nó measartha intuartha i ndáil le mórthionóiscí, cur isteach ar earnálacha criticiúla agus iarmhairtí tromchúiseacha ar an tsláinte phoiblí agus ar an tsábháilteacht phoiblí; aon éifeachtaí diúltacha iarbhír nó measartha intuartha ar phróisis dhaonlathacha, ar an tslándáil phoiblí agus eacnamaíoch; ábhar neamhdhleathach, bréagach nó idirdhealaitheach a scaipeadh, ach gan a bheith teoranta dóibh. Maidir le rioscaí sistéamacha, ba cheart a thuiscint go méadófaí iad le cumais na samhla agus le raon na samhla, gur féidir leo teacht chun cinn feadh shaolré iomlán na samhla, agus go mbeidh tionchar ag coinníollacha mí-úsáide, iontaofacht na samhla, cothroime na samhla agus slándáil na samhla, leibhéal neamhspleáchais na samhla, a rochtain ar uirlisí, módúlachtaí nua nó comhcheangailte, straitéisí scaoilte agus dáilte, an fhéidearthacht ráillí cosanta a bhaint agus fachtóirí eile orthu. Go háirithe, sainaithníodh i gcuir chuige idirnáisiúnta gur gá aird a thabhairt ar rioscaí a eascraíonn as mí-úsáid d’aon ghnó a d’fhéadfadh a bheith ann nó saincheisteanna rialaithe neamhbheartaithe a bhaineann le hailíniú le hintinn an duine; rioscaí ceimiceacha, bitheolaíocha, raideolaíocha agus núicléacha, amhail na bealaí inar féidir bacainní ar iontráil a ísliú, lena n-áirítear chun airm a fhorbairt, a dhearadh, a fháil nó a úsáid; cibearchumais ionsaitheacha, amhail na bealaí inar féidir aimsiú, saothrú nó úsáid oibríochtúil leochaileachta a chumasú; éifeachtaí na hidirghníomhaíochta agus úsáid uirlisí, lena n-áirítear, mar shampla, an cumas córais fhisiceacha a rialú agus cur isteach ar bhonneagar criticiúil; rioscaí ó shamhlacha maidir le cóipeanna a dhéanamh díobh féin nó ‘féinmhacasamhlú’ a dhéanamh nó oiliúint a chur ar shamhlacha eile; na bealaí ina bhféadfadh claontacht dhíobhálach agus idirdhealú díobhálach a bheith mar thoradh ar shamhlacha agus rioscaí a bheith ag baint leo sin do dhaoine aonair, do phobail nó do shochaithe; bréagaisnéis a éascú nó dochar a dhéanamh don phríobháideachas agus bagairtí mar gheall orthu sin ar luachanna daonlathacha agus ar chearta an duine; riosca go bhféadfadh imoibriú slabhrúil a bheith mar thoradh ar theagmhas ar leith a mbeadh éifeachtaí diúltacha suntasacha aige a d’fhéadfadh difear a dhéanamh do chathair iomlán, do ghníomhaíocht fearainn iomlán nó do phobal iomlán.

(111)

Huwa xieraq li tiġi stabbilita metodoloġija għall-klassifikazzjoni tal-mudelli tal-IA bi skop ġenerali bħala mudelli tal-IA bi skop ġenerali b'riskji sistemiċi. Peress li r-riskji sistemiċi jirriżultaw minn kapaċitajiet partikolarment għoljin, jenħtieġ li l-mudell tal-IA bi skop ġenerali jitqies li jippreżenta riskji sistemiċi jekk ikollu kapaċitajiet b'impatt għoli, evalwati abbażi ta' għodod u metodoloġiji tekniċi xierqa, jew impatt sinifikanti fuq is-suq intern minħabba l-kopertura tiegħu. Kapaċitajiet b'impatt kbir f'mudelli tal-IA bi skop ġenerali tfisser kapaċitajiet li jaqblu mal-kapaċitajiet irreġistrati fl-aktar mudelli avvanzati tal-IA bi skop ġenerali jew jaqbżuhom. Il-firxa sħiħa ta' kapaċitajiet f'mudell tista' tinftiehem aħjar wara l-introduzzjoni tiegħu fis-suq jew meta l-implimentaturi jinteraġixxu mal-mudell. Skont l-ogħla livell ta' żvilupp tekniku fil-mument tad-dħul fis-seħħ ta' dan ir-Regolament, l-ammont kumulattiv ta' komputazzjoni użat għat-taħriġ tal-mudell tal-IA bi skop ġenerali mkejjel f'operazzjonijiet b'punt varjabbli huwa wieħed mill-approssimazzjonijiet rilevanti għall-kapaċitajiet tal-mudell. L-ammont kumulattiv ta’ komputazzjoni użat għat-taħriġ jinkludi l-komputazzjoni użata fl-attivitajiet u l-metodi kollha li huma maħsuba biex itejbu l-kapaċitajiet tal-mudell qabel l-implimentazzjoni, bħal taħriġ minn qabel, ġenerazzjoni ta' data sintetika u rfinar. Għalhekk, jenħtieġ li jiġi stabbilit limitu inizjali tal-operazzjonijiet b'punt varjabbli, li, jekk jiġi ssodisfat minn mudell tal-IA bi skop ġenerali, iwassal għal preżunzjoni li l-mudell huwa mudell tal-IA bi skop ġenerali b'riskji sistemiċi. Jenħtieġ li dan il-limitu jiġi aġġustat maż-żmien biex jirrifletti l-bidliet teknoloġiċi u industrijali, bħat-titjib algoritmiku jew żieda fl-effiċjenza tal-hardware, u jenħtieġ li jiġi ssupplimentat b'parametri referenzjarji u indikaturi għall-kapaċità tal-mudell. Biex jikkontribwixxi għal dan, jenħtieġ li l-Uffiċċju għall-IA jinvolvi ruħu mal-komunità xjentifika, l-industrija, is-soċjetà ċivili u esperti oħra. Jenħtieġ li l-limiti, kif ukoll l-għodod u l-parametri referenzjarji għall-valutazzjoni ta' kapaċitajiet b'impatt għoli, ikunu jistgħu jbassru sew il-ġeneralità, il-kapaċitajiet u r-riskju sistemiku assoċjat ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali, u jistgħu jqisu l-mod kif il-mudell ser jiġi introdott fis-suq jew l-għadd ta' utenti li jista' jaffettwa. Biex tikkomplementa din is-sistema, jenħtieġ ikun hemm il-possibbiltà li l-Kummissjoni tieħu deċiżjonijiet individwali li jiddeżinjaw mudell tal-IA bi skop ġenerali bħala mudell tal-IA bi skop ġenerali b'riskju sistemiku jekk jinstab li tali mudell għandu kapaċitajiet jew impatt ekwivalenti għal dawk koperti mil-livell limitu stabbilit. Jenħtieġ li dik id-deċiżjoni tittieħed abbażi ta' valutazzjoni ġenerali tal-kriterji għad-deżinjazzjoni ta' mudell tal-IA bi skop ġenerali b'riskju sistemiku stipulat f'anness ta' dan ir-Regolament, bħall-kwalità jew id-daqs tas-sett tad-data tat-taħriġ, l-għadd ta' negozji u utenti finali, il-modalitajiet tal-input u tal-output tiegħu, il-livell ta' awtonomija u skalabbiltà tiegħu, jew l-għodod li għandu aċċess għalihom. Fuq talba motivata ta' fornitur li l-mudell tiegħu jkun ġie ddeżinjat bħala mudell tal-IA bi skop ġenerali b'riskju sistemiku, jenħtieġ li l-Kummissjoni tqis it-talba u tista' tiddeċiedi li tivvaluta mill-ġdid jekk il-mudell tal-IA bi skop ġenerali għadux jista' jitqies li jippreżenta riskji sistemiċi.

(111)

Is iomchuí modheolaíocht a bhunú chun samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha a aicmiú mar shamhail intleachta saorga ilchuspóireach a bhfuil rioscaí sistéamacha aici. Ós rud é go n-eascraíonn rioscaí sistéamacha as cumais an-ard, ba cheart a mheas go bhfuil rioscaí sistéamacha ag baint le samhail intleachta saorga ilchuspóireach má tá cumais ardtionchair aici, a ndéantar meastóireacht orthu ar bhonn uirlisí agus modheolaíochtaí teicniúla iomchuí, nó tionchar suntasach ar an margadh inmheánach mar gheall ar a rochtain. Ciallaíonn cumais ardtionchair i samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha cumais a mheaitseálann nó a sháraíonn na cumais a thaifeadtar sna samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha is forbartha. D’fhéadfaí raon iomlán na gcumas i samhail a thuiscint ar bhealach níos fearr tar éis í a chur ar an margadh nó nuair a idirghníomhaíonn úsáideoirí gairmiúla leis an tsamhail. De réir staid na teicneolaíochta tráth theacht i bhfeidhm an Rialacháin seo, tá méid carnach an ríomha a úsáidtear chun oiliúint a chur ar an tsamhail intleachta saorga ilchuspóireach a thomhaistear in oibríochtaí snámhphointe ar cheann de na neastacháin ábhartha le haghaidh chumais na samhla. Áirítear le méid an ríomha a úsáidtear le haghaidh oiliúna an ríomh a úsáidtear ar fud na ngníomhaíochtaí agus na modhanna atá beartaithe chun feabhas a chur ar chumais na samhla sula n-úsáidtear í, amhail réamhoiliúint, giniúint sonraí sintéiseacha agus mionchoigeartú. Dá bhrí sin, ba cheart tairseach tosaigh oibríochtaí snámhphointe a leagan síos, rud a fhágann, má chomhlíontar í le samhail intleachta saorga ilchuspóireach, go nglactar leis gur samhail intleachta saorga ilchuspóireach í an tsamhail a bhfuil rioscaí sistéamacha aici. Ba cheart an tairseach sin a choigeartú le himeacht ama chun athruithe teicneolaíocha agus tionsclaíocha a léiriú, ar nós feabhsuithe algartamacha nó éifeachtúlacht crua-earraí mhéadaithe, agus ba cheart í a fhorlíonadh le tagarmharcanna agus táscairí i gcomhair chumas na samhla. Chun bonn eolais a chur leis an méid sin, ba cheart don Oifig um Intleacht Shaorga dul i dteagmháil leis an bpobal eolaíochta, leis an tionscal, leis an tsochaí shibhialta agus le saineolaithe eile. Ba cheart tairseacha, chomh maith le huirlisí agus tagarmharcanna chun measúnú a dhéanamh ar chumais ardtionchair, a bheith ina réamhtháscairí láidre ar ghinearáltacht, ar chumais samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha agus ar an riosca sistéamach gaolmhar a bhaineann leo, agus d’fhéadfaidís an chaoi a gcuirfear an tsamhail ar an margadh nó líon na n-úsáideoirí a bhféadfadh sí difear a dhéanamh dóibh a chur san áireamh. Chun an córas sin a chomhlánú, ba cheart an deis a bheith ag an gCoimisiún cinntí aonair a dhéanamh lena n-ainmneofar samhail intleachta saorga ilchuspóireach mar shamhail intleachta saorga ilchuspóireach lena mbaineann riosca sistéamach má fhaightear go bhfuil cumais nó tionchar ag an tsamhail sin atá coibhéiseach leo siúd a ghabhtar leis an tairseach a leagtar síos. Ba cheart an cinneadh sin a dhéanamh ar bhonn measúnú foriomlán ar na critéir chun samhail intleachta saorga ilchuspóireach a ainmniú lena mbaineann riosca sistéamach a leagtar amach in iarscríbhinn a ghabhann leis an Rialachán seo, amhail cáilíocht nó méid an tacair sonraí oiliúna, líon na n-úsáideoirí gnó agus deiridh, a mhódúlachtaí ionchuir agus aschuir, a leibhéal neamhspleáchais agus inscálaitheachta, nó na huirlisí a bhfuil rochtain aige orthu. Ar iarraidh réasúnaithe a fháil ó sholáthraí ar ainmníodh a shamhail mar shamhail intleachta saorga ilchuspóireach a bhfuil riosca sistéamach aici, ba cheart don Choimisiún an iarraidh a chur san áireamh agus féadfaidh sé a chinneadh athmheasúnú a dhéanamh ar cibé acu is féidir nó nach féidir a mheas fós go bhfuil rioscaí sistéamacha ag baint leis an tsamhail intleachta saorga ilchuspóireach.

(112)

Jeħtieġ ukoll li tiġi ċċarata proċedura għall-klassifikazzjoni ta' mudell tal-IA bi skop ġenerali b'riskji sistemiċi. Jenħtieġ li mudell tal-IA bi skop ġenerali li jissodisfa l-limitu applikabbli għal kapaċitajiet b'impatt għoli jitqies li huwa mudell tal-IA bi skop ġenerali b'riskju sistemiku. Jenħtieġ li l-fornitur jinnotifika lill-Uffiċċju għall-IA mhux aktar tard minn ġimagħtejn wara li jiġu ssodisfati r-rekwiżiti jew isir magħruf li mudell tal-IA bi skop ġenerali ser jissodisfa r-rekwiżiti li jwasslu għall-preżunzjoni. Dan huwa partikolarment rilevanti fir-rigward tal-limitu tal-operazzjonijiet b'punt varjabbli minħabba li t-taħriġ ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali jirrikjedi ippjanar konsiderevoli li jinkludi l-allokazzjoni bil-quddiem tar-riżorsi tal-komputazzjoni u, għalhekk, il-fornituri ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali jistgħu jkunu jafu jekk il-mudell tagħhom jilħaqx il-limitu qabel ma jitlesta t-taħriġ. Fil-kuntest ta' dik in-notifika, jenħtieġ li l-fornitur ikun jista' juri li minħabba l-karatteristiċi speċifiċi tiegħu, mudell tal-IA bi skop ġenerali b'mod eċċezzjonali ma jippreżentax riskji sistemiċi, u li għalhekk jenħtieġ li ma jiġix ikklassifikat bħala mudell tal-IA bi skop ġenerali b'riskji sistemiċi. Dik l-informazzjoni hija siewja għall-Uffiċċju għall-IA biex jantiċipa l-introduzzjoni fis-suq ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali b'riskji sistemiċi u l-fornituri jistgħu jibdew jinvolvu ruħhom mal-Uffiċċju għall-IA minn kmieni. Dik l-informazzjoni hija partikolarment importanti fir-rigward tal-mudelli tal-IA bi skop ġenerali li huma ppjanati li jiġu rilaxxati bħala sors miftuħ, minħabba li, wara r-rilaxx tal-mudell b'sors miftuħ, il-miżuri meħtieġa biex tiġi żgurata l-konformità mal-obbligi skont dan ir-Regolament jistgħu jkunu aktar diffiċli biex jiġu implimentati.

(112)

Is iomchuí nós imeachta a shoiléiriú freisin chun samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha a aicmiú mar shamhail intleachta saorga ilchuspóireach a bhfuil rioscaí sistéamacha aici. Maidir le samhail intleachta saorga ilchuspóireach lena gcomhlíontar an tairseach is infheidhme le haghaidh cumais ardtionchair, ba cheart a thoimhdiú gur samhail intleachta saorga ilchuspóireach í lena mbaineann riosca sistéamach. Ba cheart don soláthraí fógra a thabhairt don Oifig um Intleacht Shaorga coicís ar a dhéanaí tar éis na ceanglais a chomhlíonadh nó tar éis dó a bheith ar an eolas go gcomhlíonfaidh samhail intleachta saorga ilchuspóireach na ceanglais as a n-eascraíonn an toimhde. Tá sé sin ábhartha go háirithe maidir le tairseach na n-oibríochtaí snámhphointe toisc go bhfuil pleanáil shuntasach i gceist le hoiliúint samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha lena n-áirítear leithdháileadh tosaigh acmhainní ríomhaireachta agus, dá bhrí sin, tá soláthraithe samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha in ann a fháil amach an gcomhlíonfadh a samhail an tairseach sula gcuirfí an oiliúint i gcrích. I gcomhthéacs an fhógra sin, ba cheart don soláthraí a bheith in ann a léiriú, mar gheall ar a saintréithe sonracha, nach mbaineann rioscaí sistéamacha go heisceachtúil le samhail intleachta saorga ilchuspóireach, agus nár cheart, dá bhrí sin, í a aicmiú mar shamhail intleachta saorga ilchuspóireach a bhfuil rioscaí sistéamacha aici. Tá an fhaisnéis sin luachmhar don Oifig um Intleacht Shaorga chun réamh-mheas a dhéanamh maidir le samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha a bhfuil rioscaí sistéamacha acu a chur ar an margadh agus is féidir leis na soláthraithe tosú ag plé leis an Oifig um Intleacht Shaorga go luath. Tá tábhacht ar leith ag baint leis an bhfaisnéis sin maidir le samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha a bhfuil sé beartaithe iad a scaoileadh mar fhoinse oscailte, ós rud é, tar éis scaoileadh na samhla foinse oscailte, go bhféadfadh sé a bheith níos deacra bearta riachtanacha a chur chun feidhme chun comhlíonadh na n-oibleagáidí faoin Rialachán seo a áirithiú.

(113)

Jekk il-Kummissjoni ssir taf bil-fatt li mudell tal-IA bi skop ġenerali jissodisfa r-rekwiżiti biex jiġi kklassifikat bħala mudell tal-IA bi skop ġenerali b'riskju sistemiku, li qabel jew ma kienx magħruf jew li l-fornitur rilevanti naqas milli jinnotifika lill-Kummissjoni, jenħtieġ li l-Kummissjoni tingħata s-setgħa li tiddeżinjah bħala tali. Jenħtieġ li jkun hemm sistema ta' allerti kwalifikati li tiżgura li l-Uffiċċju għall-IA jiġi mgħarraf mill-bord b'mudelli tal-IA bi skop ġenerali li x'aktarx għandhom jiġu kklassifikati bħala mudelli tal-IA bi skop ġenerali b'riskju sistemiku, minbarra l-attivitajiet ta' monitoraġġ tal-Uffiċċju għall-IA.

(113)

Má fhaigheann an Coimisiún amach go gcomhlíonann samhail intleachta saorga ilchuspóireach na ceanglais chun aicmiú mar shamhail intleachta saorga ilchuspóireach lena mbaineann riosca sistéamach, nach raibh ar eolas roimhe sin nó nár thug an soláthraí ábhartha fógra ina leith don Choimisiún, ba cheart é a bheith de chumhacht ag an gCoimisiún í a ainmniú amhlaidh. Le córas foláireamh cáilithe, ba cheart a áirithiú go gcuirfidh an painéal eolaíoch an Oifig um Intleacht Shaorga ar an eolas faoi shamhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha ar cheart iad a aicmiú, b’fhéidir, mar shamhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha lena mbaineann riosca sistéamach, sa bhreis ar ghníomhaíochtaí faireacháin na hOifige um Intleacht Shaorga.

(114)

Jenħtieġ li l-fornituri ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali li jippreżentaw riskji sistemiċi jkunu soġġetti, minbarra l-obbligi previsti għall-fornituri ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali, għal obbligi mmirati lejn l-identifikazzjoni u l-mitigazzjoni ta' dawk ir-riskji u l-iżgurar ta' livell adegwat ta' protezzjoni taċ-ċibersigurtà, irrispettivament minn jekk jiġix ipprovdut bħala mudell awtonomu jew inkorporat f'sistema tal-IA jew fi prodott. Sabiex jintlaħqu dawk l-objettivi, jenħtieġ li dan ir-Regolament jirrikjedi li l-fornituri jwettqu l-evalwazzjonijiet tal-mudell meħtieġa, b'mod partikolari qabel l-ewwel introduzzjoni tiegħu fis-suq, inkluż it-twettiq u d-dokumentazzjoni tal-ittestjar kontradittorju tal-mudelli, anke, kif xieraq, permezz ta' ttestjar intern jew indipendenti estern. Barra minn hekk, jenħtieġ li l-fornituri ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali b'riskji sistemiċi jivvalutaw u jimmitigaw kontinwament ir-riskji sistemiċi, inkluż pereżempju billi jistabbilixxu politiki ta' ġestjoni tar-riskju, bħal proċessi ta' responsabbiltà u governanza, jimplimentaw sorveljanza ta' wara l-introduzzjoni fis-suq, jieħdu miżuri xierqa tul iċ-ċiklu tal-ħajja kollu tal-mudell u jikkooperaw ma' atturi rilevanti tul il-katina tal-valur tal-IA.

(114)

Ba cheart do sholáthraithe samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha a bhfuil rioscaí sistéamacha acu, sa bhreis ar na hoibleagáidí dá bhforáiltear maidir le soláthraithe samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha, a bheith faoi réir oibleagáidí arb é is aidhm dóibh na rioscaí sin a shainaithint agus a mhaolú agus leibhéal leordhóthanach cosanta cibearshlándála a áirithiú, gan beann ar cibé acu a sholáthraítear mar shamhail neamhspleách í nó atá sí leabaithe i gcóras intleachta saorga nó i dtáirge. Chun na cuspóirí sin a bhaint amach, ba cheart leis an Rialachán seo ceangal a chur ar sholáthraithe na meastóireachtaí samhla is gá a dhéanamh, go háirithe sula gcuirtear ar an margadh den chéad uair iad, lena n-áirítear tástáil sáraíochta samhlacha a dhéanamh agus a dhoiciméadú, de réir mar is iomchuí, trí thástáil inmheánach nó trí thástáil sheachtrach neamhspleách. Ina theannta sin, ba cheart do sholáthraithe samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha a bhfuil rioscaí sistéamacha acu rioscaí sistéamacha a mheasúnú agus a mhaolú ar bhonn leanúnach, lena n-áirítear, amhail trí bheartais bainistithe riosca a chur i bhfeidhm, ar nós próisis chuntasachta agus rialachais, faireachán iarmhargaidh a chur chun feidhme, bearta iomchuí a dhéanamh feadh shaolré iomlán na samhla agus comhoibriú le gníomhaithe ábhartha feadh shlabhra luacha na hintleachta saorga.

(115)

Jenħtieġ li l-fornituri ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali b'riskji sistemiċi jivvalutaw u jimmitigaw ir-riskji sistemiċi possibbli. Jekk, minkejja l-isforzi biex jiġu identifikati u evitati riskji relatati ma' mudell tal-IA bi skop ġenerali li jista' jippreżenta riskji sistemiċi, l-iżvilupp jew l-użu tal-mudell jikkawża inċident serju, jenħtieġ li l-fornitur tal-mudell tal-IA bi skop ġenerali mingħajr dewmien żejjed iżomm rekord tal-inċident u jirrapporta kwalunkwe informazzjoni rilevanti u miżuri korrettiva possibbli lill-Kummissjoni u lill-awtoritajiet nazzjonali kompetenti. Barra minn hekk, jenħtieġ li l-fornituri jiżguraw livell adegwat ta' protezzjoni taċ-ċibersigurtà għall-mudell u l-infrastruttura fiżika tiegħu, jekk ikun xieraq, tul iċ-ċiklu tal-ħajja kollu tal-mudell. Jenħtieġ li l-protezzjoni taċ-ċibersigurtà relatata mar-riskji sistemiċi assoċjati mal-użu malizzjuż ta' mudell jew attakki tqis kif xieraq ir-rilaxx aċċidentali minn mudell, ir-rilaxxi mhux awtorizzati, iċ-ċirkomvenzjoni tal-miżuri ta' sikurezza, u d-difiża kontra l-attakki ċibernetiċi, l-aċċess mhux awtorizzat jew is-serq tal-mudell. Dik il-protezzjoni tista' tiġi ffaċilitata billi jiġu żgurati piżijiet tal-mudell, algoritmi, servers, u settijiet ta' data, pereżempju permezz ta' miżuri ta' sigurtà operazzjonali għas-sigurtà tal-informazzjoni, politiki speċifiċi dwar iċ-ċibersigurtà, soluzzjonijiet tekniċi u stabbiliti adegwati, u kontrolli tal-aċċess ċibernetiku u fiżiku, adattati għaċ-ċirkostanzi rilevanti u r-riskji involuti.

(115)

Ba cheart do sholáthraithe samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha a bhfuil rioscaí sistéamacha acu measúnú a dhéanamh ar rioscaí sistéamacha a d’fhéadfadh a bheith ann agus iad a mhaolú. Más rud é, in ainneoin iarrachtaí chun rioscaí a bhaineann le samhail intleachta saorga ilchuspóireach a bhféadfadh rioscaí sistéamacha a bheith aici a shainaithint agus a chosc, go bhfuil forbairt nó úsáid na samhla ina cúis le teagmhas tromchúiseach, ba cheart don soláthraí samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha súil a choinneáil ar an teagmhas gan moill mhíchuí agus aon fhaisnéis ábhartha agus aon bhearta ceartaitheacha a d’fhéadfadh a bheith ann a thuairisciú don Choimisiún agus do na húdaráis inniúla náisiúnta. Thairis sin, ba cheart do na soláthraithe leibhéal leordhóthanach cosanta cibearshlándála a áirithiú don tsamhail agus dá bonneagar fisiciúil, más iomchuí, feadh shaolré iomlán na samhla. Le cosaint chibearshlándála a bhaineann le rioscaí sistéamacha a ghabhann le húsáid mhailíseach nó ionsaithe, ba cheart aird chuí a thabhairt ar sceitheadh samhla de thaisme, scaoileadh neamhúdaraithe, teacht timpeall ar bhearta sábháilteachta, agus cosaint ar chibirionsaithe, rochtain neamhúdaraithe nó goid samhla. D’fhéadfaí an chosaint sin a éascú trí ualaí samhlacha, algartaim, freastalaithe agus tacair sonraí a dhaingniú, amhail trí bhearta slándála oibríochtúla le haghaidh slándáil faisnéise, beartais shonracha chibearshlándála, réitigh theicniúla leordhóthanacha agus réitigh bhunaithe leordhóthanacha, agus cibir-rialuithe agus rialuithe rochtana fisiciúla, atá iomchuí do na himthosca ábhartha agus do na rioscaí lena mbaineann.

(116)

Jenħtieġ li l-Uffiċċju għall-IA jħeġġeġ u jiffaċilita t-tfassil, ir-rieżami u l-adattament tal-kodiċijiet ta' prattika, filwaqt li jqis l-approċċi internazzjonali. Il-fornituri kollha ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali jistgħu jiġu mistiedna jipparteċipaw. Biex jiġi żgurat li l-kodiċijiet ta' prattika jirriflettu l-ogħla livell ta' żvilupp tekniku u jqisu kif xieraq sett varjat ta' perspettivi, jenħtieġ li l-Uffiċċju għall-IA jikkollabora mal-awtoritajiet nazzjonali kompetenti rilevanti, u jista', fejn xieraq, jikkonsulta mal-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili u partijiet ikkonċernati u esperti rilevanti oħra, inkluż il-bord, għat-tfassil ta' tali kodiċijiet. Jenħtieġ li l-kodiċijiet ta' prattika jkopru l-obbligi għall-fornituri ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali u ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali li jippreżentaw riskji sistemiċi. Barra minn hekk, fir-rigward tar-riskji sistemiċi, jenħtieġ li l-kodiċijiet ta' prattika jgħinu biex tiġi stabbilita tassonomija tar-riskju tat-tip u n-natura tar-riskji sistemiċi fil-livell tal-Unjoni, inkluż is-sorsi tagħhom. Jenħtieġ li l-Kodiċijiet ta' Prattika jkunu ffukati wkoll fuq valutazzjoni tar-riskju speċifika u miżuri ta' mitigazzjoni.

(116)

Ba cheart don Oifig um Intleacht Shaorga tarraingt suas, athbhreithniú agus oiriúnú cód cleachtais a spreagadh agus a éascú, agus cuir chuige idirnáisiúnta á gcur san áireamh. D’fhéadfaí cuireadh a thabhairt do gach soláthraí samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha a bheith rannpháirteach. Chun a áirithiú go léireoidh na cóid chleachtais an úrscothacht agus go gcuirfear san áireamh go cuí iontu tacar éagsúil peirspictíochtaí, ba cheart don Oifig um Intleacht Shaorga comhoibriú leis na húdaráis inniúla náisiúnta ábhartha, agus d’fhéadfadh sí, i gcás inarb iomchuí, dul i gcomhairle le heagraíochtaí na sochaí sibhialta agus le geallsealbhóirí agus saineolaithe ábhartha eile, lena n-áirítear an painéal eolaíoch, chun na cóid sin a tharraingt suas. Leis na cóid chleachtais, ba cheart na hoibleagáidí ar sholáthraithe samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha agus samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha a bhfuil rioscaí sistéamacha acu a chumhdach. Ina theannta sin, maidir le rioscaí sistéamacha, ba cheart do chóid chleachtais a bheith ina gcuidiú chun tacsanomaíocht riosca a bhunú de chineál agus de nádúr na rioscaí sistéamacha ar leibhéal an Aontais, lena n-áirítear a bhfoinsí. Ba cheart do chóid chleachtais a bheith dírithe freisin ar mheasúnú riosca sonrach agus ar bhearta maolaithe sonracha.

(117)

Jenħtieġ li l-kodiċijiet ta' prattika jirrappreżentaw għodda ċentrali għall-konformità xierqa mal-obbligi previsti skont dan ir-Regolament għall-fornituri ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali. Jenħtieġ li l-fornituri jkunu jistgħu jiddependu fuq kodiċijiet ta' prattika biex juru l-konformità mal-obbligi. Permezz ta' atti ta' implimentazzjoni, il-Kummissjoni tista' tiddeċiedi li tapprova kodiċi ta' prattika u tagħtih validità ġenerali fl-Unjoni, jew, alternattivament, li tipprovdi regoli komuni għall-implimentazzjoni tal-obbligi rilevanti, jekk, sa meta dan ir-Regolament isir applikabbli, kodiċi ta' prattika ma jkunx jista' jiġi ffinalizzat jew ma jitqiesx adegwat mill-Uffiċċju għall-IA. Ladarba standard armonizzat jiġi ppubblikat u vvalutat bħala xieraq biex ikopri l-obbligi rilevanti mill-Uffiċċju għall-IA, jenħtieġ li l-konformità ma' standard armonizzat Ewropew tagħti lill-fornituri l-preżunzjoni tal-konformità. Barra minn hekk, jenħtieġ li l-fornituri ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali jkunu jistgħu juru l-konformità bl-użu ta' mezzi adegwati alternattivi, jekk il-kodiċijiet ta' prattika jew l-istandards armonizzati ma jkunux disponibbli, jew jagħżlu li ma jiddependux fuqhom.

(117)

Ba cheart do na cóid chleachtais a bheith ina n-uirlis lárnach chun na hoibleagáidí ar sholáthraithe samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha dá bhforáiltear faoin Rialachán seo a chomhlíonadh go cuí. Ba cheart do sholáthraithe a bheith in ann brath ar na cóid chleachtais chun comhlíonadh na n-oibleagáidí a léiriú. Trí bhíthin gníomhartha cur chun feidhme, féadfaidh an Coimisiún cinneadh a dhéanamh cód cleachtais a fhormheas agus bailíocht ghinearálta a thabhairt dó laistigh den Aontas, nó, de rogha air sin, rialacha comhchoiteanna a sholáthar maidir le cur chun feidhme na n-oibleagáidí ábhartha, más rud é, faoin tráth a thiocfaidh an Rialachán seo chun bheith infheidhme, nach féidir cód cleachtais a thabhairt chun críche nó nach measann an Oifig um Intleacht Shaorga é a bheith leordhóthanach. A luaithe a fhoilseofar caighdeán comhchuibhithe agus a mheasfar go bhfuil sé oiriúnach chun go gcumhdóidh an Oifig um Intleacht Shaorga na hoibleagáidí ábhartha, ba cheart, le comhlíonadh caighdeáin chomhchuibhithe Eorpaigh, toimhde comhréireachta a dheonú do sholáthraithe. Thairis sin, ba cheart do sholáthraithe samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha a bheith in ann comhlíonadh a léiriú trí mhodhanna leordhóthanacha eile a úsáid, mura bhfuil na cóid chleachtais nó na caighdeáin chomhchuibhithe ar fáil, nó má roghnaíonn siad gan a bheith ag brath orthu sin.

(118)

Dan ir-Regolament jirregola s-sistemi tal-IA u l-mudelli tal-IA billi jimponi ċerti rekwiżiti u obbligi għall-atturi rilevanti tas-suq li qed jintroduċuhom fis-suq, iqegħduhom fis-servizz jew fl-użu fl-Unjoni, u b'hekk jikkomplementa l-obbligi għall-fornituri tas-servizzi intermedjarji li jinkorporaw tali sistemi jew mudelli fis-servizzi tagħhom irregolati bir-Regolament (UE) 2022/2065. Sal-punt li tali sistemi jew mudelli jkunu inkorporati fi pjattaformi online kbar ħafna ddeżinjati jew f'magni tat-tiftix online kbar ħafna, dawn ikunu soġġetti għall-qafas ta' ġestjoni tar-riskju previst fir-Regolament (UE) 2022/2065. Konsegwentement, jenħtieġ li l-obbligi korrispondenti ta' dan ir-Regolament jiġu preżunti li ġew issodisfati, dment li ma jitfaċċawx riskji sistemiċi sinifikanti mhux koperti mir-Regolament (UE) 2022/2065 u jiġu identifikati f'tali mudelli. F'dan il-qafas, il-fornituri tal-pjattaformi online kbar ħafna u tal-magni tat-tiftix online kbar ħafna huma obbligati jivvalutaw ir-riskji sistemiċi potenzjali li jirriżultaw mid-disinn, il-funzjonament u l-użu tas-servizzi tagħhom, inkluż kif id-disinn tas-sistemi algoritmiċi użati fis-servizz jista' jikkontribwixxi għal tali riskji, kif ukoll riskji sistemiċi li jirriżultaw minn użi ħżiena potenzjali. Dawk il-fornituri huma obbligati wkoll li jieħdu miżuri ta' mitigazzjoni xierqa b'rispett għad-drittijiet fundamentali.

(118)

Leis an Rialachán seo, rialáiltear córais intleachta saorga agus samhlacha intleachta saorga trí cheanglais agus oibleagáidí áirithe a fhorchur ar ghníomhaithe margaidh ábhartha atá á gcur ar an margadh, á gcur i mbun seirbhíse nó á n-úsáid san Aontas, agus ar an gcaoi sin oibleagáidí do sholáthraithe seirbhísí idirghabhálacha a leabaíonn na córais nó na samhlacha sin ina seirbhísí a rialáiltear le Rialachán (AE) 2022/2065 a chomhlánú. A mhéid atá na córais nó na samhlacha sin leabaithe in ardáin an-mhór ar líne ainmnithe nó in innill chuardaigh an-mhór ar líne ainmnithe, tá siad faoi réir an chreata bainistithe riosca dá bhforáiltear i Rialachán (AE) 2022/2065. Dá bhrí sin, ba cheart a thoimhdiú go gcomhlíontar oibleagáidí comhfhreagracha an Rialacháin seo, mura rud é go dtagann rioscaí sistéamacha suntasacha chun cinn nach gcumhdaítear le Rialachán (AE) 2022/2065 agus go sainaithnítear iad sna samhlacha sin. Faoi chuimsiú an mhéid sin, tá sé d’oibleagáid ar sholáthraithe ardán an-mhór ar líne agus inneall cuardaigh an-mhór ar líne measúnú a dhéanamh ar rioscaí sistéamacha féideartha a eascraíonn as ceapadh, feidhmiú agus úsáid a gcuid seirbhísí, lena n-áirítear an chaoi a bhféadfadh ceapadh na gcóras algartamach a úsáidtear sa tseirbhís rannchuidiú leis na rioscaí sin, chomh maith le rioscaí sistéamacha a eascraíonn as mí-úsáidí féideartha. Tá sé d’oibleagáid ar na soláthraithe sin freisin bearta maolaitheacha iomchuí a dhéanamh agus cearta bunúsacha á n-urramú.

(119)

Meta wieħed iqis il-pass mgħaġġel tal-innovazzjoni u l-evoluzzjoni teknoloġika tas-servizzi diġitali fil-kamp ta' applikazzjoni ta' strumenti differenti tad-dritt tal-Unjoni b'mod partikolari meta wieħed iżomm f'moħħu l-użu u l-perċezzjoni tar-riċevituri tagħhom, is-sistemi tal-IA soġġetti għal dan ir-Regolament jistgħu jiġu previsti bħala servizzi intermedjarji jew partijiet minnhom skont it-tifsira tar-Regolament (UE) 2022/2065, li jenħtieġ li jiġi interpretat b'mod teknoloġikament newtrali. Pereżempju, is-sistemi tal-IA jistgħu jintużaw biex jipprovdu magni tat-tiftix online, b'mod partikolari, sal-punt li sistema tal-IA bħal chatbot online twettaq tfittxijiet, fil-prinċipju, tas-siti web kollha, imbagħad tinkorpora r-riżultati fl-għarfien eżistenti tagħha u tuża l-għarfien aġġornat biex tiġġenera output uniku li jikkombina sorsi differenti ta' informazzjoni.

(119)

I bhfianaise luas tapa na nuálaíochta agus éabhlóid theicneolaíoch na seirbhísí digiteacha i raon feidhme ionstraimí éagsúla dhlí an Aontais, go háirithe agus aird á tabhairt ar úsáid agus dearcadh a bhfaighteoirí, féadfar na córais intleachta saorga atá faoi réir an Rialacháin seo a sholáthar mar sheirbhísí idirghabhálacha nó mar chodanna díobh de réir bhrí Rialachán (AE) 2022/2065, ar cheart iad a léirmhíniú ar bhealach atá neodrach ó thaobh na teicneolaíochta de. Mar shampla, féadfar córais intleachta saorga a úsáid chun innill chuardaigh ar líne a sholáthar, go háirithe, a mhéid a dhéanann córas intleachta saorga, ar nós bota comhrá ar líne, cuardaigh, i bprionsabal, ar na suíomhanna gréasáin uile, agus a chorpraíonn sé ansin na torthaí san eolas atá aige cheana agus a úsáideann sé an t-eolas nuashonraithe chun aschur aonair a ghiniúint ina gcomhcheanglaítear foinsí éagsúla faisnéise.

(120)

Barra minn hekk, l-obbligi imposti fuq il-fornituri u l-implimentaturi ta' ċerti sistemi tal-IA f'dan ir-Regolament biex jippermettu l-kxif u d-divulgazzjoni li l-outputs ta' dawk is-sistemi jiġu ġġenerati jew immanipulati b'mod artifiċjali huma partikolarment rilevanti biex tiġi ffaċilitata l-implimentazzjoni effettiva tar-Regolament (UE) 2022/2065. Dan japplika b'mod partikolari fir-rigward tal-obbligi tal-fornituri ta' pjattaformi online kbar ħafna jew ta' magni tat-tiftix online kbar ħafna biex jidentifikaw u jimmitigaw ir-riskji sistemiċi li jistgħu jirriżultaw mid-disseminazzjoni ta' kontenut li jkun ġie ġġenerat jew immanipulat b'mod artifiċjali, b'mod partikolari r-riskju tal-effetti negattivi reali jew prevedibbli fuq il-proċessi demokratiċi, id-diskors ċiviku u l-proċessi elettorali, inkluż permezz tad-diżinformazzjoni.

(120)

Ina theannta sin, na hoibleagáidí a chuirtear ar sholáthraithe agus úsáideoirí gairmiúla córas intleachta saorga áirithe sa Rialachán seo chun gur féidir aschur na gcóras sin a bhrath agus a nochtadh go ndéantar aschur na gcóras sin a ghiniúint nó a chúbláil go saorga, tá siad ábhartha go háirithe chun cur chun feidhme éifeachtach Rialachán (AE) 2022/2065 a éascú. Tá feidhm aige sin go háirithe a mhéid a bhaineann leis na hoibleagáidí atá ar sholáthraithe ardán an-mhór ar líne nó inneall cuardaigh an-mhór ar líne rioscaí sistéamacha a shainaithint agus a mhaolú a d’fhéadfadh eascairt as scaipeadh ábhair a gineadh nó a ionramháladh go saorga, go háirithe an riosca go mbeidh éifeachtaí diúltacha iarbhír nó intuartha ar phróisis dhaonlathacha, ar an dioscúrsa sibhialta agus ar phróisis toghcháin, lena n-áirítear trí bhréagaisnéis.

(121)

Jenħtieġ li l-istandardizzazzjoni taqdi rwol ewlieni biex tipprovdi soluzzjonijiet tekniċi lill-fornituri ħalli tkun żgurata l-konformità ma' dan ir-Regolament, f'konformità mal-ogħla livell ta' żvilupp tekniku, biex tippromwovi l-innovazzjoni kif ukoll il-kompetittività u t-tkabbir fis-suq uniku. Jenħtieġ li l-konformità mal-istandards armonizzati kif definiti fl-Artikolu 2, il-punt (1)(c) tar-Regolament (UE) Nru 1025/2012 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (41), li normalment mistennija jirriflettu l-ogħla livell ta' żvilupp tekniku, tkun mezz biex il-fornituri juru l-konformità mar-rekwiżiti ta' dan ir-Regolament. Għalhekk jenħtieġ li titħeġġeġ rappreżentazzjoni bilanċjata tal-interessi li tinvolvi l-partijiet ikkonċernati rilevanti kollha fl-iżvilupp tal-istandards, b'mod partikolari l-SMEs, l-organizzazzjonijiet tal-konsumaturi u l-partijiet ikkonċernati fil-qasam tal-ambjent u dak soċjali f'konformità mal-Artikoli 5 u 6 tar-Regolament (UE) Nru 1025/2012. Sabiex tiġi ffaċilitata l-konformità, jenħtieġ li t-talbiet ta' standardizzazzjoni jinħarġu mill-Kummissjoni mingħajr dewmien żejjed. Meta tkun qed tħejji t-talba ta' standardizzazzjoni, jenħtieġ li l-Kummissjoni tikkonsulta lill-forum konsultattiv u lill-Bord sabiex tiġbor l-kompetenza esperta rilevanti. Madankollu, fin-nuqqas ta' referenzi rilevanti għal standards armonizzati, jenħtieġ li l-Kummissjoni tkun tista' tistabbilixxi, permezz ta' atti ta' implimentazzjoni, u wara konsultazzjoni mal-forum konsultattiv, speċifikazzjonijiet komuni għal ċerti rekwiżiti skont dan ir-Regolament. Jenħtieġ li l-ispeċifikazzjoni komuni tkun soluzzjoni ta' riżerva eċċezzjonali biex jiġi ffaċilitat l-obbligu tal-fornitur li jikkonforma mar-rekwiżiti ta' dan ir-Regolament, meta t-talba ta' standardizzazzjoni ma tkunx ġiet aċċettata minn xi waħda mill-organizzazzjonijiet Ewropej tal-istandardizzazzjoni, jew meta l-istandards armonizzati rilevanti ma jindirizzawx biżżejjed it-tħassib dwar id-drittijiet fundamentali, jew meta l-istandards armonizzati ma jikkonformawx mat-talba, jew meta jkun hemm dewmien fl-adozzjoni ta' standard armonizzat xieraq. Fejn tali dewmien fl-adozzjoni ta' standard armonizzat ikun dovut għall-kumplessità teknika ta' dak l-istandard, jenħtieġ li dan jiġi kkunsidrat mill-Kummissjoni qabel ma jiġi maħsub l-istabbiliment ta' speċifikazzjonijiet komuni. Meta tiżviluppa speċifikazzjonijiet komuni, il-Kummissjoni hija mħeġġa tikkoopera mas-sħab internazzjonali u mal-korpi internazzjonali tal-istandardizzazzjoni.

(121)

Ba cheart ról lárnach a bheith ag an gcaighdeánú chun réitigh theicniúla a sholáthar do sholáthraithe chun comhlíonadh an Rialacháin seo a áirithiú, i gcomhréir leis an úrscothacht, chun an nuálaíocht a chur chun cinn mar aon leis an iomaíocht agus an fás sa mhargadh aonair. Comhlíonadh na gcaighdeán comhchuibhithe mar a shainmhínítear i bpointe (1)(c) d’Airteagal 2 de Rialachán (AE) Uimh. 1025/2012 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (41), a mbeifí ag súil leis go léireofaí an úrscothacht leo, ba cheart an comhlíonadh sin a bheith ina mhodh ag soláthraithe chun comhréireacht le ceanglais an Rialacháin seo a léiriú. Dá bhrí sin, ba cheart ionadaíocht chothrom ar leasanna a bhfuil baint ag na geallsealbhóirí ábhartha uile i bhforbairt caighdeán leo, go háirithe FBManna, eagraíochtaí tomhaltóirí agus geallsealbhóirí comhshaoil agus sóisialta i gcomhréir le hAirteagail 5 agus 6 de Rialachán (AE) Uimh. 1025/2012 a spreagadh. Chun comhlíonadh a éascú, ba cheart don Choimisiún na hiarrataí ar chaighdeánú a eisiúint gan moill mhíchuí. Agus an iarraidh ar chaighdeánú á hullmhú aige, ba cheart don Choimisiún dul i gcomhairle leis an bhfóram comhairleach agus an Bord chun saineolas ábhartha a bhailiú. In éagmais tagairtí ábhartha do chaighdeáin chomhchuibhithe, áfach, ba cheart don Choimisiún a bheith in ann sonraíochtaí coiteanna a bhunú, trí ghníomhartha cur chun feidhme, agus tar éis dul i gcomhairle leis an bhfóram comhairleach, maidir le ceanglais áirithe faoin Rialachán seo. Ba cheart an tsonraíocht choiteann a bheith ina réiteach cúltaca eisceachtúil chun oibleagáid an tsoláthraí a éascú ceanglais an Rialacháin seo a chomhlíonadh, nuair nár ghlac aon cheann de na heagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú leis an iarraidh ar chaighdeánú, nó nuair a thugann na caighdeáin chomhchuibhithe ábhartha aghaidh neamhdhóthanach ar ábhair imní maidir le cearta bunúsacha, nó nuair nach gcomhlíonann na caighdeáin chomhchuibhithe an iarraidh, nó nuair a bhíonn moill ar chaighdeán comhchuibhithe iomchuí a ghlacadh. I gcás inarb é castacht theicniúil an chaighdeáin sin is cúis leis an moill sin maidir le caighdeán comhchuibhithe a ghlacadh, ba cheart don Choimisiún é sin a mheas sula ndéanfaidh sé machnamh ar shonraíochtaí coiteanna a bhunú. Agus sonraíochtaí coiteanna á bhforbairt, moltar don Choimisiún comhoibriú le comhpháirtithe idirnáisiúnta agus le comhlachtaí idirnáisiúnta um chaighdeánú.

(122)

Jixraq li, mingħajr preġudizzju għall-użu ta' standards armonizzati u speċifikazzjonijiet komuni, ikun jenħtieġ li l-fornituri tas-sistema tal-IA b'riskju għoli li tkun ġiet imħarrġa u ttestjata fuq data li tirrifletti l-issettjar ġeografiku, komportamentali, kuntestwali jew funzjonali speċifiku li fih tkun maħsuba li tintuża s-sistema tal-IA, jiġu preżunti li jikkonformaw mal-miżura rilevanti prevista fir-rekwiżit dwar il-governanza tad-data stipulata f'dan ir-Regolament. Mingħajr preġudizzju għar-rekwiżiti relatati mar-robustezza u l-akkuratezza stipulati f'dan ir-Regolament, f'konformità mal-Artikolu 54(3) tar-Regolament (UE) 2019/881, jenħtieġ li s-sistemi tal-IA b'riskju għoli li jkunu ġew iċċertifikati jew li għalihom tkun inħarġet dikjarazzjoni ta' konformità taħt skema taċ-ċibersigurtà skont dak ir-Regolament u li r-referenzi tagħhom ikunu ġew ippubblikati f'Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea, jiġu preżunti li jikkonformaw mar-rekwiżit taċ-ċibersigurtà ta' dan ir-Regolament dment li ċ-ċertifikat taċ-ċibersigurtà jew id-dikjarazzjoni tal-konformità jew partijiet minnha jkopru r-rekwiżit taċ-ċibersigurtà ta' dan ir-Regolament. Dan jibqa' mingħajr preġudizzju għan-natura volontarja ta' dik l-iskema ta' ċibersigurtà.

(122)

Gan dochar d’úsáid caighdeán comhchuibhithe agus sonraíochtaí coiteanna, is iomchuí a thoimhdiú i ndáil le soláthraithe córais intleachta saorga ardriosca a ndearnadh oiliúint agus tástáil air maidir le sonraí lena léirítear an suíomh geografach, iompraíochta, comhthéacsúil nó feidhmiúil ina bhfuil sé beartaithe an córas intleachta saorga a úsáid, go gcomhlíonann siad an beart ábhartha dá bhforáiltear faoin gceanglas maidir le rialachas sonraí a leagtar amach sa Rialachán seo. Gan dochar do na ceanglais a bhaineann le stóinseacht agus cruinneas a leagtar amach sa Rialachán seo, i gcomhréir le hAirteagal 54(3) de Rialachán (AE) 2019/881, ba cheart a thoimhdiú maidir le córais intleachta saorga ardriosca atá deimhnithe nó ar eisíodh ráiteas comhréireachta ina leith faoi scéim cibearshlándála de bhun an Rialacháin sin agus ar foilsíodh a dtagairtí in Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh go gcomhlíonann siad ceanglas cibearshlándála an Rialacháin seo a mhéid a chumhdaítear leis an deimhniú cibearshlándála nó leis an ráiteas comhréireachta nó codanna de ceanglas cibearshlándála an Rialacháin seo. Tá sé seo gan dochar fós do chineál deonach na scéime cibearshlándála sin.

(123)

Biex ikun żgurat livell għoli ta' affidabbiltà tas-sistemi tal-IA b'riskju għoli, jenħtieġ li dawk is-sistemi jkunu soġġetti għal valutazzjoni tal-konformità qabel ma jiġu introdotti fis-suq jew imqiegħda fis-servizz.

(123)

Chun ardleibhéal iontaofachta a áirithiú i gcórais intleachta saorga ardriosca, ba cheart na córais sin a bheith faoi réir measúnú comhréireachta sula gcuirfear ar an margadh nó i mbun seirbhíse iad.

(124)

Jixraq li, biex jitnaqqas kemm jista' jkun il-piż fuq l-operaturi u tkun evitata kwalunkwe duplikazzjoni possibbli, għas-sistemi tal-IA b'riskju għoli relatati ma' prodotti koperti bil-leġiżlazzjoni eżistenti tal-Unjoni dwar l-armonizzazzjoni bbażata fuq il-Qafas Leġiżlattiv Ġdid, jenħtieġ li l-konformità ta' dawk is-sistemi tal-IA mar-rekwiżiti ta' dan ir-Regolament tiġi vvalutata bħala parti mill-valutazzjoni tal-konformità diġà prevista f'dik il-liġi. Għalhekk, jenħtieġ li l-applikabbiltà tar-rekwiżiti ta' dan ir-Regolament ma taffettwax il-loġika, il-metodoloġija jew l-istruttura ġenerali speċifiċi ta' valutazzjoni tal-konformità skont il-leġiżlazzjoni tal-Unjoni dwar l-armonizzazzjoni.

(124)

Chun an t-ualach ar oibreoirí a íoslaghdú agus chun aon dúbláil a d’fhéadfadh a bheith ann a sheachaint, maidir le córais intleachta saorga ardriosca a bhaineann le táirgí a chumhdaítear faoi reachtaíocht chomhchuibhithe an Aontais atá ann cheana bunaithe ar an gCreat Reachtach Nua, is iomchuí gur cheart a mheasúnú a mhéid a chomhlíonann na córais intleachta saorga sin ceanglais an Rialacháin seo mar chuid den mheasúnú comhréireachta dá bhforáiltear cheana sa dlí sin. Níor cheart d’infheidhmeacht na gceanglas sa Rialachán seo difear a dhéanamh do loighic, modheolaíocht nó struchtúr ginearálta an mheasúnaithe comhréireachta faoi reachtaíocht chomhchuibhithe ábhartha an Aontais.

(125)

Minħabba l-kumplessità tas-sistemi tal-IA b'risku għoli u r-riskji li huma assoċjati magħhom, huwa importanti li tiġi żviluppata proċedura adegwata ta' valutazzjoni tal-konformità għal sistemi tal-IA b'risku għoli li jinvolvu korpi notifikati, l-hekk imsejħa valutazzjoni tal-konformità minn parti terza. Madankollu, minħabba l-esperjenza attwali ta' ċertifikaturi professjonali ta' qabel l-introduzzjoni fis-suq fil-qasam tas-sikurezza tal-prodotti u n-natura differenti tar-riskji involuti, jixraq li l-kamp ta' applikazzjoni tal-valutazzjoni tal-konformità minn parti terza jiġi limitat, mill-inqas f'fażi inizjali tal-applikazzjoni ta' dan ir-Regolament għas-sistemi tal-IA b'riskju għoli għajr dawk relatati mal-prodotti. Għalhekk, jenħtieġ li l-valutazzjoni tal-konformità ta' sistemi bħal dawn titwettaq bħala regola ġenerali mill-fornitur taħt ir-responsabbiltà tiegħu stess, bl-unika eċċezzjoni tas-sistemi tal-IA maħsuba biex jintużaw għall-bijometrija.

(125)

I bhfianaise chastacht na gcóras intleachta saorga ardriosca agus na rioscaí a bhaineann leo, tá sé tábhachtach nós imeachta leordhóthanach um measúnú comhréireachta a fhorbairt le haghaidh córais intleachta saorga ardriosca lena mbaineann comhlachtaí faoina dtugtar fógra, ar a dtugtar measúnú comhréireachta tríú páirtí. I bhfianaise thaithí reatha na ndeimhneoirí réamh-mhargaidh gairmiúla i réimse na sábháilteachta táirgí agus chineál éagsúil na rioscaí lena mbaineann, áfach, is iomchuí, ar a laghad le linn na chéad chéime de chur i bhfeidhm an Rialacháin seo, an raon feidhme a theorannú maidir le cur i bhfeidhm measúnaithe comhréireachta tríú páirtí le haghaidh córais intleachta saorga ardriosca cé is moite díobh siúd a bhaineann leis na táirgí. Dá bhrí sin, mar riail ghinearálta, ba cheart don soláthraí an measúnú comhréireachta a dhéanamh ar na córais sin faoina fhreagracht féin, cé is moite de chórais intleachta saorga atá beartaithe lena n-úsáid le haghaidh bithmhéadrachta.

(126)

Biex issir valutazzjoni tal-konformità minn parti terza meta dan ikun meħtieġ, jenħtieġ li l-korpi notifikati jiġu nnotifikati skont dan ir-Regolament mill-awtoritajiet kompetenti nazzjonali, dment li dawn jikkonformaw ma' sett ta' rekwiżiti, b'mod partikolari dwar l-indipendenza, il-kompetenza u n-nuqqas ta' kunflitti ta' interess u rekwiżiti ta' ċibersigurtà adegwati. Jenħtieġ li n-notifika ta' dawk il-korpi tintbagħat mill-awtoritajiet nazzjonali kompetenti lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri l-oħra permezz tal-għodda elettronika ta' notifika żviluppata u ġestita mill-Kummissjoni skont l-Artikolu R23 tal-Anness I tad-Deċiżjoni Nru 768/2008/KE.

(126)

Chun measúnuithe comhréireachta tríú páirtí a dhéanamh nuair a cheanglaítear sin, ba cheart do na húdaráis inniúla náisiúnta fógra a thabhairt do na comhlachtaí faoina dtugtar fógra faoin Rialachán seo, ar choinníoll go gcomhlíonann siad tacar ceanglas, go háirithe maidir leis an neamhspleáchas, an inniúlacht, an easpa coinbhleachtaí leasa agus ceanglais chibearshlándála oiriúnacha. Ba cheart d’údaráis inniúla náisiúnta fógra faoi na comhlachtaí sin a sheoladh chuig an gCoimisiún agus chuig na Ballstáit eile trí bhíthin na huirlise leictreonaí um fhógra a thabhairt arna forbairt agus arna bainistiú ag an gCoimisiún de bhun Airteagal R23 d’Iarscríbhinn I a ghabhann le Cinneadh Uimh. 768/2008/CE.

(127)

F'konformità mal-impenji tal-Unjoni skont il-Ftehim tal-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ dwar l-Ostakli Tekniċi għall-Kummerċ, huwa xieraq li jiġi ffaċilitat ir-rikonoxximent reċiproku tar-riżultati tal-valutazzjoni tal-konformità prodotti minn korpi kompetenti tal-valutazzjoni tal-konformità, indipendenti mit-territorju li fih ikunu stabbiliti, dment li dawk il-korpi ta' valutazzjoni tal-konformità stabbiliti skont il-liġi ta' pajjiż terz jissodisfaw ir-rekwiżiti applikabbli ta' dan ir-Regolament u l-Unjoni tkun ikkonkludiet ftehim skont dan. F'dan il-kuntest, jenħtieġ li l-Kummissjoni tesplora b'mod attiv strumenti internazzjonali possibbli għal dak l-għan u b'mod partikolari tfittex il-konklużjoni ta' ftehimiet ta' rikonoxximent reċiproku ma' pajjiżi terzi.

(127)

I gcomhréir le gealltanais an Aontais faoi Chomhaontú na hEagraíochta Domhanda Trádála maidir le Bacainní Teicniúla ar Thrádáil, is leor aitheantas frithpháirteach a éascú do thorthaí an mheasúnaithe comhréireachta a tháirgeann comhlachtaí inniúla um measúnú comhréireachta, neamhspleách ar an gcríoch ina bhfuil siad bunaithe, ar choinníoll go gcomhlíonann na comhlachtaí um measúnú comhréireachta sin arna mbunú faoi dhlí tríú tír ceanglais infheidhme an Rialacháin seo agus go bhfuil comhaontú tugtha i gcrích ag an Aontas a mhéid sin. Sa chomhthéacs sin, ba cheart don Choimisiún féachaint go gníomhach ar ionstraimí idirnáisiúnta a d’fhéadfadh a bheith ann chun na críche sin agus go háirithe tabhairt i gcrích comhaontuithe um aitheantas frithpháirteach le tríú tíortha a shaothrú.

(128)

F'konformità mal-kunċett stabbilit b'mod komuni ta' modifika sostanzjali għall-prodotti regolati mil-leġiżlazzjoni tal-Unjoni dwar l-armonizzazzjoni, huwa xieraq li kull meta sseħħ bidla li tista' taffettwa l-konformità ta' sistema tal-IA b'riskju għoli ma' dan ir-Regolament (eż. bidla fis-sistema operattiva jew fl-arkitettura tas-software), jew meta jinbidel l-għan maħsub tas-sistema, jenħtieġ li dik is-sistema tal-IA titqies bħala sistema ġdida tal-IA li jenħtieġ li ssirilha valutazzjoni tal-konformità ġdida. Madankollu, il-bidliet li jseħħu fl-algoritmu u l-prestazzjoni tas-sistemi tal-IA li jkomplu “jitgħallmu” wara li jiġu introdotti fis-suq jew jitqiegħdu fis-servizz, jiġifieri l-adattament awtomatiku ta' kif jitwettqu l-funzjonijiet, jenħtieġ li ma jikkostitwixxux modifika sostanzjali, dment li dawk il-bidliet ikunu ġew iddeterminati minn qabel mill-fornitur u vvalutati fil-mument tal-valutazzjoni tal-konformità.

(128)

Aon uair a tharlaíonn athrú a d’fhéadfadh difear a dhéanamh do chomhlíontacht córais intleachta saorga ardriosca leis an Rialachán seo (e.g. athrú ar an gcóras oibriúcháin nó ar ailtireacht na mbogearraí), nó nuair a thagann athrú ar an gcríoch atá beartaithe don chóras, is iomchuí gur cheart a mheas gur córas intleachta saorga nua é an córas intleachta saorga sin ar cheart measúnú comhréireachta nua a dhéanamh air i gcomhréir le coincheap an mhodhnaithe shubstaintiúil a bhunaítear go coitianta le haghaidh táirgí a rialaítear le reachtaíocht chomhchuibhithe an Aontais. Níor cheart, áfach, modhnú substaintiúil a bheith in athruithe a thagann ar an algartam agus ar fheidhmíocht na gcóras intleachta saorga a leanann de bheith ‘ag foghlaim’ tar éis iad a chur ar an margadh nó i mbun seirbhíse, eadhon oiriúnú go huathoibríoch don chaoi a ndéantar feidhmeanna, ar choinníoll go ndearna an soláthraí na hathruithe sin a réamhchinneadh agus go ndearnadh measúnú orthu tráth an mheasúnaithe comhréireachta.

(129)

Jenħtieġ li s-sistemi tal-IA b'riskju għoli jkollhom il-markatura CE biex jindikaw il-konformità tagħhom ma' dan ir-Regolament b'tali mod li jkunu jistgħu jiċċaqilqu liberament fis-suq intern. Għal sistemi tal-IA b'risku għoli inkorporati fi prodott, jenħtieġ li titwaħħal markatura CE fiżika, u tista' tiġi kkomplementata minn markatura CE diġitali. Għas-sistemi tal-IA b'risku għoli pprovduti biss b'mod diġitali, jenħtieġ li tintuża markatura CE diġitali. Jenħtieġ li l-Istati Membri ma joħolqux xkiel mhux ġustifikat għall-introduzzjoni fis-suq jew għat-tqegħid fis-servizz ta' sistemi tal-IA b'riskju għoli li jikkonformaw mar-rekwiżiti stabbiliti f'dan ir-Regolament u jkollhom il-markatura CE.

(129)

Ba cheart an mharcáil CE a bheith ar chórais intleachta saorga ardriosca chun a shonrú go bhfuil siad i gcomhréir leis an Rialachán seo sa dóigh is gur féidir leo gluaiseacht gan bhac laistigh den mhargadh inmheánach. Maidir le córais intleachta saorga ardriosca atá leabaithe sa táirge, ba cheart marcáil CE fisiciúil a ghreamú orthu, agus féadfar é a chomhlánú le marcáil dhigiteach CE. I gcás córais intleachta saorga ardriosca nach soláthraítear ach go digiteach, ba cheart marcáil dhigiteach CE a úsáid. Níor cheart do na Ballstáit constaicí éagóracha a chruthú maidir le córais intleachta saorga ardriosca a chomhlíonann na ceanglais a leagtar síos sa Rialachán seo agus a bhfuil an mharcáil CE orthu a chur ar an margadh nó a chur i mbun seirbhíse.

(130)

F'ċerti kundizzjonijiet, id-disponibbiltà rapida ta' teknoloġiji innovattivi tista' tkun kruċjali għas-saħħa u s-sikurezza tal-persuni, il-protezzjoni tal-ambjent u t-tibdil fil-klima u għas-soċjetà kollha kemm hi. Għalhekk jixraq li, għal raġunijiet eċċezzjonali ta' sigurtà pubblika jew ta' protezzjoni tal-ħajja u tas-saħħa tal-persuni fiżiċi, il-ħarsien tal-ambjent u l-protezzjoni ta' assi prinċipali industrijali u tal-infrastruttura, l-awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq jkunu jistgħu jawtorizzaw l-introduzzjoni fis-suq jew it-tqegħid fis-servizz ta' sistemi tal-IA li ma tkunx saritilhom valutazzjoni tal-konformità. F'sitwazzjonijiet debitament ġustifikati kif previst f’ dan ir-Regolament, l-awtoritajiet tal-infurzar tal-liġi jew l-awtoritajiet tal-protezzjoni ċivili jistgħu jqiegħdu fis-servizz sistema speċifika tal-IA b'risku għoli mingħajr l-awtorizzazzjoni tal-awtorità tas-sorveljanza tas-suq, dment li tali awtorizzazzjoni tintalab matul jew wara l-użu mingħajr dewmien żejjed.

(130)

Faoi choinníollacha áirithe, d’fhéadfadh rochtain thapa ar theicneolaíochtaí nuálacha a bheith ríthábhachtach do shláinte agus sábháilteacht daoine, do chosaint an chomhshaoil agus don athrú aeráide agus don tsochaí ina hiomláine. Dá bhrí sin, is iomchuí i gcás cúiseanna eisceachtúla a bhaineann leis an tslándáil phoiblí nó le beatha nó sláinte daoine nádúrtha a chosaint, caomhnú an chomhshaoil agus cosaint sócmhainní tionsclaíocha agus bonneagair ríthábhachtacha, go bhféadfadh údaráis faireachais margaidh údarú a thabhairt maidir le córais intleachta saorga nach ndearnadh measúnú comhréireachta orthu a chur ar an margadh nó a chur i mbun seirbhíse. I gcásanna a bhfuil údar cuí leo, dá bhforáiltear faoin Rialachán seo, féadfaidh údaráis forfheidhmithe dlí nó údaráis cosanta sibhialta córas intleachta saorga ardriosca sonrach a chur i mbun seirbhíse gan údarú ón údarás faireachais margaidh, ar choinníoll go n-iarrtar an t-údarú sin le linn na húsáide nó ina diaidh gan moill mhíchuí.

(131)

Sabiex tiġi ffaċilitata l-ħidma tal-Kummissjoni u tal-Istati Membri fil-qasam tal-IA u biex tiżdied it-trasparenza lejn il-pubbliku, jenħtieġ li l-fornituri tas-sistemi tal-IA b'riskju għoli għajr dawk relatati ma' prodotti li jaqgħu fil-kamp ta' applikazzjoni tal-leġiżlazzjoni eżistenti rilevanti tal-Unjoni dwar l-armonizzazzjoni, kif ukoll fornituri li jqisu li sistema tal-IA elenkata fil-każijiet ta’ użu b'riskju għoli f'anness ta' dan ir-Regolament mhix ta' riskju għoli abbażi ta' deroga, ikunu mitluba jirreġistraw lilhom infushom u l-informazzjoni dwar is-sistema tal-IA tagħhom f'bażi tad-data tal-UE, li trid tiġi stabbilita u ġestita mill-Kummissjoni. Qabel ma jużaw sistema tal-IA elenkata fil-każijiet ta’ użu b'riskju għoli f’anness ta’ dan ir-Regolament, jenħtieġ li l-implimentaturi ta' sistemi tal-IA b'riskju għoli li jkunu awtoritajiet, aġenziji jew korpi pubbliċi, jirreġistraw lilhom infushom f'tali bażi tad-data tal-UE u jagħżlu s-sistema li beħsiebhom jużaw. Jenħtieġ li implimentaturi oħra jkunu intitolati li jagħmlu dan b'mod volontarju. Jenħtieġ li din it-taqsima tal-bażi tad-data tal-UE tkun aċċessibbli għall-pubbliku, mingħajr ħlas, u jenħtieġ li l-informazzjoni tkun faċilment navigabbli, tinftiehem u tinqara mill-magni. Jenħtieġ li l-bażi tad-data tkun faċli għall-utent ukoll, pereżempju billi tipprovdi funzjonalitajiet ta' tiftix, inkluż permezz ta' keywords, li jippermettu lill-pubbliku ġenerali jsib informazzjoni rilevanti li trid tiġi ppreżentata mar-reġistrazzjoni tas-sistemi tal-IA b'riskju għoli u dwar il-każ ta’ użu tas-sistemi tal-IA b'riskju għoli, stipulati f’anness ta' dan ir-Regolament, li għalihom jikkorrispondu s-sistemi tal-IA b'riskju għoli. Jenħtieġ li kwalunkwe modifika sostanzjali tas-sistemi tal-IA b'riskju għoli tiġi rreġistrata wkoll fil-bażi tad-data tal-UE. Għal sistemi tal-IA b'riskju għoli fil-qasam tal-infurzar tal-liġi, tal-migrazzjoni, tal-ażil u tal-ġestjoni tal-kontroll fil-fruntieri, jenħtieġ li l-obbligi ta' reġistrazzjoni jiġu ssodisfati f'taqsima sigura mhux pubblika tal-bażi tad-data tal-UE. Jenħtieġ li l-aċċess għat-taqsima sigura mhux pubblika jkun strettament limitat għall-Kummissjoni kif ukoll għall-awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq fir-rigward tat-taqsima nazzjonali tagħhom ta’ dik il-bażi tad-data. Jenħtieġ li s-sistemi tal-IA b’riskju għoli fil-qasam tal-infrastruttura kritika jiġu rreġistrati biss fil-livell nazzjonali. Jenħtieġ li l-Kummissjoni tkun il-kontrollur tal-bażi tad-data tal-UE, f’konformità mar-Regolament (UE) 2018/1725. Sabiex tiġi żgurata l-funzjonalità sħiħa tal-bażi tad-data tal-UE, meta tiġi implimentata, jenħtieġ li l-proċedura għall-istabbiliment tal-bażi tad-data tinkludi l-iżvilupp ta' speċifikazzjonijiet funzjonali mill-Kummissjoni u rapport tal-awditjar indipendenti. Jenħtieġ li l-Kummissjoni tqis ir-riskji taċ-ċibersigurtà meta twettaq il-kompiti tagħha bħala kontrollur tad-data fil-bażi tad-data tal-UE. Sabiex jiġu mmassimizzati d-disponibbiltà u l-użu tal-bażi tad-data tal-UE mill-pubbliku, il-bażi tad-data tal-UE, inkluż l-informazzjoni disponibbli permezz tagħha, jenħtieġ li tikkonforma mar-rekwiżiti skont id-Direttiva (UE) 2019/882.

(131)

Chun obair an Choimisiúin agus na mBallstát i réimse na hintleachta saorga a éascú chomh maith leis an trédhearcacht i leith an phobail a mhéadú, ba cheart é a bheith de cheangal ar sholáthraithe córas intleachta saorga ardriosca, cé is moite díobh siúd a bhaineann le táirgí a thagann faoi raon feidhme reachtaíocht chomhchuibhithe áirithe an Aontais, chomh maith le soláthraithe atá den tuairim, ar bhonn maolaithe, nach mbaineann ardriosca le córas intleachta saorga a liostaítear sna cásanna úsáide ardriosca in iarscríbhinn a ghabhann leis an Rialachán seo, iad féin agus faisnéis faoina gcóras intleachta saorga ardriosca a chlárú i mbunachar sonraí an Aontais, bunachar sonraí atá le bunú agus le bainistiú ag an gCoimisiún. Sula n-úsáidfidh siad córas intleachta saorga a liostaítear sna cásanna úsáide ardriosca in iarscríbhinn a ghabhann leis an Rialachán seo, ba cheart d’úsáideoirí gairmiúla córas intleachta saorga ardriosca ar údaráis, gníomhaireachtaí nó comhlachtaí poiblí iad, iad féin a chlárú sa bhunachar sonraí sin agus an córas a bheartaíonn siad a úsáid a roghnú. Ba cheart d’úsáideoirí gairmiúla eile a bheith i dteideal é sin a dhéanamh go deonach. Ba cheart an chuid seo de bhunachar sonraí an Aontais a bheith inrochtana don phobal, saor, ba cheart an fhaisnéis a bheith in-nascleanta go héasca, intuigthe agus inléite ag meaisín. Ba cheart bunachar sonraí an Aontais a bheith soláimhsithe freisin, mar shampla trí fheidhmiúlachtaí cuardaigh a sholáthar, lena n-áirítear trí eochairfhocail, lena gceadaítear don phobal i gcoitinne faisnéis ábhartha a aimsiú atá le cur isteach nuair a chláraítear córais intleachta saorga ardriosca agus maidir le cás úsáide na gcóras intleachta saorga ardriosca, a leagtar amach in iarscríbhinn a ghabhann leis an Rialachán seo, dá gcomhfhreagraíonn na córais intleachta saorga ardriosca. Ba cheart aon mhodhnú substaintiúil ar chórais intleachta saorga ardriosca a chlárú freisin i mbunachar sonraí an Aontais. Maidir le córais intleachta saorga ardriosca i réimse fhorfheidhmiú an dlí, na himirce, an tearmainn agus an bhainistithe rialaithe teorann, ba cheart na hoibleagáidí clárúcháin a chomhlíonadh i roinn shlán neamhphoiblí de bhunachar sonraí an Aontais. Ba cheart rochtain ar an roinn shlán neamhphoiblí a theorannú go docht don Choimisiún agus d’údaráis faireachais margaidh maidir lena roinn náisiúnta den bhunachar sonraí sin. Níor cheart córais intleachta saorga ardriosca i réimse an bhonneagair chriticiúil a chlárú ach amháin ar an leibhéal náisiúnta. Ba cheart don Choimisiún a bheith ina rialaitheoir ar bhunachar sonraí an Aontais, i gcomhréir le Rialachán (AE) 2018/1725. Chun feidhmiúlacht iomlán an bhunachair sonraí a áirithiú, nuair atá sé in úsáid, ba cheart forbairt na sonraíochtaí feidhmiúla ag an gCoimisiún agus ag tuarascáil neamhspleách iniúchóireachta a áireamh mar chuid den nós imeachta chun bunachar sonraí an Aontais a shocrú. Ba cheart don Choimisiún rioscaí cibearshlándála a chur san áireamh agus a chúraimí mar rialaitheoir sonraí á ndéanamh aige ar bhunachar sonraí an Aontais. Chun infhaighteacht agus úsáid bhunachar sonraí an Aontais ag an bpobal a uasmhéadú, ba cheart bunachar sonraí an Aontais, lena n-áirítear an fhaisnéis a chuirtear ar fáil tríd, na ceanglais faoi Threoir (AE) 2019/882 a chomhlíonadh.

(132)

Ċerti sistemi tal-IA maħsuba biex jinteraġixxu ma' persuni fiżiċi jew biex jiġġeneraw kontenut jistgħu joħolqu riskji speċifiċi ta' personifikazzjoni jew qerq irrispettivament minn jekk dawn jikkwalifikawx li għandhom riskju għoli jew le. Għalhekk, f'ċerti ċirkostanzi, jenħtieġ li l-użu ta' dawn is-sistemi jkun soġġett għal obbligi speċifiċi tat-trasparenza mingħajr preġudizzju għar-rekwiżiti u l-obbligi tas-sistemi tal-IA b'riskju għoli u soġġett għal eċċezzjonijiet immirati biex jittieħed kont tal-ħtieġa speċjali tal-infurzar tal-liġi. B'mod partikolari, jenħtieġ li l-persuni fiżiċi jiġu nnotifikati li qed jinteraġixxu ma' sistema tal-IA, sakemm dan ma jkunx ovvju mill-perspettiva ta' persuna fiżika li tkun raġonevolment infurmata tajjeb, osservanti u prudenti, filwaqt li jitqiesu ċ-ċirkostanzi u l-kuntest tal-użu. Meta jiġi implimentat dak l-obbligu, jenħtieġ li jitqiesu l-karatteristiċi tal-persuni fiżiċi li jagħmlu parti minn gruppi vulnerabbli minħabba l-età jew id-diżabbiltà tagħhom sal-punt li s-sistema tal-IA tkun maħsuba biex tinteraġixxi ma' dawk il-gruppi wkoll. Barra minn hekk, jenħtieġ li l-persuni fiżiċi jiġu nnotifikati meta jkunu esposti għal sistemi tal-IA li, bl-ipproċessar tad-data bijometrika tagħhom, jistgħu jidentifikaw jew jinferixxu l-emozzjonijiet jew l-intenzjonijiet ta' dawk il-persuni jew jassenjawhom għal kategoriji speċifiċi. Tali kategoriji speċifiċi jistgħu jkunu relatati ma' aspetti bħas-sess, l-età, il-kulur tax-xagħar, il-kulur tal-għajnejn, tatwaġġi, karatteristiċi personali, l-oriġini etnika, il-preferenzi u l-interessi personali. Jenħtieġ li din l-informazzjoni u n-notifiki jiġu pprovduti b'formati aċċessibbli għall-persuni b'diżabbiltà.

(132)

Córais intleachta saorga áirithe atá beartaithe le hidirghníomhú le daoine nádúrtha nó le hábhar a ghiniúint, d’fhéadfadh siad rioscaí sonracha a chothú maidir le pearsanú nó meabhlaireacht gan beann ar cé acu atá siad incháilithe mar ardriosca nó nach bhfuil. In imthosca áirithe, ba cheart, dá bhrí sin, úsáid na gcóras sin a bheith faoi réir oibleagáidí sonracha trédhearcachta gan dochar do na ceanglais agus na hoibleagáidí le haghaidh córas intleachta saorga ardriosca agus faoi réir eisceachtaí spriocdhírithe chun riachtanas speisialta fhorfheidhmiú an dlí a chur san áireamh. Go háirithe, ba cheart fógra a thabhairt do dhaoine nádúrtha go bhfuil siad ag idirghníomhú le córas intleachta saorga, ach amháin más léir sin ó thaobh duine nádúrtha atá réasúnta eolach, géarchúiseach agus cáiréiseach, agus na himthosca agus comhthéacs na húsáide á gcur san áireamh. Agus an oibleagáid sin á cur chun feidhme, ba cheart saintréithe daoine nádúrtha, ar de ghrúpaí leochaileacha iad mar gheall ar a n-aois nó a míchumas, a chur san áireamh a mhéid atá sé beartaithe leis an gcóras intleachta saorga idirghníomhú leis na grúpaí sin chomh maith. Thairis sin, ba cheart fógra a thabhairt do dhaoine nádúrtha nuair a nochtar córais intleachta saorga dóibh ar féidir leo, trína sonraí bithmhéadracha a phróiseáil, mothúcháin nó intinn na ndaoine sin a shainaithint nó a thabhairt le tuiscint nó iad a shannadh do chatagóirí sonracha. D’fhéadfadh baint a bheith ag na catagóirí sonracha sin le gnéithe, amhail gnéas, aois, dath gruaige, dath súile, tatúnna, tréithe pearsanta, bunús eitneach, roghanna pearsanta agus leasanna pearsanta. Ba cheart an fhaisnéis agus na fógraí sin a sholáthar i bhformáidí inrochtana le haghaidh daoine faoi mhíchumas.

(133)

Diversi sistemi tal-IA jistgħu jiġġeneraw kwantitajiet kbar ta' kontenut sintetiku li jsir dejjem aktar diffiċli għall-bnedmin biex jiddistingwu minn kontenut iġġenerat mill-bniedem u kontenut awtentiku. Id-disponibbiltà wiesgħa u l-kapaċitajiet dejjem akbar ta' dawk is-sistemi għandhom impatt sinifikanti fuq l-integrità u l-fiduċja fl-ekosistema tal-informazzjoni, filwaqt li jżidu riskji ġodda ta' miżinformazzjoni u manipulazzjoni fuq skala kbira, frodi, personifikazzjoni u qerq tal-konsumatur. Fid-dawl ta' dawk l-impatti, il-pass teknoloġiku mgħaġġel u l-ħtieġa ta' metodi u tekniki ġodda biex tiġi traċċata l-oriġini tal-informazzjoni, jixraq li l-fornituri ta' dawk is-sistemi jinkorporaw soluzzjonijiet tekniċi li jippermettu l-immarkar f'format li jinqara mill-magni u l-kxif li l-output ikun ġie ġġenerat jew immanipulat minn sistema tal-IA u mhux minn bniedem. Jenħtieġ li tali tekniki u metodi jkunu affidabbli, interoperabbli, effettivi u robusti biżżejjed sa fejn dan ikun teknikament fattibbli, filwaqt li jitqiesu t-tekniki disponibbli jew taħlita ta' tali tekniki, bħal marki tal-ilma, identifikazzjonijiet tal-metadata, metodi kriptografiċi biex jiġu ppruvati l-provenjenza u l-awtentiċità tal-kontenut, il-metodi ta' reġistrazzjoni, il-marki tas-swaba' jew tekniki oħra, skont kif ikun xieraq. Meta jimplimentaw dan l-obbligu, jenħtieġ li l-fornituri jqisu wkoll l-ispeċifiċitajiet u l-limitazzjonijiet tat-tipi differenti ta' kontenut u l-iżviluppi teknoloġiċi u tas-suq rilevanti f'dan il-qasam, kif rifless fl-ogħla livell ta' żvilupp tekniku rikonoxxut b'mod ġenerali. Tali tekniki u metodi jistgħu jiġu implimentati fil-livell tas-sistema tal-IA jew fil-livell tal-mudell tal-IA, inkluż mudelli tal-IA bi skop ġenerali li jiġġeneraw kontenut, u b'hekk jiġi ffaċilitat it-twettiq ta' dan l-obbligu mill-fornitur downstream tas-sistema tal-IA. Biex jibqa' proporzjonat, huwa xieraq li jiġi previst li dan l-obbligu tal-immarkar jenħtieġ li ma jkoprix sistemi tal-IA li primarjament iwettqu funzjoni ta' assistenza għall-editjar standard jew għas-sistemi tal-IA li ma jbiddlux b'mod sostanzjali d-data tal-input ipprovduta mill-implimentatur jew is-semantika tagħha.

(133)

Is féidir le córais intleachta saorga éagsúla méideanna móra d’ábhar sintéiseach a ghiniúint a éiríonn níos deacra do dhaoine idirdhealú a dhéanamh ó ábhar a ghintear ag an duine agus ó ábhar barántúil. Bíonn tionchar suntasach ag infhaighteacht leathan agus cumais mhéadaitheacha na gcóras sin ar shláine éiceachóras na faisnéise agus ar an muinín a chuirtear ann, rud a chruthaíonn rioscaí nua mífhaisnéise agus cúblála ar scála, calaois, pearsanú agus meabhlaireacht tomhaltóirí. I bhfianaise na dtionchar sin, an luais thapa teicneolaíochta agus an ghá atá le modhanna agus teicnící nua chun tionscnamh faisnéise a rianú, is iomchuí a cheangal ar sholáthraithe na gcóras sin réitigh theicniúla a leabú lena bhféadfar marcáil a dhéanamh i bhformáid mheaisín-inléite agus a bhrath gur gineadh nó gur ionramháladh an t-aschur le córas intleachta saorga seachas ag duine. Ba cheart na teicnící agus na modhanna sin a bheith iontaofa, idir-inoibritheach, éifeachtach agus stóinseach a mhéid is indéanta sin go teicniúil, agus na teicnící atá ar fáil nó meascán de na teicnící sin á gcur san áireamh, amhail comharthaí uisce, sainaithint meiteashonraí, modhanna cripteagrafacha chun bunáitíocht agus barántúlacht an ábhair a chruthú, modhanna logála, méarloirg nó teicnící eile, de réir mar is iomchuí. Agus an oibleagáid sin á cur chun feidhme, ba cheart do sholáthraithe sainiúlachtaí agus srianta na gcineálacha éagsúla ábhair agus na forbairtí ábhartha teicneolaíochta agus margaidh sa réimse, mar a léirítear iad sna forbairtí úrscothacha lena nglactar go ginearálta, a chur san áireamh freisin. Is féidir na teicnící agus na modhanna sin a chur chun feidhme ar leibhéal an chórais intleachta saorga nó ar leibhéal na samhla intleachta saorga, lena n-áirítear samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha lena ngintear ábhar, agus, ar an gcaoi sin, comhlíonadh na hoibleagáide sin a éascú ag soláthraí iartheachtach an chórais intleachta saorga. Chun leanúint de bheith comhréireach, is iomchuí foráil a dhéanamh nár cheart a chumhdach leis an oibleagáid mharcála sin córais intleachta saorga a fheidhmíonn feidhm chúnta go príomha le haghaidh eagarthóireacht chaighdeánach nó córais intleachta saorga nach n-athróidh go substaintiúil na sonraí ionchuir arna soláthar ag an úsáideoir gairmiúil nó an tséimeantaic a ghabhann leo.

(134)

Minbarra s-soluzzjonijiet tekniċi użati mill-fornituri tas-sistema tal-IA, l-implimentaturi li jużaw sistema tal-IA biex jiġġeneraw jew jimmanipulaw kontenut ta' immaġni, awdjo jew vidjo li jixbah b'mod sinifikattiv lil persuni, oġġetti, postijiet, entitajiet jew avvenimenti eżistenti u li jidher b'mod falz li persuna tkun awtentika jew veritiera (deep fakes), jenħtieġ li jiddivulgaw ukoll b'mod ċar u distint li l-kontenut inħoloq jew ġie mmanipulat b'mod artifiċjali billi jittikkettaw l-output tal-intelliġenza artifiċjali kif xieraq u jiddivulgaw l-oriġini artifiċjali tiegħu. Jenħtieġ li l-konformità ma' dan l-obbligu ta' trasparenza ma tiġix interpretata bħala li tindika li l-użu tas-sistema tal-IA jew tal-output tagħha jimpedixxi d-dritt għal-libertà tal-espressjoni u d-dritt għal-libertà tal-arti u x-xjenzi ggarantiti fil-Karta, b'mod partikolari fejn il-kontenut ikun parti minn ħidma jew programm evidentement kreattiv, satiriku, artistiku, fittizju jew analoġu, soġġett għal salvagwardji xierqa għad-drittijiet u l-libertajiet ta' partijiet terzi. F'dawk il-każijiet, l-obbligu ta' trasparenza għal deep fakes stipulat f'dan ir-Regolament huwa limitat għad-divulgazzjoni tal-eżistenza ta' tali kontenut iġġenerat jew manipulat b'mod xieraq li ma jfixkilx il-wiri jew it-tgawdija tax-xogħol, inkluż l-isfruttament u l-użu normali tiegħu, filwaqt li jinżammu l-utilità u l-kwalità tax-xogħol. Barra minn hekk, huwa xieraq ukoll li jiġi previst obbligu ta' divulgazzjoni simili fir-rigward ta' test iġġenerat mill-IA jew manipulat sal-punt li jiġi ppubblikat bl-għan li l-pubbliku jiġi infurmat dwar kwistjonijiet ta' interess pubbliku sakemm il-kontenut iġġenerat mill-IA ma jkunx għadda minn proċess ta' rieżami mill-bniedem jew kontroll editorjali u persuna fiżika jew ġuridika jkollha r-responsabbiltà editorjali għall-pubblikazzjoni tal-kontenut.

(134)

Sa bhreis ar na réitigh theicniúla a úsáideann soláthraithe an chórais intleachta saorga, ba cheart d’úsáideoirí gairmiúla, a úsáideann córas intleachta saorga chun ábhar íomhá, fuaime nó físe atá cosúil go suntasach le daoine, réada, áiteanna, eintitis nó imeachtaí atá ann cheana a ghiniúint nó a chúbláil agus a dhealródh go bréagach do dhuine go bhfuil sé barántúil nó fírinneach (domhainbhrionnuithe), a nochtadh go soiléir agus go sainiúil gur cruthaíodh nó gur ionramháladh an t-ábhar go saorga trí aschur na hintleachta saorga a lipéadú dá réir sin agus a thionscnamh saorga a nochtadh. Níor cheart comhlíonadh na hoibleagáide trédhearcachta sin a léirmhíniú mar léiriú go gcuireann úsáid an chórais intleachta saorga nó a aschur bac ar an gceart chun tuairimí a nochtadh agus ar an gceart chun saoirse na n-ealaíon agus na n-eolaíochtaí a ráthaítear sa Chairt, go háirithe i gcás inar cuid de shaothar nó de chlár, nó ina cuid de shaothar nó de chlár atá ar aon dul le saothar nó clár, cruthaitheach, aorach, ealaíonta, ficseanúil é an t-ábhar, faoi réir coimircí iomchuí maidir le cearta agus saoirsí tríú páirtithe. Sna cásanna sin, tá an oibleagáid trédhearcachta maidir le domhainbhrionnuithe a leagtar amach sa Rialachán seo teoranta do nochtadh gur ann d’ábhar ginte nó cúbláilte den sórt sin ar bhealach iomchuí nach gcuireann isteach ar thaispeáint ná ar theachtadh na hoibre, lena n-áirítear a ghnáthshaothrú agus a ghnáthúsáid, agus áirgiúlacht agus cáilíocht na hoibre á gcoinneáil ag an am céanna. Ina theannta sin, is iomchuí freisin foráil a dhéanamh maidir le hoibleagáid nochta chomhchosúil i ndáil le téacs arna ghiniúint nó arna chúbláil ag intleacht shaorga a mhéid a fhoilsítear é chun an pobal a chur ar an eolas faoi ábhair a bhaineann le leas an phobail mura rud é go ndeachaigh an t-ábhar arna ghiniúint ag intleacht shaorga faoi phróiseas athbhreithnithe dhaonna nó rialaithe eagarthóireachta agus go bhfuil freagracht eagarthóireachta ar dhuine nádúrtha nó dlítheanach as an ábhar a fhoilsiú.

(135)

Mingħajr preġudizzju għan-natura obbligatorja u l-applikabbiltà sħiħa tal-obbligi ta' trasparenza, il-Kummissjoni tista' tħeġġeġ u tiffaċilita wkoll it-tfassil ta' kodiċijiet ta' prattika fil-livell tal-Unjoni biex tiffaċilita l-implimentazzjoni effettiva tal-obbligi rigward il-kxif u t-tikkettar ta' kontenut iġġenerat jew immanipulat b'mod artifiċjali, inkluż biex tappoġġa arranġamenti prattiċi biex, kif xieraq, il-mekkaniżmi ta' kxif isiru aċċessibbli u tiġi ffaċilitata l-kooperazzjoni ma' atturi oħra tul il-katina tal-valur, id-disseminazzjoni tal-kontenut jew il-verifika tal-awtentiċità u l-provenjenza tiegħu biex il-pubbliku jkun jista' jiddistingwi b'mod effettiv il-kontenut iġġenerat mill-IA.

(135)

Gan dochar do chineál éigeantach agus infheidhmeacht iomlán na n-oibleagáidí trédhearcachta, féadfaidh an Coimisiún tarraingt suas cód cleachtais a spreagadh agus a éascú ar leibhéal an Aontais chun cur chun feidhme éifeachtach na n-oibleagáidí maidir le brath agus lipéadú ábhair arna ghiniúint nó arna chúbláil go saorga a éascú, lena n-áirítear tacú le socruithe praiticiúla chun na sásraí braite a dhéanamh inrochtana, de réir mar is iomchuí, agus comhar a éascú le gníomhaithe eile feadh an tslabhra luacha, ábhar a scaipeadh nó a bharántúlacht agus a fhoinse a sheiceáil chun a chur ar chumas an phobail idirdhealú éifeachtach a dhéanamh idir ábhar arna ghiniúint ag intleacht shaorga.

(136)

L-obbligi imposti fuq il-fornituri u l-implimentaturi ta' ċerti sistemi tal-IA f'dan ir-Regolament biex jippermettu l-kxif u d-divulgazzjoni li l-outputs ta' dawk is-sistemi jiġu ġġenerati jew immanipulati b'mod artifiċjali huma partikolarment rilevanti biex tiġi ffaċilitata l-implimentazzjoni effettiva tar-Regolament (UE) 2022/2065. Dan japplika b'mod partikolari fir-rigward tal-obbligi tal-fornituri ta' pjattaformi online kbar ħafna jew ta' magni tat-tiftix online kbar ħafna biex jidentifikaw u jimmitigaw ir-riskji sistemiċi li jistgħu jirriżultaw mid-disseminazzjoni ta' kontenut li jkun ġie ġġenerat jew immanipulat b'mod artifiċjali, b'mod partikolari r-riskju tal-effetti negattivi reali jew prevedibbli fuq il-proċessi demokratiċi, id-diskors ċiviku u l-proċessi elettorali, inkluż permezz tad-diżinformazzjoni. Ir-rekwiżit li jiġi ttikkettat il-kontenut iġġenerat mis-sistemi tal-IA skont dan ir-Regolament huwa mingħajr preġudizzju għall-obbligu fl-Artikolu 16(6) tar-Regolament (UE) 2022/2065 għall-fornituri ta' servizzi ta' hosting li joħorġu avviżi dwar kontenut illegali riċevut skont l-Artikolu 16(1) ta' dak ir-Regolament u jenħtieġ li ma jinfluwenzax il-valutazzjoni u d-deċiżjoni dwar l-illegalità tal-kontenut speċifiku. Jenħtieġ li din l-evalwazzjoni ssir biss b'riferiment għar-regoli li jirregolaw il-legalità tal-kontenut.

(136)

Na hoibleagáidí a chuirtear ar sholáthraithe agus úsáideoirí gairmiúla córas intleachta saorga áirithe sa Rialachán seo chun gur féidir aschur na gcóras sin a bhrath agus a nochtadh go ndéantar aschur na gcóras sin a ghiniúint nó a chúbláil go saorga, tá siad ábhartha go háirithe chun cur chun feidhme éifeachtach Rialachán (AE) 2022/2065 a éascú. Tá feidhm aige sin go háirithe a mhéid a bhaineann leis na hoibleagáidí atá ar sholáthraithe ardán an-mhór ar líne nó inneall cuardaigh an-mhór ar líne rioscaí sistéamacha a shainaithint agus a mhaolú a d’fhéadfadh eascairt as scaipeadh ábhair a gineadh nó a ionramháladh go saorga, go háirithe an riosca go mbeadh éifeachtaí diúltacha iarbhír nó intuartha ar phróisis dhaonlathacha, ar an dioscúrsa sibhialta agus ar phróisis toghcháin, lena n-áirítear trí bhréagaisnéis. Tá an ceanglas maidir le hábhar a ghintear le córais intleachta saorga faoin Rialachán seo a lipéadú gan dochar don oibleagáid in Airteagal 16(6) de Rialachán (AE) 2022/2065 atá ar sholáthraithe seirbhísí óstála fógraí a phróiseáil maidir le hábhar neamhdhleathach a fhaightear de bhun Airteagal 16(1) den Rialachán sin agus níor cheart dó tionchar a imirt ar an measúnú ná ar an gcinneadh maidir le neamhdhleathacht an ábhair shonraigh. Níor cheart an measúnú sin a dhéanamh ach amháin ag tagairt do na rialacha lena rialaítear dlíthiúlacht an ábhair.

(137)

Jenħtieġ li l-konformità mal-obbligi tat-trasparenza għas-sistemi tal-IA koperti minn dan ir-Regolament ma tiġix interpretata li tindika li l-użu tas-sistema tal-IA jew tal-output tagħha huwa legali skont dan ir-Regolament jew dritt ieħor tal-Unjoni u tal-Istati Membri u jenħtieġ li tkun mingħajr preġudizzju għal obbligi oħra ta' trasparenza għall-implimentaturi tas-sistemi tal-IA stabbiliti fil-liġi tal-Unjoni jew dik nazzjonali.

(137)

Níor cheart comhlíonadh na n-oibleagáidí trédhearcachta a chumhdaítear leis an Rialachán seo a léirmhíniú mar léiriú go bhfuil úsáid nó aschur an chórais intleachta saorga dleathach faoin Rialachán seo nó faoi dhlí eile de chuid an Aontais agus na mBallstát agus ba cheart é a bheith gan dochar d’oibleagáidí trédhearcachta eile ar úsáideoirí gairmiúla na gcóras intleachta saorga a leagtar síos i ndlí an Aontais nó sa dlí náisiúnta.

(138)

L-IA hija familja ta' teknoloġiji li qed tiżviluppa b'mod rapidu li tirrikjedi sorveljanza regolatorja u spazju sikur u kkontrollat għall-esperimentazzjoni, filwaqt li tiżgura innovazzjoni u integrazzjoni responsabbli ta' salvagwardji u miżuri ta' mitigazzjoni tar-riskju xierqa. Sabiex jiġi żgurat qafas legali li jippromwovi l-innovazzjoni, jibqa' validu fil-futur u jkun reżiljenti għat-tfixkil, jenħtieġ li l-Istati Membri jiżguraw li l-awtoritajiet kompetenti nazzjonali tagħhom jistabbilixxu mill-inqas ambjent wieħed ta' esperimentazzjoni regolatorja għall-IA fil-livell nazzjonali biex jiffaċilitaw l-iżvilupp u l-ittestjar ta' sistemi innovattivi tal-IA taħt sorveljanza regolatorja stretta qabel ma dawn is-sistemi jiġu introdotti fis-suq jew inkella jitqiegħdu fis-servizz. L-Istati Membri jistgħu jissodisfaw ukoll dan l-obbligu billi jipparteċipaw f'ambjenti ta' esperimentazzjoni regolatorji diġà eżistenti jew jistabbilixxu b'mod konġunt ambjent ta' esperimentazzjoni ma' awtorità kompetenti waħda jew aktar tal-Istati Membri, dment li din il-parteċipazzjoni tipprovdi livell ekwivalenti ta' kopertura nazzjonali għall-Istati Membri parteċipanti. Ambjenti ta' esperimentazzjoni regolatorja għall-IA jistgħu jiġu stabbiliti f'forma fiżika, diġitali jew ibrida u jistgħu jakkomodaw prodotti fiżiċi kif ukoll diġitali. Jenħtieġ li l-awtoritajiet kostitwenti jiżguraw ukoll li l-ambjenti ta' esperimentazzjoni regolatorja għall-IA jkollhom ir-riżorsi adegwati għall-funzjonament tagħhom, inkluż ir-riżorsi finanzjarji u umani.

(138)

Grúpa teicneolaíochtaí atá san intleacht shaorga atá ag forbairt go tapa agus a bhfuil formhaoirseacht rialála agus spás rialaithe sábháilte le haghaidh turgnamhaíochta ag teastáil ina leith, agus nuálaíocht fhreagrach agus comhtháthú coimircí iomchuí agus bearta maolaithe riosca á n-áirithiú. Chun creat dlíthiúil a chuireann an nuálaíocht chun cinn, atá stóinseach don todhchaí, agus athléimneach in aghaidh suaite a áirithiú, ba cheart do na Ballstáit a áirithiú go mbunódh a n-údaráis inniúla náisiúnta bosca gainimh rialála intleachta saorga amháin ar a laghad ar an leibhéal náisiúnta chun forbairt agus tástáil na gcóras intleachta saorga nuálach faoi fhormhaoirseacht rialála dhian a éascú sula gcuirfear na córais sin ar an margadh nó i mbun seirbhíse ar shlí eile. D’fhéadfadh na Ballstáit an oibleagáid sin a chomhlíonadh freisin trí pháirt a ghlacadh i mboscaí gainimh rialála atá ann cheana nó trí bhosca gainimh a bhunú go comhpháirteach le húdarás inniúil Ballstáit amháin nó níos mó, a mhéid a sholáthraíonn an rannpháirtíocht sin leibhéal coibhéiseach cumhdaigh náisiúnta do na Ballstáit rannpháirteacha. D’fhéadfaí boscaí gainimh rialála intleachta saorga a bhunú i bhfoirm fhisiciúil, dhigiteach nó hibrideach agus d’fhéadfadh siad freastal ar tháirgí fisiciúla agus digiteacha. Ba cheart d’údaráis bhunaitheacha a áirithiú freisin go bhfuil na hacmhainní leordhóthanacha ag na boscaí gainimh rialála intleachta saorga chun go bhfeidhmeoidh siad, lena n-áirítear acmhainní airgeadais agus daonna.

(139)

Jenħtieġ li l-objettivi tal-ambjenti ta' esperimentazzjoni regolatorja għall-IA jkunu li jrawmu l-innovazzjoni tal-IA billi jistabbilixxu ambjent ikkontrollat ta' esperimentazzjoni u ttestjar fil-fażi tal-iżvilupp u ta' qabel il-kummerċjalizzazzjoni biex jiżguraw il-konformità tas-sistemi innovattivi tal-IA ma' dan ir-Regolament u ma' liġijiet tal-Unjoni jew nazzjonali oħra rilevanti. Barra minn hekk, l-ambjenti ta' esperimentazzjoni regolatorja għall-IA jenħtieġ li jimmiraw li jsaħħu ċ-ċertezza legali għall-innovaturi u s-sorveljanza u l-fehim mill-awtoritajiet kompetenti tal-opportunitajiet, tar-riskji emerġenti u tal-impatti tal-użu tal-IA, biex jiġi ffaċilitat it-tagħlim regolatorju għall-awtoritajiet u għall-intrapriżi, inkluż bil-ħsieb ta' adattamenti futuri tal-qafas legali, biex jiġu appoġġati l-kooperazzjoni u l-kondiviżjoni tal-aħjar prattiki mal-awtoritajiet involuti fl-ambjent ta' esperimentazzjoni regolatorja għall-IA, u biex jitħaffef l-aċċess għas-swieq, inkluż billi jitneħħew l-ostakli għall-SMEs, inkluż in-negozji ġodda. Jenħtieġ li l-ambjenti ta' esperimentazzjoni regolatorja għall-IA jkunu disponibbli b'mod wiesa' madwar l-Unjoni, u jenħtieġ li tingħata attenzjoni partikolari lill-aċċessibbiltà tagħhom għall-SMEs, inkluż in-negozji ġodda. Jenħtieġ li l-parteċipazzjoni fl-ambjent ta' esperimentazzjoni regolatorja għall-IA tiffoka fuq kwistjonijiet li jqajmu inċertezza legali għall-fornituri u l-fornituri prospettivi biex jinnovaw, jesperimentaw bl-IA fl-Unjoni u jikkontribwixxu għal tagħlim regolatorju bbażat fuq l-evidenza. Għalhekk, jenħtieġ li s-superviżjoni tas-sistemi tal-IA fl-ambjent ta' esperimentazzjoni regolatorja għall-IA tkopri l-iżvilupp, it-taħriġ, l-ittestjar u l-validazzjoni tagħhom qabel ma s-sistemi jiġu introdotti fis-suq jew imqiegħda fis-servizz, kif ukoll il-kunċett u l-okkorrenza ta' modifika sostanzjali li tista' tirrikjedi proċedura ġdida ta' valutazzjoni tal-konformità. Kwalunkwe riskju sinifikanti identifikat matul l-iżvilupp u l-ittestjar ta' tali sistemi tal-IA jenħtieġ li jirriżulta f'mitigazzjoni adegwata u, fin-nuqqas ta' din, fis-sospensjoni tal-proċess tal-iżvilupp u tal-ittestjar. Fejn xieraq, jenħtieġ li l-awtoritajiet nazzjonali kompetenti li jkunu qed jistabbilixxu ambjenti ta' esperimentazzjoni regolatorja għall-IA jikkooperaw ma' awtoritajiet rilevanti oħra, inkluż dawk li jissorveljaw il-protezzjoni tad-drittijiet fundamentali, u jistgħu jagħtu lok għall-involviment ta' atturi oħra fl-ekosistema tal-IA bħal organizzazzjonijiet nazzjonali jew Ewropej tal-istandardizzazzjoni, korpi notifikati, faċilitajiet tal-ittestjar u tal-esperimentazzjoni, laboratorji tar-riċerka u tal-esperimentazzjoni, Ċentri Ewropej tal-Innovazzjoni Diġitali u organizzazzjonijiet rilevanti tal-partijiet ikkonċernati u tas-soċjetà ċivili. Biex ikunu żgurati implimentazzjoni uniformi madwar l-Unjoni u l-ekonomiji ta' skala, jixraq jiġu stabbiliti regoli komuni għall-implimentazzjoni tal-ambjenti ta' esperimentazzjoni regolatorja għall-IA u qafas għall-kooperazzjoni bejn l-awtoritajiet rilevanti involuti fis-superviżjoni tal-ambjenti ta' esperimentazzjoni. Jenħtieġ li l-ambjenti ta' esperimentazzjoni regolatorja għall-IA stabbiliti skont dan ir-Regolament ikunu mingħajr preġudizzju għal liġijiet oħra li jippermettu l-istabbiliment ta' ambjenti ta' esperimentazzjoni oħra bil-għan li jiżguraw il-konformità ma' liġijiet għajr dan ir-Regolament. Meta xieraq, jenħtieġ li l-awtoritajiet kompetenti rilevanti inkarigati minn dawk l-ambjenti ta' esperimentazzjoni regolatorja l-oħra jikkunsidraw il-benefiċċji tal-użu ta' dawk l-ambjenti ta' esperimentazzjoni anki għall-fini li jiżguraw il-konformità tas-sistemi tal-IA ma' dan ir-Regolament. Bi qbil bejn l-awtoritajiet nazzjonali kompetenti u l-parteċipanti fl-ambjent ta' esperimentazzjoni regolatorja għall-IA, l-ittestjar fil-kundizzjonijiet tad-dinja reali jista' jsir u jiġi ssorveljat ukoll fil-qafas tal-ambjent ta' esperimentazzjoni regolatorja għall-IA.

(139)

Ba cheart a bheith i gceist le cuspóirí na mboscaí gainimh rialála intleachta saorga nuálaíocht intleachta saorga a chothú trí thimpeallacht rialaithe turgnamhaíochta agus tástála a bhunú sa chéim forbartha agus réamh-mhargaithe d’fhonn a áirithiú go gcomhlíonfaidh na córais intleachta saorga nuálacha an Rialachán seo agus dlí ábhartha eile de chuid an Aontais agus an dlí náisiúnta eile, Thairis sin, le boscaí gainimh rialála intleachta saorga, ba cheart é a bheith mar aidhm feabhas a chur ar dheimhneacht dhlíthiúil do nuálaithe agus ar fhormhaoirseacht agus tuiscint na n-údarás inniúil ar na deiseanna, ar na rioscaí atá ag teacht chun cinn agus ar thionchair na húsáide a bhaintear as intleacht shaorga, foghlaim rialála a éascú d’údaráis agus gnóthais, lena n-áirítear d’fhonn an creat dlíthiúil a oiriúnú amach anseo, tacú le comhar agus le comhroinnt dea-chleachtas leis na húdaráis a bhfuil baint acu le bosca gainimh rialála intleachta saorga, agus rochtain ar mhargaí a luathú, lena n-áirítear trí bhacainní do FBManna a bhaint, lena n-áirítear gnólachtaí nuathionscanta. Ba cheart boscaí gainimh rialála intleachta saorga a bheith ar fáil go forleathan ar fud an Aontais, agus ba cheart aird ar leith a thabhairt ar a n-inrochtaineacht do FBManna, lena n-áirítear gnólachtaí nuathionscanta. Ba cheart an rannpháirtíocht sa bhosca gainimh rialála intleachta saorga díriú ar shaincheisteanna lena n-ardaítear éiginnteacht dhlíthiúil do sholáthraithe agus soláthraithe ionchasacha chun nuálaíocht a dhéanamh, triail a bhaint as an intleacht shaorga san Aontas agus cur le foghlaim rialála atá bunaithe ar fhianaise. Dá bhrí sin, ba cheart a chumhdach leis an maoirseacht ar na córais intleachta saorga sa bhosca gainimh rialála intleachta saorga a bhforbairt, a n-oiliúint, a dtástáil agus a mbailíochtú sula gcuirfear na córais ar an margadh nó i mbun seirbhíse, chomh maith leis an gcoincheap maidir le modhnú substaintiúil agus tarlú an mhodhnaithe shubstaintiúil a bhféadfadh nós imeachta nua um measúnú comhréireachta a bheith ag teastáil ina leith. Má shainaithnítear aon rioscaí suntasacha le linn fhorbairt agus thástáil na gcóras intleachta saorga sin, ba cheart maolú leordhóthanach a dhéanamh agus, ina éagmais sin, ba cheart an próiseas forbartha agus tástála a chur ar fionraí. I gcás inarb iomchuí, ba cheart d’údaráis inniúla náisiúnta a bhunaíonn boscaí gainimh rialála intleachta saorga oibriú i gcomhar le húdaráis ábhartha eile, lena n-áirítear iad siúd a dhéanann maoirseacht ar chosaint na gceart bunúsach, agus d’fhéadfaidís rannpháirtíocht gníomhaithe eile a cheadú laistigh den éiceachóras intleachta saorga, amhail eagraíochtaí náisiúnta nó Eorpacha um chaighdeánú, comhlachtaí faoina dtugtar fógra, saoráidí tástála agus turgnamhaíochta, saotharlanna taighde agus turgnamhaíochta, Moil Eorpacha maidir leis an Nuálaíocht Dhigiteach agus eagraíochtaí ábhartha geallsealbhóirí agus na sochaí sibhialta. Chun cur chun feidhme aonfhoirmeach ar fud an Aontais agus barainneacht scála a áirithiú, is iomchuí rialacha comhchoiteanna a bhunú maidir leis na boscaí gainimh rialála intleachta saorga a chur chun feidhme agus creat a bhunú maidir le comhar idir na húdaráis ábhartha atá rannpháirteach i maoirseacht na mboscaí gainimh. Ba cheart boscaí gainimh rialála intleachta saorga a bhunaítear faoin Rialachán seo a bheith gan dochar do dhlí eile lena gceadaítear boscaí gainimh eile a bhunú arb é is aidhm dóibh comhlíonadh dlí, cé is moite den Rialachán seo, a áirithiú. I gcás inarb iomchuí, ba cheart do na húdaráis inniúla ábhartha atá i gceannas ar na boscaí gainimh rialála eile féachaint ar na tairbhí a bhaineann leis na boscaí gainimh sin a úsáid freisin chun comhlíonadh na gcóras intleachta saorga leis an Rialachán seo a áirithiú. Féadfar tástáil faoi fhíordhálaí a oibriú agus a mhaoirsiú freisin faoi chuimsiú an bhosca gainimh rialála intleachta saorga, faoi réir comhaontú idir na húdaráis inniúla náisiúnta agus na rannpháirtithe sa bhosca gainimh rialála intleachta saorga.

(140)

Jenħtieġ li dan ir-Regolament jipprovdi l-bażi legali għall-fornituri u l-fornituri prospettivi fl-ambjent ta' esperimentazzjoni regolatorja għall-IA biex jużaw id-data personali miġbura għal finijiet oħra għall-iżvilupp ta' ċerti sistemi tal-IA fl-interess pubbliku fi ħdan l-ambjent ta' esperimentazzjoni regolatorja għall-IA, f'kundizzjonijiet speċifiċi biss, f'konformità mal-Artikolu 6(4) u l-Artikolu 9(2), il-punt (g) tar-Regolament (UE) 2016/679, u mal-Artikoli 5, 6 u 10 tar-Regolament (UE) 2018/1725, u mingħajr preġudizzju għall-Artikolu 4(2) u l-Artikolu 10 tad-Direttiva (UE) 2016/680. L-obbligi l-oħra kollha tal-kontrolluri tad-data u d-drittijiet tas-suġġetti tad-data skont ir-Regolamenti (UE) 2016/679 u (UE) 2018/1725 u d-Direttiva (UE) 2016/680 jibqgħu applikabbli. B'mod partikolari, jenħtieġ li dan ir-Regolament ma jipprovdix bażi legali skont it-tifsira tal-Artikolu 22(2), il-punt (b) tar-Regolament (UE) 2016/679 u l-Artikolu 24(2), il-punt (b) tar-Regolament (UE) 2018/1725. Jenħtieġ li l-fornituri u l-fornituri prospettivi fl-ambjent ta' esperimentazzjoni regolatorja tal-IA jiżguraw salvagwardji xierqa u jikkooperaw mal-awtoritajiet kompetenti, inkluż billi jimxu mal-gwida tagħhom u jaġixxu malajr u b'bona fide biex jimmitigaw b'mod adegwat kwalunkwe riskju identifikat għas-sikurezza, is-saħħa u għad-drittijiet fundamentali li jista' jinqala' waqt l-iżvilupp, l-ittestjar, u l-esperimentazzjoni f’dak l-ambjent ta' esperimentazzjoni.

(140)

Ba cheart an Rialachán seo a bheith ina bhunús dlí do na soláthraithe agus na soláthraithe ionchasacha sa bhosca gainimh rialála intleachta saorga chun sonraí pearsanta a bhailítear chun críoch eile a úsáid chun córais intleachta saorga áirithe a fhorbairt ar mhaithe le leas an phobail faoi chuimsiú an bhosca gainimh rialála intleachta saorga, faoi choinníollacha sonraithe amháin, i gcomhréir le hAirteagail 6(4) agus 9(2), pointe (g), de Rialachán (AE) 2016/679, agus Airteagail 5, 6 agus 10 de Rialachán (AE) 2018/1725, agus gan dochar d’Airteagail 4(2) agus 10 de Threoir (AE) 2016/680. Beidh feidhm fós ag na hoibleagáidí eile ar fad atá ar rialaitheoirí sonraí agus ag cearta na n-ábhar sonraí faoi Rialacháin (AE) 2016/679 agus (AE) 2018/1725 agus Treoir (AE) 2016/680. Go háirithe, níor cheart bunús dlí a sholáthar leis an Rialachán seo de réir bhrí Airteagal 22(2), pointe (b), de Rialachán (AE) 2016/679 agus Airteagal 24(2), pointe (b), de Rialachán (AE) 2018/1725. Ba cheart do sholáthraithe agus soláthraithe ionchasacha an bhosca gainimh rialála intleachta saorga coimircí iomchuí a áirithiú agus oibriú i gcomhar leis na húdaráis inniúla, lena n-áirítear trína dtreoir a leanúint agus trí ghníomhú go tapa agus de mheon macánta chun aon ardriosca sainaitheanta suntasach a mhaolú maidir le sábháilteacht, sláinte, agus cearta bunúsacha a d’fhéadfadh teacht chun cinn le linn na forbartha, na tástála agus na turgnamhaíochta sa bhosca gainimh sin.

(141)

Biex jitħaffef il-proċess tal-iżvilupp u l-introduzzjoni fis-suq tas-sistemi tal-IA b'riskju għoli elenkati f' anness ta' dan ir-Regolament, huwa importanti li l-fornituri jew il-fornituri prospettivi ta' dawn is-sistemi jkunu jistgħu jibbenefikaw ukoll minn reġim speċifiku għall-ittestjar ta' dawk is-sistemi f'kundizzjonijiet tad-dinja reali, mingħajr ma jieħdu sehem f'ambjent ta' esperimentazzjoni regolatorja għall-IA. Madankollu, f'każijiet bħal dawn, filwaqt li jitqiesu l-konsegwenzi possibbli ta' tali ttestjar fuq individwi, jenħtieġ li jiġi żgurat li dan ir-Regolament jintroduċi garanziji u kundizzjonijiet xierqa u suffiċjenti għall-fornituri jew il-fornituri prospettivi. Jenħtieġ li tali garanziji jinkludu, fost l-oħrajn, talba għal kunsens infurmat ta' persuni fiżiċi biex jieħdu sehem fl-ittestjar fil-kundizzjonijiet tad-dinja reali, bl-eċċezzjoni tal-infurzar tal-liġi fejn it-tiftix ta' kunsens infurmat jipprevjeni s-sistema tal-IA milli tiġi ttestjata. Il-kunsens tas-suġġetti biex jieħdu sehem f'tali ttestjar skont dan ir-Regolament huwa distint minn u mingħajr preġudizzju għall-kunsens tas-suġġetti tad-data għall-ipproċessar tad-data personali tagħhom skont il-liġi rilevanti dwar il-protezzjoni tad-data. Huwa importanti wkoll li jiġu minimizzati r-riskji u li tkun tista' ssir sorveljanza mill-awtoritajiet kompetenti u għalhekk ikun meħtieġ li l-fornituri prospettivi jkollhom pjan ta' ttestjar fid-dinja reali sottomess lill-awtorità kompetenti tas-sorveljanza tas-suq, jirreġistraw l-ittestjar f'taqsimiet iddedikati fil-bażi tad-data għall-UE soġġett għal xi eċċezzjonijiet limitati, jistabbilixxu limitazzjonijiet fuq il-perjodu li għalih jista' jsir l-ittestjar u jirrikjedu salvagwardji addizzjonali għal persuni vulnerabbli li jagħmlu parti minn ċerti gruppi vulnerabbli, kif ukoll ftehim bil-miktub li jiddefinixxi r-rwoli u r-responsabbiltajiet tal-fornituri u l-implimentaturi prospettivi u sorveljanza effettiva mill-persunal kompetenti involut fl-ittestjar fid-dinja reali. Barra minn hekk, huwa xieraq li jiġu previsti salvagwardji addizzjonali biex jiġi żgurat li t-tbassir, ir-rakkomandazzjonijiet jew id-deċiżjonijiet tas-sistema tal-IA jkunu jistgħu jitreġġgħu lura u jiġu injorati b'mod effettiv u li d-data personali tiġi protetta u titħassar meta s-suġġetti jkunu rtiraw il-kunsens tagħhom biex jipparteċipaw fl-ittestjar mingħajr preġudizzju għad-drittijiet tagħhom bħala suġġetti tad-data skont il-liġi tal-Unjoni dwar il-protezzjoni tad-data. Fir-rigward tat-trasferiment tad-data, huwa xieraq ukoll li jiġi previst li d-data miġbura u pproċessata għall-fini tal-ittestjar fil-kundizzjonijiet tad-dinja reali jenħtieġ li tiġi ttrasferita lil pajjiżi terzi biss fejn jiġu implimentati salvagwardji xierqa u applikabbli skont il-liġi tal-Unjoni, b'mod partikolari f'konformità mal-bażijiet għat-trasferiment ta' data personali skont il-liġi tal-Unjoni dwar il-protezzjoni tad-data, filwaqt li għad-data mhux personali jiġu stabbiliti salvagwardji xierqa f'konformità mal-liġi tal-Unjoni, bħar-Regolamenti (UE) 2022/868 (42) u (UE) 2023/2854 (43) tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill.

(141)

Chun dlús a chur leis an bpróiseas chun na córais intleachta saorga ardriosca a liostaítear in iarscríbhinn a ghabhann leis an Rialachán seo a fhorbairt agus a chur ar an margadh, tá sé tábhachtach go bhféadfaidh soláthraithe nó soláthraithe ionchasacha na gcóras sin tairbhiú de chóras sonrach chun na córais sin a thástáil faoi fhíordhálaí, gan a bheith rannpháirteach sa bhosca gainimh rialála intleachta saorga. I gcásanna den sórt sin, áfach, agus na hiarmhairtí, a d’fhéadfadh a bheith ag an tástáil sin, ar dhaoine aonair á gcur san áireamh, ba cheart a áirithiú go dtabharfar isteach leis an Rialachán seo ráthaíochtaí agus coinníollacha iomchuí agus leordhóthanacha do sholáthraithe nó soláthraithe ionchasacha. Ba cheart a áireamh ar na ráthaíochtaí sin, inter alia, toiliú feasach a iarraidh ó dhaoine nádúrtha chun páirt a ghlacadh sa tástáil faoi fhíordhálaí, cé is moite d’fhorfheidhmiú an dlí i gcás ina gcuirfí cosc ar thástáil an chórais intleachta saorga mar gheall ar thoiliú feasach a bheith á lorg. Tá toiliú na ndaoine is ábhar don tástáil chun páirt a ghlacadh sa tástáil sin faoin Rialachán seo éagsúil ó thoiliú na n-ábhar sonraí chun a sonraí pearsanta a phróiseáil faoin dlí ábhartha maidir le cosaint sonraí agus gan dochar don toiliú sin. Tá sé tábhachtach freisin na rioscaí a íoslaghdú agus formhaoirseacht ag na húdaráis inniúla a chumasú agus, dá bhrí sin, ceangal a chur ar sholáthraithe ionchasacha plean tástála i bhfíordhálaí a chur faoi bhráid an údaráis inniúil faireachais margaidh, an tástáil a chlárú i gcodanna tiomnaithe de bhunachar sonraí an Aontais faoi réir roinnt eisceachtaí teoranta, teorainneacha a leagan síos maidir leis an tréimhse inar féidir an tástáil a dhéanamh agus coimircí breise a éileamh do dhaoine, lena n-áirítear daoine ar de ghrúpaí leochaileacha áirithe iad chomh maith le comhaontú i scríbhinn lena sainítear róil agus freagrachtaí na soláthraithe ionchasacha agus na n-úsáideoirí gairmiúla agus formhaoirseacht éifeachtach ag pearsanra inniúil a bhfuil baint acu leis an tástáil i bhfíordhálaí. Thairis sin, is iomchuí coimircí breise a bheartú chun a áirithiú gur féidir tuartha, moltaí nó cinntí an chórais intleachta saorga a aisiompú go héifeachtach agus neamhaird a thabhairt orthu agus go ndéanfar sonraí pearsanta a chosaint agus a scriosadh nuair a tharraingíonn na daoine is ábhar siar a dtoiliú chun páirt a ghlacadh sa tástáil gan dochar dá gcearta mar ábhair sonraí faoi dhlí an Aontais maidir le cosaint sonraí. A mhéid a bhaineann le sonraí a aistriú, is iomchuí a bheartú nár cheart sonraí a bhailítear agus ar a ndéantar próiseáil chun críche tástála i bhfíordhálaí a aistriú go tríú tíortha ach amháin i gcás ina gcuirtear coimircí iomchuí agus is infheidhme faoi dhlí an Aontais chun feidhme, go háirithe i gcomhréir le boinn chun sonraí pearsanta a aistriú faoi dhlí an Aontais maidir le cosaint sonraí, agus, i gcás sonraí neamhphearsanta, cuirtear coimircí iomchuí i bhfeidhm i gcomhréir le dlí an Aontais, amhail Rialacháin (AE) 2022/868 (42) agus (AE) 2023/2854 (43) ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle.

(142)

Biex jiġi żgurat li l-IA twassal għal eżiti ta' benefiċċju soċjali u ambjentali, l-Istati Membri huma mħeġġa jappoġġaw u jippromwovu r-riċerka u l-iżvilupp ta' soluzzjonijiet tal-IA li jappoġġaw eżiti ta' benefiċċju soċjali u ambjentali, bħal soluzzjonijiet ibbażati fuq l-IA biex tiżdied l-aċċessibbiltà għall-persuni b'diżabbiltà, jiġu indirizzati l-inugwaljanzi soċjoekonomiċi jew biex jintlaħqu miri ambjentali, billi jallokaw ir-riżorsi suffiċjenti, inkluż finanzjament pubbliku u tal-Unjoni, u, fejn xieraq u dment li l-kriterji tal-eliġibbiltà u tal-għażla jiġu ssodisfati, b'kunsiderazzjoni partikolari għal proġetti li għandhom tali objettivi. Jenħtieġ li proġetti bħal dawn ikunu bbażati fuq il-prinċipju ta' kooperazzjoni interdixxiplinari bejn l-iżviluppaturi tal-IA, l-esperti dwar l-inugwaljanza u n-nondiskriminazzjoni, l-aċċessibbiltà, il-konsumatur, id-drittijiet ambjentali u diġitali, kif ukoll l-akkademiċi.

(142)

Chun a áirithiú go mbeidh torthaí a théann chun tairbhe don tsochaí agus don chomhshaol mar thoradh ar an intleacht shaorga, moltar do na Ballstáit tacú le taighde agus forbairt réiteach intleachta saorga agus iad a chur chun cinn chun tacú le torthaí atá chun tairbhe na sochaí agus an chomhshaoil, amhail réitigh bunaithe ar an intleacht shaorga chun inrochtaineacht do dhaoine faoi mhíchumas a mhéadú, dul i ngleic le neamhionannais shocheacnamaíocha, nó spriocanna comhshaoil a bhaint amach, trí acmhainní leordhóthanacha a leithdháileadh, lena n-áirítear cistiú poiblí agus cistiú ón Aontas, agus, i gcás inarb iomchuí agus ar choinníoll go gcomhlíontar na critéir incháilitheachta agus roghnúcháin, agus go háirithe tionscadail lena saothraítear na cuspóirí sin á gcur san áireamh. Ba cheart na tionscadail sin a bheith bunaithe ar phrionsabal an chomhair idirdhisciplínigh idir forbróirí intleachta saorga, saineolaithe ar neamhionannas agus neamh-idirdhealú, inrochtaineacht, cearta tomhaltóirí, comhshaoil agus digiteacha, chomh maith le hacadóirí.

(143)

Sabiex tiġi promossa u protetta l-innovazzjoni, huwa importanti li jitqiesu b'mod partikolari l-interessi tal-SMEs, inkluż in-negozji ġodda, li huma fornituri jew implimentaturi ta' sistemi tal-IA. Għal dak il-għan, jenħtieġ li l-Istati Membri jiżviluppaw inizjattivi, immirati lejn dawk l-operaturi, inkluż għas-sensibilizzazzjoni u l-komunikazzjoni tal-informazzjoni. L-Istati Membri jenħtieġ li jipprovdu lill-SMEs, inkluż in-negozji ġodda, li jkollhom uffiċċju reġistrat jew fergħa fl-Unjoni, aċċess prijoritarju għal ambjenti ta' esperimentazzjoni regolatorja għall-IA dment li jissodisfaw il-kundizzjonijiet tal-eliġibbiltà u l-kriterji tal-għażla u mingħajr ma jipprekludu lil fornituri u fornituri prospettivi oħra milli jaċċessaw l-ambjenti regolatorji dment li l-istess kundizzjonijiet u kriterji jiġu ssodisfati. L-Istati Membri jenħtieġ li jużaw il-mezzi eżistenti u, meta xieraq, jistabbilixxu mezzi ddedikati ġodda għall-komunikazzjoni mal-SMEs, inkluż man-negozji ġodda, mal-implimentaturi, ma' innovaturi oħrajn, u kif xieraq, mal-awtoritajiet pubbliċi lokali, biex jappoġġaw lill-SMEs fil-perkors kollu tal-iżvilupp tagħhom billi jipprovdu gwida u jwieġbu domandi dwar l-implimentazzjoni ta' dan ir-Regolament. Meta xieraq, dawn il-mezzi jenħtieġ li jaħdmu flimkien biex joħolqu sinerġiji u jiżguraw l-omoġeneità fil-gwida tagħhom lill-SMEs, inkluż in-negozji ġodda, u l-implimentaturi. Jenħtieġ li l-Istati Membri jiffaċilitaw ukoll il-parteċipazzjoni tal-SMEs u ta' partijiet ikkonċernati rilevanti oħra fil-proċess tal-iżvilupp tal-istandardizzazzjoni. Barra minn hekk, meta l-korpi notifikati jistabbilixxu tariffi għall-valutazzjoni tal-konformità, jenħtieġ li jitqiesu l-interessi u l-ħtiġijiet speċifiċi tal-fornituri li huma SMEs, inkluż negozji ġodda. Jenħtieġ li l-Kummissjoni tevalwa b'mod regolari l-kostijiet ta' ċertifikazzjoni u konformità għall-SMEs inkluż għan-negozji ġodda, permezz ta' konsultazzjonijiet trasparenti u jenħtieġ li taħdem mal-Istati Membri biex tnaqqas dawn il-kostijiet. Pereżempju, il-kostijiet tat-traduzzjoni relatata mad-dokumentazzjoni obbligatorja u l-komunikazzjoni mal-awtoritajiet jistgħu jikkostitwixxu kost sinifikanti għall-fornituri u għal operaturi oħra, b'mod partikolari għal dawk fuq skala iżgħar. Jenħtieġ li l-Istati Membri possibbilment jiżguraw li waħda mil-lingwi determinati u aċċettati minnhom għad-dokumentazzjoni tal-fornituri rilevanti u għall-komunikazzjoni mal-operaturi tkun waħda li tinftiehem b'mod wiesa' mill-akbar għadd ta' implimentaturi transfruntieri possibbli. Sabiex jiġu indirizzati l-ħtiġijiet speċifiċi tal-SMEs inkluż tan-negozji ġodda, jenħtieġ li l-Kummissjoni tipprovdi mudelli standardizzati għall-oqsma koperti minn dan ir-Regolament fuq talba tal-Bord. Barra minn hekk, jenħtieġ li l-Kummissjoni tikkomplementa l-isforzi tal-Istati Membri billi tipprovdi pjattaforma ta' informazzjoni unika b'informazzjoni faċli biex tintuża fir-rigward ta' dan ir-Regolament għall-fornituri u l-implimentaturi kollha, billi torganizza kampanji ta' komunikazzjoni adatti biex tqajjem kuxjenza dwar l-obbligi li jirriżultaw minn dan ir-Regolament, u billi tevalwa u tippromwovi l-konverġenza tal-aħjar prattiki fil-proċeduri tal-akkwist pubbliku fir-rigward tas-sistemi tal-IA. Jenħtieġ li l-intrapriżi ta' daqs medju li sa reċentement kienu jikkwalifikaw bħala intrapriżi żgħar skont it-tifsira tal-Anness tar-Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni 2003/361/KE (44) jkollhom aċċess għal dawk il-miżuri ta' appoġġ peress li dawk l-intrapriżi ġodda ta' daqs medju ġodda xi drabi jistgħu ma jkollhomx ir-riżorsi legali u t-taħriġ meħtieġa biex jiżguraw fehim xieraq ta' dan ir-Regolament u konformità miegħu.

(143)

Chun an nuálaíocht a chur chun cinn agus a chosaint, tá sé tábhachtach leasanna FBManna, lena n-áirítear gnólachtaí nuathionscanta ar soláthraithe nó úsáideoirí gairmiúla córas intleachta saorga iad, a chur san áireamh go háirithe. Chuige sin, ba cheart do na Ballstáit tionscnaimh a fhorbairt atá dírithe ar na hoibreoirí sin, lena n-áirítear maidir le hardú feasachta agus cumarsáid faisnéise. Ba cheart do na Ballstáit rochtain tosaíochta ar bhoscaí gainimh rialála intleachta saorga a sholáthar do FBManna, lena n-áirítear gnólachtaí nuathionscanta, a bhfuil oifig chláraithe nó brainse acu san Aontas, ar choinníoll go gcomhlíonann siad na coinníollacha incháilitheachta agus na critéir roghnúcháin agus gan bac a chur ar sholáthraithe agus soláthraithe ionchasacha eile rochtain a fháil ar na boscaí gainimh ar choinníoll go gcomhlíontar na coinníollacha agus na critéir chéanna. Ba cheart do na Ballstáit na bealaí atá ann cheana a úsáid agus, i gcás inarb iomchuí, ba cheart dóibh bealaí tiomnaithe nua le haghaidh cumarsáid le FBManna, lena n-áirítear gnólachtaí nuathionscanta, úsáideoirí gairmiúla, nuálaithe eile agus, de réir mar is iomchuí, údaráis phoiblí áitiúla, a bhunú chun tacú le FBManna feadh a gconaire forbartha trí threoir a thabhairt agus freagairt ar fhiosrúcháin maidir le cur chun feidhme an Rialacháin seo. I gcás inarb iomchuí, ba cheart do na bealaí sin oibriú le chéile chun sineirgí a chruthú agus aonchineálacht a áirithiú ina dtreoir do FBManna, lena n-áirítear gnólachtaí nuathionscanta agus úsáideoirí gairmiúla. Ina theannta sin, ba cheart do na Ballstáit rannpháirtíocht FBManna agus geallsealbhóirí ábhartha eile sna próisis forbartha um chaighdeánú a éascú. Thairis sin, ba cheart leasanna sonracha agus riachtanais shonracha ar FBManna iad, lena n-áirítear gnólachtaí nuathionscanta a chur san áireamh agus táillí measúnaithe comhréireachta á socrú ag na comhlachtaí faoina dtugtar fógra. Ba cheart don Choimisiún measúnú tráthrialta ar na costais deimhniúcháin agus chomhlíontachta do FBManna, lena n-áirítear gnólachtaí nuathionscanta, trí chomhairliúcháin thrédhearcacha agus oibriú leis na Ballstáit chun na costais sin a laghdú. Mar shampla, d’fhéadfadh costais shuntasacha a bheith i gceist le costais aistriúcháin a bhaineann le doiciméadacht agus cumarsáid shainordaitheach leis na húdaráis, le haghaidh soláthraithe agus oibreoirí eile, go háirithe iad siúd ar mionscála. Ba cheart do na Ballstáit a áirithiú, más féidir, maidir leis na teangacha a chinnfidh siad agus a nglacfaidh siad leo le haghaidh dhoiciméadacht ábhartha na soláthraithe agus cumarsáid leis na hoibreoirí inti, gur teanga í ceann amháin de na teangacha sin a bhfuil tuiscint éigin ag an líon is mó úsáideoirí gairmiúla trasteorann is féidir uirthi. Chun aghaidh a thabhairt ar riachtanais shonracha FBManna, lena n-áirítear gnólachtaí nuathionscanta, ba cheart don Choimisiún teimpléid chaighdeánaithe a sholáthar le haghaidh na réimsí a chumhdaítear leis an Rialachán seo arna iarraidh sin don Bhord. Ina theannta sin, ba cheart don Choimisiún iarrachtaí na mBallstát a chomhlánú trí fhaisnéis atá éasca le húsáid maidir leis an Rialachán seo a sholáthar d’ardán faisnéise aonair do gach soláthraí agus úsáideoir gairmiúil, trí fheachtais chumarsáide iomchuí a eagrú chun feasacht a ardú maidir leis na hoibleagáidí a eascraíonn as an Rialachán seo, agus trí mheasúnú agus cur chun cinn a dhéanamh ar chóineasú na gcleachtas is fearr i nósanna imeachta soláthair phoiblí i ndáil le córais intleachta saorga. Ba cheart rochtain a bheith ag fiontair mheánmhéide a cháiligh mar fhiontair bheaga go dtí le déanaí de réir bhrí na hIarscríbhinne a ghabhann le Moladh 2003/361/CE ón gCoimisiún (44) ar na bearta tacaíochta sin, toisc go bhféadfadh sé nach mbeadh na hacmhainní dlíthiúla ná an oiliúint is gá ag na fiontair mheánmhéide nua sin uaireanta chun tuiscint cheart ar an Rialachán seo agus comhlíonadh an Rialacháin seo a áirithiú.

(144)

Sabiex tiġi promossa u protetta l-innovazzjoni, jenħtieġ li l-pjattaforma tal-IA fuq talba, il-programmi u l-proġetti ta' finanzjament rilevanti kollha tal-Unjoni, bħall-Programm Ewropa Diġitali, Orizzont Ewropa, implimentati mill-Kummissjoni u mill-Istati Membri fil-livell tal-Unjoni jew nazzjonali, jikkontribwixxu, kif xieraq, għall-kisba tal-objettivi ta' dan ir-Regolament.

(144)

Chun nuálaíocht a chur chun cinn agus a chosaint, ba cheart don Ardán um Intleacht Shaorga ar éileamh, gach clár agus tionscadal cistiúcháin ábhartha de chuid an Aontais, amhail an Clár don Eoraip Dhigiteach, Fís Eorpach, arna gcur chun feidhme ag an gCoimisiún agus ag na Ballstáit ar leibhéal an Aontais nó ar an leibhéal náisiúnta, a bheith ina rannchuidiú, de réir mar is iomchuí, le cuspóirí an Rialacháin seo a bhaint amach.

(145)

Sabiex jiġu minimizzati r-riskji għall-implimentazzjoni li jirriżultaw minn nuqqas ta' għarfien u kompetenza esperta fis-suq kif ukoll biex tiġi ffaċilitata l-konformità tal-fornituri, b'mod partikolari l-SMEs, inkluż in-negozji ġodda, u l-korpi notifikati mal-obbligi tagħhom skont dan ir-Regolament, jenħtieġ li l-pjattaforma tal-IA fuq talba, iċ-Ċentri Ewropej tal-Innovazzjoni Diġitali u l-Faċilitajiet tal-ittestjar u tal-esperimentazzjoni stabbiliti mill-Kummissjoni u mill-Istati Membri fil-livell tal-Unjoni jew nazzjonali jikkontribwixxu għall-implimentazzjoni ta' dan ir-Regolament. Fil-missjonijiet u l-oqsma ta' kompetenza rispettivi tagħhom, il-pjattaforma tal-IA fuq talba, iċ-Ċentri Ewropej tal-Innovazzjoni Diġitali u l-Faċilitajiet tal-ittestjar u tal-esperimentazzjoni jistgħu jipprovdu b'mod partikolari appoġġ tekniku u xjentifiku lill-fornituri u lill-korpi notifikati.

(145)

Chun na rioscaí maidir le cur chun feidhme mar thoradh ar easpa eolais agus saineolais sa mhargadh a íoslaghdú agus chun comhlíontacht na soláthraithe, go háirithe FBManna, lena n-áirítear gnólachtaí nuathionscanta, agus na gcomhlachtaí faoina dtugtar fógra lena n-oibleagáidí faoin Rialachán seo a éascú, ba cheart don Ardán um Intleacht Shaorga ar éileamh, do na Moil Eorpacha maidir leis an Nuálaíocht Dhigiteach agus do na saoráidí tástála agus turgnamhaíochta arna mbunú ag an gCoimisiún agus ag na Ballstáit ar leibhéal an Aontais nó ar an leibhéal náisiúnta rannchuidiú le cur chun feidhme an Rialacháin seo. Laistigh dá misean agus dá réimsí inniúlachta faoi seach, tá an tArdán um Intleacht Shaorga ar éileamh, na Moil Eorpacha maidir leis an Nuálaíocht Dhigiteach agus na saoráidí tástála agus turgnamhaíochta in ann tacaíocht theicniúil agus eolaíoch a sholáthar go háirithe do sholáthraithe agus comhlachtaí faoina dtugtar fógra.

(146)

Barra minn hekk, fid-dawl tad-daqs żgħir ħafna ta' xi operaturi u sabiex tiġi żgurata l-proporzjonalità fir-rigward tal-kostijiet tal-innovazzjoni, jixraq li l-mikrointrapriżi jitħallew jissodisfaw wieħed mill-aktar obbligi għaljin, jiġifieri l-istabbiliment ta' sistema ta' ġestjoni tal-kwalità, b'mod simplifikat li tnaqqas il-piż amministrattiv u l-kostijiet għal dawk l-intrapriżi mingħajr ma jiġi affettwat il-livell ta' protezzjoni u l-ħtieġa ta' konformità mar-rekwiżiti għas-sistemi tal-IA b'riskju għoli. Jenħtieġ li l-Kummissjoni tiżviluppa linji gwida biex tispeċifika l-elementi tas-sistema ta' ġestjoni tal-kwalità li għandhom jiġu ssodisfati b'dan il-mod simplifikat mill-mikrointrapriżi.

(146)

Thairis sin, i bhfianaise a laghad is atá cuid de na hoibreoirí agus chun comhréireacht maidir le costais nuálaíochta a áirithiú, is iomchuí cead a thabhairt do mhicrifhiontair ceann de na hoibleagáidí is costasaí a chomhlíonadh ar bhealach simplithe, eadhon an oibleagáid córas bainistíochta cáilíochta a bhunú lena laghdófaí an t-ualach riaracháin agus na costais do na fiontair sin gan difear a dhéanamh don leibhéal cosanta agus don ghá atá leis na ceanglais maidir le córais intleachta saorga ardriosca a chomhlíonadh. Ba cheart don Choimisiún treoirlínte a fhorbairt chun na gnéithe den chóras bainistíochta cáilíochta atá le comhlíonadh ar an mbealach simplithe sin ag micrifhiontair a shonrú.

(147)

Jixraq li l-Kummissjoni tiffaċilita, sa fejn ikun possibbli, l-aċċess għall-faċilitajiet tal-ittestjar u tal-esperimentazzjoni għall-korpi, il-gruppi jew il-laboratorji stabbiliti jew akkreditati skont kwalunkwe leġiżlazzjoni rilevanti tal-Unjoni dwar l-armonizzazzjoni u li jissodisfaw kompiti fil-kuntest ta' valutazzjoni tal-konformità ta' prodotti jew ta' apparati koperti minn dik il-leġiżlazzjoni tal-Unjoni dwar l-armonizzazzjoni. Dan hu partikolarment il-każ fir-rigward tal-gruppi ta' esperti, il-laboratorji esperti u l-laboratorji ta' referenza fil-qasam tal-apparati mediċi skont ir-Regolamenti (UE) 2017/745 u (UE) 2017/746.

(147)

Is iomchuí go n-éascóidh an Coimisiún, a mhéid agus is féidir, rochtain ar shaoráidí tástála agus turgnamhaíochta le haghaidh comhlachtaí, grúpaí nó saotharlanna arna mbunú nó arna gcreidiúnú de bhun aon reachtaíochta comhchuibhithe ábhartha de chuid an Aontais agus a chomhlíonann cúraimí i gcomhthéacs measúnaithe comhréireachta táirgí nó feistí a chumhdaítear le reachtaíocht chomhchuibhithe sin an Aontais. Is amhlaidh atá go háirithe i gcás painéil saineolaithe, sain-saotharlanna agus saotharlanna tagartha i réimse na bhfeistí leighis de bhun Rialacháin (AE) 2017/745 agus (AE) 2017/746.

(148)

Jenħtieġ li dan ir-Regolament jistabbilixxi qafas ta' governanza li jippermetti kemm il-koordinazzjoni u l-appoġġ tal-applikazzjoni ta' dan ir-Regolament fil-livell nazzjonali, kif ukoll it-tisħiħ tal-kapaċitajiet fil-livell tal-Unjoni u l-integrazzjoni tal-partijiet ikkonċernati fil-qasam tal-IA. L-implimentazzjoni u l-infurzar effettivi ta' dan ir-Regolament jirrikjedu qafas ta' governanza li jippermetti l-koordinazzjoni u l-bini ta' kompetenza esperta ċentrali fil-livell tal-Unjoni. L-Uffiċċju għall-IA ġie stabbilit b'Deċiżjoni tal-Kummissjoni (45) u għandu bħala l-missjoni tiegħu li jiżviluppa l-għarfien espert u l-kapaċitajiet tal-Unjoni fil-qasam tal-IA u li jikkontribwixxi għall-implimentazzjoni tal-liġi tal-Unjoni dwar l-IA. Jenħtieġ li l-Istati Membri jiffaċilitaw il-kompiti tal-Uffiċċju għall-IA bil-ħsieb li jiġi appoġġat l-iżvilupp tal-kompetenza esperta u l-kapaċitajiet tal-Unjoni fil-livell tal-Unjoni u li jissaħħaħ il-funzjonament tas-suq uniku diġitali. Barra minn hekk, jenħtieġ li jiġi stabbilit Bord magħmul minn rappreżentanti tal-Istati Membri, bord għall-integrazzjoni tal-komunità xjentifika u forum konsultattiv biex jikkontribwixxi l-kontribut tal-partijiet ikkonċernati għall-implimentazzjoni ta' dan ir-Regolament, fil-livell tal-Unjoni u dak nazzjonali. Jenħtieġ li l-iżvilupp tal-kompetenza esperta u tal-kapaċitajiet tal-Unjoni jinkludi wkoll l-użu tar-riżorsi u l-kompetenza esperta eżistenti, b'mod partikolari permezz ta' sinerġiji ma' strutturi mibnija fil-kuntest tal-infurzar fil-livell tal-Unjoni ta' liġijiet u sinerġiji oħra ma' inizjattivi relatati fil-livell tal-Unjoni, bħall-Impriża Konġunta EuroHPC u l-faċilitajiet tal-ittestjar u tal-esperimentazzjoni tal-IA taħt il-Programm Ewropa Diġitali.

(148)

Leis an Rialachán seo, ba cheart creat rialachais a bhunú lenar féidir cur i bhfeidhm an Rialacháin seo a chomhordú agus tacú leis ar an leibhéal náisiúnta, chomh maith le cumais a fhorbairt ar leibhéal an Aontais agus geallsealbhóirí a chomhtháthú i réimse na hintleachta saorga. Chun an Rialachán seo a chur chun feidhme agus a fhorfheidhmiú go héifeachtach, tá gá le creat rialachais lenar féidir saineolas lárnach a chomhordú agus a fhorbairt ar leibhéal an Aontais. Bunaíodh an Oifig um Intleacht Shaorga le Cinneadh ón gCoimisiún (45) agus tá sé de mhisean aici saineolas agus cumais an Aontais a fhorbairt i réimse na hintleachta saorga agus rannchuidiú le cur chun feidhme dhlí an Aontais maidir leis an intleacht shaorga. Ba cheart do na Ballstáit cúraimí na hOifige um Intleacht Shaorga a éascú d’fhonn tacú le forbairt shaineolas agus chumais an Aontais ar leibhéal an Aontais agus d’fhonn feidhmiú an mhargaidh aonair dhigitigh a neartú. Ina theannta sin, ba cheart Bord a bhunú ar a mbeidh ionadaithe ó na Ballstáit, painéal eolaíoch chun an pobal eolaíoch a chomhtháthú agus fóram comhairleach chun ionchur ó gheallsealbhóirí a chur ar fáil maidir le cur chun feidhme an Rialacháin seo, ar leibhéal an Aontais agus ar an leibhéal náisiúnta. Ba cheart a áireamh freisin agus saineolas agus cumais an Aontais á bhforbairt úsáid a bhaint as na hacmhainní agus an saineolas atá ann cheana, go háirithe trí shineirgí le struchtúir arna bhforbairt i gcomhthéacs forfheidhmiú dlí eile ar leibhéal an Aontais agus sineirgí le tionscnaimh ghaolmhara ar leibhéal an Aontais, amhail an Comhghnóthas EuroHPC agus saoráidí tástála agus turgnamhaíochta intleachta saorga faoin gClár don Eoraip Dhigiteach.

(149)

Sabiex tiġi ffaċilitata implimentazzjoni bla xkiel, effettiva u armonizzata ta' dan ir-Regolament, jenħtieġ jiġi stabbilit Bord. Jenħtieġ li l-Bord jirrifletti d-diversi interessi tal-ekosistema tal-IA u jkun magħmul minn rappreżentanti tal-Istati Membri. Jenħtieġ li l-Bord ikun responsabbli għal għadd ta' kompiti konsultattivi, inkluż l-għoti ta' opinjonijiet, rakkomandazzjonijiet, pariri jew kontribut għall-gwida dwar kwistjonijiet relatati mal-implimentazzjoni ta' dan ir-Regolament, inkluż dwar kwistjonijiet ta' infurzar, speċifikazzjonijiet tekniċi jew standards eżistenti rigward ir-rekwiżiti stipulati f'dan ir-Regolament u l-għoti ta' pariri lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri u l-awtoritajiet nazzjonali kompetenti tagħhom dwar kwistjonijiet speċifiċi relatati mal-IA. Sabiex tingħata xi flessibbiltà lill-Istati Membri fid-deżinjazzjoni tar-rappreżentanti tagħhom fil-Bord, tali rappreżentanti jistgħu jkunu kwalunkwe persuna li tappartjeni għal entitajiet pubbliċi li jenħtieġ li jkollha l-kompetenzi u s-setgħat rilevanti biex tiffaċilita l-koordinazzjoni fil-livell nazzjonali u tikkontribwixxi għall-kisba tal-kompiti tal-Bord. Jenħtieġ li l-Bord jistabbilixxi żewġ sottogruppi permanenti biex tiġi pprovduta pjattaforma għall-kooperazzjoni u l-iskambju fost l-awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq u l-awtoritajiet tan-notifika dwar kwistjonijiet relatati rispettivament mas-sorveljanza tas-suq u l-korpi notifikati. Jenħtieġ li s-sottogrupp permanenti għas-sorveljanza tas-suq jaġixxi bħala l-grupp ta' kooperazzjoni amministrattiva (ADCO) għal dan ir-Regolament skont it-tifsira tal-Artikolu 30 tar-Regolament (UE) 2019/1020. F'konformità mal-Artikolu 33 ta' dak ir-Regolament, jenħtieġ li l-Kummissjoni tappoġġa l-attivitajiet tas-sottogrupp permanenti għas-sorveljanza tas-suq billi twettaq evalwazzjonijiet jew studji tas-suq, partikolarment bil-ħsieb li tidentifika aspetti ta' dan ir-Regolament li jirrikjedu koordinazzjoni speċifika u urġenti fost l-awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq. Il-Bord jista' jistabbilixxi sottogruppi permanenti jew temporanji oħra kif xieraq għall-fini tal-eżaminazzjoni ta' kwistjonijiet speċifiċi. Jenħtieġ li l-Bord jikkoopera wkoll, kif xieraq, mal-korpi, il-gruppi ta' esperti u n-networks rilevanti tal-Unjoni attivi fil-kuntest tal-liġijiet rilevanti tal-Unjoni, inkluż b'mod partikolari dawk attivi skont il-liġijiet rilevanti tal-Unjoni dwar id-data, il-prodotti u s-servizzi diġitali.

(149)

Chun cur chun feidhme rianúil éifeachtach agus comhchuibhithe an Rialacháin seo a éascú, ba cheart Bord a bhunú. Ba cheart don Bhord leasanna éagsúla an éiceachórais intleachta saorga a léiriú agus ba cheart ionadaithe ó na Ballstáit a bheith air. Ba cheart don Bhord a bheith freagrach as roinnt cúraimí comhairleacha, lena n-áirítear tuairimí, moltaí, comhairle a thabhairt nó cur le treoir maidir le hábhair a bhaineann leis an Rialachán seo a chur chun feidhme, lena n-áirítear maidir le cúrsaí forfheidhmiúcháin, sonraíochtaí teicniúla nó caighdeáin atá ann cheana i dtaca leis na ceanglais a bhunaítear sa Rialachán seo agus comhairle a thabhairt don Choimisiún agus do na Ballstáit agus dá n-údaráis inniúla náisiúnta maidir le ceisteanna sonracha a bhaineann leis an intleacht shaorga. Chun solúbthacht áirithe a thabhairt do na Ballstáit maidir lena n-ionadaithe ar an mBord a ainmniú, féadfaidh aon duine a bhaineann le heintitis phoiblí ar cheart na hinniúlachtaí agus na cumhachtaí ábhartha a bheith aige chun comhordú a éascú ar an leibhéal náisiúnta agus chun rannchuidiú le cúraimí an Bhoird a bhaint amach a bheith ina ionadaí sin. Ba cheart don Bhord dhá bhuan-fhoghrúpa a bhunú chun ardán comhair agus malartaithe a chur ar fáil i measc na n-údarás faireachais margaidh agus na n-údarás a thugann fógra maidir le saincheisteanna a bhaineann le faireachas margaidh agus le comhlachtaí faoina dtugtar fógra faoi seach. Ba cheart don bhuan-fhoghrúpa um fhaireachas margaidh gníomhú mar an ngrúpa comhair riaracháin (ADCO) don Rialachán seo de réir bhrí Airteagal 30 de Rialachán (AE) 2019/1020. I gcomhréir le hAirteagal 33 den Rialachán sin, ba cheart don Choimisiún tacú le gníomhaíochtaí an bhuan-fhoghrúpa um fhaireachas margaidh trí mheastóireachtaí margaidh nó staidéir mhargaidh a dhéanamh, go háirithe d’fhonn gnéithe den Rialachán seo a shainaithint a dteastaíonn comhordú sonrach agus práinneach ina leith i measc na n-údarás faireachais margaidh. Féadfaidh an Bord buan-fhoghrúpaí nó foghrúpaí sealadacha eile a bhunú de réir mar is iomchuí chun scrúdú a dhéanamh ar cheisteanna sonracha. Ba cheart don Bhord dul i gcomhar freisin, de réir mar is iomchuí, le comhlachtaí, grúpaí saineolaithe agus líonraí ábhartha an Aontais atá gníomhach i gcomhthéacs dhlí ábhartha an Aontais, lena n-áirítear go háirithe iad siúd atá gníomhach faoi dhlí ábhartha an Aontais maidir le sonraí, táirgí digiteacha agus seirbhísí digiteacha.

(150)

Bil-ħsieb li jiġi żgurat l-involviment tal-partijiet ikkonċernati fl-implimentazzjoni u l-applikazzjoni ta' dan ir-Regolament, jenħtieġ li jiġi stabbilit forum konsultattiv biex jagħti pariri u jipprovdi kompetenza esperta teknika lill-Bord u lill-Kummissjoni. Sabiex tiġi żgurata rappreżentanza varjata u bbilanċjata tal-partijiet ikkonċernati bejn l-interess kummerċjali u dak mhux kummerċjali u, fil-kategorija tal-interessi kummerċjali, fir-rigward tal-SMEs u impriżi oħra, jenħtieġ li l-forum konsultattiv jinkludi, fost l-oħrajn, l-industrija, in-negozji ġodda, l-SMEs, id-dinja akkademika, is-soċjetà ċivili, inkluż is-sħab soċjali, kif ukoll l-Aġenzija għad-Drittijiet Fundamentali, l-ENISA, il-Kumitat Ewropew għall-Istandardizzazzjoni (CEN), il-Kumitat Ewropew għall-Istandardizzazzjoni Elettroteknika (CENELEC) u l-Istitut Ewropew tal-Istandards tat-Telekomunikazzjoni (ETSI).

(150)

D’fhonn a áirithiú go mbeidh na geallsealbhóirí rannpháirteach i gcur chun feidhme agus cur i bhfeidhm an Rialacháin seo, ba cheart fóram comhairleach a bhunú chun comhairle a thabhairt don Bhord agus don Choimisiún agus chun saineolas teicniúil a sholáthar dóibh. Chun ionadaíocht éagsúil agus chothrom na ngeallsealbhóirí a áirithiú idir leas tráchtála agus neamhthráchtála agus, laistigh den chatagóir leasanna tráchtála, maidir le FBManna agus gnóthais eile, ba cheart a bheith san fhóram comhairleach inter alia an lucht tionscail, gnólachtaí nuathionscanta, FBManna, an saol acadúil, an tsochaí shibhialta, lena n-áirítear na comhpháirtithe sóisialta, chomh maith leis an nGníomhaireacht um Chearta Bunúsacha, ENISA, an Coiste Eorpach um Chaighdeánú (CEN), Coiste Eorpach na gCaighdeán Leictriteicniúil (CENELEC) agus Institiúid Eorpach na gCaighdeán Teileachumarsáide (ETSI).

(151)

Jenħtieġ li jiġi stabbilit bord ta' esperti indipendenti biex jiġu appoġġati l-implimentazzjoni u l-infurzar ta' dan ir-Regolament, b'mod partikolari l-attivitajiet ta' monitoraġġ tal-Uffiċċju għall-IA fir-rigward tal-mudelli tal-IA bi skop ġenerali. Jenħtieġ li l-esperti indipendenti li jikkostitwixxu l-bord jintgħażlu abbażi ta' kompetenza esperta xjentifika jew teknika aġġornata fil-qasam tal-IA u għandhom iwettqu l-kompiti tagħhom b'imparzjalità u oġġettività u jiżguraw il-kunfidenzjalità tal-informazzjoni u tad-data miksuba fit-twettiq tal-kompiti u l-attivitajiet tagħhom. Sabiex ikun possibli t-tisħiħ tal-kapaċitajiet nazzjonali meħtieġa għall-infurzar effettiv ta' dan ir-Regolament, jenħtieġ li l-Istati Membri jkunu jistgħu jitolbu appoġġ mill-grupp ta' esperti li jikkostitwixxu l-bord għall-attivitajiet ta' infurzar tagħhom.

(151)

Chun tacú le cur chun feidhme agus forfheidhmiú an Rialacháin seo, go háirithe gníomhaíochtaí faireacháin na hOifige um Intleacht Shaorga a mhéid a bhaineann le samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha, ba cheart painéal eolaíoch saineolaithe neamhspleácha a bhunú. Ba cheart na saineolaithe neamhspleácha atá mar chuid den phainéal eolaíoch a roghnú ar bhonn saineolas eolaíoch nó teicniúil atá cothrom le dáta i réimse na hintleachta saorga agus ba cheart dóibh a gcúraimí a chomhlíonadh le neamhchlaontacht, oibiachtúlacht agus rúndacht na faisnéise agus na sonraí a fhaightear agus a gcúraimí agus a ngníomhaíochtaí á ndéanamh acu a áirithiú. Chun gur féidir na hacmhainneachtaí náisiúnta is gá a threisiú chun an Rialachán seo a fhorfheidhmiú go héifeachtach, ba cheart do na Ballstáit a bheith in ann tacaíocht a iarraidh ar an díorma saineolaithe arb iad an painéal eolaíoch iad dá ngníomhaíochtaí forfheidhmiúcháin.

(152)

Jenħtieġ li jiġu stabbiliti u mqiegħda għad-dispożizzjoni tal-Istati Membri, strutturi ta' appoġġ tal-Unjoni għall-ittestjar tal-IA sabiex jiġi appoġġat l-infurzar adegwat fir-rigward tas-sistemi tal-IA u jissaħħu l-kapaċitajiet tal-Istati Membri.

(152)

Chun tacú le forfheidhmiú leordhóthanach a mhéid a bhaineann le córais intleachta saorga agus chun acmhainneachtaí na mBallstát a threisiú, ba cheart struchtúir tacaíochta tástála intleachta saorga an Aontais a bhunú agus a chur ar fáil do na Ballstáit.

(153)

L-Istati Membri jaqdu rwol ewlieni fl-applikazzjoni u fl-infurzar ta' dan ir-Regolament. F'dak ir-rigward, jenħtieġ li kull Stat Membru jiddeżinja minn tal-inqas awtorità tan-notifika waħda u minn tal-inqas awtorità tas-sorveljanza tas-suq waħda bħala awtoritajiet kompetenti nazzjonali bil-għan li jiġu ssorveljati l-applikazzjoni u l-implimentazzjoni ta' dan ir-Regolament. L-Istati Membri jistgħu jiddeċiedu li jaħtru kwalunkwe tip ta' entità pubblika biex twettaq il-kompiti tal-awtoritajiet kompetenti nazzjonali skont it-tifsira ta' dan ir-Regolament, f'konformità mal-karatteristiċi u l-ħtiġijiet organizzattivi nazzjonali speċifiċi tagħhom. Sabiex tiżdied l-effiċjenza tal-organizzazzjoni fuq in-naħa tal-Istati Membri u biex jiġi stabbilit punt uniku ta' kuntatt għall-pubbliku u għal kontropartijiet oħra fil-livell tal-Istati Membri u f'dak tal-Unjoni, jenħtieġ li kull Stat Membru jiddeżinja awtorità tas-sorveljanza tas-suq biex taġixxi bħala punt uniku ta' kuntatt.

(153)

Tá ról lárnach ag na Ballstáit ó thaobh an Rialacháin seo a chur i bhfeidhm agus a fhorfheidhmiú. Ina thaobh sin, ba cheart do gach Ballstát údarás amháin ar a laghad a thugann fógra agus údarás amháin ar a laghad faireachais margaidh a ainmniú mar údaráis inniúla náisiúnta chun maoirseacht a dhéanamh ar chur i bhfeidhm agus cur chun feidhme an Rialacháin seo. Féadfaidh na Ballstáit cinneadh a dhéanamh eintiteas poiblí d’aon chineál a cheapadh chun cúraimí na n-údarás inniúil náisiúnta a dhéanamh de réir bhrí an Rialacháin seo, i gcomhréir lena saintréithe eagraíochtúla náisiúnta sonracha agus lena riachtanais eagraíochtúla náisiúnta shonracha. Chun éifeachtúlacht eagraíochtúil na mBallstát a fheabhsú agus chun pointe teagmhála aonair a shocrú i leith an phobail agus comhpháirtithe eile ar leibhéal na mBallstát agus ar leibhéal an Aontais, ba cheart do gach Ballstát údarás faireachais margaidh a ainmniú chun gníomhú mar phointe teagmhála aonair.

(154)

Jenħtieġ li l-awtoritajiet kompetenti nazzjonali jeżerċitaw is-setgħat tagħhom b'mod indipendenti, imparzjali u mingħajr preġudizzju sabiex jissalvagwardaw il-prinċipji tal-oġġettività tal-attivitajiet u l-kompiti tagħhom u biex jiżguraw l-applikazzjoni u l-implimentazzjoni ta' dan ir-Regolament. Jenħtieġ li l-membri ta' dawn l-awtoritajiet joqogħdu lura minn kwalunkwe azzjoni inkompatibbli mad-dmirijiet tagħhom u jenħtieġ li jkunu soġġetti għal regoli ta' kunfidenzjalità skont dan ir-Regolament.

(154)

Ba cheart do na húdaráis inniúla náisiúnta a gcumhachtaí a fheidhmiú go neamhspleách, go neamhchlaonta agus gan laofacht, chun prionsabail oibiachtúlachta a ngníomhaíochtaí agus a gcúraimí a choimirciú agus chun cur i bhfeidhm agus cur chun feidhme an Rialacháin seo a áirithiú. Ba cheart do chomhaltaí na n-údarás sin staonadh ó aon ghníomhaíocht nach luíonn lena ndualgais agus ba cheart dóibh a bheith faoi réir rialacha rúndachta faoin Rialachán seo.

(155)

Sabiex ikun żgurat li l-fornituri tas-sistemi tal-IA b'riskju għoli jkunu jistgħu jqisu l-esperjenza bl-użu tas-sistemi tal-IA b'riskju għoli għat-titjib tas-sistemi tagħhom u tal-proċess tad-disinn u l-iżvilupp, jew ikunu jistgħu jieħdu xi azzjoni korrettiva possibbli fil-ħin, jenħtieġ li l-fornituri kollha jkollhom fis-seħħ sistema ta' sorveljanza ta' wara t-tqegħid fis-suq. Meta jkun rilevanti, jenħtieġ li s-sorveljanza ta' wara t-tqegħid fis-suq tinkludi analiżi tal-interazzjoni ma' sistemi oħra tal-IA inkluż apparati u software ieħor. Jenħtieġ li s-sorveljanza ta' wara t-tqegħid fis-suq ma tkoprix data operazzjonali sensittiva ta' implimentaturi li huma awtoritajiet tal-infurzar tal-liġi. Din is-sistema hi kruċjali wkoll biex ikun żgurat li r-riskji possibbli li jirriżultaw mis-sistemi tal-IA li jkomplu “jitgħallmu” wara li jiġu introdotti fis-suq jew jitqiegħdu fis-servizz ikunu jistgħu jiġu indirizzati b'mod aktar effiċjenti u fil-ħin. F'dan il-kuntest, jenħtieġ li l-fornituri jkunu wkoll meħtieġa jkollhom fis-seħħ sistema biex jirrapportaw lura lill-awtoritajiet rilevanti kwalunkwe inċident serju li jirriżulta mill-użu tas-sistemi tal-IA tagħhom, jiġifieri inċident jew funzjonament ħażin li jwassal għal mewt jew ħsara serja għas-saħħa, tfixkil serju u irriversibbli tal-ġestjoni u tal-operat ta' infrastruttura kritika, ksur tal-obbligi skont liġijiet tal-Unjoni maħsuba biex jipproteġu d-drittijiet fundamentali jew dannu serju lill-proprjetà jew lill-ambjent.

(155)

Chun a áirithiú gur féidir le soláthraithe na gcóras intleachta saorga ardriosca taithí a chur san áireamh maidir le húsáid na gcóras intleachta saorga ardriosca chun feabhas a chur ar a gcórais agus ar an bpróiseas ceaptha agus forbartha nó gur féidir leo aon bheart ceartaitheach féideartha a dhéanamh go tráthúil, ba cheart do gach soláthraí córas faireacháin iarmhargaidh a bheith i bhfeidhm aige. I gcás inarb ábhartha, áireofar le faireachán iarmhargaidh anailís ar an idirghníomhaíocht le córais intleachta saorga eile, lena n-áirítear feistí agus bogearraí eile. Le faireachán iarmhargaidh, níor cheart sonraí oibríochtúla íogaire úsáideoirí gairmiúla ar údaráis forfheidhmithe dlí iad a chumhdach. Tá an córas sin ríthábhachtach freisin chun a áirithiú gur féidir dul i ngleic ar bhealach níos éifeachtúla agus níos tráthúla le rioscaí a d’fhéadfadh eascairt as córais intleachta saorga a leanann de bheith ‘ag foghlaim’ tar éis iad a chur ar an margadh nó i mbun seirbhíse. Sa chomhthéacs sin, ba cheart a cheangal ar sholáthraithe freisin córas a bheith i bhfeidhm acu chun aon teagmhas tromchúiseach a eascraíonn as úsáid a gcóras intleachta saorga a thuairisciú do na húdaráis ábhartha, is é sin teagmhas nó mífheidhmiú as a n-eascraíonn bás nó damáiste tromchúiseach don tsláinte, cur isteach tromchúiseach do-aisiompaithe ar bhainistiú agus oibriú bonneagair chriticiúil, sáruithe ar oibleagáidí faoi dhlí an Aontais atá beartaithe chun cearta bunúsacha nó damáiste tromchúiseach do mhaoin nó don chomhshaol a chosaint.

(156)

Sabiex ikun żgurat infurzar xieraq u effettiv tar-rekwiżiti u l-obbligi stipulati b'dan ir-Regolament, li huwa leġiżlazzjoni tal-Unjoni dwar l-armonizzazzjoni, jenħtieġ li s-sistema tas-sorveljanza tas-suq u tal-konformità tal-prodotti stabbilita bir-Regolament (UE) 2019/1020 tapplika fl-intier tagħha. Jenħtieġ li l-awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq deżinjati skont dan ir-Regolament ikollhom is-setgħat kollha ta' infurzar stabbiliti f'dan ir-Regolament u fir-Regolament (UE) 2019/1020 u jenħtieġ li jeżerċitaw is-setgħat tagħhom u jwettqu dmirijiethom b'mod indipendenti, imparzjali u mingħajr preġudizzju. Minkejja li l-maġġoranza tas-sistemi tal-IA mhumiex soġġetti għal rekwiżiti u obbligi speċifiċi skont dan ir-Regolament, l-awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq jistgħu jieħdu miżuri fir-rigward tas-sistemi kollha tal-IA meta jippreżentaw riskju f'konformità ma' dan ir-Regolament. Minħabba n-natura speċifika tal-istituzzjonijiet, l-aġenziji u l-korpi tal-Unjoni li jaqgħu fil-kamp ta' applikazzjoni ta' dan ir-Regolament, huwa xieraq li l-Kontrollur Ewropew għall-Protezzjoni tad-Data jiġi deżinjat bħala awtorità kompetenti tas-sorveljanza tas-suq għalihom. Jenħtieġ li dan ikun mingħajr preġudizzju għad-deżinjazzjoni tal-awtoritajiet nazzjonali kompetenti mill-Istati Membri. Jenħtieġ li l-attivitajiet ta' sorveljanza tas-suq ma jaffettwawx il-kapaċità tal-entitajiet taħt superviżjoni li jwettqu l-kompiti tagħhom b'mod indipendenti, meta tali indipendenza tkun meħtieġa mil-liġi tal-Unjoni.

(156)

Chun a áirithiú go ndéantar na ceanglais agus na hoibleagáidí a leagtar amach sa Rialachán seo a fhorfheidhmiú go hiomchuí agus go héifeachtach, ar reachtaíocht chomhchuibhithe de chuid an Aontais í, ba cheart feidhm a bheith ag an gcóras maidir le faireachas margaidh ar tháirgí agus comhlíontacht táirgí, ina iomláine, a bhunaítear le Rialachán (AE) 2019/1020. Ba cheart na cumhachtaí forfheidhmiúcháin go léir a leagtar síos sa Rialachán seo agus i Rialachán (AE) 2019/1020 a bheith ag na húdaráis faireachais margaidh arna n-ainmniú de bhun an Rialacháin seo agus ba cheart dóibh a gcumhachtaí a fheidhmiú agus a ndualgais a chomhlíonadh go neamhspleách, go neamhchlaonta agus gan laofacht. Cé nach bhfuil formhór na gcóras intleachta saorga faoi réir ceanglais shonracha agus oibleagáidí sonracha faoin Rialachán seo, féadfaidh na húdaráis faireachais margaidh bearta a dhéanamh i ndáil leis na córais intleachta saorga uile nuair a bhaineann riosca leo i gcomhréir leis an Rialachán seo. De bharr chineál sonrach institiúidí, ghníomhaireachtaí agus chomhlachtaí an Aontais a thagann faoi raon feidhme an Rialacháin seo, is iomchuí an Maoirseoir Eorpach ar Chosaint Sonraí a ainmniú mar údarás inniúil faireachais margaidh dóibh. Ba cheart an méid sin a bheith gan dochar d’ainmniú údarás inniúil náisiúnta ag na Ballstáit. Níor cheart le gníomhaíochtaí faireachais margaidh difear a dhéanamh do chumas na n-eintiteas faoi mhaoirseacht a gcúraimí a dhéanamh go neamhspleách, nuair a cheanglaítear an neamhspleáchas sin le dlí an Aontais.

(157)

Dan ir-Regolament huwa mingħajr preġudizzju għall-kompetenzi, il-kompiti, is-setgħat u l-indipendenza tal-awtoritajiet jew il-korpi pubbliċi nazzjonali rilevanti li jissorveljaw l-applikazzjoni tal-liġi tal-Unjoni li tipproteġi d-drittijiet fundamentali, inkluż il-korpi tal-ugwaljanza u l-awtoritajiet tal-protezzjoni tad-data. Fejn meħtieġ għall-mandat tagħhom, jenħtieġ li dawk l-awtoritajiet jew il-korpi pubbliċi jkollhom aċċess ukoll għal kwalunkwe dokumentazzjoni maħluqa skont dan ir-Regolament. Jenħtieġ li tiġi stabbilita proċedura ta' salvagwardja speċifika biex jiġi żgurat infurzar adegwat u f'waqtu kontra s-sistemi tal-IA li jippreżentaw riskju għas-saħħa, is-sikurezza u d-drittijiet fundamentali. Jenħtieġ li l-proċedura għal tali sistemi tal-IA li jippreżentaw riskju tiġi applikata għas-sistemi tal-IA b'riskju għoli li jippreżentaw riskju, għas-sistemi pprojbiti li ġew introdotti fis-suq, tqiegħdu fis-servizz jew ntużaw bi ksur tal-prattiki pprojbiti stabbiliti f'dan ir-Regolament u għas-sistemi tal-IA li saru disponibbli bi ksur tar-rekwiżiti ta' trasparenza stabbiliti f'dan ir-Regolament u li jippreżentaw riskju.

(157)

Tá an Rialachán seo gan dochar d’inniúlachtaí, cúraimí, cumhachtaí agus neamhspleáchas na n-údarás nó na gcomhlachtaí poiblí náisiúnta ábhartha a dhéanann maoirseacht ar chur i bhfeidhm dhlí an Aontais lena gcosnaítear cearta bunúsacha, lena n-áirítear comhlachtaí comhionannais agus údaráis cosanta sonraí. I gcás inar gá sin dá sainordú, ba cheart rochtain a bheith ag na húdaráis nó comhlachtaí poiblí náisiúnta sin freisin ar aon doiciméadacht a chruthaítear faoin Rialachán seo. Ba cheart nós imeachta cosanta sonrach a leagan síos chun forfheidhmiú leordhóthanach tráthúil a áirithiú i gcoinne córais intleachta saorga a bhfuil riosca don tsláinte, don tsábháilteacht agus do chearta bunúsacha ag baint leo. Ba cheart an nós imeachta le haghaidh na gcóras intleachta saorga sin a bhfuil riosca ag baint leo a chur i bhfeidhm ar chórais intleachta saorga ardriosca a bhfuil riosca ag baint leo, ar chórais thoirmiscthe a cuireadh ar an margadh, a cuireadh i mbun seirbhíse nó a úsáideadh de shárú ar na cleachtais thoirmiscthe a leagtar síos sa Rialachán seo agus ar chórais intleachta saorga a cuireadh ar fáil de shárú ar na ceanglais trédhearcachta a leagtar síos sa Rialachán seo agus a bhfuil riosca ag baint leo.

(158)

Il-liġi tal-Unjoni dwar is-servizzi finanzjarji tinkludi regoli u rekwiżiti interni dwar il-governanza u l-ġestjoni tar-riskju li huma applikabbli għall-istituzzjonijiet finanzjarji regolati waqt il-forniment ta' dawk is-servizzi, inkluż meta jużaw is-sistemi tal-IA. Sabiex ikunu żgurati applikazzjoni u infurzar koerenti tal-obbligi skont dan ir-Regolament u tar-regoli u r-rekwiżiti rilevanti tal-atti legali tal-Unjoni dwar is-servizzi finanzjarji, jenħtieġ li l-awtoritajiet kompetenti għas-superviżjoni u l-infurzar ta' dawk l-atti legali, b'mod partikolari l-awtoritajiet kompetenti kif definiti fir-Regolament (UE) Nru 575/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (46) u d-Direttivi 2008/48/KE (47), 2009/138/KE (48), 2013/36/UE (49), 2014/17/UE (50) u (UE) 2016/97 (51) tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, jiġu ddeżinjati, fil-kompetenzi rispettivi tagħhom, bħala awtoritajiet kompetenti għall-fini tas-superviżjoni tal-implimentazzjoni ta' dan ir-Regolament, inkluż għal attivitajiet ta' sorveljanza tas-suq, fir-rigward tas-sistemi tal-IA pprovduti jew użati minn istituzzjonijiet finanzjarji regolati u sorveljati sakemm l-Istati Membri ma jiddeċidux li jiddeżinjaw awtorità oħra biex twettaq dawn il-kompiti ta' sorveljanza tas-suq. Jenħtieġ li dawk l-awtoritajiet kompetenti jkollhom is-setgħat kollha skont dan ir-Regolament u r-Regolament (UE) 2019/1020 biex jinfurzaw ir-rekwiżiti u l-obbligi ta' dan ir-Regolament, inkluż is-setgħat li jwettqu l-attivitajiet ta' sorveljanza tas-suq ex post li jistgħu jiġu integrati, kif xieraq, fil-mekkaniżmi u l-proċeduri superviżorji eżistenti tagħhom skont il-liġi rilevanti tal-Unjoni dwar is-servizzi finanzjarji. Huwa xieraq li jiġi previst li jenħtieġ li, meta jaġixxu bħala awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq skont dan ir-Regolament, l-awtoritajiet nazzjonali responsabbli għas-superviżjoni tal-istituzzjonijiet ta' kreditu regolati skont id-Direttiva 2013/36/UE, li jkunu qed jipparteċipaw fil-Mekkaniżmu Superviżorju Uniku stabbilit bir-Regolament tal-Kunsill (UE) Nru 1024/2013 (52), jirrappurtaw, mingħajr dewmien, lill-Bank Ċentrali Ewropew kwalunkwe informazzjoni identifikata matul l-attivitajiet tagħhom ta' sorveljanza tas-suq li tista' tkun ta' interess potenzjali għall-kompiti superviżorji prudenzjali tal-Bank Ċentrali Ewropew kif speċifikat f'dak ir-Regolament. Biex tkompli tissaħħaħ il-konsistenza bejn dan ir-Regolament u r-regoli applikabbli għall-istituzzjonijiet ta' kreditu rregolati skont id-Direttiva 2013/36/UE, jixraq ukoll li xi wħud mill-obbligi proċedurali tal-fornituri fir-rigward tal-ġestjoni tar-riskju, il-monitoraġġ ta' wara t-tqegħid fis-suq u tad-dokumentazzjoni jiġu integrati fl-obbligi u l-proċeduri eżistenti skont id-Direttiva 2013/36/UE. Sabiex ikun evitat it-trikkib, jenħtieġ li jiġu previsti wkoll derogi limitati fir-rigward tas-sistema ta' ġestjoni tal-kwalità tal-fornituri u l-obbligu ta' monitoraġġ impost fuq l-implimentaturi ta' sistemi tal-IA b'riskju għoli sa fejn dawn ikunu japplikaw għall-istituzzjonijiet ta' kreditu regolati bid-Direttiva 2013/36/UE. Jenħtieġ li l-istess reġim japplika għall-impriżi tal-assigurazzjoni u tar-riassigurazzjoni u l-kumpaniji azzjonarji tal-assigurazzjoni skont id-Direttiva 2009/138/KE u l-intermedjarji tal-assigurazzjoni skont id-Direttiva (UE) 2016/97 u tipi oħra ta' istituzzjonijiet finanzjarji soġġetti għal rekwiżiti rigward il-governanza interna, l-arranġamenti jew il-proċessi stabbiliti skont il-liġi rilevanti tal-Unjoni dwar is-servizzi finanzjarji biex jiġu żgurati l-konsistenza u t-trattament ugwali fis-settur finanzjarju.

(158)

Le dlí an Aontais maidir le seirbhísí airgeadais, cumhdaítear rialachas inmheánach agus rialacha agus ceanglais i dtaca le bainistíocht riosca is infheidhme maidir le hinstitiúidí airgeadais rialáilte le linn sholáthar na seirbhísí sin, lena n-áirítear nuair a bhaineann siad úsáid as córais intleachta saorga. Chun cur i bhfeidhm agus forfheidhmiú comhleanúnach na n-oibleagáidí faoin Rialachán seo agus rialacha agus cheanglais ábhartha ghníomhartha dlí an Aontais maidir le seirbhísí airgid a áirithiú, ba cheart na húdaráis atá inniúil ar mhaoirseacht agus forfheidhmiú na ngníomhartha dlí sin, go háirithe na húdaráis inniúla mar a shainmhínítear i Rialachán (AE) Uimh. 575/2013 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (46) agus Treoracha 2008/48/CE (47), 2009/138/CE (48), 2013/36/AE (49), 2014/17/AE (50) agus (AE) 2016/97 (51) ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle, a ainmniú, faoina n-inniúlachtaí faoi seach, mar údaráis inniúla chun cur chun feidhme an Rialacháin seo a mhaoirsiú, lena n-áirítear le haghaidh gníomhaíochtaí faireachais margaidh, a mhéid a bhaineann le córais intleachta saorga arna soláthar nó arna n-úsáid ag institiúidí airgeadais rialáilte faoi mhaoirseacht, mura gcinnfidh na Ballstáit údarás eile a ainmniú chun na cúraimí faireachais margaidh sin a chomhlíonadh. Ba cheart gach cumhacht a bheith ag na húdaráis inniúla sin faoin Rialachán seo agus faoi Rialachán (AE) 2019/1020 chun ceanglais agus oibleagáidí an Rialacháin seo a fhorfheidhmiú, lena n-áirítear cumhachtaí chun ár ngníomhaíochtaí faireachais margaidh ex post a dhéanamh, cumhachtaí is féidir a chomhtháthú, de réir mar is iomchuí, ina sásraí maoirseachta agus ina nósanna imeachta maoirseachta atá ann cheana faoi reachtaíocht ábhartha an Aontais maidir le seirbhísí airgeadais. Agus iad ag gníomhú mar údaráis faireachais margaidh faoin Rialachán seo, na húdaráis náisiúnta atá freagrach as maoirseacht a dhéanamh ar institiúidí creidmheasa arna rialáil faoi Threoir 2013/36/AE, atá rannpháirteach sa Sásra Maoirseachta Aonair arna bhunú le Rialachán (AE) Uimh. 1024/2013 ón gComhairle (52), is iomchuí a bheartú gur cheart do na húdaráis sin tuairisciú gan mhoill don Bhanc Ceannais Eorpach aon fhaisnéis a shainaithnítear le linn a ngníomhaíochtaí faireachais margaidh a d’fhéadfadh a bheith ina hábhar spéise do chúraimí maoirseachta stuamachta an Bhainc Cheannais Eorpaigh mar a shonraítear sa Rialachán sin. Chun an chomhsheasmhacht a fheabhsú idir an Rialachán seo agus na rialacha is infheidhme maidir le hinstitiúidí creidmheasa arna rialáil faoi Threoir 2013/36/AE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle, is iomchuí freisin cuid d’oibleagáidí nós imeachta na soláthraithe maidir le bainistiú riosca, faireachán iarmhargaidh agus doiciméadacht a chomhtháthú sna hoibleagáidí agus nósanna imeachta atá ann cheana faoi Threoir 2013/36/AE. Chun forluí a sheachaint, ba cheart maoluithe teoranta a bheartú i ndáil le córas bainistíochta cáilíochta na soláthraithe agus an oibleagáid maidir le faireachán a chuirtear ar úsáideoirí gairmiúla córas intleachta saorga ardriosca sa mhéid go bhfuil feidhm acu ar institiúidí creidmheasa arna rialáil faoi Threoir 2013/36/AE. Ba cheart feidhm a bheith ag an gcóras céanna maidir le gnóthais árachais agus athárachais agus cuideachtaí sealbhaíochta árachais faoi Threoir 2009/138/CE agus maidir leis na hidirghabhálaithe árachais faoi Threoir (AE) 2016/97 agus cineálacha eile institiúidí airgeadais faoi réir na gceanglas maidir le rialachas inmheánach, socruithe nó próisis arna mbunú de bhun dhlí ábhartha an Aontais maidir le seirbhísí airgeadais chun comhsheasmhacht agus cóir chomhionann a áirithiú san earnáil airgeadais.

(159)

Jenħtieġ li kull awtorità tas-sorveljanza tas-suq għal sistemi tal-IA b'riskju għoli fil-qasam tal-bijometrika, kif elenkati f'anness ta' dan ir-Regolament sakemm dawk is-sistemi jintużaw għall-finijiet tal-infurzar tal-liġi, il-migrazzjoni, l-ażil u l-ġestjoni tal-kontroll fil-fruntieri, jew tal-amministrazzjoni tal-ġustizzja u tal-proċessi demokratiċi, ikollha setgħat investigattivi u korrettivi effettivi, inkluż mill-inqas is-setgħa li tikseb aċċess għad-data personali kollha li tkun qed tiġi pproċessata u għall-informazzjoni kollha meħtieġa għat-twettiq tal-kompiti tagħha. Jenħtieġ li l-awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq ikunu jistgħu jeżerċitaw is-setgħat tagħhom billi jaġixxu b'indipendenza sħiħa. Jenħtieġ li kwalunkwe limitazzjoni tal-aċċess tagħhom għal data operazzjonali sensittiva skont dan ir-Regolament tkun mingħajr preġudizzju għas-setgħat mogħtija lilhom mid-Direttiva (UE) 2016/680. Jenħtieġ li l-ebda esklużjoni fuq id-divulgazzjoni tad-data lill-awtoritajiet tal-protezzjoni tad-data nazzjonali skont dan ir-Regolament ma taffettwa s-setgħat attwali jew futuri ta' dawk l-awtoritajiet lil hinn mill-kamp ta' applikazzjoni ta' dan ir-Regolament.

(159)

Ba cheart cumhachtaí éifeachtacha imscrúdaitheacha agus ceartaitheacha a bheith ag gach údarás faireachais margaidh i réimse na bithmhéadrachta, mar a liostaítear in iarscríbhinn a ghabhann leis an Rialachán seo a mhéid a úsáidtear na córais sin ar chun críocha a bhaineann le forfheidhmiú an dlí, imirce, tearmann agus bainistiú rialaithe teorann, nó leis an gceartas agus na próisis dhaonlathacha a riar, lena n-áirítear ar a laghad an chumhacht chun rochtain a fháil ar na sonraí pearsanta uile atá á bpróiseáil agus ar an bhfaisnéis uile is gá chun a chúraimí a chomhlíonadh. Ba cheart do na húdaráis faireachais margaidh a bheith in ann a gcumhachtaí a fheidhmiú trí ghníomhú ar shlí a bheidh go hiomlán neamhspleách. Ba cheart aon teorainneacha a bhaineann leis an rochtain atá acu ar shonraí oibríochtúla íogaire faoin Rialachán seo a bheith gan dochar do na cumhachtaí a thugtar dóibh le Treoir (AE) 2016/680. Níor cheart d’eisiamh ar bith maidir le sonraí a nochtadh d’údaráis náisiúnta um chosaint sonraí faoin Rialachán seo difear a dhéanamh do na cumhachtaí atá ag na húdaráis sin faoi láthair nó a bheidh acu amach anseo lasmuigh de raon feidhme an Rialacháin seo.

(160)

Jenħtieġ li l-awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq u l-Kummissjoni jkunu jistgħu jipproponu attivitajiet konġunti, inkluż investigazzjonijiet konġunti, li għandhom jitwettqu mill-awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq jew mill-awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq b'mod konġunt mal-Kummissjoni, li jkollhom l-għan li jippromwovu l-konformità, jidentifikaw in-nonkonformità, iqajmu kuxjenza u jipprovdu gwida fir-rigward ta' dan ir-Regolament b'rabta ma' kategoriji speċifiċi ta' sistemi tal-IA b'riskju għoli li jinstabu li jippreżentaw riskju serju f'żewġ Stati Membri jew aktar. Jenħtieġ li l-attivitajiet konġunti għall-promozzjoni tal-konformità jitwettqu f'konformità mal-Artikolu 9 tar-Regolament (UE)2019/1020. Jenħtieġ li l-Uffiċċju għall-IA jipprovdi appoġġ ta' koordinazzjoni għall-investigazzjonijiet konġunti.

(160)

Ba cheart do na húdaráis faireachais margaidh agus don Choimisiún a bheith in ann gníomhaíochtaí comhpháirteacha a mholadh, lena n-áirítear imscrúduithe comhpháirteacha, a dhéanfaidh na húdaráis faireachais margaidh nó na húdaráis faireachais margaidh i gcomhpháirt leis an gCoimisiún, a mbeidh mar aidhm acu comhlíonadh a chur chun cinn, neamhchomhlíonadh a shainaithint, feasacht a mhúscailt agus treoir a thabhairt i dtaca leis an Rialachán seo a mhéid a bhaineann le catagóirí sonracha córas intleachta saorga ardriosca agus a bhfaightear amach ina leith go bhfuil riosca tromchúiseach ag baint leo in dhá Bhallstát nó níos mó ná sin. Ba cheart gníomhaíochtaí comhpháirteacha chun comhlíonadh a chur chun cinn a dhéanamh i gcomhréir le hAirteagal 9 de Rialachán (AE) 2019/1020. Ba cheart don Oifig um Intleacht Shaorga tacaíocht chomhordúcháin a chur ar fáil d’imscrúduithe comhpháirteacha.

(161)

Jenħtieġ li jiġu ċċarati r-responsabbiltajiet u l-kompetenzi fil-livell tal-Unjoni u dak nazzjonali fir-rigward tas-sistemi tal-IA li huma mibnija fuq mudelli tal-IA bi skop ġenerali. Biex jiġu evitati kompetenzi duplikati, meta sistema tal-IA tkun ibbażata fuq mudell tal-IA bi skop ġenerali u l-mudell u s-sistema jiġu pprovduti mill-istess fornitur, jenħtieġ li s-superviżjoni ssir fil-livell tal-Unjoni permezz tal-Uffiċċju għall-IA, li għandu jkollu s-setgħat ta' awtorità tas-sorveljanza tas-suq skont it-tifsira tar-Regolament (UE) 2019/1020 għal dan il-għan. Fil-każijiet l-oħra kollha, l-awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq nazzjonali jibqgħu responsabbli għas-superviżjoni tas-sistemi tal-IA. Madankollu, għal sistemi tal-IA bi skop ġenerali li jistgħu jintużaw direttament mill-implimentaturi għal mill-inqas skop wieħed li huwa kklassifikat bħala b'riskju għoli, jenħtieġ li l-awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq jikkooperaw mal-Uffiċċju għall-IA biex iwettqu evalwazzjonijiet tal-konformità u jinfurmaw lill-Bord u lill-awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq l-oħra skont il-każ. Barra minn hekk, meta l-awtorità tas-sorveljanza tas-suq ma tkunx tista' tikkonkludi investigazzjoni dwar sistema tal-IA b'riskju għoli minħabba li ma jkollhiex aċċess għal ċerta informazzjoni relatata mal-mudell tal-IA bi skop ġenerali li fuqu tkun mibnija s-sistema tal-IA b'riskju għoli, jenħtieġ li l-awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq ikunu jistgħu jitolbu għajnuna mill-Uffiċċju għall-IA. F'każijiet bħal dawn, jenħtieġ li tapplika mutatis mutandis il-proċedura rigward l-assistenza reċiproka f'każijiet transfruntieri fil-Kapitolu VI tar-Regolament (UE) 2019/1020.

(161)

Is gá na freagrachtaí agus na hinniúlachtaí a shoiléiriú ar leibhéal an Aontais agus ar an leibhéal náisiúnta a mhéid a bhaineann le córais intleachta saorga atá bunaithe ar shamhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha. Chun inniúlachtaí forluiteacha a sheachaint, i gcás ina bhfuil córas intleachta saorga bunaithe ar shamhail intleachta saorga ilchuspóireach agus inarb é an soláthraí céanna a sholáthraíonn an tsamhail agus an córas, ba cheart an mhaoirseacht a dhéanamh ar leibhéal an Aontais tríd an Oifig um Intleacht Shaorga, ar cheart na cumhachtaí a bhíonn ag údarás faireachais margaidh a bheith aici de réir bhrí Rialachán (AE) 2019/1020 chun na críche sin. I ngach cás eile, beidh na húdaráis náisiúnta faireachais margaidh freagrach fós as maoirseacht a dhéanamh ar chórais intleachta saorga. Mar sin féin, i gcás córais intleachta saorga ilchuspóireacha is féidir le húsáideoirí gairmiúla a úsáid agus cuspóir amháin ar a laghad acu a aicmítear mar chuspóir a mbaineann ardriosca leis, ba cheart do na húdaráis faireachais margaidh comhoibriú leis an Oifig um Intleacht Shaorga chun meastóireachtaí a dhéanamh ar chomhlíonadh agus an Bord agus údaráis eile faireachais margaidh eile a chur ar an eolas dá réir. Thairis sin, ba cheart do na húdaráis faireachais margaidh a bheith in ann cúnamh a iarraidh ar an Oifig um Intleacht Shaorga i gcás nach bhfuil an t-údarás faireachais margaidh in ann imscrúdú a thabhairt i gcrích maidir le córas intleachta saorga ardriosca mar nach bhfuil rochtain aige ar fhaisnéis áirithe a bhaineann leis an tsamhail intleachta saorga ilchuspóireach ar ar bunaíodh an córas intleachta saorga ardriosca. I gcásanna mar sin, ba cheart feidhm mutatis mutandis a bheith ag an nós imeachta maidir le cúnamh frithpháirteach i gcásanna trasteorann i gCaibidil VI de Rialachán (AE) 2019/1020.

(162)

Biex isir l-aħjar użu mill-kompetenza esperta u s-sinerġiji ċentralizzati tal-Unjoni fil-livell tal-Unjoni, jenħtieġ li s-setgħat ta' superviżjoni u infurzar tal-obbligi fuq il-fornituri ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali jkunu kompetenza tal-Kummissjoni. Jenħtieġ li l-Uffiċċju għall-IA jkun jista' jwettaq l-azzjonijiet kollha meħtieġa biex jissorvelja l-implimentazzjoni effettiva ta' dan ir-Regolament fir-rigward tal-mudelli tal-IA bi skop ġenerali. Jenħtieġ li jkun jista' jinvestiga ksur possibbli tar-regoli dwar il-fornituri ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali kemm fuq inizjattiva tiegħu stess, b'segwitu għar-riżultati tal-attivitajiet ta' monitoraġġ tiegħu, kif ukoll fuq talba mill-awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq f'konformità mal-kundizzjonijiet stipulati f'dan ir-Regolament. Jenħtieġ li, biex tappoġġa l-monitoraġġ effettiv tal-Uffiċċju għall-IA, tipprevedi l-possibbiltà li l-fornituri downstream iressqu lmenti dwar ksur possibbli tar-regoli dwar il-fornituri ta' sistemi tal-IA u ta’ mudelli tal-IA bi skop ġenerali.

(162)

Chun an úsáid is fearr is féidir a bhaint as saineolas agus sineirgí láraithe an Aontais ar leibhéal an Aontais, ba cheart inniúlacht a bheith ag an gCoimisiún i dtaca le cumhachtaí maoirseachta agus forfheidhmithe maidir leis na hoibleagáidí atá ar sholáthraithe samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha. Ba cheart don Oifig um Intleacht Shaorga a bheith in ann na gníomhaíochtaí uile is gá a dhéanamh chun faireachán a dhéanamh ar chur chun feidhme éifeachtach an Rialacháin seo a mhéid a bhaineann le samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha. Ba cheart di a bheith in ann imscrúdú a dhéanamh ar sháruithe féideartha ar na rialacha maidir le soláthraithe samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha ar a tionscnamh féin, de réir thorthaí a gníomhaíochtaí faireacháin, nó arna iarraidh sin do na húdaráis faireachais margaidh i gcomhréir leis na coinníollacha a leagtar amach sa Rialachán seo. Chun tacú le faireachán éifeachtach arna dhéanamh ag an Oifig um Intleacht Shaorga, ba cheart a fhoráil don fhéidearthacht go ndéanfaidh soláthraithe iartheachtacha gearáin faoi sháruithe féideartha ar na rialacha maidir le soláthraithe na samhlacha agus na gcóras intleachta saorga ilchuspóireach.

(163)

Bil-ħsieb li jikkomplementa s-sistemi ta' governanza għall-mudelli tal-IA bi skop ġenerali, jenħtieġ li l-bord jappoġġa l-attivitajiet ta' monitoraġġ tal-Uffiċċju għall-IA u jista', f'ċerti każijiet, jipprovdi allerti kwalifikati lill-Uffiċċju għall-IA li jiskattaw segwitu bħal investigazzjonijiet. Dan jenħtieġ li jkun il-każ meta l-bord ikollu raġuni biex jissuspetta li mudell tal-IA bi skop ġenerali joħloq riskju konkret u identifikabbli fil-livell tal-Unjoni. Barra minn hekk, dan jenħtieġ li jkun il-każ meta l-bord ikollu raġuni biex jissuspetta li mudell tal-IA bi skop ġenerali jissodisfa l-kriterji li jwasslu għal klassifikazzjoni bħala mudell tal-IA bi skop ġenerali b'riskju sistemiku. Sabiex il-bord ikollu l-informazzjoni meħtieġa għat-twettiq ta' dawk il-kompiti, jenħtieġ li jkun hemm mekkaniżmu li permezz tiegħu l-bord ikun jista' jitlob lill-Kummissjoni titlob dokumentazzjoni jew informazzjoni mingħand fornitur.

(163)

D’fhonn na córais rialachais le haghaidh samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha a chomhlánú, ba cheart don phainéal eolaíoch tacú le gníomhaíochtaí faireacháin na hOifige um Intleacht Shaorga agus féadfaidh sé, i gcásanna áirithe, foláirimh cháilithe a chur ar fáil don Oifig um Intleacht Shaorga trína spreagfar bearta leantacha, amhail imscrúduithe. Ba cheart é sin a bheith amhlaidh i gcás ina bhfuil údar ag an bpainéal eolaíoch amhras a bheith air go mbaineann riosca nithiúil in-sainaitheanta ar leibhéal an Aontais le samhail intleachta saorga ilchuspóireach. Thairis sin, ba cheart é sin a bheith amhlaidh i gcás ina bhfuil cúis ag an bpainéal eolaíoch amhras a bheith air go gcomhlíonann samhail intleachta saorga ilchuspóireach na critéir lenar bhféadfaí an tsamhail a aicmiú mar shamhail intleachta saorga ilchuspóireach lena ngabhann riosca sistéamach. Chun go mbeidh an fhaisnéis is gá chun na cúraimí sin a dhéanamh ag an bpainéal eolaíochta, ba cheart sásra a bheith ann trínar féidir leis an bpainéal eolaíoch a iarraidh ar an gCoimisiún doiciméadacht nó faisnéis a éileamh ar sholáthraí.

(164)

Jenħtieġ li l-Uffiċċju għall-IA jkun jista' jieħu l-azzjonijiet meħtieġa biex jimmonitorja l-implimentazzjoni effettiva u l-konformità mal-obbligi għall-fornituri ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali stabbiliti f'dan ir-Regolament. Jenħtieġ li l-Uffiċċju għall-IA jkun jista' jinvestiga ksur possibbli f'konformità mas-setgħat previsti f'dan ir-Regolament, inkluż billi jitlob dokumentazzjoni u informazzjoni, billi jwettaq evalwazzjonijiet, kif ukoll billi jitlob miżuri mill-fornituri ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali. Meta jwettaq l-evalwazzjonijiet, sabiex isir użu minn kompetenza esperta indipendenti, jenħtieġ li l-Uffiċċju għall-IA jkun jista' jinvolvi esperti indipendenti biex iwettqu l-evalwazzjonijiet f'ismu. Jenħtieġ li l-konformità mal-obbligi tkun infurzabbli, fost l-oħrajn, permezz ta' talbiet biex jittieħdu miżuri xierqa, inkluż miżuri ta' mitigazzjoni tar-riskju fil-każ ta' riskji sistemiċi identifikati kif ukoll ir-restrizzjoni tad-disponibbiltà fis-suq, l-irtirar jew is-sejħa lura tal-mudell. Bħala salvagwardja, fejn meħtieġ lil hinn mid-drittijiet proċedurali previsti f'dan ir-Regolament, jenħtieġ li l-fornituri ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali jkollhom id-drittijiet proċedurali previsti fl-Artikolu 18 tar-Regolament (UE) 2019/1020, li għandhom japplikaw mutatis mutandis, mingħajr preġudizzju għal drittijiet proċedurali aktar speċifiċi previsti minn dan ir-Regolament.

(164)

Ba cheart don Oifig um Intleacht Shaorga a bheith in ann na gníomhaíochtaí is gá a dhéanamh chun faireachán a dhéanamh ar chur chun feidhme éifeachtach na n-oibleagáidí do sholáthraithe samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha a leagtar síos sa Rialachán seo agus ar chomhlíonadh na n-oibleagáidí sin. Ba cheart don Oifig um Intleacht Shaorga a bheith in ann sáruithe féideartha a imscrúdú i gcomhréir leis na cumhachtaí dá bhforáiltear sa Rialachán seo, lena n-áirítear trí dhoiciméadacht agus faisnéis a iarraidh, trí mheastóireachtaí a dhéanamh, agus trí bhearta a iarraidh ar sholáthraithe samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha. Agus meastóireachtaí á ndéanamh, chun úsáid a bhaint as saineolas neamhspleách, ba cheart don Oifig um Intleacht Shaorga a bheith in ann páirt a thabhairt do shaineolaithe neamhspleácha chun na meastóireachtaí a dhéanamh thar a ceann. Ba cheart comhlíonadh na n-oibleagáidí a bheith in-fhorfheidhmithe, inter alia, trí iarrataí ar bhearta iomchuí a dhéanamh, lena n-áirítear bearta maolaithe riosca i gcás rioscaí sistéamacha sainaitheanta chomh maith le srian a chur leis an tsamhail a bheith ar fáil ar an margadh agus an tsamhail a tharraingt siar nó a aisghairm. Mar chosaint i gcás inar gá sa bhreis ar na cearta nós imeachta dá bhforáiltear sa Rialachán seo, ba cheart na cearta nós imeachta dá bhforáiltear in Airteagal 18 de Rialachán (AE) 2019/1020 a bheith ag soláthraithe samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha, ar cheart feidhm mutatis mutandis a bheith acu, gan dochar do chearta nós imeachta níos sonraí dá bhforáiltear leis an Rialachán seo.

(165)

L-iżvilupp ta' sistemi tal-IA minbarra sistemi tal-IA b'riskju għoli f'konformità mar-rekwiżiti ta' dan ir-Regolament, jista' jwassal għal użu akbar ta' IA etika u affidabbli fl-Unjoni. Jenħtieġ li l-fornituri ta' sistemi tal-IA li mhumiex b'riskju għoli jiġu mħeġġa joħolqu kodiċijiet tal-kondotta, inkluż mekkaniżmi ta' governanza relatati, maħsuba biex irawmu l-applikazzjoni volontarja ta' xi wħud mir-rekwiżiti obbligatorji jew tar-rekwiżiti kollha applikabbli għas-sistemi tal-IA b'riskju għoli, adattati fid-dawl tal-għan maħsub tas-sistemi u r-riskju aktar baxx involut u filwaqt li jitqiesu s-soluzzjonijiet tekniċi disponibbli u l-aħjar prattiki tal-industrija bħal kards mudell u kards tad-data. Jenħtieġ li l-fornituri u, kif xieraq, l-implimentaturi tas-sistemi kollha tal-IA, b'riskju għoli jew le, u l-mudelli tal-IA jiġu wkoll mħeġġa japplikaw fuq bażi volontarja rekwiżiti addizzjonali relatati, pereżempju, mal-elementi tal-Linji Gwida tal-Unjoni dwar l-Etika għal IA Affidabbli, sostenibbiltà ambjentali, miżuri ta' litteriżmu fl-IA, disinn u żvilupp inklużivi u diversi tas-sistemi tal-IA, inkluż l-attenzjoni għall-persuni vulnerabbli u l-aċċessibbiltà għall-persuni b'diżabbiltà, il-parteċipazzjoni tal-partijiet ikkonċernati bl-involviment kif xieraq, tal-partijiet ikkonċernati rilevanti bħall-organizzazzjonijiet tan-negozju u tas-soċjetà ċivili, id-dinja akkademika, l-organizzazzjonijiet tar-riċerka, it-trade unions u l-organizzazzjonijiet tal-protezzjoni tal-konsumatur fid-disinn u l-iżvilupp tas-sistemi tal-IA, u d-diversità tat-timijiet tal-iżvilupp, inkluż il-bilanċ bejn il-ġeneri. Sabiex jiġi żgurat li l-kodiċijiet ta' kondotta volontarji jkunu effettivi, jenħtieġ li jkunu bbażati fuq objettivi ċari u indikaturi ewlenin tal-prestazzjoni biex titkejjel il-kisba ta' dawk l-objettivi. Jenħtieġ li dawn jiġu żviluppati wkoll b'mod inklużiv, kif xieraq, bl-involviment tal-partijiet ikkonċernati rilevanti bħall-organizzazzjonijiet tan-negozju u tas-soċjetà ċivili, id-dinja akkademika, l-organizzazzjonijiet tar-riċerka, it-trade unions u l-organizzazzjonijiet tal-protezzjoni tal-konsumatur. Il-Kummissjoni tista' tiżviluppa inizjattivi, inkluż ta' natura settorjali, biex tiffaċilita t-tnaqqis tax-xkiel tekniku li jfixkel l-iskambju transfruntier tad-data għall-iżvilupp tal-IA, inkluż dwar l-infrastruttura tal-aċċess għad-data, u l-interoperabbiltà semantika u teknika ta' tipi differenti ta' data.

(165)

De thoradh forbairt córas intleachta saorga cé is moite de chórais intleachta saorga ardriosca i gcomhréir le ceanglais an Rialacháin seo, d’fhéadfadh sé go mbeadh glacadh níos fairsinge le hintleacht shaorga eiticiúil iontaofa ann san Aontas. Ba cheart soláthraithe córas intleachta saorga nach mbaineann ardriosca leo a spreagadh chun cóid iompair a chruthú, lena n-áirítear sásraí rialachais gaolmhara, arna gceapadh chun go ndéanfaí cuid de na ceanglais éigeantacha nó iad uile is infheidhme maidir le córais intleachta saorga ardriosca a chur i bhfeidhm go deonach, ar córais iad a ndéantar oiriúnú orthu i bhfianaise na críche atá beartaithe dóibh agus an riosca níos ísle lena mbaineann agus na réitigh theicniúla atá ar fáil agus dea-chleachtais an tionscail, amhail samhail agus cártaí sonraí, á gcur san áireamh. Ba cheart a mholadh do sholáthraithe agus, mar is iomchuí, d’úsáideoirí gairmiúla na gcóras intleachta saorga uile, bíodh ardriosca ag baint leo nó ná bíodh, agus d’úsáideoirí gairmiúla samhlacha saorga intleachta, ceanglais bhreise a chur i bhfeidhm ar bhonn deonach a bhaineann, mar shampla, le gnéithe de Threoirlínte Eitice an Aontais le haghaidh Intleacht Shaorga Iontaofa, inbhuanaitheacht chomhshaoil, bearta litearthachta intleachta saorga, ceapadh agus forbairt chuimsitheach éagsúil córas intleachta saorga, lena n-áirítear aird a thabhairt ar dhaoine leochaileacha agus inrochtaineacht do dhaoine faoi mhíchumas, rannpháirtíocht na ngeallsealbhóirí ábhartha mar is iomchuí, amhail eagraíochtaí gnó agus eagraíochtaí na sochaí sibhialta, an lucht léinn agus eagraíochtaí taighde, ceardchumainn agus eagraíochtaí cosanta tomhaltóirí i gceapadh agus forbairt na gcóras intleachta saorga, agus éagsúlacht na bhfoirne forbartha, lena n-áirítear cothromaíocht inscne. Chun a áirithiú go mbeidh na cóid iompair dheonacha éifeachtach, ba cheart iad a bheith bunaithe ar chuspóirí soiléire agus ar phríomhtháscairí feidhmíochta chun gur féidir a mhéid a bhaintear na cuspóirí sin amach a thomhas. Ba cheart iad a fhorbairt freisin ar bhealach cuimsitheach, mar is iomchuí, le rannpháirtíocht na bpáirtithe leasmhara ábhartha, amhail eagraíochtaí gnó agus eagraíochtaí na sochaí sibhialta, an lucht léinn, eagraíochtaí taighde, ceardchumainn agus eagraíochtaí cosanta tomhaltóirí. D’fhéadfadh an Coimisiún tionscnaimh a fhorbairt, lena n-áirítear tionscnaimh de chineál earnála, chun laghdú bac teicniúil a éascú, ar baic iad lena gcuirtear isteach ar mhalartú sonraí trasteorann maidir le forbairt intleachta saorga, lena n-áirítear sonraí maidir le bonneagar rochtana sonraí, idir-inoibritheacht shéimeantach agus theicniúil cineálacha éagsúla sonraí.

(166)

Hu importanti li s-sistemi tal-IA relatati ma' prodotti li mhumiex b'riskju għoli f'konformità ma' dan ir-Regolament, u għalhekk ma għandhomx għalfejn jikkonformaw mar-rekwiżiti stipulati għal sistemi tal-IA b'riskju għoli, xorta waħda jkunu sikuri meta jiġu introdotti fis-suq jew meta jitqiegħdu fis-servizz. B'kontribut għal dan l-objettiv, ir-Regolament (UE) 2023/988 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (53) japplika bħala xibka ta' sikurezza.

(166)

Maidir le córais intleachta saorga a bhaineann le táirgí nach meastar ardriosca a bheith ag baint leo i gcomhréir leis an Rialachán seo agus sa chaoi sin nach gceanglaítear orthu na ceanglais a leagtar amach maidir le córais intleachta saorga ardriosca a chomhlíonadh, tá sé tábhachtach go mbeidh siad sábháilte, mar sin féin, nuair a chuirtear iad ar an margadh nó i mbun seirbhíse. Chun rannchuidiú leis an gcuspóir sin, bheadh feidhm ag Rialachán (AE) 2023/988 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (53) mar líontán sábhála.

(167)

Sabiex tkun żgurata kooperazzjoni fiduċjuża u kostruttiva tal-awtoritajiet kompetenti fil-livell tal-Unjoni u dak nazzjonali, jenħtieġ li l-partijiet kollha involuti fl-applikazzjoni ta' dan ir-Regolament jirrispettaw il-kunfidenzjalità tal-informazzjoni u tad-data miksuba fit-twettiq tal-kompiti tagħhom, f'konformità mal-liġi tal-Unjoni jew il-liġi nazzjonali. Jenħtieġ li jwettqu l-kompiti u l-attivitajiet tagħhom b'tali mod li jipproteġu, b'mod partikolari, id-drittijiet tal-proprjetà intellettwali, l-informazzjoni kummerċjali kunfidenzjali u s-sigrieti kummerċjali, l-implimentazzjoni effettiva ta' dan ir-Regolament, l-interessi tas-sigurtà pubblika u nazzjonali, l-integrità tal-proċedimenti kriminali u amministrattivi, u l-integrità tal-informazzjoni klassifikata.

(167)

Chun comhar iontaofa cuiditheach a áirithiú idir na húdaráis inniúla ar leibhéal an Aontais agus ar an leibhéal náisiúnta, ba cheart do na páirtithe ar fad atá páirteach i gcur i bhfeidhm an Rialacháin seo rúndacht faisnéise agus sonraí a fhaightear agus a gcúraimí á ndéanamh acu a urramú, i gcomhréir le dlí an Aontais nó leis an dlí náisiúnta. Ba cheart dóibh a gcúraimí agus a ngníomhaíochtaí a dhéanamh ar bhealach ina dtabharfar cosaint go háirithe, do chearta maoine intleachtúla, faisnéis rúnda ghnó agus rúin trádála, cur chun feidhme éifeachtach an Rialacháin seo, leasanna slándála poiblí agus náisiúnta, sláine imeachtaí coiriúla agus riaracháin, agus sláine faisnéise rúnaicmithe.

(168)

Għalhekk jenħtieġ li l-konformità ma' dan ir-Regolament tkun infurzabbli permezz tal-impożizzjoni ta' penali u miżuri ta' infurzar oħra. Jenħtieġ li l-Istati Membri jieħdu l-miżuri meħtieġa kollha biex jiżguraw li d-dispożizzjonijiet ta' dan ir-Regolament jiġu implimentati, inkluż billi jistabbilixxu penali effettivi, proporzjonati u dissważivi għall-ksur tagħhom, u biex jiġi rrispettat il-prinċipju ta' ne bis in idem. Sabiex jissaħħu u jiġu armonizzati l-penali amministrattivi għall-ksur ta' dan ir-Regolament, jenħtieġ li jiġu stabbiliti l-limiti massimi għall-istabbiliment tal-multi amministrattivi għal ċertu ksur speċifiku. Meta jivvalutaw l-ammont tal-multi, jenħtieġ li l-Istati Membri, f'kull każ individwali, iqisu ċ-ċirkostanzi rilevanti kollha tas-sitwazzjoni speċifika, b'kunsiderazzjoni xierqa b'mod partikolari għan-natura, il-gravità u d-durata tal-ksur u tal-konsegwenzi tiegħu u għad-daqs tal-fornitur, b'mod partikolari jekk il-fornitur ikun SME jew negozju ġdid. Jenħtieġ li l-Kontrollur Ewropew għall-Protezzjoni tad-Data jkollu s-setgħa jimponi multi fuq l-istituzzjonijiet, l-aġenziji u l-korpi tal-Unjoni li jaqgħu fil-kamp ta' applikazzjoni ta' dan ir-Regolament.

(168)

Ba cheart a bheith in ann comhlíonadh an Rialacháin seo fhorfheidhmiú trí phionóis agus bearta forfheidhmiúcháin eile a fhorchur. Ba cheart do na Ballstáit gach beart is gá a dhéanamh chun a áirithiú go gcuirfear forálacha an Rialacháin seo chun feidhme, lena n-áirítear trí phionóis éifeachtúla, chomhréireacha agus athchomhairleacha a leagan síos má sháraítear na forálacha sin, agus chun prionsabal ne bis in idem a urramú. Chun na pionóis riaracháin a ghearrfar má sháraítear an Rialachán seo a neartú agus a chomhchuibhiú, ba cheart na huasteorainneacha le haghaidh fíneálacha riaracháin i gcás sáruithe sonracha áirithe a leagan síos. Agus méid na bhfíneálacha á mheasúnú, ba cheart do na Ballstáit, i ngach cás aonair, imthosca ábhartha uile an cháis shonraigh a chur san áireamh, agus aird chuí á tabhairt go háirithe ar chineál, tromchúis agus fad an tsáraithe agus ar a iarmhairtí agus ar mhéid an tsoláthraí, go háirithe más FBM nó gnólacht nuathionscanta é an soláthraí. Ba cheart é a bheith de chumhacht ag an Maoirseoir Eorpach ar Chosaint Sonraí fíneálacha a ghearradh ar institiúidí, gníomhaireachtaí agus comhlachtaí an Aontais a thagann faoi raon feidhme an Rialacháin seo.

(169)

Jenħtieġ li l-konformità mal-obbligi fuq il-fornituri ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali imposti skont dan ir-Regolament tkun infurzabbli, fost l-oħrajn, permezz ta' multi. Għal dak l-għan, jenħtieġ li jiġu stabbiliti wkoll livelli xierqa ta' multi għall-ksur ta' dawk l-obbligi, inkluż in-nuqqas ta' konformità mal-miżuri mitluba mill-Kummissjoni f'konformità ma' dan ir-Regolament, soġġett għal perjodi ta' limitazzjoni xierqa f'konformità mal-prinċipju tal-proporzjonalità. Id-deċiżjonijiet kollha meħuda mill-Kummissjoni skont dan ir-Regolament huma soġġetti għal rieżami mill-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea f'konformità mat-TFUE, inkluża l-ġuriżdizzjoni illimitata tal-Qorti tal-Ġustizzja fir-rigward tal-penali skontl-Artikolu 261 TFUE.

(169)

Ba cheart comhlíonadh na n-oibleagáidí i gcás soláthraithe samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha a fhorchuirtear faoin Rialachán seo a bheith in-fhorfheidhmithe, inter alia, trí fhíneálacha. Chuige sin, ba cheart leibhéil iomchuí fíneálacha a leagan síos freisin maidir le sárú na n-oibleagáidí sin, lena n-áirítear mura gcomhlíontar na bearta a d’iarr an Coimisiún i gcomhréir leis an Rialachán seo, faoi réir tréimhsí teorann iomchuí i gcomhréir le prionsabal na comhréireachta. Beidh gach cinneadh a dhéanfaidh an Coimisiún faoin Rialachán seo faoi réir athbhreithniú ag Cúirt Bhreithiúnais an Aontais Eorpaigh i gcomhréir le CFAE lena n-áirítear dlínse neamhtheoranta na Cúirte Breithiúnais maidir le pionóis de bhun Airteagal 261 CFAE.

(170)

Il-liġi tal-Unjoni u l-liġi nazzjonali diġà jipprovdu rimedji effettivi għall-persuni fiżiċi u ġuridiċi li d-drittijiet u l-libertajiet tagħhom jiġu affettwati b'mod negattiv mill-użu tas-sistemi tal-IA. Mingħajr preġudizzju għal dawk ir-rimedji, jenħtieġ li kwalunkwe persuna fiżika jew ġuridika li jkollha raġunijiet biex tqis li kien hemm ksur ta' dan ir-Regolament tkun intitolata tressaq ilment lill-awtorità tas-sorveljanza tas-suq rilevanti.

(170)

Foráiltear do leigheasanna éifeachtacha cheana féin le dlí an Aontais agus leis an dlí náisiúnta do dhaoine nádúrtha agus dlítheanacha a ndéanann an úsáid a bhaintear as córas intleachta saorga difear dá gcearta agus dá saoirsí. Gan dochar do na leigheasanna sin, aon duine nádúrtha nó dlítheanach a bhfuil forais aige a mheas gur sáraíodh an Rialachán seo, ba cheart dó a bheith i dteideal gearán a thaisceadh leis an údarás ábhartha faireachais margaidh.

(171)

Jenħtieġ li l-persuni affettwati jkollhom id-dritt li jiksbu spjegazzjoni meta deċiżjoni tal-implimentatur tkun ibbażata prinċipalment fuq l-output minn ċerti sistemi tal-IA b'riskju għoli li jaqgħu fil-kamp ta' applikazzjoni ta' dan ir-Regolament u meta dik id-deċiżjoni tipproduċi effetti legali jew taffettwa b'mod sinifikanti b'mod simili lil dawk il-persuni b'mod li jqisu li għandu impatt negattiv fuq is-saħħa, is-sikurezza jew id-drittijiet fundamentali tagħhom. Jenħtieġ li dik l-ispjegazzjoni tkun ċara u sinifikanti u jenħtieġ li tipprovdi bażi li fuqha l-persuni affettwati jkunu jistgħu jeżerċitaw id-drittijiet tagħhom. Jenħtieġ li d-dritt li tinkiseb spjegazzjoni ma japplikax għall-użu ta' sistemi tal-IA li fir-rigward tagħhom joħorġu eċċezzjonijiet jew restrizzjonijiet mil-liġi tal-Unjoni jew dik nazzjonali u jenħtieġ li japplika biss sa fejn dan id-dritt ma jkunx diġà previst fil-liġi tal-Unjoni.

(171)

Ba cheart é a bheith de cheart ag daoine dá ndéantar difear míniú a fháil i gcás ina mbunaítear cinneadh úsáideora ghairmiúil go príomha ar an aschur ó chórais áirithe ardriosca intleachta saorga a thagann faoi raon feidhme an Rialacháin seo agus a bhfuil éifeachtaí dlíthiúla ag an gcinneadh sin nó a bhfuil tionchair shuntasacha chomhchosúla aige ar na daoine sin ionas go measann siad go n-imrítear tionchar díobhálach ar a sláinte, ar a sábháilteacht nó ar a gcearta bunúsacha. Ba cheart an míniú sin a bheith soiléir agus fóinteach agus ba cheart bonn a sholáthar leis do na daoine dá ndéantar difear chun go mbeidh siad in ann a gcearta a fheidhmiú. Níor cheart feidhm a bheith ag an gceart chun míniú a fháil maidir le húsáid na gcóras intleachta saorga sin a bhfuil baint ag na heisceachtaí nó na srianta a bhaineann leo le dlí an Aontais nó an dlí náisiúnta agus níor cheart feidhm a bheith aige ach amháin sa mhéid nach bhforáiltear don cheart sin cheana faoi dhlí an Aontais.

(172)

Jenħtieġ li l-persuni li jaġixxu bħala informaturi dwar il-ksur ta' dan ir-Regolament jiġu protetti skont il-liġi tal-Unjoni. Għalhekk, jenħtieġ li d-Direttiva (UE) 2019/1937 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (54) tapplika għar-rappurtar ta' ksur ta' dan ir-Regolament u għall-protezzjoni tal-persuni li jirrappurtaw tali ksur.

(172)

Ba cheart daoine a ghníomhaíonn mar sceithirí i ndáil le sáruithe ar an Rialachán seo a chosaint faoi dhlí an Aontais. Ba cheart feidhm a bheith ag Treoir (AE) 2019/1937 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (54) maidir le sáruithe ar an Rialachán seo a thuairisciú agus maidir leis na daoine a thuairiscíonn na sáruithe sin a chosaint.

(173)

Sabiex ikun żgurat li l-qafas regolatorju jista' jiġi adattat fejn meħtieġ, jenħtieġ li s-setgħa li jiġu adottati atti f'konformità mal-Artikolu 290 TFUE tiġi ddelegata lill-Kummissjoni biex temenda l-kundizzjonijiet li taħthom sistema tal-IA ma titqiesx li tkun ta' riskju għoli, il-lista tas-sistemi tal-IA b'riskju għoli, id-dispożizzjonijiet dwar id-dokumentazzjoni teknika, il-kontenut tad-dikjarazzjoni ta' konformità tal-UE, id-dispożizzjonijiet dwar il-proċeduri ta' valutazzjoni tal-konformità, id-dispożizzjonijiet li jistabbilixxu s-sistemi tal-IA b'riskju għoli li għalihom jenħtieġ tapplika l-proċedura ta' valutazzjoni tal-konformità bbażata fuq il-valutazzjoni tas-sistema ta' ġestjoni tal-kwalità u fuq il-valutazzjoni tad-dokumentazzjoni teknika, il-limitu massimu, il-paramentri referenzjarji u l-indikaturi, inkluż billi jiġu ssupplimentati dawk il-paramentri referenzjarji u l-indikaturi fir-regoli għall-klassifikazzjoni ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali b'riskju sistemiku, il-kriterji għad-deżinjazzjoni ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali b'riskju sistemiku, id-dokumentazzjoni teknika għall-fornituri ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali u t-trasparenza tal-informazzjoni għall-fornituri ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali. Hu partikolarment importanti li tul il-ħidma preparatorja tagħha, il-Kummissjoni twettaq konsultazzjonijiet xierqa, inkluż fil-livell ta' esperti, u li dawk il-konsultazzjonijiet isiru f'konformità mal-prinċipji stabbiliti fil-Ftehim Interistituzzjonali tat-13 ta' April 2016 dwar it-Tfassil Aħjar tal-Liġijiet (55). B'mod partikolari, biex tiġi żgurata parteċipazzjoni ugwali fit-tħejjija tal-atti delegati, il-Parlament Ewropew u l-Kunsill jirċievu d-dokumenti kollha fl-istess ħin li jirċevuhom l-esperti tal-Istati Membri, u l-esperti tagħhom sistematikament ikollhom aċċess għal-laqgħat tal-gruppi ta' esperti tal-Kummissjoni li jittrattaw it-tħejjija ta' atti delegati.

(173)

Chun a áirithiú gur féidir an creat rialála a oiriúnú i gcás inar gá, ba cheart an chumhacht chun gníomhartha a ghlacadh i gcomhréir le hAirteagal 290 CFAE a tharmligean chuig an gCoimisiún chun leasú a dhéanamh ar na coinníollacha ar fúthu nach bhfuil córas intleachta saorga le meas mar chóras lena mbaineann ardriosca, ar liosta na gcóras intleachta saorga ardriosca, ar na forálacha maidir le doiciméadacht theicniúil, ar ábhar an dearbhaithe comhréireachta AE, ar na forálacha maidir leis na nósanna imeachta um measúnú comhréireachta, ar na forálacha lena mbunaítear na córais intleachta saorga ardriosca ar cheart feidhm ina leith a bheith ag an nós imeachta um measúnú comhréireachta bunaithe ar mheasúnú an chórais bainistithe cáilíochta agus ar mheasúnú na doiciméadachta teicniúla, ar an tairseach, na tagarmharcanna agus na táscairí, lena n-áirítear trí na tagarmharcanna agus na táscairí sin a fhorlíonadh, sna rialacha chun samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha a mbaineann riosca sistéamach leo a aicmiú, ar na critéir le haghaidh samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha a mbaineann riosca sistéamach leo a aicmiú, ar an doiciméadacht theicniúil do sholáthraithe na samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha agus ar an bhfaisnéis thrédhearcach do sholáthraithe na samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha. Tá sé tábhachtach, go háirithe, go rachadh an Coimisiún i mbun comhairliúcháin iomchuí le linn a chuid oibre ullmhúcháin, lena n-áirítear ar leibhéal na saineolaithe, agus go ndéanfaí na comhairliúcháin sin i gcomhréir leis na prionsabail a leagtar síos i gComhaontú Idirinstitiúideach an 13 Aibreán 2016 maidir le Reachtóireacht Níos Fearr (55). Go sonrach, chun rannpháirtíocht chomhionann in ullmhú na ngníomhartha tarmligthe a áirithiú, faigheann Parlaimint na hEorpa agus an Chomhairle na doiciméid uile ag an am céanna leis na saineolaithe sna Ballstáit, agus bíonn rochtain chórasach ag a gcuid saineolaithe ar chruinnithe ghrúpaí saineolaithe an Choimisiúin a bhíonn ag déileáil le hullmhú na ngníomhartha tarmligthe.

(174)

Minħabba l-iżviluppi teknoloġiċi rapidi u l-kompetenza esperta teknika meħtieġa biex dan ir-Regolament jiġi implimentat b’mod effettiv, jenħtieġ li l-Kummissjoni tevalwa u tirrieżamina dan ir-Regolament sat-2 ta’ Awwissu 2029 u kull erba' snin minn hemm 'il quddiem u tirrapporta lura lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill. Barra minn hekk, filwaqt li tqis l-implikazzjonijiet għall-kamp ta' applikazzjoni ta' dan ir-Regolament, jenħtieġ li l-Kummissjoni twettaq valutazzjoni tal-ħtieġa li darba fis-sena jiġu emendati l-lista tas-sistemi tal-IA b'riskju għoli u l-lista ta' prattiki pprojbiti. Barra minn hekk, sat-2 ta’ Awwissu 2028 u kull erba' snin wara dan, jenħtieġ li l-Kummissjoni tevalwa u tirrapporta lura lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill dwar il-ħtieġa li jiġu emendati l-lista tal-intestaturi ta’ oqsma b'riskju għoli fl-anness ta' dan ir-Regolament, is-sistemi tal-IA fil-kamp ta' applikazzjoni tal-obbligi tat-trasparenza, l-effettività tas-sistema tas-superviżjoni u tal-governanza u l-progress fl-iżvilupp ta' strumenti ta' standardizzazzjoni dwar l-iżvilupp effiċjenti fl-użu tal-enerġija ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali, inkluż il-ħtieġa għal aktar miżuri jew azzjonijiet. Fl-aħħar nett, sat-2 ta’ Awwissu 2028 u kull tliet snin minn hemm 'il quddiem, jenħtieġ li l-Kummissjoni tevalwa l-impatt u l-effettività tal-kodiċijiet tal-kondotta volontarji biex trawwem l-applikazzjoni tar-rekwiżiti previsti għas-sistemi tal-IA b'riskju għoli fil-każ ta' sistemi tal-IA għajr sistemi tal-IA b'riskju għoli u possibbilment rekwiżiti addizzjonali oħra għal tali sistemi tal-IA.

(174)

I bhfianaise na bhforbairtí gasta teicneolaíochta agus an tsaineolais theicniúil is gá chun an Rialachán seo a chur i bhfeidhm go héifeachtach, ba cheart don Choimisiún meastóireacht agus athbhreithniú a dhéanamh ar an Rialachán seo faoin 2 Lúnasa 2029 agus gach 4 bliana ina dhiaidh sin agus ba cheart dó tuarascáil a chur faoi bhráid Pharlaimint na hEorpa agus na Comhairle. Ina theannta sin, agus na himpleachtaí do raon feidhme an Rialacháin seo á gcur san áireamh, ba cheart don Choimisiún measúnú a dhéanamh ar a riachtanaí atá sé liosta na gcóras intleachta saorga ardriosca agus liosta na gcleachtas toirmiscthe a leasú uair sa bhliain. Thairis sin, faoin 2 Lúnasa 2028 agus gach 4 bliana ina dhiaidh sin, ba cheart don Choimisiún meastóireacht a dhéanamh ar an ngá atá le leasú a dhéanamh ar liosta na limistéar ardriosca san iarscríbhinn a ghabhann leis an Rialachán seo, ar na córais intleachta saorga faoi raon feidhme na n-oibleagáidí trédhearcachta, ar éifeachtacht an chórais maoirseachta agus rialachais agus ar an dul chun cinn maidir le forbairt spriocanna insoláthartha caighdeánaithe i ndáil le forbairt atá tíosach ar fhuinneamh na samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha, lena n-áirítear an gá le bearta nó gníomhaíochtaí breise, agus an méid sin a thuairisciú do Pharlaimint na hEorpa agus don Chomhairle. Ar deireadh, faoin 2 Lúnasa 2028 agus gach 3 bliana ina dhiaidh sin, ba cheart don Choimisiún meastóireacht a dhéanamh ar thionchar agus éifeachtacht na gcód iompair deonach chun cur i bhfeidhm na gceanglas a fhoráiltear le haghaidh córais intleachta saorga ardriosca i gcás córais intleachta saorga seachas córais intleachta saorga ardriosca, agus b’fhéidir, ceanglais bhreise eile le haghaidh córais intleachta saorga mar sin.

(175)

Sabiex ikunu żgurati kundizzjonijiet uniformi għall-implimentazzjoni ta' dan ir-Regolament, jenħtieġ li l-Kummissjoni tingħata setgħat ta' implimentazzjoni. Jenħtieġ li dawk is-setgħat ikunu eżerċitati f'konformità mar-Regolament (UE) Nru 182/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (56).

(175)

Chun coinníollacha aonfhoirmeacha a áirithiú maidir leis an Rialachán seo a chur chun feidhme, ba cheart cumhachtaí cur chun feidhme a thabhairt don Choimisiún. Ba cheart na cumhachtaí sin a fheidhmiú i gcomhréir le Rialachán (AE) Uimh. 182/2011 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (56).

(176)

Minħabba li l-objettiv ta' dan ir-Regolament, jiġifieri li jtejjeb il-funzjonament tas-suq intern u jippromwovi l-adozzjoni ta' IA ċċentrata fuq il-bniedem u affidabbli, filwaqt li jiżgura livell għoli ta' protezzjoni tas-saħħa, tas-sikurezza u tad-drittijiet fundamentali minquxa fil-Karta, inkluż id-demokrazija, l-istat tad-dritt u l-protezzjoni ambjentali kontra l-effetti ta' ħsara tas-sistemi tal-IA fl-Unjoni u jappoġġa l-innovazzjoni, ma jistax jinkiseb b'mod suffiċjenti mill-Istati Membri u jista' pjuttost, minħabba l-iskala jew l-effetti tal-azzjoni, jinkiseb aħjar fil-livell tal-Unjoni, l-Unjoni tista' tadotta miżuri f'konformità mal-prinċipju ta’ sussidjarjetà kif stabbilit fl-Artikolu 5 TUE. F'konformità mal-prinċipju ta’ proporzjonalità, kif stabbilit f'dak l-Artikolu, dan ir-Regolament ma jmurx lil hinn minn dak meħtieġ sabiex jinkiseb dak l-objettiv.

(176)

Ós rud é nach féidir leis na Ballstáit cuspóir an Rialacháin seo, eadhon feabhas a chur ar fheidhmiú an mhargaidh inmheánaigh agus glacadh na hintleachta saorga atá dírithe ar an duine agus iontaofa a chur chun cinn, agus ardleibhéal cosanta a áirithiú do shláinte, do shábháilteacht, do chearta bunúsacha arna gcumhdach sa Chairt, lena n-áirítear an daonlathas, an smacht reachta agus caomhnú an chomhshaoil ar éifeachtaí díobhálacha na gcóras intleachta saorga san Aontas agus tacú leis an nuálaíocht, a ghnóthú go leordhóthanach agus, de bharr fhairsinge nó éifeachtaí na gníomhaíochta, gur fearr is féidir é a ghnóthú ar leibhéal an Aontais, féadfaidh an tAontas bearta a ghlacadh i gcomhréir le prionsabal na coimhdeachta a leagtar amach in Airteagal 5 CAE. I gcomhréir le prionsabal na comhréireachta a leagtar amach san Airteagal sin, ní théann an Rialachán seo thar a bhfuil riachtanach chun an cuspóir sin a ghnóthú.

(177)

sabiex tiġi żgurata ċ-ċertezza legali, jiġi żgurat perjodu ta' adattament xieraq għall-operaturi u jiġi evitat tfixkil fis-suq, inkluż billi tiġi żgurata l-kontinwità tal-użu tas-sistemi tal-IA, jixraq li dan ir-Regolament japplika għas-sistemi tal-IA b'riskju għoli li jkunu ġew introdotti fis-suq jew tqiegħdu fis-servizz qabel id-data ġenerali tal-applikazzjoni tagħhom, biss jekk, minn dik id-data, dawk is-sistemi jkunu soġġetti għal bidliet sinifikanti fid-disinn jew fl-għan maħsub tagħhom. Jixraq li jiġi ċċarat li, f'dan ir-rigward, il-kunċett ta' bidla sinifikanti jenħtieġ li jinftiehem bħala ekwivalenti fis-sustanza għall-kunċett ta' modifika sostanzjali, li jintuża biss fir-rigward tas-sistemi tal-IA b'riskju għoli skont dan ir-Regolament. Fuq bażi eċċezzjonali u fid-dawl tal-obbligu ta' responsabbiltà pubblika, jenħtieġ li l-operaturi ta' sistemi tal-IA li huma komponenti tas-sistemi tal-IT fuq skala kbira stabbiliti bl-atti legali elenkati f'anness ta' dan ir-Regolament u l-operaturi tas-sistemi tal-IA b'riskju għoli li huma maħsuba biex jintużaw mill-awtoritajiet pubbliċi jieħdu l-passi meħtieġa, rispettivament, biex jikkonformaw mar-rekwiżiti ta' dan ir-Regolament sa tmiem l-2030 u sat-2 ta’ Awwissu 2030.

(177)

Chun deimhneacht dhlíthiúil a áirithiú, tréimhse oiriúnaithe iomchuí a áirithiú d’oibreoirí agus suaitheadh ar an margadh a sheachaint, lena n-áirítear trí leanúnachas úsáid na gcóras intleachta saorga a áirithiú, is iomchuí feidhm a bheith ag an Rialachán seo maidir leis na córais intleachta saorga ardriosca a cuireadh ar an margadh nó a cuireadh i mbun seirbhíse roimh dháta ginearálta chur i bhfeidhm na gcóras sin, más rud é, ón dáta sin, go mbeidh na córais sin faoi réir athruithe suntasacha ar a ndearadh nó ar an gcríoch atá beartaithe dóibh. Is iomchuí a shoiléiriú, i ndáil leis sin, gur cheart coincheap an athraithe shuntasaigh a thuiscint mar choincheap atá coibhéiseach ó thaobh substainte de le coincheap an mhodhnaithe shubstaintiúil, coincheap a úsáidtear i ndáil le córais intleachta saorga ardriosca amháin de bhun an Rialacháin seo. Ar bhonn eisceachtúil agus i bhfianaise na cuntasachta poiblí, ba cheart d’oibreoirí córas intleachta saorga ar comhpháirteanna iad de na córais mhórscála TF a bhunaítear leis na gníomhartha dlí a liostaítear in iarscríbhinn a ghabhann leis an Rialachán agus d’oibreoirí córas intleachta saorga ardriosca atá ceaptha lena n-úsáid ag údaráis phoiblí, faoi seach, na bearta is gá a dhéanamh chun ceanglais an Rialacháin seo a chomhlíonadh faoi dheireadh 2030 agus faoin 2 Lúnasa 2030.

(178)

Il-fornituri ta' sistemi tal-IA b'riskju għoli huma mħeġġa biex matul il-perjodu tranżitorju jibdew diġà jikkonformaw, fuq bażi volontarja, mal-obbligi rilevanti ta' dan ir-Regolament.

(178)

Moltar do sholáthraithe córas intleachta saorga ardriosca tosú ar oibleagáidí ábhartha an Rialacháin seo a chomhlíonadh, ar bhonn deonach, cheana féin le linn na hidirthréimhse.

(179)

Jenħtieġ li dan ir-Regolament japplika mit-2 ta’ Awwissu 2026. Madankollu, b'kunsiderazzjoni għar-riskju inaċċettabbli assoċjat mal-użu tal-IA b'ċerti modi, jenħtieġ li l-projbizzjonijiet kif ukoll id-dispożizzjonijiet ġenerali ta’ dan ir-Regolament japplikaw diġà mit-2 ta’ Frar 2025. Filwaqt li l-effett sħiħ ta' dawk il-projbizzjonijiet isegwi bl-istabbiliment tal-governanza u l-infurzar ta' dan ir-Regolament, l-antiċipazzjoni tal-applikazzjoni tal-projbizzjonijiet hija importanti biex jitqiesu r-riskji inaċċettabbli u biex ikollha effett fuq proċeduri oħra, bħal fid-dritt ċivili. Barra minn hekk, jenħtieġ li l-infrastruttura relatata mal-governanza u mas-sistema tal-valutazzjoni tal-konformità tkun operattiva qabel it-2 ta’ Awwissu 2026, u għalhekk jenħtieġ li d-dispożizzjonijiet dwar il-korpi notifikati u l-istruttura ta' governanza japplikaw mit-2 ta’ Awwissu 2025. Minħabba l-pass mgħaġġel tal-avvanzi teknoloġiċi u l-adozzjoni ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali, jenħtieġ li l-obbligi għall-fornituri ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali japplikaw mit-2 ta’ Awwissu 2025. Jenħtieġ li l-kodiċijiet ta' prattika jkunu lesti sat-2 ta’ Mejju 2025 bil-ħsieb li l-fornituri jkunu jistgħu juru l-konformità fil-ħin. Jenħtieġ li l-Uffiċċju għall-IA jiżgura li r-regoli u l-proċeduri ta' klassifikazzjoni jkunu aġġornati fid-dawl tal-iżviluppi teknoloġiċi. Barra minn hekk, jenħtieġ li l-Istati Membri jistabbilixxu u jinnotifikaw lill-Kummissjoni r-regoli dwar il-penali, inkluż il-multi amministrattivi, u jiżguraw li dawn jiġu implimentati sew u b'mod effettiv sad-data tal-applikazzjoni ta' dan ir-Regolament. Għalhekk jenħtieġ li d-dispożizzjonijiet dwar il-penali japplikaw mit-2 ta’ Awwissu 2025.

(179)

Ba cheart feidhm a bheith ag an Rialachán seo ón 2 Lúnasa 2026. Mar sin féin, agus an riosca do-ghlactha a bhaineann le hintleacht shaorga a úsáid ar bhealaí áirithe á chur san áireamh, ba cheart feidhm a bheith ag na toirmisc chomh maith le forálacha ginearálta an Rialacháin seo cheana féin ón 2 Feabhra 2025. Cé go mbunaítear rialachas agus fhorfheidhmiú an Rialacháin seo de bharr éifeacht iomlán na dtoirmeasc seo, tá sé tábhachtach réamh-mheas a dhéanamh ar chur i bhfeidhm na dtoirmeasc chun rioscaí do-ghlactha a chur san áireamh agus chun go mbeidh éifeacht aige ar nósanna imeachta eile, amhail sa dlí sibhialta. Thairis sin, ba cheart an bonneagar a bhaineann leis an rialachas agus an córas um measúnú comhréireachta a bheith oibríochtúil roimh an 2 Lúnasa 2026, dá bhrí sin ba cheart feidhm a bheith ag na forálacha maidir le comhlachtaí faoina dtugtar fógra agus struchtúr rialachais ón 2 Lúnasa 2025. I bhfianaise chomh tapa agus atá an dul chun cinn teicneolaíoch á dhéanamh agus samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha á nglacadh, ba cheart feidhm a bheith ag na hoibleagáidí do sholáthraithe samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha ó 2 Lúnasa 2025. Ba cheart do na cóid chleachtais a bheith réidh faoin 2 Bealtaine 2025 chun go mbeidh soláthraithe in ann comhlíonadh a léiriú in am. Ba cheart don Oifig um Intleacht Shaorga a áirithiú go bhfuil rialacha agus nósanna imeachta maidir le haicmiú cothrom le dáta i bhfianaise na bhforbairtí teicneolaíocha. Ina theannta sin, ba cheart do na Ballstáit na rialacha maidir le pionóis a leagan síos agus fógra a thabhairt don Choimisiún ina leith, lena n-áirítear fíneálacha riaracháin, agus a áirithiú go gcuirtear na pionóis sin chun feidhme go héifeachtach iomchuí faoi dháta chur i bhfeidhm an Rialacháin seo. Dá bhrí sin, ba cheart feidhm a bheith ag na forálacha maidir le pionóis ón 2 Lúnasa 2025.

(180)

Il-Kontrollur Ewropew għall-Protezzjoni tad-Data u l-Bord Ewropew għall-Protezzjoni tad-Data ġew ikkonsultati f'konformità mal-Artikolu 42(1) u (2) tar-Regolament (UE) 2018/1725 u taw l-opinjoni konġunta tagħhom fit-18 ta' Ġunju 2021,

(180)

Chuathas i gcomhairle leis an Maoirseoir Eorpach ar Chosaint Sonraí agus an Bord Eorpach um Chosaint Sonraí i gcomhréir le hAirteagal 42(1) agus (2) de Rialachán (AE) 2018/1725 agus thug siad an tuairim chomhpháirteach uathu an 18 Meitheamh 2021,

(a)

regoli armonizzati għall-introduzzjoni fis-suq, għat-tqegħid fis-servizz u għall-użu ta' sistemi tal-IA fl-Unjoni;

(a)

rialacha comhchuibhithe maidir le córais intleachta saorga a chur ar an margadh, a chur i mbun seirbhíse agus a úsáid san Aontas;

(b)

projbizzjonijiet ta' ċerti prattiki tal-IA;

(b)

toirmisc ar chleachtais intleachta saorga áirithe;

(c)

rekwiżiti speċifiċi għas-sistemi tal-IA b'riskju għoli u obbligi għall-operaturi ta' dawn is-sistemi;

(c)

ceanglais shonracha maidir le córais intleachta saorga ardriosca agus oibleagáidí oibreoirí na gcóras sin;

(d)

regoli ta' trasparenza armonizzati għal ċerti sistemi tal-IA;

(d)

rialacha trédhearcachta comhchuibhithe maidir le córais intleachta saorga áirithe;

(e)

regoli armonizzati għall-introduzzjoni fis-suq ta' mudelli tal-IA bi skop ġenerali;

(e)

rialacha comhchuibhithe maidir le samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha a chur ar an margadh;

(f)

regoli dwar il-monitoraġġ tas-suq, il-governanza tas-sorveljanza tas-suq u l-infurzar;

(f)

rialacha maidir le faireachán margaidh, faireachas margaidh, rialachas agus forfheidhmiú;

(g)

miżuri b'appoġġ għall-innovazzjoni b'enfasi partikolari fuq l-SMEs, inkluż in-negozji ġodda.

(g)

bearta chun tacú leis an nuálaíocht agus béim ar leith á leagan ar FBManna, lena n-áirítear gnólachtaí nuathionscanta.

(a)

il-fornituri li jintroduċu fis-suq jew li jqiegħdu fis-servizz sistemi tal-IA jew li jintroduċu fis-suq mudelli tal-IA bi skop ġenerali fl-Unjoni, irrispettivament minn jekk dawk il-fornituri jkunux stabbiliti jew ikunux jinsabu fl-Unjoni jew f'pajjiż terz;

(a)

soláthraithe a chuireann córais intleachta saorga ar an margadh nó i mbun seirbhíse nó a chuireann samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha ar an margadh san Aontas, gan beann ar cé acu san Aontas nó i dtríú tír atá na soláthraithe sin bunaithe nó lonnaithe;

(b)

l-implimentaturi ta' sistemi tal-IA li għandhom il-post ta' stabbiliment tagħhom fl-Unjoni jew li jinsabu fiha;

(b)

úsáideoirí gairmiúla córas intleachta saorga a bhfuil a n-áit bhunaíochta acu san Aontas nó atá lonnaithe laistigh den Aontas;

(c)

il-fornituri u l-implimentaturi ta' sistemi tal-IA li għandhom il-post ta' stabbiliment f'pajjiż terz jew li jinsabu f'pajjiż terz, meta l-output prodott mis-sistema tal-IA jintuża fl-Unjoni;

(c)

soláthraithe agus úsáideoirí gairmiúla córas intleachta saorga a bhfuil a n-áit bhunaíochta acu san Aontas nó atá lonnaithe i dtríú tír, i gcás gur san Aontas a úsáidtear an t-aschur a tháirgtear leis an gcóras intleachta saorga;

(d)

l-importaturi u d-distributuri ta' sistemi tal-IA;

(d)

allmhaireoirí agus dáileoirí na gcóras intleachta saorga;

(e)

il-manifatturi tal-prodotti li jintroduċu fis-suq jew li jqiegħdu fis-servizz sistema tal-IA flimkien mal-prodott tagħhom u taħt isimhom jew bit-trademark tagħhom stess;

(e)

monaróirí táirgí a chuireann córas intleachta saorga ar an margadh nó i mbun seirbhíse mar aon lena dtáirge agus faoina n-ainm nó faoina dtrádmharc féin;

(f)

ir-rappreżentanti awtorizzati tal-fornituri, li mhumiex stabbiliti fl-Unjoni;

(f)

ionadaithe údaraithe na soláthraithe, nach bhfuil bunaithe san Aontas;

(g)

il-persuni affettwati li jinsabu fl-Unjoni.

(g)

daoine dá ndéantar difear atá lonnaithe san Aontas.

(1)

“sistema tal-IA” tfisser sistema bbażata fuq magna li hija mfassla biex topera b'livelli differenti ta' awtonomija u li tista' turi adattabbiltà wara l-implimentazzjoni, u li, għal objettivi espliċiti jew impliċiti, tinferixxi, mill-input li tirċievi, kif tiġġenera outputs bħal previżjonijiet, kontenut, rakkomandazzjonijiet jew deċiżjonijiet li jistgħu jinfluwenzaw ambjenti fiżiċi jew virtwali;

(1)

ciallaíonn ‘córas intleachta saorga’ córas meaisínbhunaithe atá ceaptha ionas go n-oibreoidh sé le leibhéil éagsúla neamhspleáchais agus a d’fhéadfadh a oiriúnú tar éis a bheith curtha in úsáid, agus, i gcás cuspóirí sainráite nó intuigthe, go mbeidh sé in ann a dhéanamh amach, ón ionchur a fhaigheann sé, conas aschuir a ghiniúint, amhail tuartha, ábhar, moltaí, nó cinntí ar féidir leo tionchar a imirt ar thimpeallachtaí fisiciúla nó fíorúla;

(2)

“riskju” tfisser il-kombinazzjoni tal-probabbiltà li sseħħ ħsara u s-severità ta' dik il-ħsara;

(2)

ciallaíonn ‘riosca’ an meascán idir an dóchúlacht go ndéanfar dochar agus déine an dochair sin;

(3)

“fornitur” tfisser persuna fiżika jew ġuridika, awtorità pubblika, aġenzija jew korp ieħor li jiżviluppa sistema tal-IA jew mudell tal-IA bi skop ġenerali jew li jikkummissjona l-iżvilupp ta' sistema tal-IA jew mudell tal-IA bi skop ġenerali u jintroduċih fis-suq jew iqiegħed is-sistema tal-IA fis-servizz taħt ismu jew bit-trademark tiegħu stess, kemm jekk bi ħlas kif ukoll jekk mingħajr ħlas;

(3)

ciallaíonn ‘soláthraí’ duine nádúrtha nó dlítheanach, údarás poiblí, gníomhaireacht nó comhlacht eile a fhorbraíonn córas intleachta saorga nó samhail intleachta saorga ilchuspóireach nó a bhfuil córas intleachta saorga nó samhail intleachta saorga ilchuspóireach forbartha aige agus a chuireann an córas nó an tsamhail ar an margadh nó a chuireann an córas intleachta saorga i mbun seirbhíse faoina ainm nó faoina thrádmharc féin, bíodh sin ar íocaíocht nó saor in aisce;

(4)

“implimentatur” tfisser persuna fiżika jew ġuridika, awtorità pubblika, aġenzija jew korp ieħor li juża' sistema tal-IA taħt l-awtorità tiegħu stess ħlief meta s-sistema tal-IA tintuża waqt attività personali mhux professjonali;

(4)

ciallaíonn ‘úsáideoir gairmiúil’ aon duine nádúrtha nó dlítheanach, údarás poiblí, gníomhaireacht nó comhlacht eile a bhfuil córas intleachta saorga á úsáid aige nó aici faoina údarás nó faoina húdarás féin, ach amháin i gcás ina n-úsáidtear an córas intleachta saorga le linn gníomhaíocht phearsanta neamhghairmiúil;

(5)

“rappreżentant awtorizzat” tfisser persuna fiżika jew ġuridika li tkun tinsab jew li hija stabbilita fl-Unjoni li tkun irċeviet u aċċettat mandat bil-miktub mingħand fornitur ta' sistema tal-IA jew ta' mudell tal-IA bi skop ġenerali biex, rispettivament, teżegwixxi u twettaq f'ismu l-obbligi u l-proċeduri stabbiliti minn dan ir-Regolament;

(5)

ciallaíonn ‘ionadaí údaraithe’ aon duine nádúrtha nó dlítheanach atá lonnaithe nó bunaithe san Aontas a bhfuil sainordú i scríbhinn faighte agus glactha aige ó sholáthraí córais intleachta saorga nó samhla intleachta saorga ilchuspóirí chun oibleagáidí agus nósanna imeachta an tsoláthraí sin a bhunaítear leis an Rialachán seo a dhéanamh agus a chur i gcrích;

(6)

“importatur” tfisser persuna fiżika jew ġuridika li tkun tinsab jew li hija stabbilita fl-Unjoni li tintroduċi fis-suq sistema tal-IA li jkollha l-isem jew it-trademark ta' persuna fiżika jew ġuridika stabbilita f'pajjiż terz;

(6)

ciallaíonn ‘allmhaireoir’ duine nádúrtha nó dlítheanach atá lonnaithe nó bunaithe san Aontas a chuireann córas intleachta saorga ar an margadh nó i mbun seirbhíse a bhfuil ainm nó trádmharc duine nádúrtha nó dhlítheanaigh atá bunaithe i dtríú tír air;

(7)

“distributur” tfisser persuna fiżika jew ġuridika fil-katina tal-provvista, għajr il-fornitur jew l-importatur, li tqiegħed is-sistema tal-IA disponibbli fis-suq tal-Unjoni;

(7)

ciallaíonn ‘dáileoir’ duine nádúrtha nó dlítheanach sa slabhra soláthair, seachas an soláthraí nó an t-allmhaireoir, ar duine é a chuireann córas intleachta saorga ar fáil ar mhargadh an Aontais;

(8)

“operatur” tfisser fornitur, manifattur tal-prodott, implimentatur, rappreżentant awtorizzat, importatur jew distributur;

(8)

ciallaíonn ‘oibreoir’ soláthraí, monaróir táirgí, úsáideoir gairmiúil, ionadaí údaraithe, allmhaireoir nó dáileoir;

(9)

“introduzzjoni fis-suq” tfisser l-ewwel darba li sistema tal-IA jew mudell tal-IA bi skop ġenerali ssir disponibbli fis-suq tal-Unjoni;

(9)

ciallaíonn ‘cur ar an margadh’ córas intleachta saorga nó samhail intleachta saorga ilchuspóireach a chur ar mhargadh an Aontais den chéad uair;

(10)

“tqegħid għad-dispożizzjoni fis-suq” tfisser il-forniment ta' sistema tal-IA jew ta' mudell tal-IA bi skop ġenerali għad-distribuzzjoni jew għall-użu fis-suq tal-Unjoni waqt attività kummerċjali, kemm jekk bi ħlas kif ukoll jekk mingħajr ħlas;

(10)

ciallaíonn ‘cur ar fáil ar an margadh’ soláthar córais intleachta saorga nó samhla intleachta saorga ilchuspóirí lena dháileadh nó lena dáileadh nó lena úsáid nó lena húsáid ar mhargadh an Aontais le linn gníomhaíocht tráchtála, ar íocaíocht nó saor in aisce;

(11)

“tqegħid fis-servizz” tfisser il-forniment ta' sistema tal-IA għall-ewwel użu direttament lill-implimentatur jew għall-użu proprju fl-Unjoni għall-għan maħsub tagħha;

(11)

ciallaíonn ‘cur i mbun seirbhíse’ córas intleachta saorga a sholáthar go díreach don úsáideoir gairmiúil lena úsáid den chéad uair nó dá úsáid féin san Aontas chun na críche atá beartaithe dó;

(12)

“għan maħsub” tfisser l-użu li għalih sistema tal-IA tkun maħsuba mill-fornitur, inkluż il-kuntest speċifiku u l-kundizzjonijiet tal-użu, kif speċifikati fl-informazzjoni pprovduta mill-fornitur fl-istruzzjonijiet għall-użu, fil-materjali u fid-dikjarazzjonijiet promozzjonali jew tal-bejgħ, kif ukoll fid-dokumentazzjoni teknika;

(12)

ciallaíonn ‘an chríoch atá beartaithe dó’ an úsáid a bheartaigh an soláthraí do chóras intleachta saorga, lena n-áirítear an comhthéacs sonrach agus na coinníollacha sonracha úsáide, a shonraítear san fhaisnéis arna soláthar ag an soláthraí sna treoracha úsáide, sna hábhair agus ráitis fógraíochta nó sna hábhair agus ráitis díolacháin, mar aon leis an doiciméadacht theicniúil;

(13)

“użu ħażin raġonevolment prevedibbli” tfisser l-użu ta' sistema tal-IA b'mod li ma jkunx f'konformità mal-għan maħsub tagħha, iżda li jista' jirriżulta minn imġiba tal-bniedem jew interazzjoni ma' sistemi oħra, inkluż sistemi oħra tal-IA, raġonevolment prevedibbli;

(13)

ciallaíonn ‘mí-úsáid atá measartha intuartha’ úsáid córais intleachta saorga ar bhealach nach bhfuil i gcomhréir leis an gcríoch atá beartaithe dó ach a d’fhéadfadh a bheith ann mar thoradh ar iompraíocht an duine atá measartha intuartha nó mar thoradh ar idirghníomhaíocht le córais eile, lena n-áirítear le córais intleachta saorga eile;

(14)

“komponent tas-sikurezza” tfisser komponent ta' prodott jew ta' sistema tal-IA li jaqdi funzjoni tas-sikurezza għal dak il-prodott jew għal dik is-sistema tal-IA, jew li l-falliment jew il-funzjonament ħażin tiegħu jipperikola s-saħħa u s-sikurezza tal-persuni jew ta' proprjetà;

(14)

ciallaíonn ‘comhpháirt sábháilteachta’ comhpháirt de tháirge nó de chóras intleachta saorga a chomhlíonann feidhm sábháilteachta don táirge sin nó don chóras intleachta saorga nó a gcuireann a teip nó a mífheidhmiú sláinte agus sábháilteacht daoine nó maoine i mbaol;

(15)

“struzzjonijiet għall-użu” tfisser l-informazzjoni pprovduta mill-fornitur biex jinforma lill-implimentatur, b’mod partikolari, dwar l-għan maħsub u l-użu xieraq ta' sistema tal-IA;

(15)

ciallaíonn ‘treoracha úsáide’ an fhaisnéis arna soláthar aga an soláthraí chun an t-úsáideoir gairmiúil a chur ar an eolas, go háirithe, faoin gcríoch atá beartaithe do chóras intleachta saorga agus an úsáid cheart atá beartaithe dó;

(16)

“sejħa lura ta' sistema tal-IA” tfisser kwalunkwe miżura mmirata lejn il-kisba tar-ritorn lill-fornitur jew it-tneħħija mis-servizz jew id-diżattivazzjoni tal-użu ta' sistema tal-IA mqiegħda għad-dispożizzjoni tal-implimentaturi;

(16)

ciallaíonn ‘córas intleachta saorga a aisghairm’ aon bheart arb é is aidhm dó córas intleachta saorga a cuireadh ar fáil d’úsáideoirí gairmiúla a thabhairt ar ais don soláthraí nó é a thógáil as seirbhís nó a úsáid a dhíchumasú;

(17)

“irtirar ta' sistema tal-IA” tfisser kwalunkwe miżura maħsuba biex iżżomm sistema tal-IA fil-katina tal-provvista milli ssir disponibbli fis-suq;

(17)

ciallaíonn ‘córas intleachta saorga a tharraingt siar’ aon bheart arb é is aidhm dó cosc a chur ar chóras intleachta saorga sa slabhra soláthair a chur ar fáil ar an margadh;

(18)

“prestazzjoni ta' sistema tal-IA” tfisser il-kapaċità ta' sistema tal-IA li tilħaq l-għan maħsub tagħha;

(18)

ciallaíonn ‘feidhmíocht córais intleachta saorga’ an inniúlacht atá ag córas intleachta saorga an chríoch atá beartaithe dó a bhaint amach;

(19)

“awtorità tan-notifika” tfisser l-awtorità nazzjonali responsabbli għall-istabbiliment u t-twettiq tal-proċeduri meħtieġa għall-valutazzjoni, id-deżinjazzjoni u n-notifika tal-korpi ta' valutazzjoni tal-konformità u għall-monitoraġġ tagħhom;

(19)

ciallaíonn ‘an t-údarás a thugann fógra’ an t-údarás atá freagrach as na nósanna imeachta is gá a chur ar bun agus a dhéanamh maidir leis na comhlachtaí um measúnú comhréireachta a mheasúnú, a ainmniú agus maidir le fógra a thabhairt dóibh mar aon le maidir le faireachán a dhéanamh orthu;

(20)

“valutazzjoni tal-konformità” tfisser il-proċess biex jintwera jekk ir-rekwiżiti stipulati fil-Kapitolu III, it-Taqsima 2 relatati ma' sistema tal-IA b'riskju għoli ġewx issodisfati;

(20)

ciallaíonn ‘measúnú comhréireachta’ an próiseas chun a léiriú ar comhlíonadh na ceanglais a leagtar amach i dTeideal III a bhaineann le córas intleachta saorga ardriosca;

(21)

“korp ta' valutazzjoni tal-konformità” tfisser korp li jwettaq attivitajiet ta' valutazzjoni tal-konformità ta' parti terza, inkluż l-ittestjar, iċ-ċertifikazzjoni u l-ispezzjoni;

(21)

ciallaíonn ‘comhlacht um measúnú comhréireachta’ comhlacht a dhéanann gníomhaíochtaí measúnaithe comhréireachta tríú páirtí, lena n-áirítear tástáil, deimhniúchán agus iniúchadh;

(22)

“korp notifikat” tfisser korp ta' valutazzjoni tal-konformità notifikat f'konformità ma' dan ir-Regolament u ma' leġiżlazzjoni rilevanti oħra tal-Unjoni dwar l-armonizzazzjoni;

(22)

ciallaíonn ‘comhlacht faoina dtugtar fógra’ comhlacht um measúnú comhréireachta faoina dtugtar fógra i gcomhréir leis an Rialachán seo agus le reachtaíocht chomhchuibhithe ábhartha eile de chuid an Aontais;

(23)

“modifika sostanzjali” tfisser bidla f'sistema tal-IA wara l-introduzzjoni tagħha fis-suq jew it-tqegħid tagħha fis-servizz li ma tkunx prevista jew ippjanata fil-valutazzjoni tal-konformità inizjali li tkun saret mill-fornitur u li b'riżultat tagħha tiġi affettwata l-konformità tas-sistema tal-IA mar-rekwiżiti stipulati fil-Kapitolu III, it-Taqsima 2, jew li tirriżulta f'modifika fl-għan maħsub li għalih tkun ġiet ivvalutata s-sistema tal-IA;

(23)

ciallaíonn ‘modhnú substaintiúil’ athrú ar chóras intleachta saorga tar éis é a chur ar an margadh nó é a chur i mbun seirbhíse nach bhfuil tuartha ná beartaithe sa mheasúnú comhréireachta tosaigh arna dhéanamh ag an soláthraí agus dá thoradh sin a dhéantar difear do chomhlíontacht an chórais intleachta saorga i dtaca leis na ceanglais a leagtar amach i gCaibidil III, Roinn 2 nó athrú a fhágann go modhnaítear an chríoch atá beartaithe don chóras intleachta saorga agus a ndearnadh measúnú air ina leith;

(24)

“markatura CE” tfisser marka li permezz tagħha fornitur jindika li sistema tal-IA hi konformi mar-rekwiżiti stipulati fil-Kapitolu III, it-Taqsima 2 u ma' leġiżlazzjoni applikabbli oħra tal-Unjoni dwar l-armonizzazzjoni, li tipprevedi t-twaħħil tagħha;

(24)

ciallaíonn ‘marcáil CE’ marcáil lena léiríonn an soláthraí go bhfuil córas intleachta saorga i gcomhréir leis na ceanglais a leagtar amach i gCaibidil III, Roinn 2 agus le haon reachtaíocht chomhchuibhithe infheidhme de chuid an Aontais, lena bhforáiltear dá ghreamú;

(25)

“sistema ta' sorveljanza ta' wara t-tqegħid fis-suq” tfisser l-attivitajiet kollha mwettqa mill-fornituri tas-sistemi tal-IA biex jiġbru u jirrieżaminaw l-esperjenza miksuba mill-użu tas-sistemi tal-IA li jintroduċu fis-suq jew iqiegħdu fis-servizz bl-għan li jidentifikaw xi ħtieġa li japplikaw minnufih azzjoni korrettiva jew preventiva meħtieġa;

(25)

ciallaíonn ‘córas faireacháin iarmhargaidh’ na gníomhaíochtaí uile a dhéanann soláthraithe na gcóras intleachta saorga taithí a bhailiú agus athbhreithniú, ar taithí í a fhaightear ó úsáid na gcóras intleachta saorga a chuireann siad ar an margadh nó a chuireann siad i mbun seirbhíse d’fhonn a shainaithint an gá aon ghníomhaíocht riachtanach cheartaitheach nó choisctheach a chur i bhfeidhm láithreach;

(26)

“awtorità tas-sorveljanza tas-suq” tfisser l-awtorità nazzjonali li twettaq l-attivitajiet u li tieħu l-miżuri skont ir-Regolament (UE) 2019/1020;

(26)

ciallaíonn ‘údarás faireachais margaidh’ an t-údarás náisiúnta a dhéanann na gníomhaíochtaí agus a dhéanann na bearta de bhun Rialachán (AE) 2019/1020;

(27)

“standard armonizzat” tfisser standard Ewropew kif definit fl-Artikolu 2(1), il-punt (c) tar-Regolament (UE) Nru 1025/2012;

(27)

ciallaíonn ‘caighdeán comhchuibhithe’ caighdeán comhchuibhithe mar a shainmhínítear in Airteagal 2(1), pointe (c), de Rialachán (AE) Uimh. 1025/2012;

(28)

“speċifikazzjoni komuni” tfisser sett ta' speċifikazzjonijiet tekniċi, kif definit fl-Artikolu 2, il-punt (4) tar-Regolament (UE) Nru 1025/2012, li tipprovdi mezz biex jiġu ssodisfati ċerti rekwiżiti stabbiliti taħt dan ir-Regolament;

(28)

ciallaíonn ‘sonraíocht choiteann’ tacar sonraíochtaí teicniúla mar a shainmhínítear in Airteagal 2, pointe (4) de Rialachán (AE) Uimh. 1025/2012 lena gcuirtear modhanna ar fáil chun ceanglais áirithe a bhunaítear faoin Rialachán seo a chomhlíonadh;

(29)

“data għat-taħriġ” tfisser data użata għat-taħriġ ta' sistema tal-IA bl-attrezzar tal-parametri tagħha li jistgħu jiġu mgħallma;

(29)

ciallaíonn ‘sonraí oiliúna’ na sonraí a úsáidtear chun córas intleachta saorga a oiliúint trína pharaiméadair infhoghlamtha a oiriúnú;

(30)

“data għall-validazzjoni” tfisser data użata biex tiġi provduta evalwazzjoni tas-sistema tal-IA mħarrġa u għall-irfinar tal-parametri tagħha li ma jistgħux jiġu mgħallma u tal-proċess tat-tagħlim tagħha, sabiex, fost affarijiet oħra, jiġi evitat attrezzar insuffiċjenti jew attrezzar żejjed;

(30)

ciallaíonn ‘sonraí bailíochtaithe’ sonraí a úsáidtear chun meastóireacht a dhéanamh ar an gcóras intleachta saorga oilte agus chun a pharaiméadair neamh-infhoghlamtha agus a phróiseas foghlama a choigeartú, chun, inter alia, tearc-oiriúnú nó ró-oiriúnú a chosc;

(31)

“sett ta' data ta' validazzjoni” tfisser sett ta' data separat jew parti mis-sett ta' data dwar it-taħriġ, bħala qsim fissa jew varjabbli;

(31)

ciallaíonn ‘tacar sonraí bailíochtaithe’ tacar sonraí ar leithligh nó cuid den tacar sonraí oiliúna, mar scoilt sheasta nó athraitheach;

(32)

“data għall-ittestjar” tfisser data użata biex tiġi pprovduta evalwazzjoni indipendenti tas-sistema tal-IA sabiex tiġi kkonfermata l-prestazzjoni mistennija ta' dik is-sistema qabel ma tiġi introdotta fis-suq jew imqiegħda fis-servizz;

(32)

ciallaíonn ‘sonraí tástála’ sonraí a úsáidtear chun meastóireacht neamhspleách a dhéanamh ar an gcóras intleachta saorga chun feidhmíocht ionchasach an chórais sin a dheimhniú sula gcuirtear ar an margadh é nó sula gcuirtear i mbun seirbhíse é;

(33)

“data tal-input” tfisser data pprovduta lil sistema tal-IA jew akkwistata direttament minnha li, abbażi tagħha, is-sistema tipproduċi output;

(33)

ciallaíonn ‘sonraí ionchuir’ sonraí arna soláthar do chóras intleachta saorga, nó sonraí arna bhfáil go díreach ag an gcóras sin, ar ar a mbonn a tháirgeann an córas aschur;

(34)

“data bijometrika” tfisser data personali li tirriżulta mill-ipproċessar tekniku speċifiku relatat mal-karatteristiċi fiżiċi, fiżjoloġiċi jew komportamentali ta' persuna fiżika, bħal immaġnijiet tal-wiċċ jew data dattiloskopika;

(34)

ciallaíonn ‘sonraí bithmhéadracha’ sonraí pearsanta a eascraíonn as próiseáil theicniúil ar leith agus a bhaineann le saintréithe fisiciúla, fiseolaíocha nó iompraíochta duine nádúrtha, amhail íomhánna den aghaidh nó sonraí dachtalascópacha;

(35)

“identifikazzjoni bijometrika” tfisser ir-rikonoxximent awtomatizzat ta' karatteristiċi fiżiċi, fiżjoloġiċi, komportamentali jew psikoloġiċi tal-bniedem għall-fini li tiġi stabbilita l-identità ta' persuna fiżika permezz tat-tqabbil tad-data bijometrika ta' dak l-individwu mad-data bijometrika ta' individwi maħżuna f'bażi tad-data;

(35)

ciallaíonn ‘sainaithint bhithmhéadrach’ aithint uathoibrithe gnéithe fisiciúla, fiseolaíocha, iompraíochta nó síceolaíocha daonna chun críche céannacht duine nádúrtha a bhunú trí shonraí bithmhéadracha an duine sin a chur i gcomparáid le sonraí bithmhéadracha stóráilte daoine aonair i mbunachar sonraí;

(36)

“verifika bijometrika” tfisser il-verifika awtomatizzata, “one-to-one”, inkluż l-awtentikazzjoni, tal-identità tal-persuni fiżiċi permezz tat-tqabbil tad-data bijometrika tagħhom mad-data bijometrika pprovduta preċedentement;

(36)

ciallaíonn ‘fíorú bithmhéadrach’ fíorú uathoibrithe, bunaithe ar chomparáid idir dhá shraith sonraí, lena n-áirítear fíordheimhniú, ar chéannacht daoine nádúrtha trína sonraí bithmhéadracha a chur i gcomparáid leis na sonraí bithmhéadracha a cuireadh ar fáil roimhe sin;

(37)

“kategoriji speċjali ta' data personali” tfisser il-kategoriji ta' data personali msemmija fl-Artikolu 9(1) tar-Regolament (UE) 2016/679, l-Artikolu 10 tad-Direttiva (UE) 2016/680 u l-Artikolu 10(1) tar-Regolament (UE) 2018/1725;

(37)

ciallaíonn ‘catagóirí speisialta sonraí pearsanta’ na catagóirí sonraí pearsanta dá dtagraítear in Airteagal 9(1) de Rialachán (AE) 2016/679, Airteagal 10 de Threoir (AE) 2016/680 agus Airteagal 10(1) de Rialachán (AE) 2018/1725;

(38)

“data operazzjonali sensittiva” tfisser data operazzjonali relatata ma' attivitajiet ta' prevenzjoni, kxif, investigazzjoni jew prosekuzzjoni ta' reati kriminali, li d-divulgazzjoni tagħha tista' tipperikola l-integrità tal-proċedimenti kriminali;

(38)

ciallaíonn ‘sonraí oibríochtúla íogaire’ sonraí oibríochtúla a bhaineann le gníomhaíochtaí maidir le cionta coiriúla a chosc, a bhrath, a imscrúdú nó a ionchúiseamh, a bhféadfaí sláine imeachtaí coiriúla a chur i mbaol dá nochtfaí iad;

(39)

“sistema ta' rikonoxximent tal-emozzjonijiet” tfisser sistema tal-IA għall-fini tal-identifikazzjoni jew tal-inferiment tal-emozzjonijiet jew tal-intenzjonijiet ta' persuni fiżiċi abbażi tad-data bijometrika tagħhom;

(39)

ciallaíonn ‘córas aitheanta mothúcháin’ córas intleachta saorga atá ceaptha chun mothúcháin nó rúin daoine nádúrtha a shainaithint ar bhonn a sonraí bithmhéadracha nó chun mothúcháin nó rúin a bhaint as a gcuid sonraí bithmhéadracha;

(40)

“sistema ta' kategorizzazzjoni bijometrika” tfisser sistema tal-IA bil-għan li persuni fiżiċi jiġu assenjati f'kategoriji speċifiċi abbażi tad-data bijometrika tagħhom, dment li ma tkunx anċillari għal servizz kummerċjali ieħor u strettament meħtieġa għal raġunijiet tekniċi oġġettivi;

(40)

ciallaíonn ‘córas catagóirithe bhithmhéadraigh’ córas intleachta saorga chun daoine nádúrtha a shannadh do chatagóirí sonracha ar bhonn a sonraí bithmhéadracha mura bhfuil sé coimhdeach le seirbhís tráchtála eile agus go bhfuil géarghá leis ar chúiseanna teicniúla oibiachtúla;

(41)

“sistema ta' identifikazzjoni bijometrika remota” tfisser sistema tal-IA għall-fini tal-identifikazzjoni ta' persuni fiżiċi, mingħajr l-involviment attiv tagħhom, tipikament mill-bogħod permezz tat-tqabbil tad-data bijometrika ta' persuna mad-data bijometrika li tkun tinsab f'bażi ta' data ta' referenza;

(41)

ciallaíonn ‘córas cian-sainaitheanta bithmhéadraí fíor-ama’ córas intleachta saorga chun daoine nádúrtha a shainaithint, de ghnáth go cianda, gan iad a bheith rannpháirteach go gníomhach, trí shonraí bithmhéadracha an duine a chur i gcomparáid leis na sonraí bithmhéadracha atá i mbunachar sonraí tagartha;

(42)

“sistema ta' identifikazzjoni bijometrika remota ‘fil-ħin reali’” tfisser sistema ta' identifikazzjoni bijometrika remota, li biha l-qbid tad-data bijometrika, it-tqabbil u l-identifikazzjoni kollha jseħħu mingħajr dewmien sinifikanti, li tinkludi mhux biss identifikazzjoni istantanja, iżda wkoll dewmien qasir limitat sabiex tiġi evitata ċ-ċirkomvenzjoni;

(42)

ciallaíonn ‘córas cian-sainaitheanta bithmhéadraí “fíor-ama”’córas cian-sainaitheanta bithmhéadraí lena ndéantar an ghabháil sonraí bithmhéadracha, an chomparáid agus an tsainaithint gan moill shuntasach, a bhfuil i gceist leis sin, ní hamháin sainaithint ar an toirt, ach moilleanna gearra teoranta chun nach dtiocfar timpeall ar an gcóras;

(43)

“sistema ta' identifikazzjoni bijometrika remota ‘f'ħin aktar tard’” tfisser sistema ta' identifikazzjoni bijometrika remota minbarra sistema ta' identifikazzjoni bijometrika remota “fil-ħin reali”;

(43)

ciallaíonn ‘córas cian-sainaitheanta bithmhéadraí “iar-aimseartha”’ córas cian-sainaitheanta bithmhéadraí seachas córas cian-sainaitheanta bithmhéadraí fíor-ama;

(44)

“spazju aċċessibbli għall-pubbliku” tfisser kwalunkwe post fiżiku bi sjieda pubblika jew privata aċċessibbli għal għadd indeterminat ta' persuni fiżiċi, irrispettivament minn jekk japplikawx ċerti kundizzjonijiet għall-aċċess, u irrispettivament mir-restrizzjonijiet potenzjali fuq il-kapaċità;

(44)

ciallaíonn ‘spás atá inrochtana don phobal’ aon áit fhisiciúil faoi úinéireacht phoiblí nó phríobháideach a bhfuil rochtain ag líon neamhchinntithe daoine nádúrtha uirthi gan beann ar cibé acu atá nó nach bhfuil feidhm ag coinníollacha áirithe maidir le rochtain, gan beann ar na srianta acmhainneachta a d’fhéadfadh a bheith ann;

(45)

“awtorità tal-infurzar tal-liġi” tfisser:

(45)

ciallaíonn ‘údarás forfheidhmithe dlí’:

(a)

kwalunkwe awtorità pubblika kompetenti għall-prevenzjoni, l-investigazzjoni, il-kxif jew il-prosekuzzjoni ta' reati kriminali jew għall-eżekuzzjoni ta' pieni kriminali, inkluż is-salvagwardja kontra u l-prevenzjoni ta' theddidiet għas-sigurtà pubblika; jew

(a)

aon údarás poiblí atá inniúil maidir le cionta coiriúla a chosc, a imscrúdú, a bhrath nó a ionchúiseamh agus pionóis choiriúla a fhorghníomhú, lena n-áirítear an coimirciú i gcoinne bagairtí ar an tsláinte phoiblí agus bagairtí ar an tsláinte phoiblí a chosc; nó

(b)

kwalunkwe korp jew entità oħra fdata bil-liġi ta' Stat Membru biex teżerċita awtorità pubblika u setgħat pubbliċi għall-finijiet tal-prevenzjoni, l-investigazzjoni, il-kxif jew il-prosekuzzjoni ta' reati kriminali jew tal-eżekuzzjoni ta' pieni kriminali, inkluż is-salvagwardja kontra u l-prevenzjoni ta' theddidiet għas-sigurtà pubblika;

(b)

aon chomhlacht nó eintiteas eile a bhfuil an cúram curtha orthu ag dlí Ballstáit údarás poiblí agus cumhachtaí poiblí a fheidhmiú chun críoch cionta coiriúla a chosc, a imscrúdú, a bhrath nó a ionchúiseamh agus pionóis choiriúla a fhorghníomhú, lena n-áirítear an coimirciú i gcoinne bagairtí ar an tsláinte phoiblí agus bagairtí ar an tsláinte phoiblí a chosc;

(46)

“infurzar tal-liġi” tfisser attivitajiet imwettqa mill-awtoritajiet tal-infurzar tal-liġi jew f'isimhom għall-prevenzjoni, l-investigazzjoni, il-kxif jew il-prosekuzzjoni ta' reati kriminali jew għall-eżekuzzjoni ta' pieni kriminali, inkluż is-salvagwardja kontra u l-prevenzjoni ta' theddidiet għas-sigurtà pubblika;

(46)

ciallaíonn ‘forfheidhmiú an dlí’ gníomhaíochtaí a dhéanann údaráis forfheidhmithe dlí nó a dhéantar thar a gceann chun cionta coiriúla a chosc, a imscrúdú, a bhrath nó a ionchúiseamh agus pionóis choiriúla a fhorghníomhú, lena n-áirítear coimirciú i gcoinne bagairtí ar an tsláinte phoiblí agus bagairtí ar an tsláinte phoiblí a chosc;

(47)

“Uffiċċju għall-IA” tfisser il-funzjoni tal-Kummissjoni li tikkontribwixxi għall-implimentazzjoni, il-monitoraġġ u s-superviżjoni tas-sistemi tal-IA u tal-mudelli tal-IA bi skop ġenerali, u l-governanza tal-IA, prevista fid-Deċiżjoni tal-Kummissjoni tal-24 ta’ Jannar 2024; ir-referenzi f'dan ir-Regolament għall-Uffiċċju għall-IA għandhom jinftiehmu bħala referenzi għall-Kummissjoni;

(47)

ciallaíonn ‘an Oifig um Intleacht Shaorga’ feidhm an Choimisiúin maidir le rannchuidiú le cur chun feidhme na gcóras intleachta saorga agus na samhlacha ilchuspóireacha intleachta saorga, agus le faireachán agus maoirseacht ar na córais agus na samhlacha sin, dá bhforáiltear i gCinneadh ón gCoimisiún an 24 Eanáir 2024; tuigfear gur tagairtí don Choimisiún iad na tagairtí sa Rialachán seo don Oifig um Intleacht Shaorga;

(48)

“awtorità nazzjonali kompetenti” tfisser awtorità tan-notifika jew awtorità tas-sorveljanza tas-suq; fir-rigward tas-sistemi tal-IA mqiegħda fis-servizz jew użati mill-istituzzjonijiet, l-aġenziji, l-uffiċċji u l-korpi tal-Unjoni, ir-referenzi għall-awtoritajiet nazzjonali kompetenti jew għall-awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq f'dan ir-Regolament għandhom jitqiesu bħala refernzai għall-Kontrollur Ewropew għall-Protezzjoni tad-Data;

(48)

ciallaíonn ‘údarás inniúil náisiúnta’ údarás a thugann fógra nó údarás faireachais margaidh; a mhéid a bhaineann le córais intleachta saorga a chuireann institiúidí, gníomhaireachtaí, oifigí agus comhlachtaí an Aontais i mbun seirbhíse nó a úsáideann siad, déanfar tagairtí d’údaráis inniúla náisiúnta nó d’údaráis faireachais margaidh sa Rialachán seo a fhorléiriú mar thagairtí don Mhaoirseoir Eorpach ar Chosaint Sonraí;

(49)

“inċident serju” tfisser inċident jew ħsara ta' sistema tal-IA li direttament jew indirettament twassal għal wieħed jew waħda minn dawn:

(49)

ciallaíonn ‘teagmhas tromchúiseach’ teagmhas nó mífheidhmiú a bhaineann le córas intleachta saorga arb é an toradh díreach nó indíreach atá air aon cheann díobh seo a leanas:

(a)

il-mewt ta' persuna jew ħsara serja għas-saħħa ta' persuna;

(a)

bás duine nó díobháil thromchúiseach do shláinte duine;

(b)

tfixkil serju u irriversibbli fil-ġestjoni jew it-tħaddim ta' infrastruttura kritika.

(b)

cur isteach tromchúiseach agus do-athraithe ar bhainistíocht nó oibriú bonneagair chriticiúil.

(c)

il-ksur ta' obbligi skont il-liġi tal-Unjoni maħsuba biex jipproteġu d-drittijiet fundamentali;

(c)

sárú ar oibleagáidí faoi dhlí an Aontais atá ceaptha cearta bunúsacha a chosaint;

(d)

ħsara serja lil proprjetà jew lill-ambjent;

(d)

díobháil thromchúiseach do mhaoin nó don chomhshaol;

(50)

“data personali” tfisser data kif definit fl-Artikolu 4, il-punt (1), tar-Regolament (UE) 2016/679;

(50)

ciallaíonn ‘sonraí pearsanta’ sonraí pearsanta mar a shainmhínítear in Airteagal 4, pointe (1), de Rialachán (AE) 2016/679;

(51)

“data mhux personali” tfisser data li mhijiex data personali, kif definita fl-Artikolu 4, punt (1) tar-Regolament (UE) 2016/679;

(51)

ciallaíonn ‘sonraí neamhphearsanta’ sonraí seachas sonraí pearsanta mar a shainmhínítear in Airteagal 4, pointe (1), de Rialachán (AE) 2016/679;

(52)

“tfassil tal-profil” tfisser it-tfassil tal-profil kif definit fl-Artikolu 4, il-punt (4), tar-Regolament (UE) 2016/679;

(52)

ciallaíonn ‘próifíliú’ próifíliú mar a shainmhínítear in Airteagal 4, pointe (4), de Rialachán (AE) 2016/679;

(53)

“pjan ta' ttestjar fid-dinja reali” tfisser dokument li jiddeskrivi l-objettivi, il-metodoloġija, l-ambitu ġeografiku, tal-popolazzjoni u dak temporali, il-monitoraġġ, l-organizzazzjoni u t-twettiq tal-ittestjar f'kundizzjonijiet tad-dinja reali;

(53)

ciallaíonn ‘plean tástála i bhfíordhálaí’ doiciméad lena ndéantar cur síos ar chuspóirí, modheolaíocht, tíreolaíocht, daonra agus raon feidhme ama, faireachán, eagrú agus déanamh tástála i bhfíordhálaí;

(54)

“pjan tal-ambjent ta' esperimentazzjoni” tfisser dokument maqbul bejn il-fornitur parteċipanti u l-awtorità kompetenti li jiddeskrivi l-objettivi, il-kundizzjonijiet, il-perjodu ta' żmien, il-metodoloġija u r-rekwiżiti għall-attivitajiet imwettqa fl-ambjent ta' esperimentazzjoni;

(54)

ciallaíonn ‘plean bosca gainimh’ doiciméad arna chomhaontú idir an soláthraí rannpháirteach agus an t-údarás inniúil ina ndéantar cur síos ar na cuspóirí, na coinníollacha, an tráthchlár, an mhodheolaíocht agus na ceanglais le haghaidh na ngníomhaíochtaí a dhéantar laistigh den bhosca gainimh;

(55)

“ambjent ta' esperimentazzjoni regolatorja għall-IA” tfisser qafas ikontrollat stabbilit minn awtorità nazzjonali kompetenti li joffri lill-fornituri jew lil fornituri prospettivi ta' sistemi tal-IA l-possibbiltà li jiżviluppaw, iħarrġu, jivvalidaw u jittestjaw, meta xieraq fil-kundizzjonijiet tad-dinja reali, sistema innovattiva tal-IA, skont pjan ta' esperimentazzjoni għal żmien limitat taħt superviżjoni regolatorja;

(55)

ciallaíonn ‘bosca gainimh rialála intleachta saorga’ creat rialaithe arna chur ar bun ag údarás inniúil lena dtugtar an deis do sholáthraithe nó do sholáthraithe ionchasacha córais intleachta saorga córas intleachta saorga nuálach a fhorbairt, a oiliúint, a bhailíochtú agus a thástáil, i gcás inarb iomchuí i bhfíordhálaí, de bhun plean bosca gainimh ar feadh tréimhse theoranta faoi mhaoirseacht rialála;

(56)

“litteriżmu fl-IA” tfisser ħiliet, għarfien u fehim li jippermetti lill-fornituri, lill-implimentaturi u lill-persuni affettwati, b'kunsiderazzjoni għad-drittijiet u l-obbligi rispettivi tagħhom fil-kuntest ta' dan ir-Regolament, jagħmlu użu infurmat tas-sistemi tal-IA, kif ukoll jsiru konxji tal-opportunitajiet u r-riskji tal-IA u l-ħsara possibbli li tista' tikkawża;

(56)

ciallaíonn ‘litearthacht intleachta saorga’ na scileanna, an t-eolas agus an tuiscint a chuireann ar chumas soláthraithe, úsáideoirí gairmiúla agus daoine dá ndéantar difear, agus a gcearta agus a n-oibleagáidí faoi seach á gcur san áireamh i gcomhthéacs an Rialacháin seo, córais intleachta saorga a imscaradh ar bhealach eolach, chomh maith le feasacht a fháil ar na deiseanna agus ar na rioscaí a bhaineann leis an intleacht shaorga agus an dochar a d’fhéadfadh sí a dhéanamh;

(57)

“ittestjar f'kundizzjonijiet tad-dinja reali” tfisser l-ittestjar temporanju ta' sistema tal-IA għall-għan maħsub tagħha f'kundizzjonijiet tad-dinja reali barra minn laboratorju jew ambjent simulat b'xi mod ieħor, bil-ħsieb li tinġabar data affidabbli u robusta u biex tiġi vvalutata u vverifikata l-konformità tas-sistema tal-IA mar-rekwiżiti ta' dan ir-Regolament u ma jikkwalifikax bħala li qed jintroduċi s-sistema tal-IA fis-suq jew fis-servizz skont it-tifsira ta' dan ir-Regolament, dment li jiġu ssodisfati l-kundizzjonijiet kollha stabbiliti fl-Artikolu 57 jew 60;

(57)

ciallaíonn ‘tástáil i bhfíordhálaí’ tástáil shealadach a dhéanamh ar chóras intleachta saorga chun na críche atá beartaithe dó i bhfíordhálaí lasmuigh de shaotharlann nó de thimpeallacht ionsamhlaithe ar bhealach eile d’fhonn sonraí iontaofa stóinsithe a bhailiú agus d’fhonn measúnú agus fíorú a dhéanamh ar chomhréireacht an chórais intleachta saorga le ceanglais an Rialacháin seo agus ní ionann tástáil i bhfíordhálaí agus an córas intleachta saorga a chur ar an margadh nó é a chur i mbun seirbhíse de réir bhrí an Rialacháin seo, ar choinníoll go gcomhlíontar na coinníollacha uile a leagtar síos in Airteagal 57 nó Airteagal 60;

(58)

“suġġett” għall-fini tal-ittestjar fid-dinja reali tfisser persuna fiżika li tieħu sehem fl-ittestjar fil-kundizzjonijiet tad-dinja reali;

(58)

ciallaíonn ‘duine is ábhar’ chun críoch na tástála i bhfíordhálaí duine nádúrtha a ghlacann páirt i dtástáil i bhfíordhálaí;

(59)

“kunsens infurmat” tfisser l-espressjoni mogħtija liberament, speċifika, mhux ambigwa u volontarja ta' suġġett tar-rieda tiegħu li jieħu sehem f'ittestjar partikolari fil-kundizzjonijiet tad-dinja reali, wara li jkun ġie infurmat dwar l-aspetti kollha tal-ittestjar li huma rilevanti għad-deċiżjoni tas-suġġett li jieħu sehem;

(59)

ciallaíonn ‘toiliú feasach’ nochtadh saor, sonrach, soiléir agus deonach an duine is ábhar don tástáil go bhfuil sé nó sí toilteanach páirt a ghlacadh i dtástáil ar leith i bhfíordhálaí, tar éis dó nó di a bheith curtha ar an eolas faoi gach gné den tástáil atá ábhartha maidir le cinneadh an duine is ábhar don tástáil a bheith rannpháirteach;

(60)

“deepfake” tfisser immaġni, kontenut awdjo jew vidjo ġġenerat jew manipulat minn IA li jixbah lil persuni, oġġetti, postijiet, entitajiet jew avvenimenti oħra li jeżistu u li jidher li huwa awtentiku u veritier għall-persuna li tarah;

(60)

ciallaíonn ‘domhainbhrionnú’ íomhá atá ginte nó ionramháilte ag an intleacht shaorga, ar inneachar fuaime nó físe é atá an-chosúil le daoine, réada, áiteanna nó eintitis nó imeachtaí eile atá ann cheana agus a dhealródh go bréagach do dhuine a bheith barántúil nó fírinneach;

(61)

“ksur mifrux” tfisser kwalunkwe att jew ommissjoni li jmur kontra d-dritt tal-Unjoni li jipproteġi l-interessi tal-individwi, li:

(61)

ciallaíonn ‘sárú forleathan’ aon ghníomh nó neamhghníomh atá contrártha do dhlí an Aontais lena gcosnaítear leasanna daoine aonair agus:

(a)

ikun għamel ħsara jew li x'aktarx ser jagħmel ħsara lill-interessi kollettivi tal-individwi residenti f'mill-inqas żewġ Stat Membri minbarra l-Istat Membru, fejn:

(a)

lena ndearnadh díobháil, nó ar dóigh go ndéanfaidh díobháil leis, do chomhleasanna daoine aonair a bhfuil cónaí orthu in dhá Bhallstát, ar a laghad, seachas an Ballstát:

(i)

oriġina jew seħħ l-att jew l-ommissjoni;

(i)

inar tionscnaíodh an gníomh nó inar tharla an neamhghníomh;

(ii)

jinsab jew huwa stabbilit il-fornitur ikkonċernat, jew, meta applikabbli, ir-rappreżentant awtorizzat tiegħu; jew

(ii)

ina bhfuil an soláthraí lena mbaineann, nó, i gcás inarb infheidhme, a ionadaí údaraithe lonnaithe nó bunaithe; nó

(iii)

huwa stabbilit l-implimentatur, meta l-ksur jitwettaq mill-implimentatur;

(iii)

ina bhfuil an t-úsáideoir gairmiúil bunaithe, nuair is é an t- úsáideoir gairmiúil a dhéanann an sárú;

(b)

ikun ikkawża, jikkawża jew x'aktarx ser jikkawża ħsara lill-interessi kollettivi tal-individwi u għandu karatteristiċi komuni, inkluż l-istess prattika illegali, qed jikser l-istess interess u qed iseħħ fl-istess ħin, imwettaq mill-istess operatur, f'mill-inqas tliet Stati Membri;

(b)

lena ndearnadh díobháil, lena ndéantar díobháil nó ar dóigh go ndéanfaidh díobháil leis, do chomhleasanna daoine aonair agus a bhfuil tréithe coiteanna ag baint leis, lena n-áirítear an cleachtas mídhleathach céanna, an leas céanna a bheith á shárú agus a tharlaíonn i gcomhthráth, arna ndéanamh ag an oibreoir céanna, i dtrí Bhallstát, ar a laghad;

(62)

“infrastruttura kritika” tfisser infrastruttura kritika kif definita fl-Artikolu 2, il-punt (4), tad-Direttiva (UE) 2022/2557;

(62)

ciallaíonn ‘bonneagar criticiúil’ bonneagar criticiúil mar a shainmhínítear in Airteagal 2, pointe (4), de Threoir (AE) 2022/2557;

(63)

“mudell tal-IA bi skop ġenerali” tfisser mudell tal-IA, inkluż meta tali mudell tal-IA jitħarreġ b'ammont kbir ta' data bl-użu ta' awtosuperviżjoni fuq skala kbira, li juri ġeneralità sinifikanti u li jkun kapaċi jwettaq b'mod kompetenti firxa wiesgħa ta' kompiti distinti rrispettivament mill-mod kif il-mudell jiġi introdott fis-suq u li jista' jiġi integrat f'varjetà ta' sistemi jew applikazzjonijiet downstream, ħlief mudelli tal-IA li jintużaw għal attivitajiet ta' riċerka, żvilupp jew prototipar qabel ma jiġu introdotti fis-suq;

(63)

ciallaíonn ‘samhail intleachta saorga ilchuspóireach’ samhail intleachta saorga, lena n-áirítear i gcás ina gcuirtear oiliúint ar an tsamhail intleachta saorga le méid mór sonraí ina n-úsáidtear féinmhaoirseacht ar scála a léiríonn ginearáltacht shuntasach agus atá in ann raon leathan cúraimí ar leith a dhéanamh go hinniúil gan beann ar an gcaoi a gcuirtear an tsamhail ar an margadh agus ar féidir í a chomhtháthú i gcórais nó i bhfeidhmeanna iartheachtacha éagsúla, seachas samhlacha intleachta saorga a úsáidtear le haghaidh gníomhaíochtaí taighde, forbartha nó fréamhshamhaltaithe sula gcuirtear ar an margadh iad;

(64)

“kapaċitajiet b'impatt kbir” tfisser kapaċitajiet li jaqblu mal-kapaċitajiet irreġistrati fl-aktar mudelli avvanzati tal-IA bi skop ġenerali jew jaqbżuhom;

(64)

ciallaíonn ‘cumais ardtionchair’ cumais a mheaitseálann nó a sháraíonn na cumais a thaifeadtar sna samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha is forbartha;

(65)

“riskju sistemiku” tfisser riskju li huwa speċifiku għall-kapaċitajiet b'impatt kbir tal-mudelli tal-IA bi skop ġenerali, li jkollu impatt sinifikanti fuq is-suq tal-Unjoni minħabba l-firxa tiegħu, jew minħabba effetti negattivi reali jew raġonevolment prevedibbli fuq is-saħħa pubblika, is-sikurezza, is-sigurtà pubblika, id-drittijiet fundamentali jew is-soċjetà inġenerali, li jista' jiġi propogat fuq skala kbira tul il-katina tal-valur;

(65)

ciallaíonn ‘riosca sistéamach’ riosca a bhaineann go sonrach le cumais ardtionchair i samhlacha intleachta saorga ilchuspóireacha, a bhfuil tionchar suntasach aige ar mhargadh an Aontais mar gheall ar a rochtain, nó mar gheall ar éifeachtaí diúltacha iarbhír nó éifeachtaí diúltacha atá measartha intuartha aige ar an tsláinte phoiblí, ar an tsábháilteacht, ar an tslándáil phoiblí, ar chearta bunúsacha, nó ar an tsochaí ina hiomláine, ar éifeachtaí iad a d’fhéadfadh scaipeadh go forleathan ar fud an tslabhra luacha;

(66)

“sistema tal-IA bi skop ġenerali” tfisser sistema tal-IA li hija bbażata fuq mudell tal-IA bi skop ġenerali u li għandha l-kapaċità li taqdi varjetà ta' skopijiet, kemm għall-użu dirett kif ukoll għall-integrazzjoni f'sistemi tal-IA oħra;

(66)

ciallaíonn ‘córas intleachta saorga ilchuspóireach’ córas intleachta saorga atá bunaithe ar shamhail intleachta saorga ilchuspóireach agus a bhfuil sé de chumas ann freastal ar chuspóirí éagsúla, bíodh sin mar úsáid dhíreach nó mar chomhtháthú i gcórais intleachta saorga eile araon;

(67)

“operazzjoni b'punt varjabbli” tfisser kwalunkwe operazzjoni jew assenjazzjoni matematika li tinvolvi numri b'punt varjabbli, li huma subsett tan-numri reali tipikament rappreżentati fuq il-kompjuters minn numru sħiħ ta' preċiżjoni fissa skalat minn esponent ta' numru sħiħ ta' bażi fissa;

(67)

ciallaíonn ‘oibríocht snámhphointe’ aon oibríocht nó sannadh matamaiticiúil lena mbaineann uimhreacha snámhphointe, ar fothacar iad de na fíoruimhreacha a léirítear de ghnáth ar ríomhairí ag slánuimhir bheacht sheasta atá scálaithe ag slánuimhir de bhonn seasta;

(68)

“fornitur downstream” tfisser fornitur ta' sistema tal-IA, inkluż sistema tal-IA bi skop ġenerali, li tintegra mudell tal-IA, irrispettivament minn jekk il-mudell tal-IA jkunx provdut minnu stess u integrat vertikalment jew provdut minn entità oħra abbażi ta' relazzjonijiet kuntrattwali.

(68)

ciallaíonn ‘soláthraí iartheachtach’ soláthraí córais intleachta saorga, lena n-áirítear córas intleachta saorga ilchuspóireach, lena gcomhtháthaítear samhail intleachta saorga, gan beann ar cibé acu a sholáthraíonn nó nach soláthraíonn siad féin an tsamhail intleachta saorga agus cibé acu atá nó nach bhfuil sí comhtháite go hingearach nó á soláthar ag eintiteas eile bunaithe ar ghaol conarthach.

(a)

l-introduzzjoni fis-suq, it-tqegħid fis-servizz jew l-użu ta' sistema tal-IA li tuża tekniki subliminali li persuna ma tkunx konxja tagħhom jew tekniki intenzjonalment manipulattivi jew qarrieqa, bil-għan jew bir-riżultat li materjalment ifixklu l-imġiba ta' persuna jew ta' grupp ta' persuni billi jdgħajfu b'mod sinifikanti l-abbiltà tagħha li tieħu deċiżjoni infurmata, u minħabba f'hekk huma jieħdudeċiżjoni li kieku ma kinux jieħdu b'mod li jikkawża jew li aktarx raġonevolament jikkawża ħsara sinifikanti lil dik il-persuna, lil persuna oħra jew lil grupp ta' persuni;

(a)

córas intleachta saorga a chur ar an margadh, a chur i mbun seirbhíse nó a úsáid, ar córas é lena n-imscartar teicnící fo-thairseachúla nach bhfuil fios ag an duine orthu nó teicnící ionramhála nó meabhlacha d’aon ghnó, agus é mar chuspóir leis sin nó mar thoradh air sin iompraíocht duine nó grúpa daoine a shaobhadh go hábhartha trí chumas an duine a lagú go suntasach i dtaobh cinneadh feasach a dhéanamh, rud a chuirfeadh faoi deara dóibh cinneadh a dhéanamh nach ndéanfadh siad murach sin ar mhodh is cúis le díobháil shuntasach don duine sin, do dhuine eile nó do ghrúpa daoine, nó ar dócha le réasún gurb é is cúis léi sin;

(b)

l-introduzzjoni fis-suq, it-tqegħid fis-servizz jew l-użu ta' sistema tal-IA li tisfrutta kwalunkwe waħda mill-vulnerabbiltajiet ta' persuna fiżika jew ta' grupp speċifiku ta' persuni minħabba l-età, diżabbiltà jew sitwazzjoni soċjali jew ekonomika speċifika, bl-għan jew bir-riżultat li tfixkel materjalment l-imġiba ta' dik il-persuna jew ta' persuna li tappartjeni għal dak il-grupp b'mod li jikkawża jew li raġonevolment aktarx jikkawża ħsara sinifikanti lil dik il-persuna jew lil persuna oħra;

(b)

córas intleachta saorga a chur ar an margadh, a chur i mbun seirbhíse nó a úsáid, ar córas é a théann i dtír ar dhuine nádúrtha nó ar aon cheann de leochaileachtaí atá ag grúpa sonrach daoine i ngeall ar a n-aois, ar a míchumas nó staid shonrach shóisialta nó eacnamaíoch, agus é de chuspóir nó d’éifeacht iompar an duine sin nó duine a bhaineann leis an ngrúpa sin a shaobhadh go hábhartha ar mhodh is cúis le díobháil shuntasach don duine sin nó do dhuine eile, nó ar dócha gurb é is cúis leis sin;

(c)

l-introduzzjoni fis-suq, it-tqegħid fis-servizz jew l-użu ta' sistemi tal-IA għall-evalwazzjoni jew il-klassifikazzjoni ta' persuni fiżiċi jew gruppi ta' persuni tul ċertu perjodu ta' żmien abbażi tal-imġiba soċjali tagħhom jew ta' karatteristiċi personali jew tal-personalità magħrufa, inferiti jew previsti, fejn il-punteġġ għaċ-ċittadini jwassal għal wieħed minn dawn li ġejjin jew għat-tnejn li huma:

(c)

córais intleachta saorga a chur ar an margadh, a chur i mbun seirbhíse nó a úsáid chun meastóireacht nó aicmiú a dhéanamh ar dhaoine nádúrtha nó ar ghrúpaí díobh i gcaitheamh tréimhse áirithe ama bunaithe ar a n-iompraíocht shóisialta nó a saintréithe pearsanta nó pearsantachta atá ar eolas, intuigthe nó tuartha, agus an scór sóisialta as a dtiocfaidh ceachtar díobh seo a leanas nó an dá cheann díobh seo a leanas:

(i)

trattament detrimentali jew mhux favorevoli ta' ċerti persuni fiżiċi jew ta' gruppi ta' persuni f'kuntesti soċjali li mhumiex relatati mal-kuntesti li fihom id-data kienet oriġinarjament iġġenerata jew miġbura;

(i)

caitheamh díobhálach nó neamhfhabhrach le daoine nádúrtha áirithe nó le grúpaí daoine i gcomhthéacsanna sóisialta nach mbaineann leis na comhthéacsanna inar gineadh nó inar bailíodh na sonraí i dtosach;

(ii)

trattament detrimentali jew mhux favorevoli ta' ċerti persuni fiżiċi jew ta' gruppi ta' persuni li ma jkunx ġustifikat jew li jkun sproporzjonat għall-imġiba soċjali tagħhom jew għall-gravità tagħha;

(ii)

caitheamh díobhálach nó neamhfhabhrach le daoine nádúrtha áirithe nó le grúpaí daoine nach bhfuil údar léi nó atá díréireach lena n-iompraíocht shóisialta nó le tromchúis na hiompraíochta sin;

(d)

l-introduzzjoni fis-suq, it-tqegħid fis-servizz għal dan l-għan speċifiku, jew l-użu ta' sistema tal-IA biex isiru valutazzjonijiet tar-riskju ta' persuni fiżiċi sabiex jiġi vvalutat jew imbassar ir-riskju li persuna fiżika twettaq reat kriminali, abbażi biss tat-tfassil ta' profil ta' persuna fiżika jew fuq il-valutazzjoni tal-karatteristiċi tal-personalità tagħha; din il-projbizzjoni ma għandhiex tapplika għas-sistemi tal-IA użati biex jappoġġaw il-valutazzjoni mill-bniedem tal-involviment ta' persuna f'attività kriminali, li diġà hija bbażata fuq fatti oġġettivi u verifikabbli marbuta direttament ma' attività kriminali;

(d)

córas intleachta saorga a chur ar an margadh, a chur i mbun seirbhíse chun na críche sonraí sin, nó a úsáid chun measúnuithe riosca a dhéanamh ar dhaoine nádúrtha chun a mheas nó a thuar an riosca go ndéanfaidh duine nádúrtha cion coiriúil bunaithe ar phróifíliú duine nádúrtha, agus air sin amháin, nó ar mheasúnú a dhéanamh ar a thréithe agus a shaintréithe pearsantachta; ní bheidh feidhm ag an toirmeasc seo maidir le córais intleachta saorga a úsáidtear chun tacú leis an measúnú daonna ar rannpháirtíocht duine i ngníomhaíocht choiriúil atá bunaithe cheana féin ar fhíorais oibiachtúla infhíoraithe a bhfuil baint dhíreach acu le gníomhaíocht choiriúil;

(e)

l-introduzzjoni fis-suq, it-tqegħid fis-servizz għal dan l-għan speċifiku, jew l-użu ta' sistemi tal-IA li joħolqu jew jespandu l-bażijiet tad-data tar-rikonoxximent tal-wiċċ permezz ta' scraping mhux immirat tal-immaġnijiet tal-wiċċ mill-internet jew minn filmati tas-CCTV;

(e)

córais intleachta saorga a chur ar an margadh, a chur i mbun seirbhíse chun na críche sonraí sin, nó a úsáid, ar córais iad lena gcruthaítear nó lena leathnaítear bunachair sonraí aghaidh-aitheanta trí íomhánna den aghaidh a chnuaschóipeáil gan spriocdhíriú ón idirlíon nó ó thaifid TCI;

(f)

l-introduzzjoni fis-suq, it-tqegħid fis-servizz għal dan l-għan speċifiku, jew l-użu ta' sistemi tal-IA biex jiġu inferiti l-emozzjonijiet ta' persuna fiżika fl-oqsma tal-post tax-xogħol u tal-istituzzjonijiet edukattivi ħlief fejn l-użu tas-sistema tal-IA jkun maħsub biex tiġi introdotta fis-suq jew mqiegħda fis-servizz għal raġunijiet mediċi jew ta' sikurezza;

(f)

córais intleachta saorga a chur ar an margadh, a chur i mbun seirbhíse chun na críche sonraí sin, nó a úsáid chun mothúcháin duine nádúrtha a thuiscint i réimsí an ionaid oibre agus na n-institiúidí oideachais, ach amháin i gcás ina bhfuil sé beartaithe úsáid an chórais intleachta saorga a chur ar bun nó a chur isteach sa mhargadh ar chúiseanna leighis nó sábháilteachta;

(g)

l-introduzzjoni fis-suq jew it-tqegħid fis-servizz għal dan l-iskop speċifiku, jew l-użu ta' sistemi ta' kategorizzazzjoni bijometrika li jikkategorizzaw individwalment lill-persuni fiżiċi abbażi tad-data bijometrika tagħhom biex jiddeduċu jew jinferixxu r-razza, l-opinjonijiet politiċi, is-sħubija fi trade union, it-twemmin reliġjuż jew filosofiku, il-ħajja sesswali jew l-orjentazzjoni sesswali tagħhom; din il-projbizzjoni ma tkopri l-ebda tikkettar jew iffiltrar ta' settijiet tad-data bijometrika miksuba legalment, bħal immaġnijiet, ibbażati fuq data bijometrika jew kategorizzazzjoni ta' data bijometrika fil-qasam tal-infurzar tal-liġi;

(g)

córais catagóirithe bhithmhéadraigh a chur ar an margadh, a chur i mbun seirbhíse chun na críche sonraí sin, nó a úsáid ar córais iad lena ndéantar daoine nádúrtha aonair a aicmiú bunaithe ar a sonraí bithmhéadracha chun cine, tuairimí polaitiúla, ballraíocht i gceardchumann, creideamh reiligiúnach nó fealsúnach, saol gnéis nó gnéaschlaonadh a dhéanamh amach nó a thuiscint; ní chumhdaítear faoin toirmeasc sin aon lipéadú ná scagadh ar thacair sonraí bithmhéadracha a fuarthas go dleathach, amhail íomhánna, bunaithe ar shonraí bithmhéadracha nó catagóiriú sonraí bithmhéadracha i réimse fhorfheidhmiú an dlí;

(h)

l-użu ta' sistemi ta’ identifikazzjoni bijometrika remota “fil-ħin reali” f'żoni aċċessibbli għall-pubbliku għall-finijiet tal-infurzar tal-liġi, dment li u sakemm dan l-użu jkun strettament meħtieġ għal wieħed mill-objettivi li ġejjin:

(h)

córais cian-sainaitheanta bithmhéadraí fíor-ama a bheith á n-úsáid i spásanna atá inrochtana don phobal chun críocha a bhaineann le forfheidhmiú an dlí, ach amháin a mhéid agus atá géarghá le húsáid den sórt sin le haghaidh ceann de na cuspóirí seo a leanas:

(i)

it-tfittxija mmirata għal vittmi speċifiċi ta' ħtif, traffikar ta' bnedmin jew sfruttament sesswali ta' bnedmin kif ukoll it-tfittxija għal persuni neqsin;

(i)

cuardach spriocdhírithe a dhéanamh ar íospartaigh shonracha a bhaineann le fuadach, gáinneáil ar dhaoine nó teacht i dtír gnéasach ar dhaoine, chomh maith le daoine atá ar iarraidh a chuardach;

(ii)

il-prevenzjoni ta' theddida speċifika, sostanzjali u imminenti għall-ħajja jew għas-sikurezza fiżika ta' persuni fiżiċi jew theddida ġenwina u preżenti jew ġenwina u prevedibbli ta' attakk terroristiku;

(ii)

garbhagairt shonrach shubstaintiúil ar bheatha nó ar shábháilteacht fhisiciúil daoine nádúrtha ó ionsaí sceimhlitheoireachta a chosc nó fíorbhagairt láithreach nó fíorbhagairt intuartha ó ionsaí sceimhlitheoireachta a chosc;

(iii)

il-lokalizzazzjoni jew l-identifikazzjoni ta' persuna suspettata li wettqet reat kriminali, għall-fini tat-twettiq ta' investigazzjoni kriminali jew il-prosekuzzjoni jew l-eżekuzzjoni ta' piena kriminali għal reati, imsemmija fl-Anness II u punibbli fl-Istat Membru kkonċernat b'sentenza ta' kustodja jew ordni ta' detenzjoni għal perjodu massimu ta' mill-inqas erba' snin.

(iii)

logánú nó sainaithint duine a bhfuil amhras faoi go ndearna sé cion coiriúil, chun críoch imscrúdú coiriúil nó ionchúiseamh coiriúil a dhéanamh nó pionós coiriúil a fhorghníomhú i leith na gcionta dá dtagraítear in Iarscríbhinn II agus atá inphionóis sa Bhallstát lena mbaineann le pianbhreith choimeádta nó le hordú coinneála go ceann uastréimhse 4 bliana, ar a laghad.

(a)

in-natura tas-sitwazzjoni li twassal għall-użu possibbli, b'mod partikolari s-serjetà, il-probabbiltà u l-iskala tal-ħsara li kienet tiġi kkawżata kieku s-sistema ma ntużatx;

(a)

staid an cháis a d’fhágfadh go bhféadfaí é a úsáid, go háirithe i gcás nach n-úsáidtear an córas, a thromchúisí a bheadh an díobháil agus dóchúlacht agus scála na díobhála sin;

(b)

il-konsegwenzi tal-użu tas-sistema għad-drittijiet u l-libertajiet tal-persuni kollha kkonċernati, b'mod partikolari s-serjetà, il-probabbiltà u l-iskala ta' dawk il-konsegwenzi.

(b)

iarmhairtí úsáid an chórais do chearta agus saoirsí gach duine lena mbaineann, go háirithe a thromchúisí a bheadh na hiarmhairtí sin agus dóchúlacht agus scála na n-iarmhairtí sin.

(a)

is-sistema tal-IA hija maħsuba biex tintuża bħala komponent tas-sikurezza ta' prodott, jew is-sistema tal-IA tkun hi stess prodott, kopert bil-leġiżlazzjoni tal-Unjoni dwar l-armonizzazzjoni elenkata fl-Anness I;

(a)

tá an córas intleachta saorga ceaptha lena úsáid mar chomhpháirt sábháilteachta de tháirge, nó is táirge é an córas intleachta saorga é féin, a chumhdaítear faoi reachtaíocht chomhchuibhithe an Aontais a liostaítear in Iarscríbhinn I;

(b)

il-prodott li l-komponent tas-sikurezza tiegħu skont il-punt (a) huwa s-sistema tal-IA, jew is-sistema tal-IA hi stess bħala prodott, jeħtieġ issirlu valutazzjoni tal-konformità minn parti terza, bil-ħsieb li dak il-prodott jiġi introdott fis-suq jew imqiegħed fis-servizz skont il-leġiżlazzjoni tal-Unjoni dwar l-armonizzazzjoni elenkata fl-Anness I.

(b)

maidir leis an táirge sin ar comhpháirt sábháilteachta de, de bhun phointe (a), an córas intleachta saorga, nó an córas intleachta saorga ar táirge sábháilteachta é, ceanglaítear measúnú comhréireachta tríú páirtí a dhéanamh ar an táirge sin d’fhonn é a chur ar an margadh nó a chur i mbun seirbhíse de bhun reachtaíocht chomhchuibhithe an Aontais a liostaítear in Iarscríbhinn I.

(a)

is-sistema tal-IA hija maħsuba biex twettaq kompitu proċedurali ristrett;

(a)

go mbeartaítear leis an gcóras intleachta saorga cúram cúng nós imeachta a dhéanamh;

(b)

is-sistema tal-IA hija maħsuba biex ittejjeb ir-riżultat ta' attività mill-bniedem li tkun tlestiet qabel;

(b)

go mbeartaítear leis an gcóras intleachta saorga feabhas a chur ar thoradh gníomhaíochta arna cur i gcrích roimhe sin ag an duine;

(c)

is-sistema tal-IA hija maħsuba biex tikxef xejriet ta' teħid ta' deċiżjonijiet jew devjazzjonijiet minn xejriet ta' teħid ta' deċiżjonijiet preċedenti u mhijiex maħsuba biex tissostitwixxi jew tinfluwenza l-valutazzjoni mill-bniedem li tkun tlestiet qabel, mingħajr rieżami xieraq mill-bniedem; jew

(c)

go mbeartaítear leis an gcóras intleachta saorga patrúin chinnteoireachta nó diallais ó phatrúin chinnteoireachta a bhí ann roimhe seo a bhrath agus nach bhfuil sé i gceist leis an gcóras sin teacht in ionad an mheasúnaithe dhaonna a cuireadh i gcrích roimhe sin ná tionchar a imirt air, gan athbhreithniú cuí daonna; nó

(d)

is-sistema tal-IA hija maħsuba biex twettaq kompitu preparatorju għal valutazzjoni rilevanti għall-finijiet tal-każijiet ta' użu elenkati fl-Anness III.

(d)

go mbeartaítear leis an gcóras intleachta saorga cúram ullmhúcháin a dhéanamh maidir le measúnú atá ábhartha chun críocha na gcásanna úsáide a liostaítear in Iarscríbhinn III.

(a)

is-sistemi tal-IA jkunu maħsuba biex jintużaw f'xi waħda miż-żoni elenkati fl-Anness III;

(a)

go bhfuil na córais intleachta saorga ceaptha lena n-úsáid in aon cheann de na réimsí a liostaítear in Iarscríbhinn III;

(b)

is-sistemi tal-IA joħolqu riskju ta' ħsara għas-saħħa u s-sikurezza, jew ta' impatt negattiv fuq id-drittijiet fundamentali, u dak ir-riskju huwa ekwivalenti jew akbar mir-riskju ta' ħsara jew ta' impatt negattiv maħluq mis-sistemi tal-IA b'riskju għoli diġà msemmija fl-Anness III.

(b)

go bhfuil an baol ann mar gheall ar na córais intleachta saorga go ndéanfar díobháil don tsláinte agus don tsábháilteacht, nó go n-imreofar drochthionchar ar chearta bunúsacha, agus gurb ionann an riosca sin agus an baol atá ann mar gheall ar na córais intleachta saorga ardriosca dá dtagraítear in Iarscríbhinn III, nó níos mó ná sin, i ndáil lena thromchúisí agus a dhóchúla atá an díobháil sin nó an drochthionchar sin.

(a)

l-għan maħsub tas-sistema tal-IA;

(a)

an chríoch atá beartaithe don chóras intleachta saorga;

(b)

il-punt sa fejn intużat jew aktarx tintuża sistema tal-IA;

(b)

a mhéid a úsáideadh córas intleachta saorga nó a mhéid is dócha go n-úsáidfear é;

(c)

in-natura u l-ammont tad-data pproċessata u użata mis-sistema tal-IA, b'mod partikolari jekk jiġux ipproċessati kategoriji speċjali ta' data personali;

(c)

cineál agus méid na sonraí arna bpróiseáil agus arna n-úsáid ag an gcóras intleachta saorga, go háirithe an ndéantar catagóirí speisialta sonraí pearsanta a phróiseáil nó nach ndéantar;

(d)

il-punt sa fejn is-sistema tal-IA taġixxi b'mod awtonomu u l-possibbiltà li bniedem jegħleb deċiżjoni jew rakkomandazzjonijiet li jistgħu jwasslu għal ħsara potenzjali;

(d)

a mhéid a ghníomhaíonn an córas intleachta saorga go neamhspleách agus an fhéidearthacht go sáródh an duine cinneadh nó moltaí, ar cinneadh nó moltaí iad a d’fhéadfadh díobháil a dhéanamh;

(e)

il-punt sa fejn l-użu ta' sistema tal-IA diġà kkawża ħsara għas-saħħa u s-sikurezza, kellu impatt negattiv fuq id-drittijiet fundamentali jew wassal għal tħassib sinifikanti fir-rigward tal-materjalizzazzjoni ta' din il-ħsara jew l-impatt negattiv, kif muri, pereżempju, minn rapporti jew allegazzjonijiet dokumentati ppreżentati lill-awtoritajiet nazzjonali kompetenti jew minn rapporti oħra, skont il-każ;

(e)

a mhéid atá díobháil déanta cheana leis an gcóras intleachta saorga, díobháil don tsláinte agus don tsábháilteacht, a imríodh drochthionchar cheana ar chearta bunúsacha mar gheall ar úsáid córais intleachta saorga nó a mhéid atá an úsáid sin ina cúis le húdair imní thromchúiseacha maidir leis an dóchúlacht go ndéanfaí an díobháil nó an drochthionchar sin, faoi mar a léirítear, mar shampla, i dtuairiscí nó i líomhaintí doiciméadaithe arna gcur faoi bhráid na n-údarás inniúil náisiúnta, nó i dtuairiscí eile, de réir mar is iomchuí;

(f)

il-firxa potenzjali ta' din il-ħsara jew ta' dan l-impatt negattiv, b'mod partikolari f'termini tal-intensità tiegħu u l-kapaċità tiegħu li jaffettwa diversi persuni jew li jaffettwa b'mod sproporzjonat grupp partikolari ta' persuni;

(f)

méid na díobhála nó an drochthionchair sin a d’fhéadfadh a bheith ann, go háirithe ó thaobh dhéine na díobhála sin agus ó thaobh chumas na díobhála sin difear a dhéanamh do níos mó ná duine amháin nó difear díréireach a dhéanamh do ghrúpa áirithe daoine;

(g)

il-punt sa fejn il-persuni li potenzjalment issirilhom ħsara jew isofru impatt negattiv ikunu dipendenti fuq l-eżitu prodott b'sistema tal-IA, b'mod partikolari meta għal raġunijiet prattiċi jew legali ma jkunx raġonevolment possibbli li persuna tagħżel li teskludi lilha nnifisha minn dak l-eżitu;

(g)

maidir le daoine a bhféadfadh díobháil a bheith déanta dóibh nó drochthionchar a bheith imeartha orthu, a mhéid atá na daoine sin ag brath ar an toradh a tháirgtear le córas intleachta saorga, go háirithe toisc nach féidir le réasún gan a bheith páirteach sa toradh sin ar chúiseanna praiticiúla nó dlíthiúla;

(h)

il-punt sa fejn jeżisti żbilanċ ta' poter, jew il-persuni li potenzjalment issirilhom ħsara jew isofru impatt negattiv ikunu f'pożizzjoni vulnerabbli fir-rigward tal-implimentatur ta' sistema tal-IA, b'mod partikolari minħabba status, awtorità, għarfien, ċirkostanzi ekonomiċi jew soċjali, jew età;

(h)

a mhéid atá éagothroime cumhachta ann nó atá na daoine a bhféadfadh díobháil a bheith déanta dóibh nó drochthionchar a bheith imeartha orthu i staid leochaileach i ndáil le húsáideoir gairmiúil córais intleachta saorga, go háirithe mar gheall ar stádas, údarás, eolas, imthosca eacnamaíocha nó sóisialta, nó aois;

(i)

il-punt sa fejn l-eżitu prodott bl-involviment ta' sistema tal-IA jista' faċilment jiġi kkoreġut jew imreġġa' lura, b'kunsiderazzjoni għas-soluzzjonijiet tekniċi disponibbli biex jiġi kkoreġut jew mreġġa' lura, fejn l-eżiti li jkollhom impatt negattiv fuq is-saħħa, is-sikurezza jew id-drittijiet fundamentali, ma għandhomx jitqiesu bħala li jistgħu jiġu kkoreġuti jew mreġġgħin lura faċilment;

(i)

a mhéid is féidir an toradh a tháirgtear lena mbaineann córas intleacht shaorga a cheartú nó a mhalartú go héasca, agus na réitigh theicniúla atá ar fáil chun é a cheartú nó a aisiompú á gcur san áireamh, sa chaoi nach measfar torthaí a bhfuil drochthionchar acu ar an tsláinte, ar an tsábháilteacht nó ar chearta bunúsacha a bheith incheartaithe nó inmhalartaithe go héasca;

(j)

il-kobor u l-probabbiltà tal-benefiċċju mill-implimentazzjoni tas-sistema tal-IA għal individwi, gruppi jew għas-soċjetà inġenerali, inkluż titjib possibbli fis-sikurezza tal-prodott;

(j)

a mhéid a rachadh imscaradh an chórais intleachta saorga chun tairbhe do dhaoine aonair, do ghrúpaí nó don tsochaí i gcoitinne, lena n-áirítear feabhsuithe a d’fhéadfaí a dhéanamh ar shábháilteacht táirgí, agus an dóchúlacht go mbeadh an tairbhe sin ann;

(k)

il-punt sa fejn il-liġi eżistenti tal-Unjoni tipprevedi:

(k)

i ndáil le dlí an Aontais atá ann faoi láthair, a mhéid a dhéantar foráil maidir leis an méid a leanas:

(i)

miżuri effettivi ta' rimedju fir-rigward tar-riskji maħluqa minn sistema tal-IA, bl-esklużjoni ta' pretensjonijiet għal danni;

(i)

bearta éifeachtacha sásaimh i ndáil leis na rioscaí a bhaineann le córas intleachta saorga agus éilimh ar dhamáistí a eisiamh uathu;

(ii)

miżuri effettivi għall-prevenzjoni jew il-minimizzazzjoni sostanzjali ta' dawk ir-riskji.

(ii)

bearta éifeachtacha chun na rioscaí sin a chosc nó a mhaolú go suntasach.

(a)

is-sistema tal-IA b'riskju għoli kkonċernata ma tibqax toħloq riskji sinifikanti għad-drittijiet fundamentali, għas-saħħa jew għas-sikurezza, b'kunsiderazzjoni għall-kriterji elenkati fil-paragrafu 2;

(a)

níl aon rioscaí suntasacha do chearta bunúsacha, do shláinte ná do shábháilteacht ag baint leis an gcóras intleachta saorga ardriosca a thuilleadh, agus na critéir a liostaítear i mír 2 á gcur san áireamh;

(b)

it-tħassir ma jnaqqasx il-livell ġenerali ta' protezzjoni tas-saħħa, tas-sikurezza u tad-drittijiet fundamentali skont il-liġi tal-Unjoni.

(b)

ní laghdaíonn an scriosadh an leibhéal foriomlán cosanta don tsláinte, don tsábháilteacht ná do chearta bunúsacha faoi dhlí an Aontais.

(a)

l-identifikazzjoni u l-analiżi tar-riskji magħrufa u raġonevolment prevedibbli li s-sistema tal-IA b'riskju għoli tista' toħloq għas-saħħa, għas-sikurezza jew għad-drittijiet fundamentali meta s-sistema tal-IA b'riskju għoli tintuża f'konformità mal-għan maħsub tagħha;

(a)

sainaithint agus anailís na rioscaí aitheanta agus na rioscaí atá measartha intuartha a d’fhéadfadh a bheith ag baint leis an gcóras intleachta saorga ardriosca don tsláinte, don tsábháilteacht nó do chearta bunúsacha nuair a úsáidtear an córas intleachta saorga ardriosca i gcomhréir leis an gcríoch atá beartaithe dó;

(b)

l-istima u l-evalwazzjoni tar-riskji li jistgħu jitfaċċaw meta s-sistema tal-IA b'riskju għoli tintuża f'konformità mal-għan maħsub tagħha u f'kundizzjonijiet ta' użu ħażin raġonevolment prevedibbli;

(b)

meastachán agus meastóireacht ar na rioscaí a d’fhéadfadh teacht chun cinn nuair a úsáidfear an córas intleachta saorga ardriosca i gcomhréir leis an gcríoch atá beartaithe dó agus faoi dhálaí mí-úsáide atá measartha intuartha;

(c)

l-evalwazzjoni ta' riskji oħra li jistgħu jinħolqu abbażi tal-analiżi tad-data miġbura mis-sistema ta' sorveljanza ta' wara t-tqegħid fis-suq imsemmija fl-Artikolu 72;

(c)

meastóireacht ar rioscaí eile a d’fhéadfadh a bheith ann bunaithe ar anailís ar shonraí arna mbailiú ón gcóras faireacháin iarmhargaidh dá dtagraítear in Airteagal 72;

(d)

l-adozzjoni ta' miżuri ta' ġestjoni tar-riskju xierqa u mmirati mfassla biex jindirizzaw ir-riskji identifikati skont il-punt (a).

(d)

bearta bainistíochta riosca atá iomchuí agus spriocdhírithe a ghlacadh chun aghaidh a thabhairt ar na rioscaí arna sainaithint de bhun phointe (a).

(a)

l-eliminazzjoni jew it-tnaqqis tar-riskji identifikati u evalwati skont il-paragrafu 2 sa fejn hu teknikament possibbli permezz ta' disinn u żvilupp adegwati tas-sistema tal-IA b'riskju għoli;

(a)

díothú nó laghdú rioscaí arna sainaithint agus arna measúnú de bhun mhír 2 a mhéid is indéanta go teicniúil trí dhearadh agus forbairt leormhaith an chórais intleachta saorga ardriosca;

(b)

meta xieraq, l-implimentazzjoni ta' miżuri adegwati ta' mitigazzjoni u ta' kontroll li jindirizzaw ir-riskji li ma jistgħux jiġu eliminati;

(b)

i gcás inarb iomchuí, cur chun feidhme beart maolaithe agus rialaithe leormhaith lena dtabharfar aghaidh ar rioscaí nach féidir a dhíothú;

(c)

l-għoti ta' informazzjoni meħtieġa skont l-Artikolu 13, u, meta xieraq, taħriġ lill-implimentaturi.

(c)

soláthar na faisnéise is gá de bhun Airteagal 13, agus, i gcás inarb iomchuí, oiliúint a chur ar úsáideoirí gairmiúla.

(a)

l-għażliet ta' disinn rilevanti;

(a)

na roghanna ábhartha maidir le dearadh;

(b)

il-proċessi tal-ġbir tad-data u l-oriġini tad-data, u fil-każ ta' data personali, l-iskop oriġinali tal-ġbir tad-data;

(b)

próisis bailithe sonraí agus tionscnamh na sonraí, agus i gcás sonraí pearsanta, cuspóir bunaidh an bhailithe sonraí;

(c)

operazzjonijiet rilevanti ta' pproċessar ta' tħejjija tad-data, bħall-annotazzjoni, it-tikkettar, it-tindif, l-aġġornament, l-arrikkiment u l-aggregazzjoni;

(c)

oibríochtaí próiseála ullmhúcháin i gcomhair sonraí ábhartha, amhail anótáil, lipéadú, glanadh, nuashonrú, saibhriú agus comhiomlánú;

(d)

il-formulazzjoni ta' suppożizzjonijiet, b'mod partikolari fir-rigward tal-informazzjoni li d-data suppost tkejjel u tirrappreżenta;

(d)

toimhdí a fhoirmliú, go háirithe maidir leis an bhfaisnéis a bhfuil na sonraí ceaptha le tomhas agus le hionadaíocht a dhéanamh uirthi;

(e)

valutazzjoni tad-disponibbiltà, il-kwantità u l-adegwatezza tas-settijiet tad-data li huma meħtieġa;

(e)

measúnú ar infhaighteacht, cainníocht agus oiriúnacht na dtacar sonraí a bhfuil gá leo;

(f)

l-eżami fid-dawl ta' preġudizzji possibbli li x'aktarx jaffettwaw is-saħħa u s-sikurezza tal-persuni, ikollhom impatt negattiv fuq id-drittijiet fundamentali jew iwasslu għal diskriminazzjoni pprojbita skont il-liġi tal-Unjoni, speċjalment fejn l-outputs tad-data jinfluwenzaw l-inputs għal operazzjonijiet futuri;

(f)

iniúchadh i bhfianaise claontachtaí a d’fhéadfadh difear a dhéanamh do shláinte agus sábháilteacht daoine, tionchar diúltach a bheith acu ar chearta bunúsacha nó idirdhealú a thoirmisctear faoi dhlí an Aontais a bheith mar thoradh air, go háirithe i gcás ina mbíonn tionchar ag aschuir sonraí ar ionchuir le haghaidh oibríochtaí a bheidh ann amach anseo;

(g)

miżuri xierqa għall-kxif, il-prevenzjoni u l-mitigazzjoni tal-preġudizzji possibbli identifikati skont il-punt (f);

(g)

bearta iomchuí chun claontachtaí a d’fhéadfadh a bheith ann a bhrath, a chosc agus a mhaolú, arna sainaithint i gcomhréir le pointe (f);

(h)

l-identifikazzjoni ta' lakuni jew nuqqasijiet rilevanti fid-data li jfixklu l-konformità ma' dan ir-Regolament, u kif dawk il-lakuni u n-nuqqasijiet jistgħu jiġu indirizzati.

(h)

bearnaí nó easnaimh ábhartha sonraí a shainaithint lena gcoisctear comhlíonadh an Rialacháin seo, agus conas is féidir aghaidh a thabhairt ar na bearnaí agus na heasnaimh sin.

(a)

il-kxif u l-korrezzjoni ta' preġudizzju ma jistgħux jiġu ssodisfati b'mod effettiv bl-ipproċessar ta' data oħra, inkluż data sintetika jew anonimizzata;

(a)

ní féidir brath agus ceartú claontachta a chomhlíonadh go héifeachtach trí shonraí eile a phróiseáil, lena n-áirítear sonraí sintéiseacha nó anaithnidithe;

(b)

il-kategoriji speċjali ta' data personali huma soġġetti għal limitazzjonijiet tekniċi fuq l-użu mill-ġdid tad-data personali u miżuri ta' sigurtà u preservazzjoni tal-privatezza tal-ogħla livell ta' żvilupp tekniku, inkluża l-psewdonimizzazzjoni;

(b)

tá na catagóirí speisialta sonraí pearsanta faoi réir teorainneacha teicniúla maidir le hathúsáid na sonraí pearsanta, agus maidir le hathúsáid beart úrscothach slándála agus beart caomhnaithe príobháideachais, lena n-áirítear an bréagainmniú;

(c)

il-kategoriji speċjali ta' data personali huma soġġetti għal miżuri biex jiġi żgurat li d-data personali pproċessata tkun sigura, protetta, soġġetta għal salvagwardji xierqa, inkluż kontrolli stretti u dokumentazzjoni tal-aċċess, biex jiġi evitat l-użu ħażin u jiġi żgurat li persuni awtorizzati biss jkollhom aċċess għal dik id-data personali b'obbligi xierqa ta' kunfidenzjalità;

(c)

tá na catagóirí speisialta sonraí pearsanta faoi réir bearta chun a áirithiú go bhfuil na sonraí pearsanta a phróiseáiltear slán, faoi chosaint, faoi réir coimircí oiriúnacha, lena n-áirítear rialuithe dochta agus doiciméadacht na rochtana, chun mí-úsáid a sheachaint agus chun a áirithiú nach mbeidh rochtain ach ag daoine údaraithe a bhfuil oibleagáidí rúndachta iomchuí acu ar na sonraí pearsanta sin;

(d)

il-kategoriji speċjali ta' data personali ma għandhomx jiġu trażmessi, trasferiti jew aċċessati b'xi mod ieħor minn partijiet oħra;

(d)

ní bheidh na catagóirí speisialta sonraí pearsanta le tarchur ná le haistriú ná ní bheidh rochtain ar bhealach eile ag páirtithe eile orthu;

(e)

il-kategoriji speċjali ta' data personali jitħassru ladarba l-preġudizzju jkun ġie kkoreġut jew id-data personali tkun laħqet tmiem il-perjodu ta' żamma tagħha, skont liema jiġi l-ewwel;

(e)

scriostar na catagóirí speisialta sonraí pearsanta a luaithe a bheidh an chlaontacht ceartaithe nó nuair a bheidh deireadh le tréimhse choinneála na sonraí pearsanta, cibé acu is túisce;

(f)

ir-rekords tal-attivitajiet ta' pproċessar skont ir-Regolamenti (UE) 2016/679 u (UE) 2018/1725 u d-Direttiva (UE) 2016/680 jinkludu r-raġunijiet għaliex l-ipproċessar ta' kategoriji speċjali ta' data personali kien strettament meħtieġ biex jinkixfu u jiġu kkoreġuti l-preġudizzji u għaliex dak l-objettiv ma setax jintlaħaq bl-ipproċessar ta' data oħra.

(f)

áirítear sna taifid ar ghníomhaíochtaí próiseála de bhun Rialacháin (AE) 2016/679 agus (AE) 2018/1725 agus Threoir (AE) 2016/680 na cúiseanna a raibh géarghá le catagóirí speisialta sonraí pearsanta a phróiseáil chun claontachtaí a bhrath agus a cheartú, agus an fáth nárbh fhéidir an cuspóir sin a bhaint amach trí shonraí eile a phróiseáil.

(a)

l-identifikazzjoni ta' sitwazzjonijiet li jistgħu jwasslu biex is-sistema tal-IA b'riskju għoli tippreżenta riskju skont it-tifsira tal-Artikolu 79(1) jew f'modifika sostanzjali;

(a)

cásanna a shainaithint ina bhféadfadh riosca a theacht ón gcóras intleachta saorga ardriosca de réir bhrí Airteagal 79(1) nó ina bhféadfadh modhnú substaintiúil a bheith mar thoradh orthu;

(b)

il-faċilitazzjoni tas-sorveljanza ta' wara t-tqegħid fis-suq imsemmija fl-Artikolu 72; u

(b)

an faireachán iarmhargaidh dá dtagraítear in Airteagal 72 a éascú; agus

(c)

il-monitoraġġ tat-tħaddim tas-sistemi tal-IA b'riskju għoli msemmija fl-Artikolu 26(5).

(c)

faireachán ar oibriú na gcóras intleachta saorga ardriosca dá dtagraítear in Airteagal 26(5).

(a)

ir-reġistrazzjoni tal-perjodu ta' kull użu tas-sistema (id-data u l-ħin tal-bidu u d-data u l-ħin tat-tmiem ta' kull użu);

(a)

taifead ar thréimhse gach úsáide a bhaintear as an gcóras (dáta agus am tosaithe agus dáta agus am críochnaithe gach úsáide);

(b)

il-bażi ta' data ta' referenza li magħha tiġi vverifikata d-data tal-input mis-sistema;

(b)

an bunachar sonraí tagartha ar seiceáladh na sonraí ionchuir ina leith leis an gcóras;

(c)

id-data tal-input li magħha t-tfittxija wasslet għal konkordanza;

(c)

na sonraí ionchuir ar tháinig meaitseáil ina leith as an gcuardach;

(d)

l-identifikazzjoni tal-persuni fiżiċi involuti fil-verifika tar-riżultati, kif imsemmija fl-Artikolu 14(5).

(d)

sainaithint na ndaoine nádúrtha a bhfuil baint acu le fíorú na dtorthaí, dá dtagraítear in Airteagal 14(5).

(a)

l-identità u d-dettalji ta' kuntatt tal-fornitur u, meta applikabbli, tar-rappreżentant awtorizzat tiegħu;

(a)

céannacht agus sonraí teagmhála an oibreora agus, i gcás inarb infheidhme, céannacht agus sonraí teagmhála ionadaí údaraithe an oibreora;

(b)

il-karatteristiċi, il-kapaċitajiet u l-limitazzjonijiet tal-prestazzjoni tas-sistema tal-IA b'riskju għoli, inkluż:

(b)

saintréithe, inniúlachtaí agus teorainneacha feidhmíochta an chórais intleachta saorga ardriosca, lena n-áirítear an méid seo a leanas:

(i)

l-għan maħsub tagħha;

(i)

an chríoch atá beartaithe dó;

(ii)

il-livell ta' akkuratezza, inkluż il-metrika, ir-robustezza u ċ-ċibersigurtà tagħha msemmija fl-Artikolu 15 li abbażi tiegħu tkun ġiet ittestjata u vvalidata s-sistema tal-IA b'riskju għoli u li jista' jkun mistenni, u kull ċirkostanza magħrufa u prevedibbli li tista' tħalli impatt fuq dak il-livell mistenni ta' akkuratezza, robustezza u ċibersigurtà;

(ii)

an leibhéal cruinnis, lena n-áirítear a méadrachtaí, agus an leibhéal stóinseachta agus cibearshlándála dá dtagraítear in Airteagal 15, a ndearnadh an córas intleachta saorga ardriosca a thástáil agus a bhailíochtú ina leith agus ar féidir a bheith ag súil leis, agus aon imthosca atá ar eolas agus intuartha a d’fhéadfadh tionchar a imirt ar an leibhéal cruinnis, stóinseachta agus cibearshlándála a mheastar a bheith ann;

(iii)

kwalunkwe ċirkostanza magħrufa jew prevedibbli, relatata mal-użu tas-sistema tal-IA b'riskju għoli f'konformità mal-għan maħsub tagħha jew f'kundizzjonijiet ta' użu ħażin raġonevolment prevedibbli, li tista' twassal għal riskji għas-saħħa u s-sikurezza jew għad-drittijiet fundamentali msemmija fl-Artikolu 9(2);

(iii)

aon imthosca atá ar eolas nó intuartha, a bhaineann le húsáid an chórais intleachta saorga ardriosca i gcomhréir leis an gcríoch atá beartaithe dó nó faoi dhálaí mí-úsáide atá measartha intuartha, a bhféadfadh rioscaí a bheith ann mar thoradh orthu don tsláinte agus don tsábháilteacht, nó do chearta bunúsacha dá dtagraítear in Airteagal 9(2);

(iv)

meta applikabbli, il-kapaċitajiet u l-karatteristiċi tekniċi tas-sistema tal-IA b'riskju għoli biex tkun provduta informazzjoni li tkun rilevanti biex tispjega l-output tagħha;

(iv)

i gcás inarb infheidhme, soláthrófar le cumais agus saintréithe teicniúla an chórais intleachta saorga ardriosca faisnéis atá ábhartha ar aschur na gcóras intleachta saorga ardriosca a mhíniú;

(v)

fejn xieraq, il-prestazzjoni tagħha fir-rigward ta' persuni speċifiċi jew gruppi ta' persuni speċifiċi li s-sistema hi maħsuba li tintuża fuqhom;

(v)

i gcás inarb iomchuí, feidhmíocht an chórais maidir le daoine sonracha nó grúpaí sonracha daoine a mbeartaítear an córas a úsáid ina leith;

(vi)

meta xieraq, l-ispeċifikazzjonijiet għad-data tal-input, jew kull informazzjoni rilevanti oħra f'termini tas-settijiet tad-data għal taħriġ, validazzjoni u ttestjar użati, filwaqt li jitqies l-għan maħsub tas-sistema tal-IA b'riskju għoli;

(vi)

nuair is iomchuí, sonraíochtaí le haghaidh na sonraí ionchuir, nó le haghaidh aon fhaisnéise ábhartha eile i dtéarmaí na dtacar sonraí oiliúna, bailíochtaithe agus tástála arna n-úsáid, agus an chríoch atá beartaithe don chóras intleachta saorga ardriosca á cur san áireamh;

(vii)

fejn applikabbli, informazzjoni li tippermetti lill-implimentaturi jinterpretaw l-output tas-sistema tal-IA b'riskju għoli u jużawh b'mod xieraq;

(vii)

i gcás inarb infheidhme, faisnéis chun úsáideoirí gairmiúla a chumasú ar aschur an chórais intleachta saorga ardriosca a léirmhíniú agus é a úsáid go hiomchuí;

(c)

il-bidliet fis-sistema tal-IA b'riskju għoli u fil-prestazzjoni tagħha li jkunu ġew determinati minn qabel mill-fornitur fil-mument tal-valutazzjoni tal-konformità inizjali, jekk ikun hemm;

(c)

na hathruithe ar an gcóras intleachta saorga ardriosca agus ar a fheidhmíocht arna réamhchinntiú ag an soláthraí tráth an mheasúnaithe comhréireachta tosaigh, más ann dó;

(d)

il-miżuri ta' sorveljanza mill-bniedem msemmija fl-Artikolu 14, inkluż il-miżuri tekniċi stabbiliti biex jiffaċilitaw l-interpretazzjoni tal-outputs ta' sistemi tal-IA b'riskju għoli mill-implimentaturi;

(d)

na bearta formhaoirseachta daonna dá dtagraítear in Airteagal 14, lena n-áirítear na bearta teicniúla arna gcur i bhfeidhm chun léirmhíniú na n-úsáideoirí gairmiúla ar aschur na gcóras intleachta saorga ardriosca a éascú;

(e)

ir-riżorsi komputazzjonali u ta' hardware meħtieġa, il-ħajja mistennija tas-sistema tal-IA b'riskju għoli u kwalunkwe miżura ta' manutenzjoni u kura meħtieġa, inkluż il-frekwenza tagħhom, biex ikun żgurat il-funzjonament tajjeb ta' dik is-sistema tal-IA, inkluż fir-rigward tal-aġġornamenti tas-software;

(e)

na hacmhainní ríomhaireachtúla agus na hacmhainní crua-earraí is gá, agus saolré ionchasach an chórais intleachta saorga ardriosca agus aon bhearta cothabhála agus cúraim is gá, lena n-airítear a minicíocht, chun feidhmiú cuí an chórais intleachta saorga sin a áirithiú, lena n-áirítear a mhéid a bhaineann le nuashonruithe bogearraí;

(f)

fejn ikun rilevanti, deskrizzjoni tal-mekkaniżmi inklużi fis-sistema tal-IA b'riskju għoli li tippermetti lill-implimentaturi jiġbru, jaħżnu u jinterpretaw tajjeb ir-reġistri f'konformità mal-Artikolu 12.

(f)

i gcás inarb ábhartha, tuairisc ar na sásraí a áirítear sa chóras intleachta saorga ardriosca lenar féidir le húsáideoirí gairmiúla na logaí a bhailiú, a stóráil agus a léirmhíniú go cuí i gcomhréir le hAirteagal 12.

(a)

miżuri identifikati u mibnija, meta teknikament fattibbli, fis-sistema tal-IA b'riskju għoli mill-fornitur qabel ma tiġi introdotta fis-suq jew titqiegħed fis-servizz;

(a)

bearta arna sainaithint agus arna dtógáil sa chóras intleachta saorga ardriosca ag an soláthraí nuair is indéanta go teicniúil, sula gcuirfear ar an margadh nó i mbun seirbhíse é;

(b)

miżuri identifikati mill-fornitur qabel l-introduzzjoni tas-sistema tal-IA b'riskju għoli fis-suq jew titqiegħed fis-servizz u li huma xierqa biex jiġu implimentati mill-implimentatur.

(b)

bearta arna sainaithint ag an soláthraí sula gcuirfear an córas intleachta saorga ardriosca ar an margadh nó sula gcuirfear i mbun seirbhíse é, ar bearta iad atá iomchuí don úsáideoir gairmiúil a chur chun feidhme.

(a)

jifhmu sew il-kapaċitajiet u l-limitazzjonijiet rilevanti tas-sistema tal-IA b'riskju għoli u jkunu jistgħu jimmonitorjaw kif dovut l-operat tagħha, inkluż bil-ħsieb li jikxfu u jindirizzaw anomaliji, disfunzjonijiet u prestazzjoni mhux mistennija;

(a)

tuiscint cheart a fháil ar acmhainneachtaí agus teorainneacha ábhartha an chórais intleachta saorga ardriosca agus a bheith in ann faireachán cuí a dhéanamh ar oibriú an chórais sin, lena n-áirítear i bhfianaise aimhrialtachtaí, mífheidhmithe agus feidhmíocht gan choinne a bhrath agus aghaidh a thabhairt orthu;

(b)

jibqgħu konxji tat-tendenza possibbli li wieħed iserraħ awtomatikament jew li jserraħ wisq fuq l-output prodott minn sistema tal-IA b'riskju għoli (preġudizzju tal-awtomatizzazzjoni), b'mod partikolari għal sistemi tal-IA b'riskju għoli użati biex jipprovdu informazzjoni jew rakkomandazzjonijiet għal deċiżjonijiet li jridu jittieħdu minn persuni fiżiċi;

(b)

a bheith ar an eolas i gcónaí faoin gclaonadh a d’fhéadfadh a bheith ann brath go huathoibríoch ar an aschur arna tháirgeadh ag córas intleachta saorga lena mbaineann riosca ard (claontacht uathoibrithe), go háirithe i gcás córas intleachta saorga ardriosca a úsáidtear chun faisnéis nó moltaí a chur ar fáil le haghaidh cinntí a bheidh le déanamh ag daoine nádúrtha;

(c)

jinterpretaw b'mod korrett l-output tas-sistema IA b'riskju għoli, filwaqt li jqisu, pereżempju, l-għodod u l-metodi ta' interpretazzjoni disponibbli;

(c)

aschur an chórais intleachta saorga ardriosca a léirmhíniú i gceart, agus na huirlisí agus na modhanna léirmhínithe atá ar fáil, mar shampla, á gcur san áireamh;

(d)

jiddeċiedu, fi kwalunkwe sitwazzjoni partikolari, li ma jużawx is-sistema tal-IA b'riskju għoli jew li jinjoraw, iwarrbu jew ireġġgħu lura l-output tas-sistema tal-IA b'riskju għoli;

(d)

a chinneadh, in aon chás ar leith, gan úsáid a bhaint as an gcóras intleachta saorga ardriosca ná gan neamhaird a thabhairt ar aschur an chórais intleachta saorga ardriosca ná é a shárú nó a aisiompú ar shlí eile;

(e)

jintervjenu fit-tħaddim tas-sistema tal-IA b'riskju għoli jew jinterrompuha permezz ta' buttuna “stop” jew proċedura simili li permezz tagħha s-sistema tkun tista' tieqaf mingħajr periklu.

(e)

idirghabháil a dhéanamh maidir le hoibriú an chórais intleachta saorga ardriosca nó cur isteach ar an gcóras le cnaipe ‘stad’ nó trí nós imeachta eile den chineál sin lenar féidir leis an gcóras teacht chun stad ar bhealach sábháilte.

(a)

jiżguraw li s-sistemi tal-IA b'riskju għoli tagħhom ikunu konformi mar-rekwiżiti stipulati fit-Taqsima 2;

(a)

a áirithiú go bhfuil a gcórais intleachta saorga i gcomhréir leis na ceanglais a leagtar amach i Roinn 2;

(b)

jindikaw fuq is-sistema tal-IA b'riskju għoli jew, meta dan ma jkunx possibbli, fuq l-imballaġġ tagħha jew id-dokumentazzjoni ta' akkumpanjament tagħha, kif applikabbli, isimhom, l-isem kummerċjali rreġistrat jew it-trademark irreġistrata tagħhom, l-indirizz fejn jistgħu jiġu kkuntattjati;

(b)

a chur in iúl ar an gcóras intleachta saorga ardriosca nó, i gcás nach féidir é sin a dhéanamh, ar a phacáistíocht nó ar an doiciméadacht a ghabhann leis, de réir mar is infheidhme, a n-ainm, a dtrádainm cláraithe nó a dtrádmharc cláraithe, an seoladh ag ar féidir teagmháil a dhéanamh leo;

(c)

ikollhom fis-seħħ sistema ta' ġestjoni tal-kwalità li tikkonforma mal-Artikolu 17;

(c)

córas bainistíochta cáilíochta a chur i bhfeidhm lena gcomhlíontar Airteagal 17;

(d)

iżommu d-dokumentazzjoni teknika msemmija fl-Artikolu 18;

(d)

an doiciméadacht theicniúil dá dtagraítear in Airteagal 18 a choimeád;

(e)

meta jkunu fil-kontroll tagħhom, iżommu r-reġistri ġġenerati awtomatikament mis-sistemi tal-IA b'riskju għoli tagħhom kif imsemmi fl-Artikolu 19;

(e)

agus iad faoina rialú, na logaí arna nginiúint go huathoibríoch ag a gcórais intleachta saorga ardriosca, dá dtagraítear in Airteagal 19, a choimeád;

(f)

jiżguraw li s-sistema tal-IA b'riskju għoli tgħaddi mill-proċedura rilevanti ta' valutazzjoni tal-konformità kif imsemmi fl-Artikolu 43, qabel ma tiġi introdotta fis-suq jew imqiegħda fis-servizz;

(f)

a áirithiú go gcuirtear an nós imeachta ábhartha um measúnú comhréireachta, dá dtagraítear in Airteagal 43, i bhfeidhm ar an gcóras intleachta saorga ardriosca sula gcuirfear ar an margadh é nó sula gcuirfear i mbun seirbhíse é;

(g)

ifasslu dikjarazzjoni tal-konformità tal-UE f'konformità mal-Artikolu 47;

(g)

dearbhú comhréireachta AE a tharraingt suas i gcomhréir le hAirteagal 47;

(h)

iwaħħlu l-markatura CE mas-sistema tal-IA b'riskju għoli jew, meta dan ma jkunx possibbli, fuq l-imballaġġ tagħha jew id-dokumentazzjoni li takkumpanjaha, biex tindika l-konformità ma' dan ir-Regolament, f'konformità mal-Artikolu 48;

(h)

an mharcáil CE a ghreamú den chóras intleachta saorga ardriosca nó, i gcás nach féidir é sin a dhéanamh, ar a phacáistíocht nó ar an doiciméadacht a ghabhann leis, chun comhréireacht leis an Rialachán seo a léiriú i gcomhréir le hAirteagal 48;

(i)

jikkonformaw mal-obbligi tar-reġistrazzjoni msemmija fl-Artikolu 49(1);

(i)

na hoibleagáidí maidir le clárú dá dtagraítear in Airteagal 49(1) a chomhlíonadh;

(j)

jieħdu l-azzjonijiet korrettivi meħtieġa u jipprovdu informazzjoni kif meħtieġ fl-Artikolu 20;

(j)

na gníomhaíochtaí ceartaitheacha is gá a dhéanamh agus an fhaisnéis de réir mar a cheanglaítear in Airteagal 20 a sholáthar;

(k)

fuq talba motivata ta' awtorità nazzjonali kompetenti, juru l-konformità tas-sistema tal-IA b'riskju għoli mar-rekwiżiti stipulati fit-Taqsima 2;

(k)

ar iarraidh réasúnaithe ón údarás inniúil náisiúnta, comhréireacht an chórais intleachta saorga ardriosca leis na ceanglais a leagtar amach i Roinn 2 a léiriú;

(l)

jiżguraw li s-sistema tal-IA b'riskju għoli tikkonforma mar-rekwiżiti ta' aċċessibbiltà f'konformità mad-Direttivi (UE) 2016/2102 u (UE) 2019/882.

(l)

a áirithiú go gcomhlíonann an córas intleachta saorga ardriosca na ceanglais inrochtaineachta i gcomhréir le Treoracha (AE) 2016/2102 agus (AE) 2019/882.

(a)

strateġija għall-konformità regolatorja, inkluż il-konformità mal-proċeduri ta' valutazzjoni tal-konformità u mal-proċeduri għall-ġestjoni tal-modifiki fis-sistema tal-IA b'riskju għoli;

(a)

straitéis maidir le comhlíonadh rialála, lena n-áirítear comhlíonadh na nósanna imeachta um measúnú comhréireachta agus na nósanna imeachta chun modhnuithe ar an gcóras intleachta saorga a bhainistiú;

(b)

it-tekniki, il-proċeduri u l-azzjonijiet sistematiċi li għandhom jintużaw għad-disinn, il-kontroll tad-disinn u l-verifika tad-disinn tas-sistema tal-IA b'riskju għoli;

(b)

teicnící, nósanna imeachta agus gníomhaíochtaí córasacha atá le húsáid maidir le dearadh, rialú deartha agus fíorú deartha an chórais intleachta saorga ardriosca;

(c)

it-tekniki, il-proċeduri u l-azzjonijiet sistematiċi li jridu jintużaw għall-iżvilupp, il-kontroll tal-kwalità u l-garanzija tal-kwalità tas-sistema tal-IA b'riskju għoli;

(c)

teicnící, nósanna imeachta agus gníomhaíochtaí córasacha atá le húsáid maidir le forbairt, rialú cáilíochta agus dearbhú cáilíochta an chórais intleachta saorga ardriosca;

(d)

il-proċeduri ta' eżaminazzjoni, ittestjar u validazzjoni li għandhom jitwettqu qabel, waqt u wara l-iżvilupp tas-sistema tal-IA b'riskju għoli, u l-frekwenza li biha jridu jsiru;

(d)

nósanna imeachta scrúdaithe, tástála agus bailíochtaithe atá le déanamh roimh an gcóras intleachta saorga ardriosca a fhorbairt, lena linn agus ina dhiaidh, agus a mhinice is gá iad a dhéanamh;

(e)

l-ispeċifikazzjonijiet tekniċi, inkluż l-istandards, li għandhom jiġu applikati u, meta l-istandards armonizzati rilevanti ma jiġux applikati b'mod sħiħ, jew ma jkoprux ir-rekwiżiti rilevanti kollha stipulati fit-Taqsima 2, il-mezzi li għandhom jintużaw biex jiġi żgurat li s-sistema tal-IA b'riskju għoli tikkonforma ma' dawk ir-rekwiżiti;

(e)

sonraíochtaí teicniúla, lena n-áirítear caighdeáin, atá le cur i bhfeidhm agus, i gcás nach gcuirfear na caighdeáin chomhchuibhithe ábhartha i bhfeidhm ina n-iomláine nó nach gcumhdófar na ceanglais ábhartha uile a leagtar amach i Roinn 2 leo, na modhanna atá le húsáid chun a áirithiú go gcomhlíonann an córas intleachta saorga ardriosca na ceanglais sin;

(f)

is-sistemi u l-proċeduri għall-ġestjoni tad-data, inkluż l-akwiżizzjoni tad-data, il-ġbir tad-data, l-analiżi tad-data, it-tikkettar tad-data, il-ħżin tad-data, il-filtrazzjoni tad-data, l-estrazzjoni tad-data, l-aggregazzjoni tad-data, iż-żamma tad-data u kwalunkwe operazzjoni oħra rigward id-data li titwettaq qabel u għall-fini tal-introduzzjoni fis-suq jew it-tqegħid fis-servizz ta' sistemi tal-IA b'riskju għoli;

(f)

córais agus nósanna imeachta um bainistíocht sonraí, lena n-áirítear fáil sonraí, bailiú sonraí, anailísíocht sonraí, lipéadú sonraí, stóráil sonraí, scagadh sonraí, mianadóireacht sonraí, comhiomlánú sonraí, coinneáil sonraí agus aon oibríocht eile maidir leis na sonraí a fheidhmítear roimh chórais ardriosca intleachta saorga a chur ar an margadh agus a chur i mbun seirbhíse agus chun na críche sin;

(g)

is-sistema ta' ġestjoni tar-riskju msemmija fl-Artikolu 9;

(g)

an córas bainistíochta riosca dá dtagraítear in Airteagal 9;

(h)

l-istabbiliment, l-implimentazzjoni u l-manutenzjoni ta' sorveljanza ta' wara t-tqegħid fis-suq, f'konformità mal-Artikolu 72;

(h)

córas faireacháin iarmhargaidh a chur ar bun, a chur chun feidhme agus a chothabháil i gcomhréir le hAirteagal 72;

(i)

il-proċeduri relatati mar-rappurtar ta' inċident serju f'konformità mal-Artikolu 73;

(i)

nósanna imeachta a bhaineann le teagmhas tromchúiseach a thuairisciú i gcomhréir le hAirteagal 73;

(j)

it-trattament tal-komunikazzjoni mal-awtoritajiet nazzjonali kompetenti, ma' awtoritajiet rilevanti oħra, inkluż dawk li jipprovdu jew jappoġġaw l-aċċess għad-data, mal-korpi notifikati, ma' operaturi oħra, mal-klijenti jew ma' partijiet interessati oħra;

(j)

láimhseáil na cumarsáide le húdaráis inniúla náisiúnta, le húdaráis ábhartha eile, lena n-áirítear iad siúd a thugann rochtain ar shonraí nó a thacaíonn leis an rochtain sin, le comhlachtaí faoina dtugtar fógra, le hoibreoirí eile, le custaiméirí nó le páirtithe leasmhara eile;

(k)

is-sistemi u l-proċeduri għaż-żamma tar-rekords tad-dokumentazzjoni u l-informazzjoni rilevanti kollha;

(k)

córais agus nósanna imeachta maidir le taifid a choimeád ar gach doiciméad agus faisnéis ábhartha;

(l)

il-ġestjoni tar-riżorsi, li tinkludi miżuri relatati mas-sigurtà tal-provvista;

(l)

bainistiú acmhainní, lena n-áirítear bearta a bhaineann le slándáil an tsoláthair;

(m)

qafas ta' responsabbiltà li jistabbilixxi r-responsabbiltajiet tal-maniġment u ta' persunal ieħor fir-rigward tal-aspetti kollha elenkati f'dan il-paragrafu.

(m)

creat cuntasachta lena leagtar amach freagrachtaí an lucht bainistíochta agus na foirne eile maidir le gach gné a liostaítear sa mhír seo.

(a)

id-dokumentazzjoni teknika msemmija fl-Artikolu 11;

(a)

an doiciméadacht theicniúil dá dtagraítear in Airteagal 11;

(b)

id-dokumentazzjoni dwar is-sistema ta' ġestjoni tal-kwalità msemmija fl-Artikolu 17;

(b)

an doiciméadacht a bhaineann leis an gcóras bainistíochta cáilíochta dá dtagraítear in Airteagal 17;

(c)

id-dokumentazzjoni dwar il-bidliet approvati mill-korpi notifikati meta applikabbli;

(c)

an doiciméadacht a bhaineann leis na hathruithe arna bhformheas ag na comhlachtaí faoina dtugtar fógra, i gcás inarb infheidhme;

(d)

id-deċiżjonijiet u dokumenti oħrajn maħruġa mill-korpi notifikati meta applikabbli;

(d)

na cinntí agus na doiciméid eile a d’eisigh na comhlachtaí faoina dtugtar fógra, i gcás inarb infheidhme;

(e)

id-dikjarazzjoni ta' konformità tal-UE msemmija fl-Artikolu 47.

(e)

dearbhú comhréireachta AE dá dtagraítear in Airteagal 47.

(a)

jivverifika li d-dikjarazzjoni ta' konformità tal-UE msemmija fl-Artikolu 47 u d-dokumentazzjoni teknika msemmija fl-Artikolu 11 ikunu tfasslu u li l-fornitur ikun wettaq proċedura ta' valutazzjoni tal-konformità xierqa;

(a)

a fhíorú gur dréachtaíodh an dearbhú comhréireachta AE dá dtagraítear in Airteagal 47 agus an doiciméadacht theicniúil dá dtagraítear in Airteagal 11 agus go ndearna an soláthraí an nós imeachta um measúnú comhréireachta iomchuí;

(b)

iżomm għad-dispożizzjoni tal-awtoritajiet kompetenti u l-awtoritajiet jew il-korpi nazzjonali msemmija fl-Artikolu 74(10), għal perjodu ta' 10 snin wara li s-sistema tal-IA b'riskju għoli tkun ġiet introdotta fis-suq jew tqiegħdet fis-servizz, id-dettalji ta' kuntatt tal-fornitur li jkun ħatar ir-rappreżentant awtorizzat, kopja tad-dikjarazzjoni ta' konformità tal-UE msemmija fl-Artikolu 47, id-dokumentazzjoni teknika u, jekk applikabbli, iċ-ċertifikat maħruġ mill-korp notifikat;

(b)

sonraí teagmhála an tsoláthraí a cheap an t-ionadaí údaraithe, cóip den dearbhú comhréireachta AE dá dtagraítear in Airteagal 47, an doiciméadacht theicniúil agus, más infheidhme, an deimhniú arna eisiúint ag an gcomhlacht faoina dtugtar fógra, a choimeád ar fáil do na húdaráis inniúla agus do na húdaráis náisiúnta nó do chomhlachtaí dá dtagraítear in Airteagal 74(10), ar feadh tréimhse 10 mbliana tar éis an córas intleachta saorga ardriosca a chur ar an margadh nó a chur i mbun seirbhíse;

(c)

jipprovdi lil awtorità kompetenti, fuq talba motivata, bl-informazzjoni u bid-dokumentazzjoni kollha, inkluż dak imsemmi fil-punt (b) ta' dan is-subparagrafu, meħtieġa biex turi l-konformità ta' sistema tal-IA b'riskju għoli mar-rekwiżiti stipulati fit-Taqsima 2, inkluż l-aċċess għar-reġistri, kif imsemmija fl-Artikolu 12(1), iġġenerati awtomatikament mis-sistema tal-IA b'riskju għoli sal-punt li tali reġistri jkunu fil-kontroll tal-fornitur;

(c)

ar iarraidh réasúnaithe, an fhaisnéis agus an doiciméadacht uile is gá, lena n-áirítear an fhaisnéis agus an doiciméadacht dá dtagraítear i bpointe (b) den fhomhír seo, a chur ar fáil d’údarás inniúil chun a léiriú go gcomhlíonann córas intleachta saorga ardriosca na ceanglais a leagtar amach i Roinn 2, lena n-áirítear rochtain ar na logaí, dá dtagraítear in Airteagal 12(1), a ghineann an córas intleachta saorga ardriosca go huathoibríoch sa mhéid atá na logaí sin faoi rialú an tsoláthraí;

(d)

jikkoopera mal-awtoritajiet kompetenti, fuq talba motivata, f'kull azzjoni li dawn tal-aħħar jieħdu fir-rigward tas-sistema tal-IA b'riskju għoli, b'mod partikolari biex inaqqsu u jimmitigaw ir-riskji ppreżentati minn sistema tal-IA b'riskju għoli;

(d)

comhoibriú le húdaráis inniúla, ar iarraidh réasúnaithe, in aon ghníomhaíocht a dhéanfaidh na húdaráis sin maidir leis an gcóras intleachta saorga ardriosca, go háirithe chun na rioscaí a bhaineann leis an gcóras intleachta saorga ardriosca a laghdú agus a mhaolú;

(e)

meta applikabbli, jikkonforma mal-obbligi ta' reġistrazzjoni msemmija fl-Artikolu 49(1), jew, jekk ir-reġistrazzjoni titwettaq mill-fornitur innifsu, jiżgura li l-informazzjoni msemmija fil-punt 3 tat-Taqsima A tal-Anness VIII tkun korretta.

(e)

i gcás inarb infheidhme, na hoibleagáidí clárúcháin dá dtagraítear in Airteagal 49(1) a chomhlíonadh nó, más é an soláthraí féin a dhéanann an clárú, a áirithiú go bhfuil an fhaisnéis dá dtagraítear i bpointe 3 de Roinn A d’Iarscríbhinn VIII ceart.

(a)

il-proċedura rilevanti ta' valutazzjoni tal-konformità msemmija fl-Artikolu 43 twettqet mill-fornitur tas-sistema tal-IA b'riskju għoli;

(a)

gur chuir soláthraí an chórais intleachta saorga ardriosca an nós imeachta ábhartha um measúnú comhréireachta dá dtagraítear in Airteagal 43 i bhfeidhm;

(b)

il-fornitur ikun fassal id-dokumentazzjoni teknika f'konformità mal-Artikolu 11 u l-Anness IV;

(b)

gur tharraing an soláthraí suas an doiciméadacht theicniúil i gcomhréir le hAirteagal 11 agus Iarscríbhinn IV;

(c)

is-sistema jkollha l-markatura CE meħtieġa u tkun akkumpanjata mid-dikjarazzjoni tal-konformità tal-UE msemmija fl-Artikolu 47 u l-istruzzjonijiet tal-użu;

(c)

go bhfuil an mharcáil CE is gá ar an gcóras agus go bhfuil an dearbhú comhréireachta AE dá dtagraítear in Airteagal 47 agus na treoracha úsáide is gá ag gabháil leis;

(d)

il-fornitur ikun ħatar rappreżentant awtorizzat f'konformità mal-Artikolu 22(1).

(d)

go bhfuil ionadaí údaraithe ceaptha ag an soláthraí i gcomhréir le hAirteagal 22(1).

(a)

ipoġġu isimhom jew it-trademark tagħhom fuq sistema tal-IA b'riskju għoli diġà introdotta fis-suq jew imqiegħda fis-servizz, mingħajr preġudizzju għal ftehimiet kuntrattwali li jistipulaw li l-obbligi jiġu allokati b'mod ieħor;

(a)

cuireann siad a n-ainm nó a dtrádmharc ar chóras intleachta saorga ardriosca atá curtha ar an margadh nó i mbun seirbhíse cheana, gan dochar do shocruithe conarthacha lena sonraítear go leithdháilfear na hoibleagáidí ar shlí eile;

(b)

jagħmlu modifika sostanzjali f'sistema tal-IA b'riskju għoli li tkun diġà ġiet introdotta fis-suq jew diġà tqiegħdet fis-servizz b'tali mod li tibqa' sistema tal-IA b'riskju għoli skont l-Artikolu 6;

(b)

déanann siad modhnú substaintiúil ar chóras intleachta saorga ardriosca a cuireadh ar an margadh nó i mbun seirbhíse cheana agus ar bhealach go leanfaidh sé de bheith ina chóras intleachta saorga ardriosca de bhun Airteagal 6;

(c)

jimmodifikaw l-għan maħsub ta' sistema tal-IA, inkluż sistema tal-IA bi skop ġenerali, li ma tkunx ġiet ikklassifikata bħala ta' riskju għoli u li tkun diġà ġiet introdotta fis-suq jew imqiegħda fis-servizz b'tali mod li s-sistema tal-IA kkonċernata ssir sistema tal-IA b'riskju għoli skont l-Artikolu 6.

(c)

modhnaíonn siad an chríoch atá beartaithe do chóras intleachta saorga, lena n-áirítear córas intleachta saorga ilchuspóireach, nach bhfuil aicmithe mar chóras ardriosca agus a cuireadh ar an margadh nó i mbun seirbhíse cheana ar bhealach a fhágann go mbeidh an córas intleachta saorga lena mbaineann ina chóras intleachta saorga ardriosca i gcomhréir le hAirteagal 6.

(a)

is-sistema tal-IA b'riskju għoli tiġi introdotta fis-suq flimkien mal-prodott taħt l-isem jew it-trademark tal-manifattur tal-prodott;

(a)

i gcás ina gcuirtear an córas intleachta saorga ardriosca ar an margadh in éineacht leis an táirge faoi ainm nó trádmharc mhonaróir an táirge;

(b)

is-sistema tal-IA b'riskju għoli titqiegħed fis-servizz taħt l-isem jew it-trademark tal-manifattur tal-prodott wara li l-prodott ikun ġie introdott fis-suq.

(b)

i gcás ina gcuirtear an córas intleachta saorga ardriosca i mbun seirbhíse faoi ainm nó trádmharc mhonaróir an táirge tar éis don táirge a bheith curtha ar an margadh.

(a)

deskrizzjoni tal-proċessi tal-implimentatur li fihom ser tintuża s-sistema tal-IA b’riskju għoli skont l-għan maħsub tagħha;

(a)

tuairisc ar na próisis a bheidh ag an úsáideoir gairmiúil agus an córas intleachta saorga ardriosca á úsáid i gcomhréir leis an gcríoch atá beartaithe dó;

(b)

deskrizzjoni tal-perjodu ta’ żmien li fih ikun maħsub li kull sistema tal-IA b’riskju għoli ser tintuża, u l-frekwenza ta’ dan l-użu;

(b)

tuairisc ar an tréimhse ama ina bhfuil sé beartaithe gach córas intleachta saorga ardriosca a úsáid, agus a mhinice a úsáidfear é;

(c)

il-kategoriji ta’ persuni u gruppi fiżiċi li aktarx jiġu affettwati mill-użu tagħha fil-kuntest speċifiku;

(c)

catagóirí daoine nádúrtha agus grúpaí ar dócha go ndéanfaidh a úsáid sa chomhthéacs sonrach difear dóibh;

(d)

ir-riskji speċifiċi ta’ ħsara li x’aktarx ikollhom impatt fuq il-kategoriji ta’ persuni fiżiċi jew gruppi ta’ persuni identifikati skont il-punt (c) ta’ dan il-paragrafu, b’kont meħud tal-informazzjoni mogħtija mill-fornitur skont l-Artikolu 13;

(d)

na rioscaí sonracha díobhála ar dócha go mbeidh tionchar acu ar na catagóirí daoine nádúrtha nó ar na grúpaí daoine a shainaithnítear de bhun phointe (c) den mhír seo, agus an fhaisnéis a thabharfaidh an soláthraí de bhun Airteagal 13 á cur san áireamh;

(e)

deskrizzjoni tal-implimentazzjoni tal-miżuri ta’ sorveljanza mill-bniedem, skont l-istruzzjonijiet għall-użu;

(e)

tuairisc ar chur chun feidhme na mbeart formhaoirseachta daonna, de réir na dtreoracha úsáide;

(f)

il-miżuri li għandhom jittieħdu fil-każ tal-materjalizzazzjoni ta’ dawk ir-riskji, inkluż l-arranġamenti għall-governanza interna u l-mekkaniżmi tal-ilmenti.

(f)

na bearta atá le déanamh i gcás ina dtarlaíonn na rioscaí sin, lena n-áirítear na socruithe maidir le rialachas inmheánach agus sásraí gearáin.

(a)

tivvaluta l-impatt fuq iċ-ċertifikati maħruġa mill-korp notifikat;

(a)

measúnú ar an tionchar atá ar na deimhnithe a eisíonn an comhlacht faoina dtugtar fógra;

(b)

tippreżenta rapport dwar is-sejbiet tagħha lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri l-oħra fi żmien tliet xhur minn meta tkun innotifikat dwar il-bidliet fid-deżinjazzjoni;

(b)

tuarascáil lena gcuid fionnachtana a chur faoi bhráid an Choimisiúin agus na mBallstát eile, laistigh de 3 mhí tar éis fógra faoi na hathruithe ar an ainmniú a thabhairt;

(c)

titlob lill-korp notifikat jissospendi jew jirtira, f’perjodu ta’ żmien raġonevoli determinat mill-awtorità, kwalunkwe ċertifikat maħruġ bi żball sabiex tkun żgurata l-konformità kontinwa tas-sistemi tal-IA b’riskju għoli fis-suq;

(c)

ceangal a chur ar an gcomhlacht faoina dtugtar fógra aon deimhniú a eisíodh go míchuí a chur ar fionraí nó a tharraingt siar, laistigh de thréimhse réasúnta ama a chinnfidh an t-údarás chun comhréireacht leanúnach na gcóras intleachta saorga ardriosca atá ar an margadh a áirithiú;

(d)

tinforma lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri dwar ċertifikati li tkun talbet is-sospensjoni jew l-irtirar tagħhom;

(d)

an Coimisiún agus na Ballstáit a chur ar an eolas faoi dheimhnithe a d’éiligh sé a chur ar fionraí nó a tharraingt siar;

(e)

tipprovdi lill-awtoritajiet nazzjonali kompetenti tal-Istat Membru li fih il-fornitur ikollu l-post tan-negozju rreġistrat tiegħu bl-informazzjoni rilevanti kollha dwar iċ-ċertifikati li għalihom tkun talbet is-sospensjoni jew l-irtirar; dik l-awtorità għandha tieħu l-miżuri xierqa, fejn meħtieġ, biex jiġi evitat riskju potenzjali għas-saħħa, is-sikurezza jew id-drittijiet fundamentali.

(e)

gach faisnéis ábhartha a chur ar fáil d’údaráis inniúla náisiúnta an Bhallstáit ina bhfuil a oifig chláraithe ag an soláthraí maidir leis na deimhnithe atá sé ag éileamh a chur ar fionraí nó a tharraingt siar; déanfaidh an t-údarás sin na bearta iomchuí is gá chun baol ionchasach do shláinte, do shábháilteacht nó do chearta bunúsacha a sheachaint.

(a)

l-awtorità tan-notifika tkun ikkonfermat, fi żmien xahar mis-sospensjoni jew ir-restrizzjoni, li ma hemm l-ebda riskju għas-saħħa, is-sikurezza jew id-drittijiet fundamentali b’rabta ma’ ċertifikati milquta mis-sospensjoni jew ir-restrizzjoni, u l-awtorità tan-notifika tkun fasslet skeda ta’ żmien għal azzjonijiet biex tiġi rimedjata s-sospensjoni jew ir-restrizzjoni; jew

(a)

dhearbhaigh an t-údarás a thugann fógra, laistigh d’aon mhí amháin tar éis an chur ar fionraí nó an tsrianta, nach ann do bhaol don tsláinte, don tsábháilteacht nó do chearta bunúsacha maidir le deimhnithe a ndearnadh difear dóibh de bharr na fionraí nó an tsrianta agus tá amlíne gníomhaíochtaí curtha i láthair ag an údarás a thugann fógra chun an fhionraí nó an srianadh a réiteach; nó

(b)

l-awtorità tan-notifika tkun ikkonfermat li mhu ser jinħareġ, jiġi emendat jew jinħareġ mill-ġdid l-ebda ċertifikat rilevanti għas-sospensjoni matul is-sospensjoni jew ir-restrizzjoni, u tgħid jekk il-korp notifikat għandux il-kapaċità li jkompli jimmonitorja u jibqa’ responsabbli miċ-ċertifikati eżistenti maħruġa għall-perjodu tas-sospensjoni jew ir-restrizzjoni; fil-każ li l-awtorità tan-notifika tiddetermina li l-korp notifikat ma għandux il-kapaċità li jappoġġa ċ-ċertifikati eżistenti maħruġa, il-fornitur tas-sistema koperta miċ-ċertifikat għandu jikkonferma bil-miktub lill-awtoritajiet nazzjonali kompetenti tal-Istat Membru li fih ikollu l-post tan-negozju rreġistrat tiegħu, fi żmien tliet xhur mis-sospensjoni jew mir-restrizzjoni, li korp notifikat kwalifikat ieħor qed jassumi temporanjament il-funzjonijiet tal-korp notifikat biex jimmonitorja u jibqa’ responsabbli għaċ-ċertifikati matul il-perjodu ta’ sospensjoni jew restrizzjoni.

(b)

tá sé dearbhaithe ag an údarás a thugann fógra nach ndéanfar aon deimhnithe a bhaineann leis an bhfionraí a eisiúint, a leasú, nó a atheisiúint, le linn na fionraí nó an tsrianta, agus go luafaidh an t-údarás an bhfuil an cumas ag an gcomhlacht faoina dtugtar fógra leanúint d’fhaireachán a dhéanamh agus de bheith freagrach as deimhnithe atá ann cheana a eisíodh do thréimhse na fionraí nó an tsrianta; i gcás ina gcinnfidh an t-údarás a thugann fógra nach bhfuil sé de chumas ag an gcomhlacht faoina dtugtar fógra tacú le deimhnithe a eisíodh cheana féin, dearbhóidh soláthraí an chórais a chumhdaítear leis an deimhniú i scríbhinn d’údaráis inniúla náisiúnta an Bhallstáit ina bhfuil a oifig chláraithe, laistigh de 3 mhí ón bhfionraí nó ón srianadh, go bhfuil feidhmeanna an chomhlachta faoina dtugtar fógra i ndáil le faireachán a dhéanamh ar na deimhnithe agus bheith freagrach astu á nglacadh ag comhlacht cáilithe eile faoina dtugtar fógra, ar bhonn sealadach, le linn na tréimhse fionraí nó srianta.

(a)

l-awtorità kompetenti nazzjonali tal-Istat Membru li fih il-fornitur tas-sistema tal-IA b’riskju għoli kopert miċ-ċertifikat ikollu l-post tan-negozju rreġistrat tiegħu tkun ikkonfermat li ma hemm l-ebda riskju għas-saħħa, is-sikurezza jew d-drittijiet fundamentali assoċjati mas-sistemi tal-IA b’riskju għoli kkonċernati; u

(a)

tá sé dearbhaithe ag údarás inniúil náisiúnta an Bhallstáit ina bhfuil a oifig chláraithe ag soláthraí an chórais intleachta saorga ardriosca a chumhdaítear leis an deimhniú nach ngabhann aon bhaol don tsláinte, don tsábháilteacht ná do chearta bunúsacha leis na córais intleachta saorga ardriosca atá i gceist; agus

(b)

korp notifikat ieħor ikun ikkonferma bil-miktub li ser jassumi minnufih ir-’responsabbiltà għal dawk is-sistemi tal-IA u jlesti l-valutazzjoni tiegħu fi żmien 12-il xahar mill-irtirar tad-deżinjazzjoni.

(b)

tá sé dearbhaithe ag comhlacht eile faoina dtugtar fógra i scríbhinn go nglacfaidh sé chuige láithreach an fhreagracht maidir leis na córais intleachta saorga sin agus go mbeidh measúnú orthu curtha i gcrích aige laistigh de 12 mhí ón uair a rinneadh an t-ainmniú a tharraingt siar.

(a)

il-Kummissjoni tkun talbet, skont l-Artikolu 10(1) tar-Regolament (UE) Nru 1025/2012, organizzazzjoni Ewropea tal-istandardizzazzjoni waħda jew aktar biex tabbozza standard armonizzat għar-rekwiżiti stipulati fit-Taqsima 2 ta’ dan il-Kapitolu, jew, kif applikabbli, għall-obbligi stipulati fit-Taqsimiet 2 u 3 tal-Kapitolu V, u:

(a)

gur iarr an Coimisiún, de bhun Airteagal 10(1) de Rialachán (AE) Uimh. 1025/2012, ar cheann amháin nó níos mó d’eagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú caighdeán comhchuibhithe a dhréachtú le haghaidh na gceanglas a leagtar amach i Roinn 2 den Chaibidil seo, nó, de réir mar is infheidhme, le haghaidh na n-oibleagáidí a leagtar amach i Ranna 2 agus 3 de Chaibidil V, agus:

(i)

it-talba ma tkunx ġiet aċċettata minn ebda waħda mill-organizzazzjonijiet Ewropej tal-istandardizzazzjoni; jew

(i)

nár ghlac aon cheann de na heagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú leis an iarraidh; nó

(ii)

l-istandards armonizzati li jindirizzaw dik it-talba ma jkunux tfasslu sal-iskadenza stipulata f’konformità mal-Artikolu 10(1) tar-Regolament (UE) 1025/2012; jew

(ii)

nach ndéantar na caighdeáin chomhchuibhithe lena dtugtar aghaidh ar an iarraidh sin a sholáthar laistigh den sprioc-am a leagtar síos i gcomhréir le hAirteagal 10(1) de Rialachán (AE) Uimh. 1025/2012; nó

(iii)

l-istandards armonizzati rilevanti ma jindirizzawx biżżejjed it-tħassib dwar id-drittijiet fundamentali; jew

(iii)

nach dtugtar aghaidh go leordhóthanach leis na caighdeáin chomhchuibhithe ábhartha ar ábhair imní maidir le cearta bunúsacha; nó

(iv)

l-istandards armonizzati ma jkunux konformi mat-talba; u

(iv)

nach gcomhlíonann na caighdeáin chomhchuibhithe an iarraidh; agus

(b)

ma tkun ġiet ippubblikata l-ebda referenza għall-istandards armonizzati li jkopru r-rekwiżiti msemmija fit-Taqsima 2 ta’ dan il-Kapitolu jew, kif applikabbli, l-obbligi msemmija fit-Taqsimiet 2 u 3 tal-Kapitolu V, f’Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea f’konformità mar-Regolament (UE) 1025/2012 u l-ebda referenza bħal din ma tkun mistennija li tiġi ppubblikata fi żmien raġonevoli.

(b)

nár foilsíodh aon tagairt do chaighdeáin chomhchuibhithe lena gcumhdaítear na ceanglais dá dtagraítear i Roinn 2 den Chaibidil seo, nó, de réir mar is infheidhme, na hoibleagáidí dá dtagraítear i Ranna 2 agus 3 de Chaibidil V in Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh i gcomhréir le Rialachán (AE) Uimh. 1025/2012 agus nach meastar go bhfoilseofar aon tagairt den sórt sin laistigh de thréimhse réasúnta.